|
İki ayrı işverenden ücret geliri elde edenlerin durumu
BİZE GÖRE
İki ayrı işverenden ücret geliri elde
edenlerin durumu
Veysi Seviğ - 22 Mart 2006 Çarşamba - Dünya
Gelir Vergisi Yasası'nın 86/1-b maddesinin parantez içi hükmü uyarınca birden
fazla işverenden ücret alanların, birden sonraki işverenden aldıkları
ücretlerinin toplamı, aynı yasanın 103'üncü maddesindeki tarifenin, ikinci gelir
diliminde yer alan tutarı aşmaması durumunda tevkif (kesinti) suretiyle
vergilendirilmiş olan ücret gelirleri için yıllık gelir vergisi beyannamesi
verilmeyecektir.
Bu hüküm gereği olarak; ikinci işverenden alınan ücret ile daha fazla
işverenlerden alınan ücretler toplamının 2005 yılında Gelir Vergisi Yasası'nın
103'üncü maddesindeki vergi tarifesinin ikinci gelir diliminde yer alan 15.000
YTL'yi aşması durumunda, birinci işverenden alınan ücret tutarı da dahil olmak
üzere beyan edilmesi gerekmektedir.
Buna göre örneğin Bay Yıldırım Savaş'ın 2005 yılında iki ayrı işverenden toplam
57.000 YTL ücret geliri elde etmiş bulunduğunu, bu gelirinin 14.000 YTL'sini
birinci işverenden, ikinci işverenden ise 43.000 YTL'sini aldığını varsayacak
olursak, bu kişi muhtemelen söz konusu gelirlerini yıllık beyanname üzerinde
toplamayacak, dolayısıyla beyanname vermeyecektir. Çünkü Maliye Bakanlığı
tarafından çıkarılmış olan 16 seri numaralı gelir vergisi sirküleri ile iki veya
daha fazla işverenden ücret geliri elde edenlerin birinci işvereni tespit
etmeleri konusu kendi tercihlerine bırakılmış bulunmaktadır.
Bu durumda yukarıdaki örneğimizde Bay Yıldırım Savaş, 01.01.2005 ila 31.03.2005
tarihleri arasında çalışmakta olduğu işverenden 14.000 YTL, 01.04.2005 ila
31.12.2005 tarihinde çalışmış olduğu işverenden almış olduğu ücret tutarı da
57.000 YTL olmasına karşılık 01.04.2005 ila 31.12.2005 tarihleri arasında
çalıştığı yerden almış olduğu ücreti birinci işverenden alınmış gibi göstermek
suretiyle söz konusu gelirlerini beyan dışı bırakabilecek, dolayısıyla bu
gelirleri için yıllık beyanname vermeyecektir.
Diğer yandan örneğin Bay Aydın Keser'in birinci işverenden 39.396 YTL, ikinci
işverenden ise 60.000 YTL ücret geliri elde ettiğini varsayacak olursak, bu
takdirde Bay Aydın Keser bu gelirleri için yıllık beyanname vermek zorunda
olacaktır.
Bu durumda söz konusu yükümlü her iki gelirini yıllık beyanname üzerinde
birleştirmek suretiyle toplayacak ve toplam üzerinden sosyal güvenlik kurumları
tarafından kesinti suretiyle alınmış bulunan sigorta primleri indirim konusu
yapılabilecektir.
2005 yılı gelir vergisi beyannamesinin ekinde (8) numaralı tablo ücretlilere
aittir. Bu tablo üzerinde ücret gelirinin elde edildiği süre, gayrisafi tutar,
indirimler, matrah ve kesilen gelir vergisi ile ilgili sütunlar buIunmaktadır.
Örneğimizdeki Bay Aydın Keser'in ücret geliri elde ettiği birinci işveren
tarafından kendisine 2005 yılında ödenen toplam 39.396 YTL'den 4.965 YTL sigorta
primi; 7.749 YTL gelir vergisi kesildiği, ikinci işverenden sağlanan gelirden
ise 5.761 YTL sigorta, 13.691 YTL gelir vergisi kesintisinin yapıldığını
varsayacak olursak, söz konusu kişinin iki ayrı yerden (işverenden) elde ettiği
ücret geliri aşağıdaki şekilde beyan edilecektir.
. Ücret gelirleri toplamı (39.396 + 60.000. YTL =) 99.396
. Sigorta prim tutarları (4.965 + 5.761)= 10.726 YTL
(-)
88.670 YTL
Hesaplanan gelir vergisi (ücret gelirleri için geçerli) 24.554 YTL
. Kesinti suretiyle alınan vergi (7.749 + 13.691=) (-) 21.440 YTL
. Ödenmesi gereken gelir vergisi 3.114 YTL
Ödenmesi gereken gelir vergisi iki taksit halinde; birinci taksit tutarı mart
ayı sonuna, ikinci taksit tutarı ise temmuz ayı sonuna kadar ödenecektir.
Yukarıda da açıkladığımız üzere iki daha fazla işverenden ücret alanların
birinci işvereni belirleme yetkisi kendilerine aittir.
Aynı şirketler grubu içersinde her şirkette ayrı ayrı görev üstlenmiş olanların
söz konusu işlerinden elde ettikleri kazançlar da Gelir Vergisi Yasası'nın
86/1-b maddesi kapsamında gelir vergisine tabi tutulacaktır.
Uygulamada değişik nedenlerle bu gibi haller yeterince iyi izlenemediği ve
kavranamadığı için beyanname verme açısından dikkate alınmamaktadır.
İktisadi Dayanışma Gazetecilik Matbaacılık ve
Danışmanlık Ltd.Şti -(0212) 325 71 21-281 85 26 -281 85 30
|
