|
Gelir vergisi beyanname verme süresi yeniden uzatıldı
BİZE GÖRE
Gelir vergisi beyanname verme süresi yeniden
uzatıldı
Veysi Seviğ - 27 Mart 2006 Pazartesi - Dünya
Vergi hukukunda "vergilendirme ile ilgili görevlerin yükümlüler tarafından
öngörülmüş süreler içinde yerine getirilmesi esastır." Örneğin beyanname verme,
ödeme ve benzeri görevlerin yerine getirilme süresi ilgili vergi yasalarında
belirtilir.
Vergi Usul Yasası'nın 14'üncü maddesi uyarınca da "Vergi muamelelerinde süreler
vergi kanunları ile belli edilir." Ancak yükümlülerin vergi ödevlerini zamanında
yerine getirmelerine engel olabilecek nitelikte ancak yasalarında sayılması
mümkün olmayan hukuki durumlar nedeniyle idareye süre verne hakkı tanınmıştır.
Önceden belirlenmesi ve tanınması mümkün olmayan haller için idareye verilen
"mühlet verme" yetkisi Vergi Usul Yasası'nın 17'nci maddesi ile hükme bağlanmış
bulunmaktadır. Kısaca "zor durum" olarak adlandırılan bu müessese verilecek
süreyi yasal sürenin bir katı ile sınırlamaktadır.
Gerçekte uygulamada idare zor durum halinin bulunup bulunmadığına tamamen
kendisi karar vermektedir.
Başlangıçta idare bu yetkisini belli alanlarda, çok sınırlı olarak kullanırken
son zamanlarda tam aksine sıkçana kullanmaya başlamıştır.
Mühlet verme konusunda aşağıdaki hususların dikkate alınması yasal düzenleme
gereği zorunlu olmaktadır.
. Süre isteyenin mutlaka yazılı bir istemde bulunması gerekmektedir. Bu istemin
süre bitmeden önce ve bizzat ödevi yerine getirmesi söz konusu olan yükümlü veya
yükümlüler tarafından yapılması zorunludur. Topluca yapılan veya başkaları adına
yapılan başvurular üzerine süre verilmez. (Özyer M. Ali, "Açıklama ve Örnekleri
ile Vergi Usul Kanunu", Sf: 74)
Geçmişte, Bankalar Birliği tarafından yapılan ek süre istemi Gelirler Genel
Müdürlüğü'nün 05.03.1998 gün ve 8030 sayılı yazısı ile reddedilmiştir.
. Ancak; 5228 sayılı yasa ile Vergi Usul Yasası'nın 17'nci maddesinde yapılan
değişiklik sonrasında Maliye Bakanlığı'na herhangi bir başvuruya bağlı
kalınmaksızın mühlet verme yetkisi tanınmıştır.
Bu yetkinin kullanımında kanımızca "vergi muamelelerine müteallik ödevleri
süresi içinde yerinde getiremeyecek olanların" varlığı zorunlu olmaktadır.
. Mühlet verilebilmesi için vergisel ödevlerin zamanında yerine getirilmesini
engelleyen mazeretin varlığı esastır. Bu mazeretin açık ve kabul edilebilir
olması gerekir.
. Süre verilmesi halinde verginin alınması tehlikeye girmemelidir.
. Yasal süreler uzatıma konu edilebilir.
Vergi Usul Yasası'nın 17'nci maddesinde yer alan mühlet vermeye neden olabilecek
olayları değerlendirmek ve bu bağlamda mühlet verme konusunda karar verme
yetkisi Maliye Bakanlığı'na aittir.
Maliye Bakanlığı bu yetkisini son olarak 2005 yılına ait gelir vergisi
beyannamelerinin verilmesine yönelik olarak kullanmış bulunmaktadır.
"Bilindiği üzere 08.03.2006 tarihli ve 48 numaralı Gelir Vergisi Sirküleri ile
2005 takvim yılına ait yıllık gelir vergisi beyannamelerinin verilme süresi 24
Mart 2006 Cuma günü akşamına kadar uzatılmış, bilahere 23.03.2006 gün ve 49
numaralı Gelir Vergisi Sirküleri ile de yükümlülerin 29~ Mart 2006 Çarşamba günü
akşamına kadar 2005 yılına ait gelir vergisi beyannamelerini verilebileceği
açıklanmıştır.
Bu yönlendirme ile 15 Mart 2006 tarihi mesai saati bitimine kadar verilmesi
öngörülmüş bulunan 2005 yılma ait yıllık gelir vergisi beyannamelerinin verilme
süresi iki defa uzatılmış veyahut da Maliye Bakanlığı'nca uzatılmasına karar
verilmiştir.
Beyanname verme süresinin ödeme süresini etkilememesi nedeniyle ilgili vergi
dairelerince 2005 yılı beyanları üzerinden tarh ve tahakkuk ettirilecek gelir
vergisinin birinci taksidi 31 Mart 2005 tarihi mesai saati sonuna kadar ödenmiş
olacaktır.
Beyanname verme süresinin 24 Mart tarihinden itibaren 29 Mart mesai saati
bitimine kadar uzatılmasına neden olan olay; uygulamada bilinmemektedir. Ancak
bu uzatma Vergi Usul Yasası'nın 17'nci maddesi uyarınca yapılmış bulunmaktadır.
Beyanname verme sürelerinin herhangi bir nedene dayanmadan uzatılmış olması bazı
yükümlüleri ister istemez bundan böyle, gelecek döneml~erde de benzer
uygulamaların olabileceği düşüncesine ve arayışına neden olmaktadır.
İktisadi Dayanışma Gazetecilik Matbaacılık ve
Danışmanlık Ltd.Şti -(0212) 325 71 21-281 85 26 -281 85 30
|