|
Kurum kazançlarının beyanı
BİZE GÖRE
Kurum kazançlarının beyanı
Veysi Seviğ - 03 Nisan 2006 Pazartesi - Dünya
Kurumlar vergisi, sermaye şirketlerinin, kooperatiflerin, iktisadi kamu
müesseselerinin, dernek, sendika, cemaat ve vakıflara ait iktisadi işletmelerin,
iş ortaklıklarının kazançları üzerinden alınmaktadır. Bu bağlamda söz konusu
vergi yabancı ülkede kurulup Türkiye'de şube ve acente açan şirketlerin, döner
sermayeli işletmelerin, kazançları üzerinden de alınmaktadır.
2005 yılında elde edilen kurum kazançları için beyanname verme süresi, eğer
Maliye Bakanlığı'nca süre uzatımı yapılmaz ise 15 Nisan akşamına kadardır. Ancak
15 Nisan tarihi resmi tatil günü olduğundan bu süre 17 Nisan 2006 Pazartesi günü
akşamı sona erecektir.
Kurumlar Vergisi Yasası'nın 13'üncü maddesi gereği olarak kurumlar vergisi bir
hesap dönemi içinde elde edilen safi kurum kazancı üzerinden hesaplanmaktadır.
Hesap dönemi normal olarak takvim yılıdır. (Vergi Usul Yasası Madde: 174)
Ancak yasal düzenleme gereği olarak takvim yılı dönemi faaliyet ve
muamelelerinin (işlemlerinin) mahiyetine uygun bulunmayanlar için, bunların
başvurusu üzerine Maliye Bakanlığı tarafından 12'şer aylık özel hesap dönemleri
belli edilebilir.
Bu nedenle Kurumlar Vergisi Yasası'nın 21'inci maddesinde de beyanname verme
süresi hesap döneminin kapandığı ayı takip eden dördüncü ayın onbeşinci günü
akşamı olarak belirlenmiş bulunmaktadır.
Gerçekte istisnai haller dışında kurumlar vergisi, yükümlünün veya vergi
sorumlusunun beyanı üzerine tarh olunmaktadır. (Kurumlar Vergisi Yasası Madde;
20) Dolayısıyla beyanname ilgili bulunduğu hesap döneminin sonuçlarını içerir.
Yasal düzenleme gereği olarak her mükellef (yükümlü) vergiye tabi kazancının
tamamı için bir beyanname verir. Ancak kooperatiflerin gelirlerinin Gelir
Vergisi Yasası'nın 94'üncü maddesine göre tevkifata tabi tutulan gayrimenkul
kira gelirlerinden ibaret bulunması halinde bu kira gelirleri için beyanname
verilmemektedir.
Yükümlülerin şubeleri, ajansları, alım ve satım büro ve mağazaları,
imalathaneleri veya kendilerine bağlı sair işyeri için, bunların müstakil
muhasebeleri ve ayrılmış sermayeleri olsa dahi ayrı beyanname verilmemektedir.
"Kurumlar vergisinden muaf kurumlar" söz konusu yasanın 7'nci maddesinde, "Vergi
istisna kazançlar" ise 8'inci maddesinde sayılmak suretiyle belirlenmiş olup,
vergiden istisna kazançlar kurumlar vergisi beyannamesi üzerinde indirim konusu
yapılmaktadır.
Kurumlar vergisine tabi miktar ticari bilanço k‰rından yararlanılarak tespit
edilmekte olup, ticari bilanço k‰rına yapılacak ilaveler, zarar olsa dahi
indirilecek istisna ve muafiyetler ile kazancın bulunması halinde indirim konusu
yapılacak, indirim ve istisnalar beyanname üzerinde gösterilmiş olup söz konusu
indirim ve istisnalar ilgili satıra yazılmak suretiyle kurum kazancından
düşülmektedir.
Kurumlar Vergisi Yasası'nın 13'üncü maddesinde dar yükümlü kurumların
kazançlarının tesbiti ile ilgili özel bir belirleme yapılmış bulunmaktadır. Bu
belirlemeye göre;
. Dar yükümlü kurumların Türkiye'de kazancı, ticari kazanç veya zirai kazanç
veyahut da her ikisinden ibaret ise; safi kurum kazancı Gelir Vergisi Yasası'nın
ticari kazanç hakkındaki hükümlerine ve Kurumlar Vergisi Yasası'nın kurum
kazancının tespitine ilişkin hükümlerine göre; tam yükümlü kurumların safi kurum
kazancı gibi tespit edilmektedir.
. Dar yükümlü kurumun Türkiye'de elde etmiş olduğu kazanç ve iratlar;
ücretlerden, serbest meslek kazançlarından, gayrimenkul sermaye iratlarından,
menkul sermaye iratlarından, diğer kazanç ve iratlarından veya bunların
birkaçından veya hepsinden ibaret ise, safi kurum kazancı, Gelir Vergisi
Yasası'nın her bir kazanç ve irat hakkındaki hükümlerine göre tespit edilir.
. Dar yükümlü kurum kazancı, ticari ve zirai kazanç ile birlikte, menkul ve
gayrimenkul sermaye iradı, ücret, serbest meslek kazancı ve diğer kazanç ve
iratlardan ibaret ise; safi kurum kazancı Gelir Vergisi Yasası'nın ticari kazanç
hakkındaki hükümlerine ve Kurumlar Vergisi Yasası'nın safi kurum kazancının
tespitine ilişkin hükümlerine göre hesaplanmaktadır.
Kurum kazançlarının tespiti ve beyanı bu bağlamda özellik arzeden bir konudur.
İktisadi Dayanışma Gazetecilik Matbaacılık ve
Danışmanlık Ltd.Şti -(0212) 325 71 21-281 85 26 -281 85 30
|
