|
SORU-CEVAP
Vergi Danışmanınız
Veysi Seviğ - 22 Ekim 2005 Cumartesi - Dünya
SORU: Bir bankadan ihtiyaç fazlası büro takımı ile bilgisayar malzemeleri satın
aldık. Banka bize bu malları düzenlemiş olduğu banka dekontu ile teslim etti ve
satmış olduğu malların taşınmasının bizim tarafımızdan yapılmasını istedi.
Biz bu malları satın alarak demirbaşlarımız arasına aldık. Ancak söz konusu
iktisadi kıymetlerin fatura yerine banka dekontu ile bize satılması karşısında
biz bu değerleri banka dekontu ile demirbaşlarımıza alabilir miyiz?
YANIT: Maliye Bakanlığı tarafından yayımlanan 243 sıra numaralı Vergi Usul
Yasası Genel Tebliği'nin (A) bölümünde yapılan açıklamalardan da anlaşılacağı
üzere `Bankalar, yaptıkları hizmet ve satış işlemlerine ilişkin kayıtlarının
dayanağı olan fatura yerine, aşağıda açıklanan şartlara uygun olarak belge
düzenlemek zorundadırlar:
Bankalar, döviz alım-satım işlemleri ile menkul kıymetler borsasında aracı kurum
sıfatıyla müşterileri adına yaptıkları menkul kıymet alım-satımları hariç olmak
üzere, yaptıkları bütün hizmetler veya satışlar dolayısıyla lehlerine tahakkuk
edecek tutarları aşağıdaki şartlara uygun olarak düzenleyecekleri dekontlarla
belgelendirmektedirler.
- Dekontlar en az iki örnek olarak düzenlenir, ikiden fazla örnek olarak
düzenlendiği takdirde her birinin kaçıncı örnek olduğu belirtilir.
Düzenlenecek dekontlarda en az aşağıdaki bilgilere yer verilir:
1. Banka (ve şube) adı, bağlı olduğu vergi dairesi ve vergi numarası,
2. Müşteri adı-soyadı/unvanı, adresi, varsa vergi dairesi ve vergi numarası,
3. Düzenleme tarihi,
4. Birim kodu, seri ve sıra numarası (dekontu düzenleyen her müstakil şube veya
birimi tanıtmak üzere verilecek kod numarası ve dekontu düzenleyen her şube veya
birim itibariyle her hesap dönemi başından itibaren birden başlamak üzere
düzenleme sırasına göre verilecek müteselsil sıra numarası),
5. Satılan emtia veya yapılan hizmetin nev'i ve tutarı.
- Fatura yerine geçmek üzere düzenlenen dekontları, fatura düzenlemesini
gerektirmeyen diğer işlemler (örneğin, bankanın merkez veya şubeleri arasında
cereyan eden iç işlemler veya banka lehine bir bedelin tahakkukunu gerektirmeyen
muameleler) için düzenlenen dekontlardan ayırmak üzere ayrı sıra numaraları
kullanılacaktır.)
- Seri ve sıra numaralarının matbaa baskılı olması zorunlu olmayıp, bu numaralar
bilgisayar veya numaratör kullanılarak dekont düzenlendiği sırada
kaydedilecektir.
Yukarıya aktarmış bulunuduğumuz bilgiler çerçevesinde bankalar satmış oldukları
varlıklar için fatura yerine dekont düzenleyebileceklerdir. Ancak bu amaçla
düzenlenecek olan ve fatura yerine geçmesi öngörülen dekontların, müteselsil
seri ve sıra numaralı ve en az iki örnek olarak düzenlenmesi ve söz konusu
tebliğde yer alan bilgileri taşıması gerekmektedir. Bankalar dekontu düzenleyen
birimler için ayırıcı işaret kullanacaklardır. (Özyer, M. Ali `Açıklama ve
Örneklerle Vergi Usul Kanunu' HUD Yayınları, Aralık 2004, Sf. 380)
SORU: Yurtdışında aracı kuruluşlar vasıtasıyla elde etmiş bulunduğum geliri
Türkiye'ye getirmediğim için beyan etmemiştim. Ancak Dışişleri Bakanlığı
aracılığıyla benim ve benim gibi olanların yurtdışında elde etmiş bulundukları
bu tür gelirler Türkiye'ye, dolayısıyla Maliye Bakanlığı'na bildirilmiş olup, bu
konuda vergi dairesine davet edilerek ifadem alındı ve benim hakkımda cezalı
vergi tarh edildi. Bu doğru mudur?
YANIT: Gelir Vergisi Yasası'nın 85'inci maddesinin birinci fıkrasında,
mükelleflerin bir takvim yılında elde ettikleri vergiye tabi kazanç ve
iratlarını beyan yolu ile bildirmeleri, aynı maddenin üçüncü fıkrasının 1 ve 2
numaralı bentlerinde ise, yabancı memleketlerde elde ettikleri kazanç ve
iratları ise Türkiye'de hesaplarına intikal ettiği yılda, Türkiye'de hesaplara
intikal ettirilmemesinin iradesi dışındaki sebeplerden ileri geldiği
kanıtlanabildiği hallerde ise mükellefin bunlara tasarruf edebildiği yılda elde
etmiş sayılacağı konusu hükme bağlanmıştır. Dolayısıyla "yurtdışında elde edilen
gelirin, elde edildiği yılda Türkiye'ye getirilerek kayıtlara intikal
ettirilmesi" ve beyan edilmesi gerekmektedir. Bu bağlamda yapılan işlem mevcut
yasal düzenleme ile örtüşmektedir.
İktisadi Dayanışma Gazetecilik Matbaacılık ve
Danışmanlık Ltd.Şti -(0212) 325 71 21-281 85 26 -281 85 30
|