|
Aylık Hesaplamada Tüm Yılların Kazancını
Dikkate Alan Yeni Usul
Ekrem Sarısu - 11 Şubat 2007 Pazar - Posta
Aylık Hesaplamada Tüm Yılların Kazancını Dikkate Alan Yeni Usul
Soru: 01.08.1982 sigorta başlangıç tarihim. Önceki çalıştığım işyerinde primim
asgari ücretten yatıyordu. İki senedir primim aldığım maaştan yatıyor. Emeklilik
halinde son kaç yıl baz alınıyor?
Muzaffer AY / İstanbul
Cevap: Emekli aylığının hesaplanmasında; son 10 yılın veya 5 yılın prime esas
kazançların dikkate alındığı, katsayı esasına dayalı gösterge sistemi, 4447
sayılı yasa ile 31.12.1999 tarihi itibariyle terk edildi. 01.01.2000 tarihinden
itibaren sigortalılık sürenizdeki tüm prim esas kazançların dikkate alındığı
yeni bir usule geçildi. 01.01.2000 tarihinden itibaren sigortalı olanların
emekli aylıkları yeni usulde hesaplanırken, sizin gibi 2000 yılından önce
sigortalı olan ve 2000 yılından sonra emeklilik talebinde bulunanların aylıkları
ise; 31.12.1999 tarihine kadar olan dönem için eski usulde, yani son 10 yılın
veya 5 yılın kazançları dikkate alınarak hesaplanan kısmi aylıkla, 01.01.2000
tarihinden sonraki dönem için, yeni usulde hesaplanan kısmi aylığın toplanması
suretiyle hesaplanmaktadır. Sonuç olarak emekli aylığınız hesaplanırken;
31.12.1999 tarihinden önceki dönem için hesaplanacak kısmi aylıkta 1990-1999
yıllarına ait 10 yıllık kazancınız, 01.01.2000 tarihinden sonraki dönem için
hesaplanacak kısmi aylıkta, 01.01.2000 tarihinden sonraki prime esas
kazançlarınızın tamamı dikkate alınacaktır.
Çalışan ve Emekli SSK’dan Yetim Aylığı Alamaz
Soru: Ben emekli polis memuruyum. 1995 yılında vefat eden babamdan kalan SSK
maaşını annem almaktaydı. Annemde geçtiğimiz ayın 26 sında vefat etti.
Evlenmemiş 2 kız kardeşim var. Biri bankadan SSK’lı olarak emekli. Diğeri ise
halen Çaykurda çalışmaktadır. Annemden kalan maaşı kardeşlerim alabilirler mi?
Hasan VEZİROĞLU / Ankara
Cevap: SSK: Sosyal Güvenlik Kuruluşlarına tabi olarak çalışmayan veya bu
kuruşlardan kendi çalışmalarından dolayı gelir ve aylık almayan bekar, evlenmiş
olsa da ayrılan veya dul kalan kız çocuklarına ana ve babalarından dolayı yetim
aylığı bağlar. Kız kardeşlerinizden biri kendi çalışmalarından dolayı emekli
aylığı aldığından, diğeri de; SSK’lı olarak çalışmakta olduğundan, babanızdan
dolayı, SSK’dan ölüm (yetim) aylığı alamazlar.
Emekliliğe İlişkin Af Kanunu Yok
Soru: 12.01.1946 doğumluyum. 1 Mayıs 1990 yılında SSK’lı oldum. Toplam 1319 gün
sigorta günüm var. Sağlığım nedeniyle daha fazla çalışamadım. Şuanda 61
yaşındayım. Çevremden SSK’nın belli dönemler af çıkarıp emekli ettiğini duydum.
Müdürlüğe gittim af olmadığını söylediler. Yapabileceğim bir şey var mı?
Zekiye SEVİMLİ / Ankara
Cevap: Kulaktan duyma bilgilere inanmayın. SSK’nın verdiği bilgi doğru. Sizi
emekli edecek herhangi bir Af Kanunu çıkmış değil. Emekli olabilmeniz için prim
ödemenizi en az 3600 güne çıkartmanız gerekiyor. Ayrıca, en az 1800 gün prim
ödemiş olmak kaydıyla, çalıma gücünün 2/3’ünü (yüzde 6,66) kaybedenlerde,
malulen emekli olabilmektedir.
Emekliliğinize 2 Yıl Var
Soru: 15.12.1957 doğumluyum. 24.12.1986 yılında Bağ-Kur’a kayıt oldum. Şuanda
toplam 18 yıl 9 gün primim var. Bağ-Kur müdürlüğüne emeklilik başvurduğumda bana
iki yıl daha prim ödemem gerektiğini söylediler. Ne zaman emekli olabilirim?
Nasibe KIZILKAYA / Muğla
Cevap: Bağ-Kur emeklilik talebinizi reddetmekte haklı. 1 Haziran 2002 tarihi
itibariyle 20 tam yıl prim ödeme süresini doldurmaya sizin gibi, 4 tam yıldan
fazla 5 tam yıl ve daha az kalan bayan Bağ-Kur sigortalıları, 20 tam yıl prim
ödemek ve 42 yaşını doldurmak şartıyla emekli olabiliyor. 2 yıl daha prim
ödeyerek, 18 yıl olan prim ödeme sürenizi 20 tam yıla çıkartacağınız Mart 2009
tarihide emekli olabilirsiniz. Ayrıca, bundan sonra prim ödemeseniz de, 15 tam
yıl prim ödeme ve 52 yaş şartlarıyla, 52 yaşınızı dolduracağınız 15.12.2009
tarihinde kısmi aylıkla emekli olabilirsiniz.
İşvereninizle Uzlaşmaya Çalışın Olmazsa Dava Açın
Soru: 02.02.1973 doğumluyum. 01.01.1989 yılında özel bir şirkette sigortalı
olarak çalışmaya başladım. 1994 yılında askere gittim. Şu anda sigortalı olarak
çalışmaktayım. Sigortamı toplatmaya gittiğimde işe giriş tarihim 1991
göründüğünü, ayrıca sigortalılık süresinde girdi çıktı yapılarak 5, 10 ve 15 gün
gösterildiğini öğrendim. Oysa ben sürekli tam ay (30 gün) çalıştım. Günlerimi
kazanmak için ne yapmalıyım?
İlyas BAYMAR / Ankara
Cevap: Şikayetçi olduğunuz hususları mahkemede kanıtlayabilirseniz, bulunduğunuz
yerdeki iş mahkemesine “Hizmet Tespit” davası açarak, SSK’ya bildirilmeyen
günlerinizi kazanabilirsiniz. Ancak, uzlaşma her zaman ihtilaf yaratmaktan daha
iyidir. İşvereninizle görüşüp, bildirilmeyen günlerinizin bildirilmesini, aksi
taktirde dava açacağınızı belirtin ve bir şekilde anlaşmaya çalışın.
İktisadi Dayanışma Gazetecilik Matbaacılık ve
Danışmanlık Ltd. Şti -(0212) 325 71 21-281 85 26 -281 85 30
|
