|
|
|
|
|
Emekli Olduğunuzda Yetim Aylığınızı Kestirmeniz Gerekiyordu |
|
03.08.2007 |
|
| ||
|
Emekli Olduğunuzda Yetim Aylığınızı
Kestirmeniz Gerekiyordu Ekrem sarısu - 03 Ağustos 2007 Cuma - Posta Emekli Olduğunuzda Yetim Aylığınızı Kestirmeniz Gerekiyordu Soru: SSK emeklisiyim. Bir kurumda çalışmadım isteğe bağlı olarak emekli oldum. Emekli olmadan önce babamdan yetim aylığı alıyordum. Emekli olurken doldurduğum formda hepsini belirttim ve adreslerim aynı. 22.10.2005 tarihinde gönderilen bir yazı ile 21 07 1997 ile 21 10 2005 tarihleri arasında haksız yere maaş aldığım için, 16.672.20 YTL borçlu olduğumu bildirdiler. Kuruma müracaat ettiğimde biz sizi mahkemeye vereceğiz dediler. Yeni kanuna göre bu borçlar silinecek diyorlar. Doğruluk payı var mı? Benim gibi mağdur olanların hali ne olacak? Cevaplarsanız sevinirim. Nejla İnce Cevap: SSK, sosyal güvenlik kurumlarına tabi olarak çalışmayan ve kendi çalışmalarından dolayı bu kurumlarından gelir ve aylık almayan bekar (veya dul) kız çocuklarına ana ve babalarından dolayı yetim aylığı bağlar. Nitekim size de bağlamış. Ancak emekli olduğunuz tarihte, SSK ya başvurarak yetim aylığınızı kestirmeniz gerekiyordu. Şayet böyle bir başvuruda bulunduğunuz halde aylığınızı kesmeyerek ödemeye devam etmişlerse, sizde kabahat yok. İş mahkemesine dava açmanızda yarar var. Ancak, emekli olduğunuzda aylığınızı kestirmek için SSK’ya başvuruda bulunmadıysanız, yersiz ödenen aylıkları geri alırlar. Yeni Yasa ile bu borçların kaldırılması söz konusu değil. Fakat siyasi otoritenin istemesi halinde her zaman yeni bir düzenleme yapılabileceğine de hiç şüphe yok. Prim Şartı Tamam Yaş Eksik Soru: 10.10.1962 doğumluyum. 07.10.1985’te SSK’lı oldum. Toplam 5094 günüm var. Kasım 1982 tarihinde askerliğimi 20 ay üzerinden yaptım ve askerlik borçlanmamı ödedim. Ne zaman emekli olabilirim? Semi ERENÇ / İzmir Cevap: Askerliğinizi, sigorta başlangıç tarihinden önce yaptığınızdan, borçlanma başlangıç tarihinizi 20 ay geri götürerek, emekli olmak için, 25 yıl sigortalılık süresi, 5225 gün prim ödeme ve 48 yaş şartlarına tabi olmanızı sağlıyor. Borçlanmayla birlikte prim şartını yerine getirdiğinizden, bundan sonra prim ödemeseniz de, 48 yaşınızı dolduracağınız 10.10.2010 tarihinde emekli olabilirsiniz. Sağlanan Menfaatlerde Kıdem Tazminatında Ücret Gibi Değerlendirilir Soru: Bir okurunuza verdiğiniz cevapta “kıdem tazminatına esas alınacak ücretin hesabına, varsa ikramiye, yakacak yardımı, kapıcı konutundan yararlanma, aydınlatma, su parası gibi süreklilik arzeden hakların da ilave edilmesi gerektiğini” söylüyorsunuz. Şimdi ben bundan kapıcıya ödenecek tazminatta, bu bahsi geçen menfaatlerin de ilave edilerek ödenmesi gerektiğini anlıyorum. O zaman şöyle bir sorum olacak, biz kapıcılardan bu menfaatler için hiçbir ücret almıyoruz; su, elektrik, doğalgaz, kira gibi ücretleri biz karşılıyoruz, onlardan hiçbir ücret talep etmiyoruz. O zaman bu ücretsiz istifade ettikleri menfaatler nasıl kıdem tazminatına ilave edilecek? İkinci sorum, eğer bu menfaatler için biz ayrıca kapıcılardan ücret tahsil edersek, bu menfaatler mi kıdem tazminatına ilave edilecek, edilecekse hesaplaması nasıl olacak? Bu konulardaki kaynaklara nasıl ulaşabilirim? Ayrıca; büyük bir sitenin ikinci başkanıyım. Sitenin idari ve işçi mevzuatını ben yönlendiriyorum. Özür dileyerek size sormak istiyorum, bu görüşünüzün dayanağı nedir? Nurettin DURU / İstanbul Cevap: Kapıcınıza sağladığınız menfaatlerden ücret alsanız zaten kıdem tazminatına konu olmaz. Kapıcıya; ücret almayarak dolayı sağladığınız menfaatler, aslında ücretin bir unsurudur. Başka bir ifadeyle ayın olarak ödenek ücrettir. Örneğin; Kapıcınıza aylık 500 YTL ücret ödediğinizi, kapıcınızı emsal kira bedeli 300 YTL olan dairede kira almadan oturtturduğunuzu ve aylık 100 YTL elektrik, su ve doğalgaz bedellerini apartmanın ödediğini varsaydığımızda, her ne kadar kapıcıya aylık 500 YTL nakit ücret ödeseniz de, 300 YTL kira, 100 YTL’de elektrik, su ve doğalgazdan dolayı sağladığınız menfaatlerle, kapıcıya ödediğiniz gerçek ücret 900 YTL (500+300+100) olmaktadır. Kapıcının işine son verdiğinizde, kıdem tazminatına esas ücreti 500 YTL değil, sağladığınız menfaatlerle 900 YTL olarak dikkate almanız gerekir. Şayet kapıcınıza bu tür bir menfaat sağlamıyorsanız, kıdem tazminatına ödediğiniz ücret esastır. Örneğin, yukarıdaki örneği baz alırsak, kapıcıya 500 YTL ücret ödediğinizi kapıcı dairesinde oturan kapıcınızdan aylık 300 YTL kira aldığınızı ve kapıcının her ay 100 YTL tutan elektrik, su ve doğalgaz faturalarının kendisinin ödediğini varsaydığımızda, kıdem tazminatı hesabına esas alınacak ücret 500 YTL’dir. Belirttiğimiz hususlar bizim şahsi görüşümüz olmayıp, 1475 sayılı İş Kanunu’nun 14. maddesi hükmüdür. (1475 sayılı Yasanın 14. maddesi hariç yürürlükten kalkmıştır.) konuyla ilgili kapsamlı kaynakları ve yargı kararlarını, Yaklaşım Yayıncılık’tan bir telefonla (Tel: 0.312 439 43 43) temin edebilirsiniz. Asker İken Ödediğiniz Primi Sorun Yaparlarsa Dava Açın Soru: 20.07.1962 doğumluyum. 20.04.1982 Bağ-Kur girişim var. Askerdeyken primlerimi yatırdım. Ne zaman emekli olabilirim? Selami İNDERE / Ankara Cevap: 01.06.2002 tarih itibariyle, 25 tam yıl prim ödeme süresini doldurmaya sizin gibi, 5 yıldan fazla 6,5 yıldan az süre kalanlar, 25 tam yıl prim ödeme ve 47 yaş şartlarıyla emekli olabiliyor. Sigortalılığınıza ara vermemişseniz prim ödeme şartını yerine getirdiğinizden, 47 yaşınızı dolduracağınız 20.07.2009’da emekli olabilirsiniz. Emeklilik işlemleriniz sırasında, asker olduğunuz dönemde ödediğiniz primler nedeniyle sorun yaratırlarsa, İş Mahkemesine dava açın. Ya Yeşil Kart Alacak Ya da Yeni Yasayı Bekleyeceksiniz Soru: Kardeşim 6 ay önce banyoda düştü ve vefat etti. 25 gün sigortası çıktı. 600 gün askerliğini borçlanıp çocuğuna yetim aylığı bağlatmak istedik. Ancak, yetim aylığını bağlatamayacağımızı söylediler. Çocuğu hasta olup, annesinin yanında kalmaktadır. Çocuğa biz de, annesi de yeşil kart alıp tedavi ettirmeKardeşimin çocuğuna yetim aylığı bağlatmamız mümkün mü? Hastalığını nasıl tedavi ettirebiliriz? Seyhan KORNAK / İstanbul Cevap: Çocuğuna yetim aylığı bağlanabilmesi için, kardeşinizin en az 5 yıllık sigortalılık süresi ve 900 gün prim ödemesi bulunması gerekiyor. Askerlikle birlikte 625 gün prim ödemesi olduğundan, maalesef çocuğuna yetim aylığı bağlanmaz. Çocuk annesinin velayeti altında olduğundan, varsa annesinin sigortasından sağlık yardımı alır. Annesinin sigortası yoksa ve şartları taşıyorsa, yeşil kart alabilir. Yeşil kart alamıyorsa, 01.01.2008’de yürürlüğe girecek yeni yasayı beklemek gerekiyor. Çünkü, yeni yasa her bireyin genel sağlık sigortası kapsamında sağlık hizmetlerinden yararlanmasına imkan sağlıyor. İktisadi Dayanışma Gazetecilik Matbaacılık ve Danışmanlık Ltd. Şti -(0212) 325 71 21-281 85 26 -281 85 30 |
Ekrem Sarısu
Okunma: 1355 | |||
|
Yazarın En Çok Okunan 5 Yazısı
| ||||
