|
Sigortalık Sürenizin Her Yılı İçin Ortalama
180 Gün Prim Gerek
Ekrem Sarısu - 04 Eylül 2007 Salı - Posta
Sigortalık Sürenizin Her Yılı İçin Ortalama 180 Gün Prim Gerek
Soru: 27.07.1983 doğumluyum. 04.01.2001 tarihinde sigortalı olarak çalışmaya
başladım. Yaklaşık 6 ay çalıştıktan sonra ayrıldım. 178 gün prim ödemem var.
Daha sonra kaza geçirdim ve yüzde 75 çalışamaz raporu verdiler. 01.05.2004
tarihinden beri hayırsever birinin yanında sigortalı olarak çalışıyorum. Toplam
prim ödemem 997 gün çıkıyor. Ne zaman emekliliğe hak kazanabilirim? 1800 gün
prim hakkından yararlanabilir miyim?
Kamil Sırakaya-Ankara
Cevap: İlk defa sigortalı olduğunuz tarihte malül olmadığınız için, şartları
yerine getirmeniz halinde malüllen emekli olabilirsiniz. Malüllen emekli olmak
için, çalışma gücünün 2/3 ünün (yüzde 66.66 sının) kaybedilmiş olması ve 1800
gün prim ödemek gerekiyor. Ayrıca; 1800 gün prim ödemesi olmamakla birlikte, en
az 5 yıldan beri sigortalı olup, sigortalılık süresinin her yılı için ortalama
olarak 180 gün prim ödemiş olanlarda malüllen emekli olabiliyor.
Çalışma gücünüzün 2/3 ünü kaybettiğinize dair tam teşekküllü hastaneden sağlık
kurulu raporu aldığınızı varsaydığımızda, şartlarının birini yerine
getiriyorsunuz. Temmuz 2007 ayı itibariyle SSK kayıtlarında 1027 gün prim
ödemeniz göründüğünden 1800 gün prim ödemeniz bulunmadığı gibi, sigortalılık
sürenizin her yılı için ortalama 180 gün prim ödemeniz olmadığından, bugün için
malüllen emekli olmanız mümkün değil. Ancak; Temmuz 2007 ayından sonra, (Ağustos
2007 ayından itibaren) 11 ay daha prim ödeyerek 30 Haziran 2008 de prim
ödemenizi 1357 güne çıkarttığınızda, sigortalılık ürenizin her yılı için
ortalama 180 gün prim ödeme şartını yerine getirmiş olur ve malüllen emeklilik
hakkı kazanırsınız. Sonuç olarak; ara vermeden 330 gün daha prim ödemeniz
halinde, 30 Haziran 2008 tarihi itibariyle malüllük aylığı bağlatabilirsiniz.
Askerlik Borçlanmasıyla Bir Yıl Erken Emekli Olursunuz
Soru: 06.02.1963 doğumluyum.10.02.1986 tarihinden itibaren sigortalı olarak
çalışmaktayım. 20 ay askerliğimi ödersem ne zaman emekli olabilirim? Eğer
ödemezsem ne zaman emekli olabilirim?
Mustafa Tomak
Cevap: Askerliğinizi sigorta başlangıç tarihinden önce yaptığınız varsayımına
göre, askerliğinizi borçlanırsanız, 25 yıl sigortalılık süresi,5225 gün prim
ödeme ve 48 yaş şartlarına tabi olursunuz ve 5225 gün prim ödemek şartıyla 48
yaşınızı dolduracağınız 06.02.2011 tarihinde, askerliğinizi borçlanmazsanız, 25
yıl sigortalılık süresi, 5300 gün prim ödeme ve 49 yaş şartlarına tabi olarak,
5300 gün prim ödemek şartıyla, 49 yaşınızı dolduracağınız 06.02.2012 tarihinde
emekli olabilirsiniz.
Dul-Yetim Aylığı İçin 5 Yıl Sigortalılık Süresi 900 Gün Prim Aranıyor
Soru: Babamın ilk işe yani sigortaya giriş tarihi, 1987dir. Babam 2000 senesinde
vefat eti. Yasadan haberimiz yoktu. Anneme maaş bağlanabileceğini öğrendim ve
Mart 2007 de başvuruda bulundum. Babam çeşitli ilerde çalışmış olup birden fazla
sigorta numarası bulunmaktadır. 320 günü var. Bu yüzden askerlik borçlanmasını
yaptım. (2,250 YTL yatırdım) ilgili kurum bana emekli olacağını söyledi. Ancak 5
aya yakın bir süredir halen olumlu ya da olumsuz bir cevap alamadık. Anneme dul
aylığı bağlanabilir mi? Bir sorum daha olacak 12 yaşında ikiz ve nişanlı evlenme
hazırlığı içinde olan 17 yaşında 3 kız kardeşim var. Bunlarında aylık hakkı var
mı?
Mehmet KOÇ-Bursa
Cevap: 5 yıllık sigortalık süresi ve 900 gün prim ödemesi olanların hak
sahiplerine ölüm (dul ve yetim) aylığı bağlanır. Babanızın 5 yıl sigortalılık
süresi olduğundan, askerlik borçlanmasıyla birlikte toplam 900 gün prim ödemesi
varsa; annenize dul aylığı, kız kardeşlerinize yetim aylığı bağlanır. Evlenme
hazırlığı içinde olan kız kardeşiniz 18 yaşından önce evlenirse evlendiğinde,
sonra evlenirse 18 yaşını doldurduğunda yetim aylığı kesilir.
Emekli Olup Çalışan Avukat Destek Primi Ödemek Zorunda
Soru: Ben 657 sayılı devlet memuru olarak çalışırken Hukuk Fakültesini okudum ve
avukat oldum. Şimdi emekliliğim doldu. Emekli olup avukatlık yapmak istiyorum.
Bu durumda; emekli olduktan sonra avukatlık bürosu açarken nasıl bir yol
izleyeceğim? Ne kadar vergi vereceğim? Her hangi bir muafiyetim olacak mı? Bana
getirisi ve götürüsü yönünden bilgi verirseniz çok memnun olurum. Emekli
olduktan sonra ikinci bir iş yaptığım için daha fazla pirim mi ödeyeceğim?
Ayşe İpek-Eskitürk
Cevap: Emekli olmanız, avukatlık faaliyetinden elde edeceğiniz gelirin
vergilendirilmesinde size bir avantaj veya dezavantaj sağlamıyor. Avukatlık
faaliyetinizden elde ettiğiniz gelirden, faaliyetinizle ilgili giderleri
düştükten sonra, kalan kazancınız üstünden gelir vergisi kanunun 103. maddesinde
yer alan, yüzde 15’den başlayan ve gelire bağlı olarak yüzde 35 e kadar çıkan
oran üstünden vergi ödeyeceksiniz. Az kazanırsanız az, çok kazanırsanız çok
vergi ödersiniz.
Emekli olup serbest meslek faaliyetine devam eden noter ve avukatlar, SSK’ ya
her ay Sosyal Güvenlik Destek Primi ödemek zorundalar. Emekli olup avukatlık
yapmaya başladığınız da, SSK ya yazılı olarak başvurup Emekli sandığından emekli
maaşı aldığınızı ve serbest olarak avukatlık yaptığınızı beyan ederek,
tescilinizi yaptırdıktan sonra, her ay SSK ya emekli aylığınızın yüzde 15’i
tutarında bir bedeli Sosyal Güvenlik Destek Primi adı altında yatırmak
zorundasınız.
Yargı Uzun, Zor Ve Masraflı Bir Yoldur
Soru: Kardeşim bir şirkette 12 yıldan beri çalışırken, geçen ay işten
çıkarttılar. Aylık 1.650 YTL ücret alıyordu. İlk işe girişte kardeşime boş senet
imzalatmışlar, bu senede dayanarak.
Kardeşime 9.650 YTL kıdem tazminatı ödediler. Oysa kardeşimin 25.000.- YTL
alması gerekiyordu. Tazminatı; aldığı fiili ücret üstünden değil de, SSK ya
bildirilen asgari ücret üstünden hesaplanmış. Kardeşim işçi mahkemesine müracaat
ederek kıdem tazminatını alabilir mi?
Nuran Ertuna-İstanbul
Cevap: Kardeşinizin kıdem tazminatı farkı alabilmesi için, İş mahkemesine dava
açabilir. Ancak, açtığı davayı kazanabilmesi, mahkemede ücretinin 1.650 YTL
olduğunu resmi belgelerle kanıtlamasına bağlıdır. Ayrıca işe girerken
imzalatılan bir senetten bahsediyorsunuz, bu senedin mahiyetinin de
araştırılması gerekir. “Senet imzalatmışlardı” demekle, senet ortadan kalkmaz.
Bunların hepsi hukuki yoldan kanıtlanması gereken konular. Sonuç olarak
kardeşiniz; gerek senedin borç senedi olmadığını(hatır, teminat vb. bir senet),
gerekse aldığı gerçek ücretin 1.650 YTL olduğunu Mahkemede kanunen kabul
edilebilir belgelerle kanıtlayabilirse, davayı kazanarak kıdem tazminatının
ödenmeyen kısmını kanuni faiziyle birlikte alabilir. Yalnız yargının uzun, zor
ve masraflı bir yol olduğu ve garantisinin olmadığı unutulmamalı
İktisadi Dayanışma Gazetecilik Matbaacılık ve
Danışmanlık Ltd. Şti -(0212) 325 71 21-281 85 26 -281 85 30
|
