|
Emekli aylığı aldığınızdan yetim aylığı
alamazsınız
Ekrem Sarısu - 15 Ekim 2007 Pazartesi - Posta
15 yıllık süreyi doldurduğunuz da emekli olursunuz
Soru: 25.03.1951 doğumluyum. 15.05.1993 tarihinde SSK lı oldum. Bir müddet ara
verdim şimdi çalışıyorum. Yaklaşık 4300 günüm var. Yaş haddinden ne zaman emekli
olabilirim? Gün ay ve yıl olarak belirtir misiniz?
İsmail DOĞAN-İstanbul
Cevap: Kısmi yaşlılık aylığı(yaş haddinden emeklilik) için aranan; 15 yıl
sigortalılık süresi, 3600 gün prim ödeme ve 55 yaş şartların sizin
gibi,24.05.2005 ile 23.05.2008 tarihleri arasında yerine getirenler, 57 yaşını
doldurduğunda kısmi yaşlılık aylığı ile emekli olabiliyor.
Prim ödemeniz yeterli olduğundan, 15 yıllık sigortalılık sürenizi dolduracağınız
tarihte emekli olabilirsiniz(bu tarihte 57 yaşınızı da doldurmuş olacağınızdan)
Boşanan dul aylığı alamaz şartları uygunsa nafaka alır.
Soru: Birkaç sorum olacak. Cevap verirseniz
sevinirim.
1- 30 yaşlarında halamın kızı var. Kendisi eşinden 5 yıl kadar önce boşandı ve
daha önceki yıllardan az da olsa sigortası var. Dullar için çıkan bu emeklilik
yasasından faydalanabilir mi? ya da ne yapmamızı önerirsiniz.
2- Babam 2000 yılından sonra emekli oldu. Sigortadan, söylenilenlere göre 2000
yılından sonra emekli olan kişiler sigortalı bir işte çalışır ve tekrardan
sigortaya dilekçe verirse, emekli aylığı daha da yükselebiliyormuş, böyle bir
şey var mı? varsa aylığı yükseltmek için ne yapmalıyız.
3- Sorum sadece ev hanımları için sigorta yapılıyormuş böyle bir şey var mı?
bundan nasıl faydalanabiliriz.
Murat Alkan
Cevap: 1- Dul hanımlar için çıkan bir yasa yok. Eşi ölen bayan, kocasının prim
ödemesi yeterliyse, kocasının tabi olduğu sosyal güvenlik kurumundan dul aylığı
alır. Halanızın kızı boşanmış. Boşanan kadın kocasından dul aylığı alamaz.
Şartları uyuyorsa ancak nafaka alabilir. Ödediği az sayıda priminde dul aylığı
ile bir ilgisi yok. Yaş, süre şartlarını yerine getirip, yeterli prim ödediğinde
kendi sigortasından emekli aylığı alabilir.
2- 2000 yılından sonra emekli olanlar bugünkü kanuna göre, emekli aylıklarını
kestirerek birkaç gün çalıştıktan sonra tekrar aylık bağlattıklarında emekli
aylıklarında duruma göre yüzde 40 lara varan artışlar olabiliyor(emekli aylığı
arttırılırken enflasyon dikkate alınıyor, ülkenin gelişme hızı artışı dikkatte
alınmıyor. Ancak emekli aylığı hesabında hem enflasyon hem de gelişme hızı
dikkate alınıyor. Buda yeniden hesaplanan aylıkta gelişme hızı kadar artışa yol
açıyor.). Ancak, Aylık artışlarının önüne kesmek için hazırlanan yasa tasarısı
TBMM de komisyondan geçti. Önümüzdeki günlerde tasarı yasalaştığında, bu yolla
aylık artırılamayacak.
4- Ev hanımları Bağ-Kur sigortalısı olabiliyor. Bu uygulamadan yararlanmak için,
Bağ-Kura ev hanımı olarak kayıt ve tescil yatırarak, prim ödemeye başlamanız
yeterli.
Son yedi yılda SSK ya Bağ-Kurdan fazla prim ödemeniz gerek
Soru : 01.11.1961 doğumluyum. 01.08.1975 de ilk defa sigortalı oldum. 13.11.1986
– 31.12.1997 tarihleri arasında, 10 yıl 8 ay 19 gün Bağ-Kur lu olarak prim
ödedim. 01.07.2005 ile 01.06.2007 tarihleri arasında tekrar SSK lı olarak
çalıştım. Toplam SSK prim gün toplamım 1.208 gündür. 18 ay askerlik yaptım
borçlanma yapmadım. Askerlik borçlanması yapmam gerekiyor mu? Ne zaman SSK dan
emekli olabilirim? Cevaplarsanız memnun olurum.
Gökhan Gider
Cevap: Primi ödenmiş son yedi yılda fazla prim ödenen kurumdan emekli olunur. Bu
şartı yerine getirmek için, tekrar SSK lı olduğunuz 01.07.2005 tarihinden
itibaren SSK ya en az 1260 gün prim ödemeniz gerekiyor. Askerliğinizi
borçlanmanıza gerek yok. 570 gün daha prim ödeyerek, tekrar sigortalı olduğunuz
tarihten itibaren 690 gün olan prim ödemenizi, 1260 güne çıkartmanız halinde,
SSK dan emekli olabilirsiniz(yaş şartına tabi olmadan 25 yıl sigortalılık süresi
5000 gün prim ödeme şartlarıyla)
900 gün primle hak sahipleri dul-yetim aylığı hakkı kazanır
Soru: Annem 1946 doğumlu 1972 yılında sigorta girişi var ve toplamda 831 prim
ödeme günü bulunuyor. Emekli olabilme şansı nedir? ve neler yapmamız gerekiyor?
İlginiz için şimdiden teşekkürler.
İ.sivri
Cevap: Annenizin maalesef 831 günle emekli olma şansı yok. Emekli olabilmesi
için, prim ödemesini en az 3600 güne tamamlaması gerekiyor. Ancak, prim
ödemesinin boşa gitmemesi için, hak sahipleri varsa(eş ve çocukları), 69 gün
daha prim ödeyerek prim ödemesini 900 güne tamamlaması halinde, hak sahiplerine
dul ve yetim aylığı bağlanma hakkını kazanmış olur.
Bağ-Kur Sigortanızı dondurup borçtan kurtulup SSK ya geçin
Soru: 15.10.1995'te SSK ya giriş, 18.06.1998 de SSK'dan çıkış yaptım. Toplam 478
gün prim ödemem var. 19.06.1998' de Bağ-Kur'a esnaf olarak giriş yaptım. İşlerim
bozuldu, iş yerini kapattım. Hala Bağ-Kur'a borçlanıyorum. 35,677 YTL borcum
var. SSK ya giriş yapsam borcumu sildirmem mi gerekir? Dondurup imkanım
olduğunda ödesem olur mu? SSK giriş yaptığımda sağlıktan yararlanabilir miyim?
ERCAN BEKMEZ
Cevap: Bağ-Kura 5 yıldan fazla prim borcunuz olduğu için, sigortalılığınızı
2007/47 sayılı genelge hükümlerince dondurarak, prim borcundan
kurtulabilirsiniz. Borcu ödeme imkanınız doğduğunda da, en son bulunduğunuz
basamağın ödeme günündeki değeri üstünden primlerinizi ödeyerek günlerinizi geri
kazanırsınız. SSK ya giriş yapmanız için borcunuzu sildirmenizden öte, Bağ-Kur
sigortanızı kapatmanız gerekiyor. SSK lı olarak 90 gün prim ödediğiniz de siz,
120 gün prim ödediğinizde de eş ve çocuklarınız sağlık yardımı alır.
15 tam yıl prim ödeme ve 50 yaş şartına tabisiniz
Soru: Mesleğe Giriş tarihim 15.5.1981 Terk tarihim 31.12.1995 Yeniden sigortaya
başlama tarihim 14.06.2004 toplam hizmet sürem 17 yıl 11ay 12 gün 10. basamak
üzerinden primlerimi aktif olarak ödemekteyim. Bağ-Kurdan öncede, 1980 yılında
sigorta girişim var. Toplam prim günü 540 gün civarı prim ödenmem bulunuyor. Bu
şartlar altında ne zaman emekliliğe hak kazanmış olabilirim? Not: askerlik
borçlanmasını ödemedim onu da ödersem faydası olur mu?
İsmet Çoksakallı
Cevap: 01.06.2002 tarihi itibariyle, Bağ-Kura 25 tam yıl prim ödeme süresini
doldurmaya sizin gibi, 9.5 yıldan fazla 11 yıldan az süre kalanlar, 25 tam yıl
prim ödeme ve 50 yaş şartlarına tabi bulunuyor. 5 yıl 7 ay daha prim ödeyerek
prim ödemelerinizi 25 tam yıla çıkartacağınız tarihte, 50 yaşınızı
dolduruyorsanız bu tarihte, doldurmuyorsanız 50 yaşınızı doldurduğunuz tarihte
emekli olursunuz. Askerlik borçlanması, prim ödemenizi askerlik süreniz kadar
artırır(doğum tarihinizi ve askerlik tarihinizi bildirseydiniz daha net bilgi
verebilirdik)
Emekli aylığı aldığınızdan yetim aylığı alamazsınız
Soru: 20 Ocak 1997 yılında eşimi kaybettim ve
ondan bana dul maaşı bağlandı. Ağustos 2003 yılında emekli sandığından emekli
oldum ve emekli aylığı almaya devam ediyorum. 1993 yılında babamı kaybettim ve
kendisi de SSK 'dan emekliydi. Şu anda eşi (üvey annem) babamdan dolayı dul
aylığı almakta. Bende başvurduğum taktirde babamdan dolayı SSK dan yetim aylığı
alabilir miyim?
Semra Tuncer
Cevap: SSK, sosyal güvenlik kurumlarına tabi olarak çalışan veya bu kurumlardan
kendi çalışmalarından dolayı gelir ve aylık alan bekar, evlenmiş olsa da boşanan
veya dul kalan kız çocuklarına ana ve babalarından dolayı yetim aylığı bağlamaz.
Kendi çalışmalarından dolayı Emekli sandığından aylık aldığınızdan, babanızdan
dolayı SSK dan yetim aylığı alamazsınız.
İktisadi Dayanışma Gazetecilik Matbaacılık ve
Danışmanlık Ltd. Şti -(0212) 325 71 21-281 85 26 -281 85 30 |