Dul ve Yetimlerin Suya Düşen Hayalleri

03.11.2007

Arşiv Arama

Önceki Sayfa

Soru: 3 çocuk annesi ev hanımıyım. Eşimi 2002 Haziran’da trafik kazasında kaybettim. O zaman Bağ-Kur’a üç ay ödemesini yapıp kaydını sildirmeden kestik. Eşim 1990 yılında sigortaya kaydolmuş, o güne kadar 269 gün SSK ödemesi, askerliği de 60 gün yapmış olduğundan 929 gün, sizinde anlayacağınız üzere günü yemediği için dul ve yetim aylığı bağlanmadı. Ama yeni yasayla birlikte bir umudumuz olduğunu sizin yazınızda öğrendik. Ama yine öğrendik ki, devlet bu umudumuzu 900 günden 1800 güne çıkararak elimizden alacak. Yazılarınızdan bizim gibi yeni yasayı bekleyen çok sayıda ememkli sandığı ve Bağ-Kurlu insan olduğunu biliyorum. Bu imkanı ve umudu SSK lılara verip, bizlerden esirgeyenleri anlayamıyorum. Biz kimiz? Lütfen bir şeyler yapıp bu yasanın çıkartılmasına izin vermeyelim. Lütfen yardımlarınızı eksik etmeyin.

Bir de söylenene göre şuanda Bağ-Kur’dan aylık bağlatabilirmişim, bunun doğruluğunu sizden öğrenebilir miyim?

Melahat DENİZDOLDURAN / K.Maraş

Cevap: Sık sık değiştirilerek yaz boz tahtasına çevrilen sosyal güvenlik yasaları, fakirin, fukaranın, dulun yetimin duygularıyla ümitleri ve hayalleriyle oynar hale geldi. SSK da ve yeni sosyal güvenlik yasasındaki 900 günle dul-yetim aylığı bağlanması maddesi değiştiriliyor. Prim ödeme şartı 900 günden 1800 güne çıkartılıyor. Oysa SSK da 900 gün geçtiğimiz yıl sonuna doğru getirildi, yeni yasada daha uygulamaya girmedi.

900 günle dul-yetim aylığı ne zaman getirilmişti

Geçtiğimiz yıl 16.12.2006 da çıkartılan ve 18.10.2006 dan geçerli olmak üzere yürürlüğe konan kanunla; SSK da dul ve yetim aylığı bağlamak için aranan prim şartı 1800 günden, 900 güne düşürüldü( 5 yıl sigortalılık süresi şartıyla). Çok sayıdaki ölen sigortalının ortada kalkan eş ve çocukları bu imkandan yararlanarak dul ve yetim aylığı bağlattı.

Yeni yasada hayal kırıklığı

Anayasa Mahkemesinin bazı maddelerini iptal etmesi nedeniyle, uygulaması iki kez uzatılarak 2008 e ertelenen Yeni sosyal Güvenlik yasası da,( SSK, Bağ-Kur, Emekli Sandığını Kanunlarını yürürlükten kaldıran ve yerine uygulanacak olan yasa) dul-yetim aylığı için 900 gün prim ödeme şartı aradığından, binlerce, hatta onbinlerce Bağ-Kur sigortalısının ve Emekli Sandığı iştirakçisinin dul ve yetimi, dört gözle yeni yasanın yürürlüğe girmesini bekliyor ve gece gündüz üçüncü kez erteleme olmasın diye dua ediyordu. Ancak; Anayasa Mahkemesinin iptal kararı çerçevesinde yapılan değişikliklere ilişkin olarak hazırlanan yasa taslağında, dul ve yetim aylığında prim şartı, bu kez de 900 günden 1800 güne çıkartılıyor.

İnsan ister istemez bu ne perhiz, bu ne lahana turşusu diyor.. İnsanlarla alay mı ediyorsun birader.. Sosyal Güvelik gibi toplumun en duyarlı olduğu bir konuda, bu ne ciddiyetsizlik!!! Hele hele kocası ölmüş orada kalmış dul kadınların, babası ölmüş ortada kalmış yetim çocukların haklarıyla, duygularıyla, hayalleriyle bu kadar oynamaya, onları ümitlendirip, beklentiye sokup, sonrada hayallerini elinden almaya kimin hakkı var Allahaşkına….

Yanlış yapan niye ceza ödemiyor

1800 günle aylık bağlayacaksan niye 900 güne düşürdün… 900 günle aylık bağlayacaksan niye 1800 güne çıkartıyorsun. Bunun hangisi doğru… Aynı olayın iki doğrusu olmaz. Bir tek doğrusu olur. Demek ki bu düzenlemeden bir yanlış. Bu yanlışı yapan veya yapanlara ceza verilecek mi? Kırmızı ışıkta geçen vatandaş ceza ödüyor. 5 dakika geç gittiğinden vezne kapandı diye ertesi gün vergisini ödeyen vatandaştan gecikme zammı alınıyor. Mal beyanında bulunmayana hapis cezası veriliyor. Vatandaş en küçük hatasının cezasını çekiyor. Yasa hazırlayanların cezasını da vatandaşın çektiğine hiç kuşku yok da, mademki hukuk devletiyiz, yanlış yasa yapılmasının da bir yaptırımı olmalı..

Yok bizim tarzımız budur. Biz doğruyu deneme yanılma metoduyla buluruz deniyorsa, deneme yapacak dul ve yetimlerimi buldunuz derler adama.. Başka deneme tahtası mı yok koca Ülkede…Yazık ortada kalmış, Başbakanımızın tabiriyle fakire fukaraya, garibe gurabaya….

Tasarı yasalaşırsa;

SSK lının Kazanılmış haklar Uçar

SSK da 18.10.2006 dan beri 900 günle dul ve yetime aylık bağlandığından, prim şartının 1800 güne çıkarılmasıyla SSK lıların bir anlamda kazanılmış hakları geri alınıyor. Ayrıca, bir tarafta 900 günle dul yetim aylığı bağlatan binlerce insan varken, diğer tarafta 1800 günü bir iki gün eksiğiyle tamamlayamadığından aylık bağlatamayacak binlerce gariban çıkacak ortaya. Eşit olmayan, adaletsiz uygulama daha da yaygınlaşacak.

Bağ-Kurlu dul ve yetimlerin duygularıyla oynanır

Mevcut uygulamaya göre; Bağ-Kurda ölen sigortalının eş ve çocuklarına, 1800 gün prim ödemesiyle ölüm aylığı bağlanıyor. Prim ödemesi 1800 gün den bir gün eksik bile olsa, ölen sigortalının eşine dul aylığı, çocuklarına yetim aylığı bağlanmıyor. SSK, Bağ-Kur ve Emekli Sandığı Kanunu yürürlükten kaldıran ve yerine getirilen yeni sosyal güvenlik yasasında da, ölüm aylığında prim şartı; 900 gün olarak belirlendiğinden(5 yıl sigortalı olmak şartıyla), binlerce Bağ-Kur sigortalısının dul ve yetimi, 900 günle aylık bağlatmak hayalleriyle yeni yasayı beklerken, prim şartının 1800 güne çıkartılmasıyla, hayalleri suya düşecek.

Emekli Sandığına tabi olanlar için iyi tarafı da var kötü tarafı da

Ölen Emekli Sandığı iştirakçisinin dul ve yetimlerine ölüm aylığı bağlanması için mevcut uygulamada 10 tam yıl(3600 gün) fiili hizmet şartı aranıyor(5 yıldan fazla fiili hizmeti olanın çocuklarına eğimini tamamlayana kadar aylık bağlanır). Uygulaması iki kez uzatılarak 2008 e ertelenen ve yeni sosyal güvenlik yasası; Emekli Sandığına tabi olanların dul ve yetimlerine de, 900 günle dul ve yetim aylığı bağlayacaktı. Ölen memurun 10 tam yıl fiili hizmet süresi olmadığı için, aylık bağlatamayan pek çok dul ve yetim de, aylık bağlatmak için dört gözle yeni yasayı bekliyordu. Ancak; prim ödeme şartı 900 günden 1800 güne çıkartılırsa, fiili hizmet süresi 1800 günün altında olan pek çok memurun dul ve yetimi üzülecek ve hayalleri suya düşecek.

Ancak, 10 tam yıl fiili hizmet süresi olmamakla birlikte, 1800 gün veya daha fazla fiili hizmet süresi olan memurların dul eşlerine aylık bağlanabilecek(mevcut uygulamada bu durumda olanların eğitim süresince çocuklarına aylık bağlanıyor). Sonuç olarak, bazı dul ve yetimler üzülürken, bazıları sevinecek.

Yanlış hesap Bağdat tan değil Meclisten dönsün

Sosyal güvenlik sistemimiz eşit ve adil olamadığını herkes bilir. SSK, Bağ-Kur ve Emekli Sandığı arasındaki farklı uygulamaları ortadan kaldırması, eşit ve daha adil bir sistem getirmesi beklenen yeni yasa, maalesef hayal tacirliği yaptı. Daha uygulamaya konmadan pek çok maddesi değiştiriliyor. Sigortalının kazanımlarını elinden alan ve toplumsal barışı zedeleyecek ve Devlete güveni sarsacak değişikliklerde var maalesef. Dul ve yetimlere bağlanacak aylıklarda prim şartının 900 günden 1800 güne çıkartan düzenlemede, bu tür yanlış hesaplardan biri. Henüz vakit geç değil. Umarız yanlış hesabın Bağdat’tan dönmesi beklenmez. Yanlış hesap TBMM sinden dönerde, on binlerce dul yetimin hayalleri de suya düşmez…

Fakirin fukaranın, garibin gurabanın babası olan Başbakanımız Sn. Recep Tayyip Erdoğan’ın bu düzenlemeye izin vermeyeceğini umuyor ve bekliyoruz…

3600 günle 2015 de 5000 günle 2012 de emekli olursunuz

Soru: 01.05.1959 doğumluyum. 15.07.1978 tarihinde memur olarak yani Emekli Sandığı’na bağlı çalışmaya başladım ve 01.12.1980’de ayrıldım. Ve daha sonra 24.04.2000 tarihinde özel sektörde SSK’lı olarak çalışmaya başladım. Halen devam ediyorum. Şu ana kadar SSK’da 2660 prim ödemem var. Emekli Sandığı’ndaki günlerimi SSK ile birleştirdiğimde ne zaman emekli olabilirim. Ya da 3600 günde emekli olabilir miyim? Benim için normal emeklilik mi yoksa 3600 gün mü uygun? SSK başlangıcı Emekli Sandığına giriş tarihimi oluyor?

Funda YALIN / İstanbul

Cevap: 08.09.2000 tarihi itibariyle sizin gibi, 18 yıldan fazla sigortalı olan bayanlar eski yasa hükümlerine göre, yaş şartına tabi olmadan, 20 yıl sigortalılık süresi ve 5000 gün prim ödeme şartlarıyla emekli olabiliyor.

Süre şartını yerine getirdiğinizden, 1484 gün daha prim ödeyerek 3516 gün olan prim ödemenizi 5000 güne tamamlayacağınız tarihte emekli olabilirsiniz(ara vermeden prim öderseniz Ocak-2012 ayında). Ayrıca; 84 gün daha prim ödeyerek prim ödemenizi 3600 güne çıkartmanız şartıyla, 56 yaşınızı dolduracağınız 01.05.2015 tarihinde kısmi yaşlılık aylığı ile de emekli olabilirsiniz(yaş haddinden emeklilik).

Sigortalı çalışanın yetim aylığı kesilir

Soru: SSK'dan babamdan dolayı yetim aylığı almaktayım, sigortalı işe başlarsam yetim aylığım kesilir mi ?

A. Aydınoğlu

Cevap: SSK sosyal güvenlik kurumlarına tabi olarak çalışan ve bu kurumlardan kendi çalışmalarından dolayı gelir ve aylık almayan bekar, evlenmiş olsa da boşanan veya dul kalan kız çocuklarına yetim aylığı bağlar. Sigortalı olarak çalışmaya başladığınızda yetim aylığını kestirmeniz gerekir. Aksi takdire de SSK sigortalı çalıştığınızı tespit ettiğinde ödediği aylıkları kanuni faiziyle birlikte geri ister.

Kendi isteğiyle işinden ayrılan Kıdem Tazminatı alamaz

Soru: Sormak istediğim şu ; 1972 - 1987 yılları arasında 15 sene demir çelik fabrikalarında çalışmış olup 1987 yılında bazı nedenlerden dolayı kıdem tazminatı almadan kendi isteği ile firmadan ayrılmış biri, şimdi kıdem tazminatı hakkını arayabilir mi? bu hakkı hala mahfuz mu?

Ercü ERCAN

Cevap: Kendi isteğiyle işinden ayrılanlar maalesef kıdem tazminatı hakkını kaybediyor. 1987 yılında işinizden kendi isteğinizle ayrıldığınız için 1987 de de kıdem tazminatı almanız mümkün değildi, bugünde mümkün değil.

5225 gün prim ödeme ve 48 yaş şartlarıyla emekli olacaksınız

Soru: Sigorta girişim 01.03.1985 dir. 13.11.1967 doğumluyum. 2.180 gün pirim ödemem var. Şu an isteğe bağlıya 6 aydır her ay 150.00 YTL ödüyorum. Ne zaman emekli olurum? Gün ve tarihini bildirilseniz memnun olurum. Birde tavandan, mesela 300.00 YTL ödesem, emekliliğime fayda sağlar mı?

Ahmet MUTLU-Yalova

Cevap: 23 Mayıs 2002 tarihi itibariyle sizin gibi; 17 yıldan fazla 18.5 yıldan az süredir sigortalı olanlar, emekli olmak için; 25 yıl sigortalılık süresi, 5225 gün prim ödeme ve 48 yaş şartlarına tabi bulunuyor.

Ara vermeden 2865 gün daha prim ödeyerek, 2360 gün olan toplam prim ödemenizi 5225 güne çıkartmanız şartıyla 48 yaşınızı dolduracağınız 13.11.2015 tarihinde emekli olabilirsiniz.

İktisadi Dayanışma Gazetecilik Matbaacılık ve Danışmanlık Ltd. Şti -(0212) 325 71 21-281 85 26 -281 85 30

Ekrem Sarısu

Okunma: 3134

Diğer Yazıları

Yazarın En Çok Okunan 5 Yazısı