|
|
|
|
|
Yeni Bir Yasa Çıkmadığı Sürece Bulgaristan’daki Günleriniz İşe Yaramaz |
|
07.11.2007 |
|
| ||
|
Yeni Bir Yasa Çıkmadığı Sürece
Bulgaristan’daki Günleriniz İşe Yaramaz Ekrem Sarısu - 07 Kasım 2007 Çarşamba - Posta Yeni Bir Yasa Çıkmadığı Sürece Bulgaristan’daki Günleriniz İşe Yaramaz Soru: Bizim gibi kanunları bilmeyen vatandaşları bilgilendirmek ve yarım sayfalık yazınızı tam sayfalık veya daha çoğa çıkartmak dileğiyle tebrik ediyorum. Benim size 3 sorum olacak. Sorular şöyle; 1) Ben 12.02.1955 doğumluyum. SSK ’ya giriş tarihim 01.08.1991’dir. Bugün itibariyle 5259 prim günüm bulunmaktadır ve hala çalışıyorum. En erken hangi şekilde emekli olabilirim. 2) Emekli olduktan sonra emekli aylığımı yükseltmek için ne yapmalıyım (bizim anlayacağımız dilden açıklarsanız memnun olurum). 3) Ben hem Türk hem de Bulgaristan vatandaşıyım. 1973-1989 yılları arasında 16 yıllık çalışmışlığım var. Şu anda Bulgaristan Avrupa Birliği’ne girdi, ben bu çalıştığım yıllardan emeklilik almaya hak kazanabilir miyim? Fatma TEK-Ankara Cevap: 1) Emekli olmak için; 20 yıl sigortalılık süresi, 5525 gün prim ödeme ve 48 yaş şartlarına tabisiniz. Prim ödeme ve yaş şartlarını yerine getirdiğinizden, bundan sonra prim ödemeseniz bile, 20 yıllık sigortalılık sürenizi dolduracağınız 01.08.2011 tarihinde emekli olabilirsiniz. Ayrıca; yine bundan sonra prim ödemeseniz de, 15 yıl sigortalılık süresi, 3600 gün prim ödeme ve 54 yaş şartlarıyla, 54 yaşınızı dolduracağınız 12.02.2009 tarihte de kısmi yaşlılık aylığı ile de emekli olabilirsiniz. 2) 23.10.2007 tarihli resmi gazetede yayımlanan 5698 sayılı yasa ile yapılan düzenleme sonucu, emekli olduktan sonra, kısa süreli çalışarak emekli aylığını yükseltmenin önüne geçildi. Artık kısa süreli çalışarak emekli aylığını yükseltmek mümkün değil. Ancak yeni yasa, bu kez de uzun süreli çalışarak yüksek ücret üstünden prim ödeyen emeklilerin aylıklarında ciddi yükselmelere yol açıyor. Ancak; idare bu görüşe katılmadığından yeni bir yasa çıkartarak, uzun süreli çalışmayla da aylık yükseltmenin önüne geçeceklerini tahmin ediyoruz. Sonuç olarak emekli aylığı yükseltmeyi bir süre unutmakta yarar var. 3) Bulgaristan yeni bir yasa çıkartır da sizin durumunuzda olanlara emeklilik hakkı tanırsa o zaman Bulgaristan’daki çalışmalarınızı değerlendirerek emekli olabilirsiniz. Ancak; şimdilik böyle bir yasa yok. Ayrıca Bulgaristan’ın AB’ye girmesi bu tür bir yasa çıkartacağı anlamına da gelmez. Eşin Çalışması Dul Aylığı Almasına Mani Değil Soru: Jandarma Genel Komutanlığı’nda çalışırken 19. yılında vefat eden bir subayın eşi de, Sağlık Bakanlığı’nda çalışıyor. Eşine emekli maaşı bağlanır mı? Dul maaşı alabilir mi? Çocuklarına bağlanacak olan maaşta buna göre, nasıl bir uygulama yapılacaktır. Beni bu konuda aydınlatacağınızı umarım. Hüdai DEMİREL Cevap: Eşin çalışmasının veya çalıştığı sosyal güvenlik kurumunun, eşe bağlanacak ölüm (dul) aylığı açısından bir önemi bulunmuyor. Yeter ki ölüm aylığı bağlanması için gereken şartlar yerine getirilmiş olsun. Sorunuzdaki, kişinin 10 yıldan fala fiili hizmet süresi olduğundan; eşine dul aylığı, evli olmayan, Emekli Sandığına tabi olarak bir işte çalışmayan kız çocuğuna ve evli olmayan (malul ve muhtaç olanlar hariç), sandığa tabi bir işte çalışmayan ölüm tarihinde 18 yaşını, orta öğretimde 20 yaşını, yüksek öğretim yapanlarda 25 yaşını doldurmamış olan erkek çocuklarına yetim aylığı bağlanır. Askere Giderken Almadığınız Kıdem Tazminatını Dönüşte Alamazsınız Soru: Fiilen 5, sigortalı olarak 4 yıldır çalıştığım işyerinden askerlik dolayısıyla ayrılmak durumundayım. Yaklaşık 1 sene evvel işverenimle aramızda geçen bir konuşmayla askerliğimden sonra çalışma şartlarımın daha iyi olacağını, maaşımın daha yüksek olacağı sözünü aldım. 5 yıllık olmama rağmen şu anda maaşım yeni gelen personellerle aynı. Yani; işverene karşı güvensizliğim söz konusu. Askere giderken aramızdaki ahdi bozmamak için, işverenime "askere giderken tazminatını almasaydın sözlerimde duracaktım" bahanesini bırakmamak için, kıdem tazminatımı almasam, askerden döndüğümde işveren sözünde durmasa ve çalışma şartlarımı, maaşımı düzenlemese, işyerinden kendi isteğimle ayrılmak istesem, askere gitmeden almadığım haklarıma dair bir hak iddia edebilir miyim? Salih EYLEM Cevap: Askere giderken kıdem tazminatını almazsanız, dönüşte kıdem tazminatını işverenin keyfiyetine bırakmış olursunuz. Çünkü; askerlik dönüşü işe başlayıp bir süre çalıştıktan sonra iş şartlarını beğenmeyip, kendi isteğinizle ayrıldığınızda, kıdem tazminatı alamazsınız. İleride Günlerinizi Geri Kazanmanız Mümkün Soru: 1987 yılında meslek lisesinde okuduğumdan dolayı bir sigorta başlangıcım oldu. 26.06.1990 yılında faal olarak sigortalı oldum. 22.01.1997 yılında kendi işyerimi açtım ve Bağ-Kur'a kayıt oldum. Primlerimi düzenli ödeyemedim. Çıkan aflardan da yararlanamadım. 2005 yılında işyerimi kapattım fakat Bağ-Kur da halen aktif gözüküyorum. 01.06.2005 tarihinden itibaren de sigortalı olarak çalışmaya başladım ve halen SSK’lıyım. Şu an benim Bağ-Kur borcunu ödeme imkanım yok, sizce bir af çıkar mı? Köşenizden takip ettiğime göre; 5 yılı aşkın borcu olanlar, günlerinden vazgeçerse borcu silinebiliyormuş. Ben 10 senemi de kaybetmek istemiyorum. Ne yapmamı önerirsiniz? Bu konuda aydınlatırsanız çok sevinirim. Mehmet SERT Cevap: Prim borcundan önceki sorunuz, aktif Bağ-Kur sigortalısı görünürken, 2005 den itibaren SSK’lı olmanız. Zorunlu Bağ-Kur sigortalısı olan SSK’lı olamaz. Öncelikle Bağ-Kur sigortanızı kapatmanızda yarar var. Aksi halde; sürekli prim tahakkuk eder ve borcunuz artar. Diğer taraftan, SSK dan emekliliği hak ettiğinizde bile, problem yaşar emekli dahi olamayabilirsiniz. Bu konu çok şikayet aldığımız hususlardan biridir. Öncelikle Bağ-Kur sigortanızı kapattırın. Prim borcunuza gelince, yeni bir af beklenmiyor. Borçların yeniden yapılandırılması kanunu da geçtiğimiz yıl çıktı. Bize göre en doğru olan, 2007/47 sayılı genelge hükümlerinden yararlanarak, Bağ-Kur sigortalığınızı son prim ödediğiniz aydan itibaren durdurup, prim borçlarından kurtulun. Sigortanızı durdurarak prim borcundan kurtulmanız günleri tamamen kaybettiğiniz anlamına gelmiyor. İleride mali durumunuzu düzelttiğinizde, prim borçlarını günün değerleri üstünden ödeyerek, günlerinizi kazanmanız her zaman mümkün. Yüksek Öğretim Yapan Erkek Çocuk 25 Yaşını Doldurana Kadar Aylık Alır Soru: İki yıllık bir Üniversite okuyordum. annem uzun zaman önce vefat etti. Annemden dolayı yetim aylığı alıyordum. 18 yaşımı doldurmam sebebiyle aylık kesildi. okumam nedeniyle tekrar bağlandı. Şimdi bu üniversiteden kaydımı aldırdım ve açık öğretime geçtim. Yetim aylığı almaya devam edebilir miyim? yoksa yeni bir dilekçe vermem gerekir mi? acil bir durum,lütfen mümkünse hemen cevap vermenizi istiyorum. Murat SEMİZ Cevap: Erkek çocuklar yükseköğretim yapması halinde, 25 yaşını dolduracağı tarihe kadar ana veya babalarından dolayı yetim aylığı alırlar. Yüksek öğretiminiz devam ettiği sürece 25 yaşınızı doldurana kadar aylık almaya devam edersiniz. Okul değiştirmenizin aylık almanıza bir sakıncası yok. AÖF de yüksek öğretimdir. Aylığınızı almaya devam edersiniz. Yeni okulunuzdan, bu okula geçtiğinize dair bir belge alıp, sırf bilgi açısından aylık aldığınız kuruma vermeniz yerinde bir uygulama olur. SSK Sigortanız ve Askerlik süreniz fiili hizmet sürenizi artırır Soru: 05.09.1979 doğumluyum. 15.09.1997 tarihinde SSK'ya giriş kaydım yapılmıştır. 1997 yılında 38, 2001 yılında da 58 gün olmak üzere toplam 96 gün prim ödemem vardır. 30.08.2003 tarihinden itibaren de devlet memuru olarak çalışıyor ve Emekli Sandığına kaydım vardır. Ayrıca; 1999 ve 2001 yılları arasında da 18 ay askerlik hizmetimi yaptım. Emekliliğimin daha erken olması için, SSK'daki 96 iş günümü emekli sandığına devretmemin ve 18 ay askerlik borçlanması yapmamın faydası olur mu? Çalışmalarınızdan ve yardımcı olduğunuzdan dolayı teşekkür ederim. Mesut ARMAĞAN Cevap: Emekli Sandığından emekli olabilmeniz için, 25 tam yıl fiili hizmette bulunmanız gerekiyor. SSK günlerinizi Emekli sandığına devretmeniz ve 18 ay askerlik sürenizi borçlanmanız, prim ödeme gün sayınızı artırır. İktisadi Dayanışma Gazetecilik Matbaacılık ve Danışmanlık Ltd.Şti - Türkiye' nin En Büyük Mevzuat Portalına Hoş Geldiniz ! |
Ekrem Sarısu
Okunma: 1138 | |||
|
Yazarın En Çok Okunan 5 Yazısı
| ||||
