|
Kendi İsteğinizle Ayrıldığınızdan Kıdem
Tazminatı Hakkınız Öldü
Ekrem Sarısu 15 Kasım 2007 Perşembe - Posta
Kendi İsteğinizle Ayrıldığınızdan Kıdem
Tazminatı Hakkınız Öldü
Soru: 1987 yılı Aralık ayında kamu sektöründe işçi statüsünde elektrikçi olarak
işe başladım. 1996 yılı Aralık ayında yine bir kamu sektöründe elektrik
teknisyeni olarak (memur) işe başladım halen de devam etmekteyim. Öğrenmek
istediğim şunlar:
1- İlk işyerinden kendi isteğimle ayrıldım ve tazminat almadım. Bu hakkım
tamamen kayboldu mu? Hizmet birleştirmesi yaptırdığım için, emekli olduğumda
kıdem tazminatımı alır mıyım?
2- Hizmet birleştirmesini memuriyet döneminde yaptırdım. 18.11.1969 doğumluyum,
ne zaman emekli olmaya hak kazanırım?
İzzet DEMİR
Cevap: 1- SSK’lı olarak çalıştığınız ilk iş
yerinizden kendi isteğinizle ayrıldığınız için, işten ayrılırken almadığınız
Kıdem Tazminatınızı emekli olurken almanız mümkün değil. O döneme ilişkin kıdem
tazminatı hakkınızı işten kendi isteğinizle ayrıldığınız tarihte kaybetmiş
bulunuyorsunuz.
2- Memuriyette emekli olabilmek için; 25 tam yıl fiili hizmet süresi ve 49 yaş
şartlarına tabisiniz. Fiili hizmet sürenizi (SSK’lı günlerinizle birlikte) 25
tam yıla tamamlamanız şartıyla, 49 yaşınızı dolduracağınız 18.11.2018 tarihinde
emekli olabilirsiniz.
Anneniz evlenmediği sürece aylık alır
Soru: Annem 01.01.1960 doğumlu. İlk işe giriş tarihi 01.12.1974’tür. 420 gün
primi bulunuyor. Daha sonrada 2003 yılında isteğe bağlı sigorta primi yatırmaya
başladı. İsteğe bağlı olarak da 960 gün primi vardır. Annem ne zaman emekli
olabilir? Ve kaç gün prim ödemesi gerekiyor? Annem babamın emekli maaşını
alıyor. Emekli olduğu zaman her iki maaşı da alabilir mi?
Esra YAZICI / İstanbul
Cevap: Anneniz eski yasa hükümlerince, yaş haddine tabi olmadan 20 yıl
sigortalılık süresi, ve 5000 gün prim ödeme şartıyla emekli olacak. Anneniz 3620
gün daha prim ödeyerek,1380 gün olan prim ödemesini 5000 güne tamamlayacağı
tarihte emekli olabilir (ara vermeden prim öderse Ocak-2018 ayında). Ayrıca,
2220 gün daha prim ödeyerek prim ödemesini 3600 güne çıkartması şartıyla, 58
yaşını dolduracağı 01.01.2018 tarihinde kısmi yaşlılık aylığı ile de emekli
olabilir. Annenizin emekli olacağı tarih, 3600 günle de, 5000 günle de tesadüfen
aynı aya denk geldiğinden, 3600 gün prim ödeyerek emekli olması avantajına.
Anneniz evlenmediği sürece babanızdan dolayı dul aylığı alabilir. Emekli aylığı
alması dul aylığının kesilmesini gerektirmez.
Bağ-Kur sorunu emekliliğinize mani olabilir
Soru: 30.11.1957 doğumluyum. 01.01.1975 tarihinde SSK olarak çalışmaya başladım.
1998 sonu itibariyle 3400 SSK günüm ve 1000 ödenmiş Bağ-Kur günüm var. 1998-2003
arası 5 yıl 2 ay işveren olarak kayıt ve tescil yapılmamış ve ödenmemiş Bağ-Kur
günüm var. SSK’ya emeklilik başvurusu yaptığımda bu çıkar mı? Çıkarsa, 2007/47
sayılı genelgeye göre 1479 sayılı Kanunun ek 19. maddesinden yararlanıp
hakkımdan feragat edebilir miyim?
Şener TAŞKIN
Cevap: SSK ya emeklilik başvurusu yaptığınızda, diğer sosyal güvenlik
kurumlarından ilişiğinizin kesilmesi noktasında, Bağ-Kur prim borcunuz ortaya
çıkar ve emekliliğinize mani olur. Bu açıdan Bağ-Kur sorununu bir an önce
halletmeniz yararınıza. 2007/47 sayılı genelge daha yeni. Genelgenin referans
aldığı 5458 sayılı yasanın yayımlandığı 01.04.2006 tarihinden beri, bu köşeden
okurlarımıza duyurduğumuz gibi, Bağ-Kura 5 yıl ve daha fazla prim borcu olanlar,
sigortalılıklarını durdurarak prim borcundan kurtulabilirler. Bunun için
yapmaları gereken şey çok basit. Bağ-Kur İl Müdürlüğüne 2007/47 sayılı genelge
hükümlerince sigortalılığımı durdurmak istiyorum diye başvuruda bulunacak ve bir
form dolduracaklar. Sigortaları en son prim ödedikleri ay sonu itibari ile
durdurulacak ve tahakkuk eden prim borçları silinecek. Hepsi bu.
Memurlarda 10 yıl aranır aylık için yeni yasayı bekleyin
Soru: Evlenip boşanmış bir kadınım. Babam 1971 yılında belediye de çalışırken
vurulup öldürüldü. Dul olduğumdan dolayı babamdan aylık bağlanabilmesi için
Emekli Sandığı’na dilekçe yazıp gönderdim. Bundan iki sene evvel bana babamın
memuriyette 6,5 yıl hizmeti olması nedeniyle(10 yılı doldurmadı diye) yetim
aylığı bağlanmadı. Şuan tekrar aylık için başvursam, yeni çıkan yasadan
yararlanıp aylık alabilir miyim?
Fatma YALÇIN / Yalova
Cevap: Emekli Sandığı Fiili hizmet süresi 10 yıldan az olan memurun hak sahibi
eş ve çocuklarına ölüm aylığı(Dul-yetim aylığı) bağlamaz. Ancak; fiili hizmet
süresi 10 yıldan az olmakla birlikte 5 yıldan fazla olanların, eğitim süresi
dolana kadar çocuklarına yetim aylığı bağlanır. Malül ve muhtaç durumda olan
eşlerine de dul aylığı bağlanır.
Rahmetli babanızın 10 yıldan az fiili hizmet süresi olduğu için, yetim aylığı
bağlanmamış. Yapılan işlem doğru. Mevcut yasa bu şekilde. 2008 de yürürlüğe
konmaya çalışılan yeni yasa değiştirilmez de aynı şekilde çıkarsa, 900 günle
(900 günün 1800 güne çıkarılması için yasa tasarısı hazırlandı. Ancak yasalaşsa
bile, babanızın 6.5 yıl fiili hizmeti olduğu için sizi etkilemez) SSK da olduğu
gibi, memurların hak sahiplerine de ölüm aylığı bağlayacak. Bugün için başvuru
yapsanız aynı cevabı alırsınız ve aylık bağlanmaz. Çünkü, yeni yasanın
uygulaması 2008 e ertelendiğinden henüz yürürlükte değil. Yeni yasanın 2008 de
yürürlüğe konması için yoğun şekilde çalışılıyor. Yeni yasa çıktığında, gereken
açıklamaları yapacağız. Gazeteniz Postadan takip edin.
Sigortalı Olduğu Tarihte Rahatsızlığı Olan Malulen Emekli Olamaz
Soru: Doğum tarihim 06.06.1977’dir. 01.02.1994 tarihinde ilk kez sigortalı
olarak işe başladım. Yaklaşık 2 yaşımdan beri insülüne bağımlı tıp 1 diyabet ve
hipertansiyon hastasıyım. Bugün itibariyle toplam 3450 günüm bulunmaktadır.
Malulen emekliliğim söz konusu olabilir mi? Emekli olabilir isem, ne zaman
olurum ve ne kadar maaş alırım? Bu konuda bana yardımcı olabilirseniz çok
sevinirim.
Bülent
Cevap: İlk defa sigortalı olduğu tarihte rahatsızlığı olanlar, malulen emekli
olamıyor. Rahatsızlığınız sigortalı olduğunuz tarihten önce olduğundan, malulen
emekli olamazsınız. Ancak; yüzde 40 ve daha fazla özürlü raporu alabilirseniz,
vergi indirimi hakkı alarak, özürlülere tanınan avantajla erken emekli olmanız
mümkün. Örneğin; yüzde 40 özürlü raporu ve vergi indirim hakkı aldığınızı
varsayarsak, , 06.08.2003 tarihi itibariyle sizin gibi, 9 yıldan fazla 12 yıldan
az süredir sigortalı olan üçüncü derece özürlülere tanınan, 16 yıl sigortalılık
süresi ve 3760 gün prim ödeme şartlarına tabi olur(yaş aranmadan), 310 gün daha
prim ödeyerek, 3450 gün olan prim ödemenizi 3760 güne çıkartmanız şartıyla, 16
yıllık sigortalılık sürenizi dolduracağınız 01.02.2010 tarihinde emekli
olabilirsiniz.
5525 gün prim ödeyip ve 52 yaşı doldurmanız gerek
Soru: 01.01.1972 doğumluyum. 01.12.1990’da SSK’ lı olarak işe başladım. 3150 gün
primim var. Kaç yaşında ve ne zaman emekli olabilirim?
Ramazan OVAŞ / Mersin
Cevap: 23 Mayıs 2002 tarihi itibariyle sizin gibi, 11 yıldan fazla 12.5 yıldan
az süredir sigortalı olanlar, emekli olmak için, 25 yıl sigortalılık süresi,
5525 gün pim ödeme ve 52 yaş şartlarıyla emekli olabiliyor. 2375 gün daha prim
ödeyerek, 3150 gün olan prim ödemenizi 5525 güne tamamlamanız şartıyla, 52
yaşınızı dolduracağınız 01.01.2024 tarihinde emekli olabilirsiniz.
SSK dan daha erken emekli olursunuz
Soru: 01.01.1966 doğumluyum. Sigorta başlangıç tarihim 01.04.1986’dır. Bu zaman
zarfında ödenmiş prim günüm 2601 gündür. 2000 Haziran ayında kendi işyeri açtım.
O tarihten itibaren de eksiksiz şekilde ödüyorum. Sigortaya dönsem daha mı
avantajlı olurum? Yoksa, Bağ-Kur’ lu olarak devam mı edeyim?
Murat ŞAKİ
Cevap: Bağ-Kurdan emeklilik zordur. SSK dan emekli olmak her zaman daha
avantajlıdır. Bağ-Kurlu devam ederseniz emekli olmak için; 25 tam yıl(9000 gün)
prim ödeme ve 53 yaş şartlarını yerine getirmeniz gerekir. Oysa; SSK ya
geçerseniz emekli olmak için, 25 yıl sigortalılık süresi, 5300 gün prim ödeme ve
49 yaş şartlarına tabi olursunuz. Ancak, primi ödenmiş son yedi yılda fazla prim
ödenen kurumdan emekli olunuyor. SSK ya geçtikten sonra 1260 gün(3.5 yıl) prim
ödeyerek bu şartı yerine getirmeniz halinde, 49 yaşınızı dolduracağınız
01.01.2015 tarihinde emekli olabilirsiniz.
İktisadi Dayanışma
Gazetecilik Matbaacılık ve Danışmanlık Ltd.Şti
- Türkiye' nin En Büyük Mevzuat Portalına
Hoş Geldiniz ! |