|
|
|
|
|
Kıdem tazminatında kazanılmış haklara dokunulamaz |
|
12.01.2008 |
|
| ||
|
Kıdem tazminatında kazanılmış haklara
dokunulamaz Ekrem Sarısu - 12 Ocak 2008 Cumartesi - Posta Kıdem tazminatında kazanılmış haklara dokunulamaz Soru: Eşim 9 yıldır özel sektörde çalışıyor. SSK prim ve gün sayıları doldu. Tazminatını alabilir mi? Alabilirse nasıl alır? Alamaz ise, gündemde olan tazminatların SSK’ ya devredilme olayı var mı? SSK'ya devredilirse, tazminat hakkı kaybolur mu? Veya böyle bir kanun var mı? Şu anda eşim istifa etmeyip çalışmaya devam etse, tazminat hakkı ne olur? Eğer böyle bir kanun çıkarsa, tazminat hakkı ne olur? Selami Aydoğdu Cevap: SSK dan emekli olmak için aranan; sigortalılık süresi(bayan 20, erkek 25 yıl), prim ödeme gün sayısı(sigorta başlangıç tarihine göre herkes için değişir) ve yaş(sigorta başlangıç tarihine göre herkes için değişir) şartlarından, sigortalılık süresi ve prim ödeme şartlarını yerine getirip, emekli aylığı bağlanması için aranan yaş haddinin dolmasını bekleyenler, isterlerse Kıdem tazminatlarını alarak işyerlerinden ayrılabilirler. Bu durumda emekli aylıkları aranan yaş haddini doldurduklarında bağlanır. Eşiniz emekli olmak için aranan, 20 yıllık sigortalılık süresi ve prim ödeme şartını yerine getirmişse(9 yıldan başka çalışması yoksa prim ödemesini tamamlamamıştır),SSK ya başvurarak, emekli olmak için, yaş dışındaki şartları yerine getirdiğine dair bir yazı alıp işverenine ibraz ettiğinde, kıdem tazminatını alarak işyerinden ayrılabilir. Kıdem Tazminatının SSK ya devrine dair herhangi bir yasa veya yasa tasarısı yok. Olamazda zaten. Çünkü; Hükümet SSK nın mali yüklerini hafifletmeye uğraşırken, SSK yı tamamen batıracak bu tür bir düzenleme yapmaz. Hem işverenlerin yükünü hafifletmek, hem de; ücretli çalışanların tazminatını güvence altına almak için, kıdem tazminatı uygulamasının değiştirilmesi uzun süredir gündemde. Ancak, ortada somutlaşmış bir durum yok. Ayrıca, değiştirilse bile, kişilerin kazanılmış hakları elinden alınamayacağından, eşinizin kıdem tazminatı hakkı kaybolmaz. Rahat olun. İşten ayrıldığınızda transfer parasını geri isterler Soru: 2002-2007 yılları arasında çalışmış olduğum firmadan başka bir firmaya geçiş yaptım. Bu esnada geçiş yaptığım firma tazminat parasını kendisi karşıladı. Yeni çalıştığım firmadan ayrılmayı düşünüyorum. 01.02.2008 de bir yıl dolmuş olacak. Bu durumda bana verilen tazminatı geri almaları mümkün mü? Eski firmamda geri çağırdıkları için, işe başlamayı düşünüyorum. Bu durumda eski haklarıma kaldığım yerden devam edebilir miyim? Aylin Menekşe Cevap: Şuan çalıştığınız firma, eski işyerinizden ayrılırken alamadığınız kıdem tazminatınızı transfer parası olarak ödemiş. Yoksa, ayrıldığınız firma adına tazminat ödemesi gibi bir durum söz konusu olamaz. İşyerinizden ayrıldığınızda, firma haklı olarak ödemiş olduğu transfer parasının iadesini ister. Parayı iade edip etmemeniz, aranızda bir iş akti yapılıp yapılmadığı, yapılmışsa transfer parasının kayıtlara geçip geçmediği, geçmişse bu paranın hangi şartlarda verildiği, işin belirli süreli olup olmadı, belirli süreliyse, süresinden önce işten ayrılma halinde transfer parasının durumu vb. bir dizi hukuki işlemin varlığına bağlıdır. Ancak; en azından transfer parası alarak, işe başladıktan kısa süre sonra ayrılmak etik değildir. Aranızda sözleşme olmasa da, olay mahkeme intikal ettiğinde parayı iade etmeniz gerekebilir. Eski işyerinizde tekrar çalışmaya başladığınızda ise, eski çalışmalarınız ve yeni çalışmalarınız birlikte değerlendirilir. Ayrılırken kaybettiğiniz kıdem tazminatı hakkınız yeniden doğar. Emekli olurken tüm çalışma süreleri üstünden tazminat alabilirsiniz. Haklarınız kaybolmaz aksine, kaybolan haklarınız yeniden doğar. Başlangıç olarak daha eski olan tarih dikkate alınır Soru: 09.05.1973 doğumluyum. Sigorta girişim 25.11.1998 dir. 01.05.1996 da Bağ-Kur girişim var. Sigorta da yaklaşık 1500 gün prim ödemem var. Çiftçi Bağ-Kurunda 1086 gün olan prim ödememi sigortaya eklettim. Emeklilik tarihini hesaplayabilmem için, başlangıç tarihi olarak sigorta başlangıç tarihini mi? Yoksa Bağ-Kur başlangıç tarihini mi ele almam gerekir. Ne zaman emekli olabilirim? Erdal YATKIN Cevap: Bağ-Kur ve SSK hizmetlerinizi birleştirdiğinizden, sigorta başlangıcı olarak daha eski olan, Bağ-Kur’lu olduğunuz 01.05.1996 dikkate alınacaktır. Bu başlangıç tarihine göre emekli olmak için; 25 yıl sigortalılık süresi, 5825 gün prim ödeme ve 56 yaş şartlarına tabi bulunuyorsunuz. 1210 gün daha prim ödeyerek prim ödemenizi 5825 güne tamamlamanız şartıyla, 56 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz. Temmuz 2008 de emekli olabilirsiniz Soru: İşe giriş tarihim Mart 1985 ayı olup, halen çalışmaya devam etmekteyim. Bu süre zarfında 5604 gün prim ödemem var. Askerlik süremi borçlanıp ödediğim takdirde, işe başlangıç tarihini geri çeker mi? Ve ne zaman emekli olabilirim? Samet Bakar Cevap: Doğum tarihinizi ve hangi tarihler arasında ve kaç gün askerlik yaptığınızı belirtmemişsiniz. Şayet askerliğinizi ilk defa sigortalı olarak çalışmaya başladığınız tarihten önce yapmışsanız, borçlanmanız halinde sigorta başlangıç tarihiniz askerlik süreniz kadar geri gider ve erken emekli olmanızı sağlar. Mart-1985 den önce 20 ay askerlik yaptığınızı ve borçlandığınızı varsayarsak, emekli olmak için; 25 yıl sigortalılık süresi, 5150 gün prim ödeme ve 47 yaş şartlarına tabi olursunuz. Prim ödemeniz yeterli olduğundan bundan sonra prim ödemeseniz de, 47 yaşınızı dolduruyorsanız Temmuz 2008 ayında, doldurmuyorsanız 47 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz. Mahkeme kararıyla da olsa yaş düzeltmesi dikkate alınmaz Soru: Arkadaşımın sigorta başlangıç tarihi 02 Haziran 1980 dir. Emeklilik için aranan üç şarttan, prim gün sayısını ve 25 yıl hizmet süresini doldurdu. Yalnız, yaşla ilgili söyle bir durum var; Nüfusa küçük yazıldığı için 02.01.1965 doğum tarihini, mahkeme kararıyla 02.01.1963 olarak değiştirilmiş. Mahkeme kararı 1981 yılında alınmış. 1963 yılı kabul edilse 02.01.2008 tarihinde, 1965 kabul edilirse 2010 yılında emekli olabilecek emekliliğe başvursak, sizce 1963 yılı sayılabilir mi ? Arkadaşımızın durumu ne olur ? Ayrıca 18 yaşından önce sigorta girişi emekliliğe sayılıyor mu ? Tuncay ŞENTÜRK Cevap: SSK da sigortalılık işlemlerinde, ilk defa sigortalı olunduğu tarihte nüfus kaydında yazılı olan doğum tarihi ne ise, o tarihe itibar edilir. Sigortalı olunduktan sonra Mahkeme kararıyla da olsa, yaş düzeltmeleri dikkate alınmaz.(506 SSK md.120) Maalesef arkadaşınızın emeklilik işlemlerinde doğum tarihi olarak; ilk defa sigortalı olduğu tarihte nüfusta kayıtlı olan 02.01.1965 tarihi dikkate alınacaktır. Dolayısıyla arkadaşınız 45 yaşını dolduracağı 02.01.2010 tarihinde emekli olacaktır. Arkadaşınızın 18 yaşından küçükken olan başlangıç tarihi ve ödediği primler sayılmaktadır. Başlangıç ve prim ödeme yönüyle kaybı ve sorunu yok. İktisadi Dayanışma Gazetecilik Matbaacılık ve Danışmanlık Ltd. Şti - Türkiye' nin En Büyük Mevzuat Portalına Hoş Geldiniz. |
Ekrem Sarısu
Okunma: 1515 | |||
|
Yazarın En Çok Okunan 5 Yazısı
| ||||
