|
Prim Borcu Az Olan Cezalandırılıyor
Ekrem Sarısu - 17 Şubat 2008 Pazar - Posta
Prim Borcu Az Olan Cezalandırılıyor
Soru: 2004 yılının 7. ayında dükkan açmam sebebiyle, Bağ-Kur üyesi oldum. 3-4 ay
prim ödedim. Daha sonraki primleri ödeyemedim. 2006 yılının 7. ayında esnaflığı
bıraktım ve her türlü vergi borcumu da ödedim. Yalnız Bağ-Kur'a olan prim
borcumu ödeyemedim. Takip eden aylarda da SSK'lı olarak çalışmaya başladım. Şu
anda SSK prim ödeme gün sayısını tamamladım. Emeklilik için 25 yıllık hizmet
süremi ve yaşımı beklemekteyim. Emekliliği hak ettiğim tarihte emeklilik
işlemleri için SSK'ya başvurduğumda, eskiden kalan Bağ-Kur prim borcum karşıma
sorun olarak çıkar mı, emekli olmama engel olur mu ? SSK'ya İlk Giriş 1 Şubat
1985’dir.
Nazım KIZILDAĞ
Cevap: Maalesef Bağ-Kur prim borcunuz emekli olurken karşınıza çıkar. Bağ-Kur
prim borcunu ödemediğiniz sürece emekli olamazsınız. Biran önce prim borcunuzu
ödemenizde yarar var. Her ay gecikme zammı alarak borç gittikçe fazlalaşıyor.
Prim borcunuz 5 yıl ve daha fazla olsaydı, sigortanızı durdurarak, prim
borçlarını sildirmek suretiyle borçtan kurtulabilirdiniz. Ancak, yasa borç
tutarı yüksek olanı korudu. Sizin gibi borcu az olanları da bir anlamda
cezalandırdı. Bu yönüyle hiç de eşit ve adil olmayan bir yasa. Yetkililer sizin
gibi 5 yıldan az prim borcu olanların feryadına kulak vererek, bir an önce, süre
şartı aramadan herkese sigortasını durdurarak, prim borcundan kurtulma imkanı
getirmeli.
Kıdem Tazminatı Eski İş Kanununda yer alıyor
Soru: 18.01.2008 tarihli yazınızdaki kıdem tazminatı alarak işinizden
ayrılabilirsiniz başlıklı yazınızdaki konunun 4857 sayılı İş Kanunu’nu hangi
maddesine göre işlem yapılabileceğini öğrenmek istiyorum.
Bekir OĞUZ
Cevap: 18.01.2008 tarihli Posta Gazetesi’nde okurumuzun sorusuna verdiğimiz
“Kıdem Tazminatınızı Alarak İşinizden Ayrılabilirsiniz” başlıklı cevabımızın
yasal dayanağı, 4857 sayılı iş kanunu değil, kıdem tazminatına ilişkin 14.
maddesi dışındaki maddeleri yürürlükten kaldırılan 1475 sayılı İş Kanunudur. Söz
konusu iş Kanununun 14’ncü maddesine 08.09.1999 tarihli Resmi Gazete’de
yayımlanan 4447 sayılı yasanın 45. maddesiyle eklenen 5 nolu bent hükmü ile,
emeklilik için aran 25 yıllık süre ve prim ödeme şartlarını yerine getirip,
emekli aylığı bağlanması için aranan yaş haddinin dolmasını bekleyen
sigortalılar, SSK’dan bu durumlarını gösterir bir yazı alarak iş yerine ibraz
etmesi durumunda, kıdem tazminatını alarak işinden ayrılabilir. Emekli aylığı
bağlanacak yaş haddinin dolmasını çalışmadan bekleyebileceği gibi çalışarak
hatta eski iş yerinde tekrar çalışmaya başlayarak da bekleyebilir.
Vergi iadesi kalktığından vergi iadesi alamazsınız
Soru: Ben 2007 yılını sigortalı çalışarak geçirdim. 2007 Aralık ayında işten
çıktım. Şuan çalışmıyorum. 2007 vergi iademi alabilecek miyim? Alabileceksem
nasıl ve nereye başvuracağım?
Serdar Kutluer
Cevap: Ücretlilere fiş, fatura toplaması karşılığı yapılan vergi iadesi
uygulaması 01.01.2007 tarihinden itibaren kaldırıldı. Ücretliler son olarak 2006
yılına ilişkin vergi iadelerini 2007 yılı içinde aldılar. Kaldırılan vergi
iadesinin yerine getirilen asgari geçim indirimi ise 01.01.2008 tarihinde
uygulamaya kondu. Dolayısyla ücretliler, 2007 yılına ilişkin olarak; vergi
iadesi alamadıkları gibi, 2008 de uygulamaya girdiğinden asgari geçim
indiriminden de yararlanamadılar. Sonuç olarak 2007 yılı için vergi iadesi
allamayacağınızı belirtmek zorundayım.
Tarım sigortasında ay için 15, yıl için 180 gün prim ödeniyor
Soru: 1958 doğumluyum. 1991 yılından itibaren SSK Tarım Sigortasına İsteğe bağlı
olarak prim ödüyorum. Askerliğimi ödeyip ne zaman emekli olabilirim?
İbrahim Aydın
Cevap: Bilgileriniz çok eksik. Bu bilgilerle cevap vermek zor. Ancak; Sigorta
başlangıç tarihinden önce 20 ay askerlik yaptığınızı ve sigorta başlangıç
tarihinizin 01.07.1991 olduğu varsayarak sorunuz cevaplandıracağız. Askerlik
sürenizi borçlanmanız halinde, sigorta başlangıç tarihiniz 20 ay geri giderek
emekli olmak için; 15 yıl sigortalılık süresi, 3600 gün prim ödeme ve 44 yaş
şartlarına tabi olursunuz. Tarım sigortasında bir yıl için 180 gün bir ay 15 gün
prim ödendiğinden ara vermeden prim ödemişseniz, yaklaşık 2771 gün prim ödemeniz
bulunuyor. 829 gün daha prim ödeyerek, askerlik dahil 2771 gün olan prim
ödemenizi 3600 güne tamamlayacağınız tarihte emekli olabilirsiniz(ara vermeden
prim ödemeye devam ederseniz Kasım 2012 ayında).
Askerliğinizi Borçlanmasıyla Prim Şartı tamamlanır
Soru: 07.09.1960 doğumluyum. Sigorta giriş tarihim 01.01.1987’dir. 31.01.2008
tarihi itibariyle 4484 gün prim ödemem bulunmaktadır. Askerliğimi sigorta
girişimden önce yaptığım için 26 ay askerliğim ödenirse ne zaman emekli
olabilirim?
Metin ÜLGEN / Silivri
Cevap: Askerliğinizi sigorta başlangıç tarihinden önce yaptığınızdan,
borçlanmanız halinde sigorta başlangıç tarihiniz askerlik süreniz kadar geri
gider ve emekli olmak için, 25 yıl sigortalılık süresi, 5225 gün prim ödeme ve
48 yaş şartlarına tabi olursunuz. Askerlik borçlanmasıyla birlikte prim ödemeniz
yeterli hale geleceğinden, bundan sonra prim ödemeseniz de, 25 yıllık
sigortalılık sürenizi dolduracağınız 01.11.2009 tarihinde emekli olabilirsiniz.
Sadece Yaşı Kalan Kıdem Tazminatı Alarak İşinden Ayrılabilir
Soru: Ben 350 kişinin çalıştığı bir firmanın personel sorumlusuyum. Uzun
zamandır çalışanlarımız tarafından bize zaman zaman sorulan ve cevap
veremediğimiz bir soru var. Sorulan soru şu: şu anda hizmet süresi ve pirim gün
sayısını doldurmuş fakat yaş sınırı dolmamış, diyelim yaşı dolması için 2 senesi
var. Bu kişi şuanda emeklilik dilekçesini verip işyerinden ayrılsa işverenin
kıdem tazminatı ödeme yükümlülüğü doğar mı doğmaz mı?
Süreyya KUŞCU
Cevap: Emekli olmak için SSK’lıdan üç şart aranıyor. Bunlar sırasıyla; 1-25 yıl
sigortalılık süresi, 2-Belli tutarda pim ödemesi (23 Mayıs 2002 tarihi
itibariyle sigortalılık süresine göre değişiyor), 3- Belli yaş haddini
doldurması (23 Mayıs 2002 tarihi itibariyle sigortalılık süresine göre
değişiyor). Bu üç şarttan sigortalılık süresi ve prim ödeme şartlarını yerine
getirip, emekli olmak için aranan yaş haddinin dolmasını bekleyen sigortalı,
isterse kıdem tazminatını alarak işinden ayrılabilir. Emekli aylığı bağlanması
için aranan yaş haddini çalışmadan bekleyebileceği gibi, başka bir iş yerinde
çalışarak hatta ayrıldığı işyerinde tekrar çalışmaya başlayarak da bekleyebilir.
Bu durumda olan sigortalı, SSK dan süre ve prim şartını sağladığı ve emekli
aylığı için yaş haddinin dolmasını beklediğine dair bir yazı alarak işveren
ibraz etmesi, kıdem tazminatını alarak işinden ayrılması için yeterlidir(1475
Sayılı İş Kanunu Md.14/5).
Anneniz Dedenizden Yetim Aylığı Alabilir
Soru: Annem 1995 yılında vefat eden eşinden SSK'dan maaş almakta ve hala
evlenmedi, annemin babası 2006 yılında Bağ-Kur emeklisi iken vefat etti acaba
annem dedemin maaşını alabilirmi?Alırsa nasıl bir yol izlemeliyiz? Birde, annem
30 yıldır şeker hastası 9 yıldır dialize girmekte her iki böbrek iflas etmiş,
gözleri görmüyor, sol ayak parmaklarının tamamı kesildi, sağ ayakta dizkapağı
üstünden 4/2/2008'de kesildi çok zor durumdayım devletin ve yardım
kuruluşlarının nasıl bir indirim ve yardım yaptıkları hususunda bilgi edinmek
istiyorum.
Aytekin ER
Cevap: Dul olan anneniz; sosyal güvenlik kurumlarına tabi olarak
çalışmadığından, kendi çalışmalarından dolayı sosyal güvenlik kurumlarından
gelir ve aylık almadığından, babasından dolayı Bağ-Kurdan yetim aylığı alabilir.
Anneniz başkasının yardımı olmadan hayatını devam ettiremeyecek derecede ağır
engelliyse (sağlık kurulu raporuyla ispatlı) ve evde kişi başına düşen ortalama
gelir asgari ücretin net tutarının 2/3’nden az ise, bugünkü asgari ücrete göre
321.00 YTL’den az ise, her ay asgari ücretin net tutarı kadar annenize evde
bakım parası alabilirsiniz.
Sigorta Başlangıcınız 1981 Olmaz 2003 Olur
Soru: 1964 doğumluyum. 1981-1985 yılları arasında Almanya’da çalıştım ve oradaki
sigorta primlerimi aldım. Bu yıllar arasındaki hizmetten yaralanabilir miyim?
Türkiye’de şu an sigortalı bir yerde işe başlasam sigorta başlangıcım 1981 olur
mu?
Ertan BALCI
Cevap: Yurtdışı çalışma sürelerinizi günlüğü 3.5 ABD doları üstünden borçlanarak
kazanabilirsiniz. Almanya’daki çalışmalarınıza ait primlerinizi iade olarak
aldığınızdan, kısmi yaşlılık aylığından yararlanamayacağınızdan başlangıç
tarihiniz 1981 olmaz. Ancak, çalışma sürelerini borçlanıp öderseniz. Sigortalı
olarak çalışıyorsanız başlangıç tarihiniz, yurtdışı çalışma süreniz kadar geri
gider. Örneğin; 15.02.2008 tarihinde sigortalı olarak çalışmaya başladığınız ve
5 yıl yurtdışı çalışma sürenizin borçlanma bedelini de Mart 2008 ayı içinde
ödediğinizi varsayarsak, sigorta başlangıç tarihiniz 5 yıl geri giderek
15.02.2003 olur. Sigortalı olarak çalışmıyorsanız, borçlanma bedelini ödediğiniz
tarihten, borçlanma süreniz kadar geriye gittiğinizde bulacağınız tarih, sigorta
başlangıç tarihiniz olur.
SSK’dan Daha Erken Emekli Olursunuz
Soru: 05/04/1964 doğumluyum. SSK başlangıç tarihim 01/06/1984’tür. Prim gün
sayım ise 2849'dur. 18/08/2005 tarihinde Bağ-Kur'a geçiş yaptım. Şimdi tekrar
SSK’ya dönüş yapabilir miyim. Bağ-Kur’dan mı yoksa SSK’dan mı daha erken emekli
olabilirim.
Sedat OCAK / İstanbul
Cevap: Tekrar SSK’ya geçebilirsiniz. SSK’dan emekli olmanız daha avantajlı.
SSK’da emekli olmak için; 25 yıl sigortalılık süresi, 5225 gün prim ödeme ve 48
yaş şartlarına tabisiniz. Oysa Bağ-Kurdan emekli olabilmeniz için en az 9000 gün
prim ödemeniz gerekiyor. SSK’ya geçip, ara vermeden 1476 gün daha prim ödeyerek
Bağ-Kur dahil 3749 gün olan prim ödemenizi 5225 güne çıkartmanız şartıyla 48
yaşınızı dolduracağınız 05.04.2012 tarihinde emekli olabilirsiniz.
47 yaşını doldurduğunuzda emekli olacaksınız
Soru: 15.11.1969 doğumluyum. 03.01.1983 SSK giriş tarihimdir. 4377 prim gün
sayım var. Ne zaman emekli olabilirim? Halen çalışmaktayım.
Arif TORUN / İstanbul
Cevap: 23 Mayıs 2002 tarihi itibariyle sizin gibi, 18.5 yıldan fazla 20 yıldan
az süredir sigortalı olanlar, emekli olmak için; 25 yıl sigortalılık süresi,
5150 gün prim ödeme ve 47 yaş şartlarına tabi bulunuyor.773 gün daha prim
ödeyerek, 4377 gün olan prim ödemenizi 5150 güne çıkartmanız şartıyla
47 yaşınızı dolduracağınız 17.11.2016 tarihinde emekli olabilirsiniz
İktisadi Dayanışma Gazetecilik
Matbaacılık ve Danışmanlık Ltd. Şti -
Türkiye' nin En Büyük Mevzuat Portalına Hoş Geldiniz. |
