|
BES’e ödenen katkı payları vergi matrahından indirilir
Ekrem Sarısu - 15 Şubat 2008 Cuma - Posta
Soru: Özel bir şirkette SSK lı olarak çalışıyorum. Şirketle net ücret üzerinden
anlaşmam var. Aynı zamanda bireysel emeklilik sistemine kaydoldum. Katkı
paylarımı düzenli olarak ödüyorum. Başka bir şirkette çalışan ve benim gibi
bireysel emeklilik sistemine katkı payı ödeyen bir arkadaşım, ödediği katkı
paylarını ücret bordosunda gelir verginden düştüğünü, ücretinin arttığını
söylemesi üzerine, katkı payı makbuzlarımı, vergi matrahımdan düşülmesi için,
muhasebe müdürümüze götürdüğümde, net ücret üzerinden maaş aldığımdan, katkı
payı makbuzlarını ücretimden kesilen vergiden indiremeyeceklerini, indirseler
bile, vergi avantajını ücretime yansıtamayacaklarını ifade etti. Şirketimin
belirttiği işlem doğru mu? Hakkımı nasıl arayabilirim?
Aysel Erden-İstanbul
Cevap: Sözleşme yapılan sigorta veya emeklilik şirketinin Türkiye’de kain ve
merkezinin Türkiye’de olması şartıyla, ücretlinin bireysel emeklilik sistemine(BES)
ödediği katkı payları; ödendiği ayda elde edilen ücretinin yüzde 10 unu, yıllık
olarak da asgari ücretin yıllık tutarını aşmamak şartıyla, gelir vergisi
matrahından indirilebilir. Arkadaşınızın çalıştığı şirketin yaptığı işlem doğru.
Maalesef şirketinizin uygulaması yanlış. Şirketinizin, “net ücret ödediğimiz
için, katkı paylarını indirim konusu yapamayız, yapsak bile sağladığı avantajı
size yansıtamayız” yaklaşımını da anlamak mümkün değil. Çünkü, katkı payının
ücretinizin gelir vergisi matrahından indirilmesi sonucu, indirilen katkı payı
tutarının yüzde 15 i oranında(ücret tutarına göre, vergi diliminin artmasına
bağlı olarak % 20-35 i) daha az vergi hesaplanacağından, doğal olarak net
ücretinizde aynı oranda artacak. Başka bir ifadeyle elinize geçen para, azalan
gelir vergisi tutarı kadar yükselecek. Burada şirketten çıkan bir para söz
konusu değil. Söz konusu olan vergi olarak yatacak bir tutarın, vergi dairesi
yerine size ödenmesidir. Örneğin vergi matrahınızdan 200 YTL BES katkı patı
düşmüşseniz, şirketiniz vergi dairesine ödeyeceği 30 YTL yi (200 x % 15) size
öder. Dolayısıyla şirketten net ücret olarak, yaptığı ödemede çıkan net ücrette
bir değişme olmuyor. Hakkınızı şirketin bağlı olduğu vergi dairesi
başkanlığından görüş isteyerek arayabilirsiniz.
25 yıllık süre dolduğunda emeklisiniz
Soru: 01.01.1961 doğumluyum. 1987 tarihinde sigorta başlangıcım var. 6000’i
aşmış gün sayısı çalışmışlığım bulunmakta. Halen belediyede işçi olarak
çalışmaktayım. Bu koşullar altında ne zaman ve nasıl emekli olabilirim?
Turgut ÇİL / Ankara
Cevap: 23 Mayıs 2002 tarihi itibariyle sizin gibi, 14 yıldan fazla 15.5 yıldan
az süredir sigortalı olanlar emekli olmak için; 25 yıl sigortalılık süresi, 5375
gün prim ödeme ve 50 yaş şartlarına tabi bulunuyor. Prim ödemeniz yeterli
olduğundan bundan sonra prim ödemeseniz de, 25 yıllık sigortalılık süresini
dolduracağınız 2012 de emekli olabilirsiniz. Ayrıca, askerliğinizi sigorta
başlangıç tarihinden önce yaptığınız anlaşılıyor. Askerliğinizi borçlanmanız
halinde, askerlik süreniz kadar erken emeli olabilirsiniz.
7000 gün prim ödeme ve 58 yaş artına tabisiniz
Soru: 01.01.1965 doğumluyum. 11.08.2003 tarihinde sigortalı olarak çalışmaya
başladım. En erken ne zaman emekli olabilirim?
Remziye Aras-İstanbul
Cevap: Sizin gibi 08.09.1999 tarihinden sonra sigortalı olan bayanlar, 7000 gün
prim ödeme ve 58 yaş şartlarıyla emekli olabiliyor. 4960 prim ödeyerek 1440 gün
olan prim ödemenizi 7000 güne tamamlamanız şartıyla, 58 yaşınızı dolduracağınız
01.01.2023 tarihinde emekli olabilirsiniz.
200 gün daha prim ödemeniz gerekli
Soru: 27.08.1952 doğumluyum. 01.01.1971 yılında sigorta girişim var. 2800 gün
prim ödemiş bulunmaktayım. 20 ay askerlik yaptım. Ancak borçlanmadım. Ne zaman
emekli olabilirim?
Raci ÇAĞLAYAN / İstanbul
Cevap: 08.09.1999 tarihi itibariyle sizin gibi 23 yıldan fazla süredir sigortalı
olanlar, bu tarihte uygulamaya konan ve emekliliği zorlaştıran 4447 sayılı
yasadan etkilenmeden, eski yasa hükümlerine göre, 25 yıl sigortalılık süresi ve
5000 gün prim ödemesiyle emekli olabiliyor. Ayrıca, 15 yıl sigortalılık süresi
3600 gün prim ödeme ve 55 yaşı şartlarıyla da kısmi yaşlılık aylığı ile emekli
olabiliyor(yaş haddinden emeklilik). 800 gün daha prim ödeyerek, 2800 gün olan
prim ödemenizi, 3600 güne çıkartacağınız tarihte kısmi yaşlılık aylığı ile
emekli olabilirsiniz. Ayrıca; Askerliğinizi borçlanır 200 gün saha prim
öderseniz Ekim 2008 ayında emekli olabilirsiniz.
Ekim 2012 ayında emekli olabilirsiniz
Soru: 28.06.1963 doğumluyum. 26.12.1989 yılında sigortalı oldum. 3739 gün prim
ödemem mevcut. Ne zaman emekli olabilirim? İsteğe bağlı olarak sigortalı olsam
ne kadar süre ödemem gerekir? Prim ödemeden emekli olabilir miyim?
Nurhan KABADAYI / İstanbul
Cevap: 23 Mayıs 2002 tarihi itibariyle sizin gibi,12 yıldan fazla 13 yıldan az
süredir sigortalı olanlar, emekli olmak için; 20 yıl sigortalılık süresi, 5375
gün prim ödeme ve 46 yaş şartlarına tabi bulunuyor. 1636 gün daha prim ödeyerek,
3739 gün olan prim ödemenizi 5375 güne tamamlayacağınız tarihte emekli
olabilirsiniz(Ara vermeden prim öderseniz Ekim 2012 ayında)
Babanız 250 gün prim ödeyip 2012 yi bekleyecek
Soru: Babam 1957 doğumlu sigorta giriş tarihi 01.01.1976’dır. 2750 gün prim
ödemesi vardır. 2002 tarihinden beri isteğe bağlı prim ödüyoruz. Babamın
askerliğini de ödedik onla beraber 3350 gün ödenmişi oluyor. Ne zaman emekli
olabilir?
Savaş ÇÖPÜR / İstanbul
Cevap: Babanız 08.09.1999 tarihi itibariyle 23 yıldan fazla süredir sigortalı
olduğundan eski kanuna göre, 15 yıl sigortalılık süresi, 3600 gün prim ödeme ve
55 yaş şartlarına tabi olarak kısmi yaşlılık aylığı ile emekli olabilir. 250 gün
daha prim ödeyerek, 3350 gün olan prim ödemesini 3600 güne tamamlaması şartıyla
55 yaşını dolduracağı 2012 yılında emekli olabilir.
Yeni yasa borçlanmaya imkan sağlamıyor
Soru: 19.10.1962 doğumluyum. SSK başlangıç tarihim 27.10.1980’dir. 1200 küsür
primim var. 20 ay askerlik yaptım. Askerlik süremi borçlanırsam ne zaman emekli
olabilirim? Birde ticaret yapmak istiyorum. Bağ-Kur’a sokuyorlar Bağ-Kur’a
girdiğim zaman bu SSK kaydımın, primlerimin Bağ-Kur’a faydası olur mu? Ertelenen
sosyal güvenlik reform paketinde geriye dönük toptan ödeme gibi bir defaya
mahsus yasa var mı? İlk sigortalı işe 1977’de girdim bir buçuk iki sene
fabrikada çalıştım İzmir’de bu kaydımı nasıl çıkartırım?
Mustafa GÜRKANLI / Manisa
Cevap: SSK da emekli olmak için 25 Yıl sigortalılık süresi, 5000 gün prim ödeme
ve 45 yaş şartlarına tabisiniz. Askerliğinizi borçlanırsanız prim ödemeniz 1800
güne çıkar. 3200 gün daha prim ödeyerek prim ödemenizi 5000 güne
tamamlayacağınız tarihte, emekli olabilirsiniz(Ara vermeden prim öderseniz Şubat
2017 ayında emekli olabilirsiniz). Bağ-Kura geçerseniz SSK ya ödediğiniz primler
Bağ-Kura aktarılır. Prim kaybınız olmaz. Ancak, Bağ-Kurda emeklilik zordur.
Bağ-Kurdan emekli olmanız için en az 9000 gün prim ödemeniz gerekir. SSK nıza
ara vermediğiniz sürece, Ticarette yapsanız, Bağ-Kurlu olmanıza gerek yok.
Ancak, SSK sigortanıza bir gün bile ara verseniz, Bağ-Kur devreye girer ve
Bağ-Kuru terk etmediğiniz sürece bir daha SSK lı olmazsınız. Yeni sosyal
güvenlik yasası geriye yönelik borçlanma getirmiyor. SSK da çalışmanız
çıkmıyorsa, çalıştığınız işyerinden çıkartmayı deneyin.
Bağ-Kura göre SSK dan 10 yıl erken emekli olursunuz
Soru: 12 Aralık 1956 Doğumluyum. 12 Ağustos 1982 de ilk kez SSK lı olarak
çalışmaya başladım. SSK ya 1493 gün prim ödemem var. 7 sene 2 ayda Bağ-Kurum
var. Bu bilgilere göre ne zaman emekli olabilirim? Yardımcı olursanız sevinirim.
Baki Gümüşcan/İstanbul
Cevap: Bağ-Kurda emekli olmak için; 25 tam yıl prim ödeme(9000 Gün) ve 56 yaş
şartlarına tabisiniz. 13 yıl 8 ay daha prim ödeyerek prim ödemenizi 25 tam yıla
çıkartacağınız, Kasım 2021 ayında Bağ-Kurdan emekli olabilirsiniz. SSK dan daha
erken emekli olmanız mümkün. Bağ-Kur sigortanızı sonlandırıp SSK ya geçmeniz
halinde, 25 tam yıl sigortalılık süresi, 5150 gün prim ödeme ve 47 yaş
şartlarına tabi olursunuz. Primi ödenmiş son yedi yılda fazla prim ödenen
kurumdan emekli olunduğundan, bu şartı yerine getirmek için 1260 gün(3.5 yıl)
prim ödeyerek Eylül 2011 ayında SSK dan emekli olabilirsiniz.
Malulen emekliliğiniz ameliyat sonrası verilecek rapora bağlı
Soru: 25.02.2008 kalpten bay pass ameliyatı olacağım. Sağlık güvencem yok. Bu
ameliyat sonrası malulen emekli olabilir miyim? Sigorta başlangıcım 24.6.1986,
doğum tarihim 01.02.1959, primi ödenmiş gün sayım 6350 gündür. Askere gitme
tarihim 07.03.1983 olup, askerlik borçlanması yaptım. Bedelini yatırdım.
Sigortam askerlikten sonra başladı. Ne zaman emekli olabilirim?
Hayrettin Asar-Ankara
Cevap: Öncelikle geçmiş olsun. Malulen emeklilik için çalışma gücünün 2/3 nün
(yüzde 66.66 sının) kaybı ve 1800 gün prim ödemesi gerekiyor. Prim ödemeniz
yeterli olduğundan, ameliyat sonrasında çalışma gücünüzün 2/3 nü kaybettiğinize
dair sağlık kurulu raporu alabilirseniz, malulen emekli olabilirsiniz.
Belirtilen oranda rapor alamazsanız, 25 yıl sigortalılık süresi, 5300 gün prim
ödeme ve 49 yaş şartlarına tabi olarak, prim ödemeniz yeterli olduğundan bundan
sonra prim ödemeseniz de, 25 yıllık sigortalılık sürenizi dolduracağınız 24.12.
2009 tarihinde emekli olabilirsiniz.
İktisadi Dayanışma Gazetecilik
Matbaacılık ve Danışmanlık Ltd. Şti -
Türkiye' nin En Büyük Mevzuat Portalına Hoş Geldiniz. |
