Kira gelirleri beyanı başladı

03.03.2008

Arşiv Arama

Önceki Sayfa

Kira gelirleri beyanı başladı

Ekrem Sarısu - 03 Mart 2008 Pazartesi - Posta

Mart ayı ile birlikte, 2007 yılında elde edilen kazanç ve iratların beyanına bugünden itibaren başlanmış bulunuyor. Bu kapsamda beyan edilecek gelirlerden biride 2007 yılında elde edilen kira gelirleridir. Kira gelirlerinin en geç 25 Mart 2008 Salı günü mesai saati sonuna kadar, bağlı olunan vergi dairesine beyan edilmesi ve hesaplanan gelir vergisinin yarısının Mart ayı, yarısının da Temmuz 2008 ayı sonuna kadar olmak üzere iki eşit taksitte ödenmesi gerekiyor.

Vergi mevzuatımızın, mükellefin anlayacağı basitlik ve sadelikten uzak olmasından dolayı, kira beyanlarında mükelleflerin cezalı duruma düşmemeleri için aşağıdaki hususlara dikkat etmelerinde fayda var.

2.300 YTL ye kadar Konut Kiraları beyan edilmeyecek

Konutlardan elde edilen kira gelirleri ile, işyerlerinden elde edilen kira gelirleri farklı şekilde beyan ediliyor. Gelir Vergisi Kanunu’nun (GVK) 21. Maddesi hükmünce 2007 yılı konut kiralarının 2.300 YTL si Gelir Vergisinden müstesna. 2007 yılı içinde 2.300 YTL ve daha aşağı tutarda konut kira geliri elden edenler, bu gelirleri için beyanname vermeyecekler. 2.300 YTL lik haddin hesabında, 31 Aralık 2007 tarihine kadar tahsil edilmiş olan kiralar dikkate alınacak. Tahsil edilmemiş olan kira tutarları bu hesaba dahil edilmeyecektir. Tahsil edilemeyen kiralar, tahsil edildiği yılın geliri olarak dikkate alınacaktır.

2.300 YTL den daha fazla kira geliri elde edenler ise; kira gelirlerinin tamamını beyan edecekler. Ancak: Beyanname üzerinden 2.300 YTL lık istisna düşüldükten sonra, kalan kira tutarından mükellefin tercihine göre; ya kira gelirini elde etmek için yapılan “gerçek giderleri”, ya da; kiranın yüzde 25’i oranında “götürü gider” düşebilecekler sonra, kalan tutar üzerinden vergi hesaplanacaktır. Ancak, 2.300 YTL lık konut kira geliri istisnası uygulamasının da belli koşulları bulunuyor.

İstisnadan yararlanmanın Koşulları

2.300 YTL lik konut kira geliri istisnasından yararlanabilmek için, aşağıdaki şartların yerine getirilmesi gerekiyor. Aksi halde bu istisnadan faydalanmak mümkün değil.

Kira gelirinin Tam ve Eksiksiz Beyan Edilmesi Gerekiyor

2.300 YTL lık istisnadan yararlanmak için, konut kira gelirinin eksiksiz olarak, tamamının zamanında beyan edilmesi gerekiyor. Konut kira gelirlerinin eksik beyan edilmesi veya kanuni süresinden sonra geç beyan edilmesi(pişmanlıkla beyan hariç) veya hiç beyan edilmemesi halinde, bu istisnadan yararlanılamıyor.

Örneğin; 2007 yılında dairesini aylık 200 YTL den kiraya veren ve toplam olarak 2.400 YTL kira geliri elde eden Ahmet bey, nasıl olsa 2.300 YTL istisna 100 YTL için de arayan soran olmaz, olursa da 100 YTL nin vergisi nedir ki ,diye beyanda bulunmadığı ve vergi idaresinin de bu durumu tespit ederek beyana davet ettiği varsaydığımızda, Ahmet bey, 2.300 YTL lik istisnadan yararlanamayacak ve 2.400 YTL nin tamamı üstünden vergi ödeyecektir. Ahmet bey; süresinde beyanda bulunsa 2.300 istisnadan yararlanarak ve 100 YTL beyan edecek, 100 YTL den yüzde 25 götürü gider düştükten sonra kalan 75 YTL üstünde yüzde 15 oranında hesaplanan 11.25 YTL gelir vergisi ödeyecekken, kira gelirini tam ve eksiksiz beyan etmediğinden 2.400 YTL den, 2.300 YTL istisna düşemeyecek, yüzde 25 oranında götürü gider(600 YTL) indirdikten sonra kalan 1.800 YTL üstünden hesaplanacak olan 270 YTL vergi ödemek zorunda kalacaktır(ceza hariç).

Ticari, Zirai ve Mesleki Kazanç Elde Edenler Yararlanamıyor

Ticari, zirai ve mesleki kazancından dolayı yıllık gelir vergisi beyannamesi vermek zorunda olanlar, konut kira gelirlerine uygulanmakta olan istisnadan yararlanamıyorlar (GVK Md. 21/2).

Yani, Bakkal, Manav, Konfeksiyoncu, Sarraf, Mobilyacı, Nakliyeci, Galerici, Emlakçı, Çiftçi, doktor, Avukat, Muhasebeci vb. elde ettikleri konut kira gelirlerinin tutarı ne olursa olsun, herhangi bir istisna düşmeden kira gelirlerinin tamamını beyannamelerine dahil ederek beyan etmeleri gerekiyor.

Örneğin; Doktor Ahmet bey, 2007 yılında 4 ncü bodrum katında bulunan ve bekar öğrenciye kiraya verdiği daireden 1.200 YTL konut kira geliri elde etmiştir. Ahmet bey doktorluktan dolayı mesleki kazanç elde ettiğinden, 2.300 YTL lik istisnadan yararlanamayacak ve 1.200 YTL kira gelirinin tamamını, serbest meslek kazancını beyan ettiği gelir vergisi beyannamesine dahil ederek beyan edecektir.

Konut Kira istisnası Uygulamasında Diğer Hususlar

- İşyeri kira gelirleri için bu istisna uygulanamıyor.

- 2.300 YTL lik bu istisna, birden fazla konuttan kira geliri elde edenlerin, kira gelirlerine ayrı, ayrı değil, 2007 yılında elde ettikleri konut kira gelirlerinin toplamına uygulanacaktır.

- Karı-koca ve çocukların ayrı, ayrı konut kira geliri elde etmeleri halinde, bu istisna koca, eş ve çocukların her biri için ayrı, ayrı uygulanacaktır. Yani koca, eş ve çocuğun her biri konut kira gelirinin 2.300 YTL lık kısmını vergi dışı tutacak.

- Diğer mal ve hakların kiralanmasından örneğin, makine, özel otomobil vb. kiralamalardan elde edilen gelirlerin vergilendirilmesinde de bu istisnadan yararlanılamayacaktır.

Gerçek gider usulünde indirilebilecek giderler

Konut kira geliri elde edenler, vergilendirilecek safi kira gelirini bulmak için, elde ettikleri kira gelirinden, belgeye dayanan gerçek giderlerini düşecekleri gibi, gerçek giderler yerine, kira gelirinin % 25 ini götürü gider olarak indirme hakları da var(genellikle götürü gider usulü tercih ediliyor). Mükellefin istediği gider usulünü seçme hakkı var. Ancak, götürü gider usulünü seçen 2 yıl bu usulden dönemiyor. 2 yıl götürü gider usulünü uygulamak zorunda.

Kiraya veren tarafından kiraya verilen konutla ilgili olarak ödenen ve belgeye dayanan;

-Isıtma, su ve asansör giderleri,

-Gayrimenkulün ehemmiyeti ile mütenasip idare giderleri,

-Sigorta giderleri,

- 5 yıl süre ile iktisap bedelinin yüzde % 5’i,

-Vergi, resim, harç ve belediyeye ödenen iştirak payları,

-Amortisman,

-Onarım giderleri,

-Bakım ve idame giderleri,

-Kiraladıkları konutu kiraya verenlerin ödediği kira bedelleri,

- Konutunu kiraya verip, kirada oturanların ödediği kira bedeli,

-Kanuna ve ilama dayanan zarar ziyan ve tazminatları

gerçek gider olarak kira gelirinden indirebilirler. Ancak; gerçek gideri seçenler yukarıdaki giderlerin, 2.300 YTL lik istisna haddine isabet eden kısmını indirilemiyor. Başka bir ifadeyle gerçek giderden, 2.300 YTL lik istisnaya isabet eden kısım düşüldükten sonra, kalan kısmı indirilebiliyor.

Örneğin; 2007 yılında 40.000 YTL konut kira geliri elde eden Ahmet beyin gerçek gider usulünü seçtiğini, gerçek giderler toplamının da 20.000 YTL olduğunu varsaydığımızda, Ahmet bey 40.000 YTL den önce 2.300 YTL istisna düşecek, kalandan ise gerçek giderlerinin 2.300 YTL istisna haddine isabet eden(2.300x20.000/40.000 = 1.150) 1.150 YTL lik kısmından sonraki kısmı olan 18.850 YTL yi (20.000 – 1.150 = 18.850) düşerek, bulacağı 18.850 YTL safi kira geliri üstünden, tablodaki oranlarda hesaplanan 3.395 YTL gelir vergisini Mart ve Temmuz 2008 aylarında olmak üzere 2 eşit taksitte ödeyecektir.

Beyanda vergi oranı ve ödenecek verginin hesabı

2007 yılı içinde elde edilen ve tutarı 2.300 YTL lik istisna haddini aştığı için, en geç 25 Mart 2008 Salı günü mesai saati sonuna kadar beyan edilen, konut kira gelirleri üstünden, önce 2.300 YTL istisna düşülecek. Kalan tutar üstünden de, ya faturalı ve belgeli gerçek giderler, ya da; yüzde 35 oranında götürü gider (uygulamada genellikle götürü gider düşülmektedir) düşülerek, vergilendirilecek safi kira tutarı(vergi matrahı) bulunacaktır. Bulunan safi kira tutarı üstünden de tablodaki vergi tarifesindeki oranlar uygulanmak suretiyle ödenmesi gereken vergi hesaplanacaktır.

                                2007 YILI GELİR VERGİSİ TARİFESİ

Örnek; Özel bir işyerinde ücretli olarak çalışan ve beyana tabi ticari zirai ve mesleki kazancı bulunmayan Ahmet bey, sahibi olduğu 4 daireden, 2007 yılı için de toplam olarak 76.800 YTL konut kira geliri elde etmiştir.

Ahmet beyin, 2007 yılı içinde elde ettiği konut kira geliri aynı yıl için belirlenmiş olan 2.300 YTL lik istisna haddini aştığı için Ahmet bey konut kira gelirini en geç 25 Mart 2008 tarihine kadar yıllık gelir vergisi beyannamesi ile beyan etmesi gerekiyor.

Ahmet bey; beyanname üstünde 76.800 YTL kira gelirinden önce 2.300 YTL istisna düşecek(76.800 - 2.300 = 74.500) sonra kalan 74.500 YTL nin yüzde 25 i tutarında(74.500 x % 25 = 18.625) götürü gider indirerek vergilendirecek safi kira tutarı olan 55.875 YTL yi bulacaktır. 55.875 YTL nin tablodaki oranlarda hesaplanan 14.411.25 YTL ( 43.000 YTL için 9.905 YTL ve kalan 12.875 YTL için % 35 oranında 4.506.25 YTL olmak üzere toplam 14.411.25 YTL) yi Mart ve Temmuz 2008 aylarında 2 eşit taksitte ödeyecektir.

Yurt Dışındaki Vatandaşlarımızın Kira Gelirleri

Maliye Bakanlığı 1998 yılında yayımlamış olduğu 210 Seri No.lu Gelir Vergisi Genel Tebliği ile oturma ve çalışma izni ile yurt dışında 6 aydan fazla süredir bulunan Türk vatandaşlarını "Dar Mükellef" kapsamında vergilendirmeye başladı.

Yurtdışında bulunan Türk vatandaşlarının, Türkiye'de bulunan gayrimenkullerinden elde ettikleri konut kira gelirleri, Türkiye'de yaşayan vatandaşlarımızdan farksız olarak; yani, 2.300 YTL nın altındaki kira gelirleri beyan edilmeyecek, aşan tutardaki kira gelirlerinden 2.300 YTL lık istisna düşürülerek beyan edilecek.

Kasım 2008 de emekli olabilirsiniz

Soru: 15.08.1956 doğumluyum. İlk işe girişim 16.04.1982 dir. SSK ya Aralık 2007 ayı dahil 2777 gün prim ödedim. Ayrıca, isteğe bağlı olarak 1950 gün prim ödemem var. Halen çalışıyorum. Emeklilik için hangi tarihte müracaat etmeliyim. Yaşı bekleyecek miyim?

Şennur BİLİR / İstanbul
Cevap: 23 Mayıs 2002 tarihi itibariyle sizin gibi, 18 yıldan fazla süredir sigortalı olanlar, emekli olmak için; 20 yıl sigortalılık süresi, 5000 gün prim ödeme ve 40 yaş şartlarıyla emekli olabiliyor. 273 gün daha prim ödeyerek, 4727 gün olan prim ödemenizi 5000 güne tamamlayacağınız tarihte emekli olabilirsiniz.(ara vermeden prim öderseniz Kasım 2008 ayında) Yaş sorununuz yok.

İktisadi Dayanışma Gazetecilik Matbaacılık ve Danışmanlık Ltd. Şti - Türkiye' nin En Büyük Mevzuat Portalına Hoş Geldiniz.

Ekrem Sarısu

Okunma: 2339

Diğer Yazıları

Yazarın En Çok Okunan 5 Yazısı