|
İşyeri Kira Gelirlerinin Beyanı
Ekrem Sarısu - 04 Mart 2008 Salı - Posta
2007 yılı içinde elde edilen işyeri kira gelirlerinin de, dünkü yazımızda ele
aldığımız konut kira gelirleri gibi, belli şartlarda beyanı gerekiyor. İşyeri
kira gelirlerinde herhangi bir istisna haddi yok. Konut kira gelirlerindeki
2.300 YTL lik istisna(2007 yılına ilişkin tutar) işyeri kira gelirlerine
uygulanmıyor. Ancak, işyeri kira gelirleri üstünden yıl içinde gelir vergisi
stopajı(kesintisi) yapıldığı için, mükellefi beyan külfetinden, vergi
dairelerini de iş yükünden kurtarmak için, belli tutarı aşmayan işyeri kira
gelirleri beyan dışında tutuluyor.
İşyeri Kiralarında 19.000 YTL ye kadar beyan yok
İşyeri kira gelirleri, konut kira gelirlerinden daha farklı beyan sınırı var.
İşyeri kira gelirlerinden yıl içinde, kirayı ödeyenler tarafından yüzde 20
oranında gelir vergisi stopajı( kesintisi) yapılarak, mal sahibi adına vergi
dairesine yatırılmaktadır. Yıl içinde; işyeri kira geliri elde edenlerden
kesinti suretiyle tahsil edilen vergilerden dolayı, beyanname verme sınırı;
konut kira geliri elde edenlere nazaran daha yüksek tutarda tespit edilmektedir.
2007 yılı için işyeri kira geliri beyan sınırı 19.000 YTL dir. 2007 yılında
19.000 YTL ye kadar (19 bin YTL dahil) işyeri kira geliri elde edenler,
beyanname vermeyecekler. Yıl içinde kiradan kesilerek vergi dairelerine
yatırılan vergi, bunların nihai vergisi olacaktır.
Örneğin; 2007 yılı içinde sahibi olduğu işyerini aylık 1.500 YTL den kiraya
vererek toplam 18.000 YTL kira geliri elde eden Ahmet bey, elde ettiği 18.000
YTL lik işyeri kira geliri, 19.000 YTL lik beyan haddinin altında kaldığından
beyanname vermeyecek, bir kuruş dahi vergi ödemeyecektir. Yıl içinde kira
gelirinden yüzde 20 oranında stopaj(kesinti) yoluyla ödediği 3.600 YTL le Ahmet
beyin nihai vergisi olacaktır.
2007 yılında 19.000 YTL liranın üzerinde işyeri kira geliri elde edenler ise;
kira gelirlerinin 19.000 YTL yi aşan kısmını değil, kira gelirinin tamamını
beyan etmeleri gerekiyor.
Örneğin; 2007 yılı içinde dükkanını aylık 2.000 YTL den kiraya veren ve
toplan 24.000 YTL kira geliri elde eden Ahmet beyin, kira gelirinin tutarı
19.000 YTL lik beyan haddini aştığından, 24.000 YTL dan herhangi bir istisna
düşmeden, tamamını beyan edecektir. Beyanname üstünde gerçek giderlerini veya
%25 götürü gider düşebilecektir. % 25 götürü gider usulünü tercih ettiğini
varsaydığımız da, 6.000 YTL Götürü gider düştükten sonra bulacağı 18.000 YTL
safi kira tutarı üstünden vergi tarifesindeki oranlar uygulanmak suretiyle
bulunan 3.225 YTL gelir vergisi hesaplanacaktır. Hesaplanan 3.225 YTL gelir
vergisi Yıl içinde kesinti yoluyla ödenen 4.800 YTL den düştüğünde 1.575 YTL
ödenecek vergi çıkacaktır. Ahmet bey 1 yıl içinde yazılı olarak başvurduğunda
1.575 YTL iade vergi alacaktır.
Ancak; 19 000 YTl yi aşan işyeri kira gelirinin beyan edilmesi, her beyanname
verenin vergi ödeneceği anlamına gelmiyor. Aksine belli tutara kadar vergi
iadesi de almak mümkün oluyor.
82 bin 320 YTL ye kadar olan beyanlarda
vergi ödenmeyeceği gibi vergi iadesi alınacak
19.000 YTL liralık beyan haddini aştığından dolayı, işyeri kira gelirini beyan
eden her mükellefin vergi ödemesi söz konusu olmadığı gibi, vergi iadesi alması
bile söz konusu olabilmektedir. Vergi iadesine, yıl içinde yapılan vergi
stopajının gayrisafi kira tutarı(kiranın gider düşülmeden önceki tutarı)
üzerinden yapılmasına karşın, beyanda verginin safi kira tutarı(yüzde 25 gider
düşüldükten sonraki tutar) üzerinden hesaplanması ve beyan üzerinden hesaplanan
verginin, yıl içinde stopaj yoluyla ödenen vergiden mahsup edilmesi yol
açmaktadır.
Götürü gider usulünü seçen mükelleflerden 82 bin 320 YTL ye kadar işyeri kira
beyanında bulunanlar, yani; aylık 6 bin 860 YTL işyeri kira geliri olanlar,
vergi ödemedikleri gibi, vergi iadesi alacaklar. Bu tutarın üzerinde kira geliri
beyan edenler vergi ödeyecekler.
|
2007 YILINDA ELDE EDİLEN İŞYERİ KİRA
GELİRLERİNDE BEYAN ÜZERİNE İADE ALACAKLAR VE VERGİ ÖDEYECEKLER
(19.000 YTL’ye kadar beyan yok) |
|
2007 Toplam İşyeri
Kira Tutarı (YTL) |
Beyan Üzerine
Hesaplanan
Gelir Vergisi (1) (YTL) |
Yıl İçinde Stopaj Yoluyla Ödenen
Gelir Vergisi (2) (YTL) |
Beyan Üzerine
Ödenecek Gelir Vergisi (1-2) (YTL) |
İade Gelir Vergisi
(2-1) (YTL) |
|
20.000 |
2.625 |
4.000 |
Yok |
1.375 |
|
30.000 |
3.470 |
6.000 |
Yok |
2.530 |
|
40.000 |
6.395 |
8.000 |
Yok |
1.605 |
|
50.000 |
8.420 |
10.000 |
Yok |
1.580 |
|
60.000 |
10.605 |
12.000 |
Yok |
1.395 |
|
70.000 |
13.230 |
14.000 |
Yok |
770 |
|
82.320 |
16.464 |
16.464 |
Yok |
Yok |
|
90.000 |
18.480 |
18.000 |
480 |
Yok |
|
100.000 |
21.105 |
20.000 |
1.105 |
Yok |
|
120.000 |
26.355 |
24.000 |
2.355 |
Yok |
|
200.000 |
47.355 |
40.000 |
7.355 |
Yok |
Örneğin; 2007 yılı içinde mağazasınız aylık
5.000 YTL ye kiraya verip 2007 yılı içinde toplam brüt 60.000 YTL, 12.000 YTL
stopajdan sonra net olarak 48.000 YTL kira geliri elde eden Ahmet bey, kira
geliri 19.000 YTL lik beyan haddini aştığı için, kira gelirini beyan edecek.
Ahmet bey, kira gelirinden herhangi bir istisna düşmeyecek. Ancak % 25 götürü
gider düştükten sonra kalan 45.000 YTL üstünden vergi tarifesine ilişkin
tablodaki oranlar uygulanmak suretiyle 10.605 YTL gelir vergisi
hesaplayacaktır(43.000 YTL için 9.905, 2000 YTL için % 35 oranında 700 YTL olmak
üzere toplam 10.605 YTL) Yıl içinde stopaj yoluyla ödediği 12.000 YTL vergiyi,
hesaplanan 10.605 YTL den mahsup edildiğinde, ödenecek vergi çıkmadığı gibi,
1.395. YTL, iade edilecek vergi çıkacaktır. Beyannameyi verdiği tarihten
itibaren bir yıl içinde yazılı olarak vergi dairesine başvurduğunda, 1.395 YTL
vergi iadesi alacaktır.
|
2007 YILI GELİR VERGİSİ TARİFESİ |
|
7.500
|
YTL'ye
kadar |
|
|
|
|
% 15 |
|
|
19.000 |
YTL'nin |
7.500
|
YTL'si
için |
1.125
|
YTL,
fazlası |
% 20 |
|
|
43.000
|
YTL'nin |
19.000 |
YTL'si
için |
3.425
|
YTL,
fazlası |
% 27 |
|
|
43.000 |
liradan fazlasının |
43.000
|
YTL'si
için |
9.905
|
YTL,
fazlası |
% 35 |
|
|
oranında vergilendirilir |
Konut ve İşyeri kirasının birlikte elde
edilmesi halinde beyan sınırı
2007 yılı içinde hem konut kira geliri, hem de işyeri kira geliri elde edilmiş
olması halinde, 19.000 YTL liralık beyan sınırının hesaplanmasında dikkat
edilecek husus, işyeri kira geliri ile konut kira gelirinin 2.300 YTL lık
istisna haddini aşan kısmının toplamına bakılacak olmasıdır. İşyeri kira geliri,
toplamı ile konut kiralarının 2.300 YTL yı aşan kısmının toplamı 19.000 YTL
lirayı aşmıyor ise,(19 bin YTL dahil) üzerinden kesinti yoluyla vergi ödenen,
işyeri kira geliri beyan edilmeyecek, buna mukabil 2.300 YTL lık istisna haddini
aşan konut kira geliri beyan edilecektir. 19.000 YTL lirayı aşması halinde ise,
işyeri ve konut kira geliri beraberce beyan edilmesi gerekiyor.
Örneğin; Ahmet bey, 2007 yılı içinde kiraya verdiği daireden 3.600 YTL,
dükkanından da 17.400 YTL kira geliri elde etmiştir. Ahmet beyin beyanname verip
vermeyeceğini beyanname verecekse, hangi gelirlerini beyan edeceğini ve
ödeyeceği gelir vergisini şu şekilde hesaplanacaktır:
-Ahmet bey 3.600 YTL lik konut kira geliri, 2.300 YTL lik istisna tutarını
aştığı için, konut kira gelirini beyan edecektir.
-İşyeri kira gelirinin beyannameye dahil edilip edilmeyeceğini tespit için,
işyeri kira geliri ile, konut kira gelirinin 2.300 YTL lik istisna haddini aşan
kısmının toplamının 19.000 YTL lik beyan haddini aşıp aşmadığına bakacağız.
İşyeri kira gelir olan 17.400 YTL ile, konut kira gelirinin istisna tutarını
aşan kısmı olan 1.300 YTL( 3.600 – 2.300 = 1.300 ) toplamı 18.700 YTL(17.400 +
1.300 ), 19.000 YTL lik beyan haddinin altında kaldığından, Ahmet Bey
beyannamesine işyeri kira gelirini dahil etmeyecek, sadece konut kira gelirini
beyan edecektir. Beyanname üstünde; 3.600 YTL den 2.300 YTL istisna düşecek,
kalan 1.300 YTL den de, % 25 götürü gider olarak 325 YTL düştükten sonra kalan
975 YTL safi kira geliri(vergi matrahı) üstünden de, vergi tarifesine göre yüzde
15 oranında hesaplanan, 146.25 YTL yi Mart ve Temmuz aylarında olmak üzere iki
eşit taksitte ödeyecektir. İsterse tamamını da Mart ayı sonuna kadar
ödeyebilecektir.
Yurt Dışındaki Vatandaşlarımızın Kira Gelirleri
Maliye Bakanlığı 1998 yılında yayımlamış olduğu 210 Seri No.lu Gelir Vergisi
Genel Tebliği ile oturma ve çalışma izni ile yurt dışında 6 aydan fazla süredir
bulunan Türk vatandaşlarını "Dar Mükellef" kapsamında vergilendirmeye başladı.
Yurtdışında bulunan Türk vatandaşlarının, Türkiye'de bulunan gayrimenkullerinden
elde ettikleri konut kira gelirleri, Türkiye'de yaşayan vatandaşlarımızdan
farksız olarak; yani, 2.300 YTL nın altındaki kira gelirleri beyan edilmeyecek,
aşan tutardaki kira gelirlerinden 2.300 YTL lık istisna düşürülerek beyan
edilecek. Ancak; işyeri kira gelirlerinde durum farklı. Üzerinden stopaj
yapılmış olmak şartı ile, yurtdışında yaşayan Türk vatandaşlarının Türkiye’de
elde ettikleri işyeri kira gelirlerinin tutarı ne olursa olsun, beyanı
gerekmiyor. Yurtdışında yaşayan Türk vatandaşları Türkiye’deki
gayrimenkullerinden elde ettiği işyeri kira gelirleri, stopaja tabi tutulmuşsa,
tutarı ne olursa olsun bu gelirleri için beyanname vermeyeceklerdir.
Örneğin; Almanya'da çalışan bir Türk vatandaşı Ahmet bey, Türkiye'de
sahibi olduğu alışveriş merkezinden aylık 10 milyon, yıllık 120 milyon YTL kira
geliri elde etmiş olsa dahi, beyanname vermeyecek, vergi ödemeyecektir. Bu
kiralar üzerinden yıl içinde stopaj yolu ile tahsil edilen vergiler, bu gelirin
nihai vergisi olacaktır.
2008 Yılı Kira Gelirlerinin Durumu
2008 yılında kira geliri beyanında uygulanacak istisna haddi ve beyan haddi az
da olsa yükseltildi. 2008 yılı için; 2.300 YTL olan konut kira geliri istisna
haddi 2.400 YTL ye, işyeri kira gelirinde beyan haddi 19.000 YTL 19.800 YTL ye
yükseltildi. 2008 yılında, tutarı 2.400 YTL ye kadar olan konut kira gelirinin
ve 19.800 YTL ye kadar olan işyeri kira gelirlerinin beyanı gerekmiyor.
Özürlü hakkıyla yaş aranmadan emekli olabilirsiniz
Soru: 24.08.1976 doğumluyum. Özürlüyüm. Sol ayağımdan rahatsızım hem ince hem
kısa. 01.05.1997’de sigortam başladı. Hala çalışıyorum. Yüzde 40 vergi indirimim
var. 3650 gün primim bulunmakta. Askerlik yapmadım. Ne zaman emekli olabilirim?
Murat ALTINDAŞ / Van
Cevap: 06.08 2003 tarihi itibariyle sizin gibi, 6 yıldan fazla 9 yıldan az
süredir sigortalı olan, vergi indirim hakkı almış III. Derece özürlüler emekli
olmak için; 17 yıl sigortalılık süresi ve 3920 gün prim ödeme şartlarına tabi
bulunuyor. 270 gün daha prim ödeyerek, 3650 gün olan prim ödemenizi 3920 güne
tamamlamanız şartıyla, 17 yıllık sigortalılık sürenizi dolduracağınız 01.05.2014
tarihinde, yaş şartı aranmadan emekli olabilirsiniz.
Çocuğundan dolayı vergi indirimi erken emekli yapmaz
Soru: Doğum tarihim 12.12.1965 dir. 01.08.1981 yılında sigortalı olarak
çalışmaya başladım. Toplam 6780 gün prim ödemem var. Zihinsel özürlü( yüzde 40
oranında) oğlumdan dolayı olduğumdan dolayı son çalıştığım işyerinde, vergi
indiriminden faydalandım(2006 senesinde aylık 133 YTL). Oğlumdan dolayı
yararlandığım vergi indiriminden dolayı erken emekli olma durumum söz konusu
olabilir mi? Şu an çalışmıyorum. Bu şartlar altında ne zaman emekli olabilirim?
F. Ceylan-Ankara
Cevap: Oğlunuzdan dolayı yararlandığınız vergi indiriminden dolayı, erken emekli
olmanız söz konusu olamaz. Erken emeklilik özürlülere tanınmış bir haktır.
Özürlü olmayan sigortalı bu haktan yararlanamaz.
23 Mayıs 2002 tarihi itibariyle sizin gibi, 20 yıldan fazla 21.5 yıldan az
süredir sigortalı olanlar emekli olmak için; 25 yıl sigortalılık süresi, 5075
gün prim ödeme ve 46 yaş şartlarına tabi bulunuyor. Süre şartını yerine getirip,
prim ödemeniz yeterli olduğundan bundan sonra prim ödemeseniz de, 46 yaşınızı
dolduracağınız 12.12.2011 tarihinde emekli olabilirsiniz.
İktisadi Dayanışma Gazetecilik
Matbaacılık ve Danışmanlık Ltd. Şti -
Türkiye' nin En Büyük Mevzuat Portalına Hoş Geldiniz. |
