|
Gerçek gider usulünü seçerseniz ödediğiniz
kirayı düşebilirsiniz
Ekrem Sarısu - 07 Mart 2008 Cuma - Posta
Soru: Posta gazetesinde vergilerle ilgili yazılarınızı okudum. Size sormak
istediğim bir konu var. Eğer cevap yazabilirseniz çok memnun olurum. Benim
İzmir'de 2 tane dairem var, ikisinde kiracı oturuyor çünkü ben başka bir şehirde
yaşıyorum ve burada kendim kirada oturuyorum. Böyle bir durumda, toplam miktar
nasıl hesaplanacak? Benim ödedim kira masrafı düşürülecek mi? Dairelerimden
aldığım kira aylık 550 YTL ve 600YTL dur. Ödediğim aylık kira da 630 YTL. Ne
kadar vergi ödeyeceğim? Sizden cevap bekliyorum.
Adrianna Irena Karataş
Cevap: Kiraya verdiğiniz iki dairenizden 2007 yılı içinde elde etmiş olduğunuz
toplam 13.800 YTL kira geliriniz 2.300 YTL olan konut kira geliri istisnasından
fazla olduğu için, gelirinizi en geç 25 Mart 2008 tarihine kadar beyan etmek
zorundasınız. Beyanda gerçek gider usulünü seçerek, oturduğunuz daireye
ödediğiniz kira bedelini kira gelirinizden düşebilirisiniz. Şu şekilde beyanda
bulunacaksınız. 13.800 YTL den 2.300 İstisna düşeceksiniz. Kalan 11.500 YTL den
de ödediğiniz bir yıllık kira tutarı olan 7.560 YTL yi düştükten sonra kalan
3.940 YTL üstünden %15 oranında hesaplanan 591 YTL yi Mart ve Temmuz aylarında 2
eşit taksitte veya tamamını Mart ayı sonuna kadar ödeyebileceksiniz. Ayrıca
gerçek gider usulünü seçtiğiniz için, ödediğiniz kira dışında varsa, kiradaki
daireleriniz için ödediğiniz ; aydınlatma, ısıtma, su asansör giderleri, idare
giderleri, sigorta giderleri, emlak vergisi,resim,harç,şerefiyelerle,
belediyelere ödenen harcamalar katılma payları, amortismanlar, onarım giderleri,
bakım ve idame giderleri, mahkeme ilamına dayanan zarar ziyan ve tazminatlar,
daireleri istisap tarihinden itibaren 5 yıl geçmemişse, iktisap bedelinin yüzde
5’inide ( 5 yıl süreyle) kira gelirinizden düşebilirsiniz. Örneğin, saydığımız
giderleriniz toplamının 4.000 YTL olduğunu varsayarsak, ödediğiniz kira bedeli
ile birlikte istisnadan sonra kalan kira tutarı olan 11.500 YTL den düşeceğiniz
gerçek gider tutarı 11.560 YTL olacağından üstünden vergi hesaplanacak safi kira
geliri kalmayacak, dolayıyla tek kuruş dahi vergi ödemeyeceksiniz.
Dört dairenizin kiraları için tek beyanname vereceksiniz
Soru: Posta gazetenizdeki yazı dizinizden kira gelirlerimi beyan etmem
gerektiğini öğrendim. Sormak istediğim konu kira geliri beyanı ile ilgili
olacak. Sorum Şu : Dört dairem var. Bunlardan aylık 250, 250, 250, 400 YTL kira
alıyorum. Vergi dairesinde bunların beyannamelerini ayrı ayrı mı vereceğim?
Beyanda bulunduğumda ödemem gereken vergi ne kadar olacak?
Mehmet Çoban
Cevap: Dört dairenizden aldığınız kiraları beyan ederken dört ayrı beyanname
vermeyeceksiniz. Kira gelirleriniz için tek beyanname düzenleyeceksiniz.
Beyanname üstünde toplam kira geliriniz olan 13.800 YTL kira gelirinizden, 2.300
YTL istisna düştükten sonra kalan 11.500 YTL den ya belgeye(fiş fuara) dayanan
gerçek giderlerinizi ya da % 25 oranında götürü gider indireceksiniz(genellikle
götürü gider tercih ediliyor) götürü gideri tercih ettiğinizi varsayarsak, 2.875
YTL götürü gider( 11.500 x % 25) düştükten sonra kalan 8.625 YTL üstünden Gelir
Vergisi Kanununun 103 ncü maddedesin de yer alan vergi tarifedeki oranlarda
hesaplanan 1.350 YTL yi( 7.500 YTL si % 15 oranında kalan 1.125 YTL si de % 20
oranında) Mart ve Temmuz 2008 aylarında olmak üzere 2 eşit taksitte
ödeyeceksiniz.
Kirayı üçe bölüm beyan edeceksiniz her hissedara 85.5 YTL vergi çıkar
Soru: Kiraya verdiğimiz bir evimiz mevcut. Ancak, bu ev üç hissedara ait. 2007
yılının ocak ayı itibariyle kiraya verildi. Dokuzuncu ay da dahil olarak 750 YTL
kira bedeli alındı. Ekim ayından itibaren ise, 810 YTL olan kiraya hissedar
olmaktan kaynaklanan gelir vergi miktarını nasıl hesaplayabilirim? Posta
gazetesinin dünkü baskısındaki yazınızda bahsettiğiniz vergi usullerinden
hangisinin uygulanması gerekiyor? Yukarıda belirttiğim sorularıma cevap
verebilirseniz çok sevinirim.
Beyza Pınar Sarıbaş
Cevap: 2007 yılı içinde daireden toplam 9.180 YTL kira geliri elde etmişsiniz.
Önce daire hissedarlarının beyanname verip vermeyeceklerini tespit edelim. Üç
hissedardan her birine isabet eden kira gelirinin tutarı 3.060 YTL’ dir. Bu
tutar 2.300 YTL lik istisna tutarını aştığından, her hissedar beyanname vermek
zorunda. Şimdide hissedarların ödeyeceği vergiyi hesap edelim. Vergilendirilecek
safi kira gelirini bulmak için gayrisafi kira tutarından, gerçek giderinizi, ya
da gerçek giderler yerine, kira tutarının % 25 ini götürü gider olarak indirme
hakkınız var. Genellikle mükellefler, pratik olması belge aranmaması nedeniyle
götürü gider usulünü seçiyor. Sizinde götürü usulü seçtiğinizi varsayarak, Her
hissedar beyanname üstünde hissesine düşen 3.060 YTL kira gelinden önce 2.300
YTL istisna düşecek. Sonra kalan 760 YTL den(3.060 – 2.300 = 760), 190 YTL yi %
25 götürü gider olarak indirecek(760 x % 25 = 190) kalan 570 YTL üstünden de %
15 oranında hesaplanan 85.5 YTL gelir vergisini Mart ve Temmuz 2008 aylarında
iki eşit taksitte veya tamamını Mart ayı içinde ödeyecektir.
Kira gelirinizi beyan etmek zorundasınız
Soru: Avcılarda aylık 400 TYL ye kiraya verdiğim bir evim var. Kendim annemin
evinde oturuyorum. Annemle birlikte. Yani ev annemin. Kendim SSK emeklisiyim.
Ayrıca babamdan 3 ayda bir 500 YTL yetim maaşı almaktayım. Bu şartlar altında
kira gelir vergisi ödemek durumunda mıyım? Bu evi 1996 da aldım. Her sene
düzenli olarak emlak vergisini ödüyorum. Acil cevap yazarsanız çok sevinirim.
Nalan Demirel
Cevap: 2007 yılında elde ettiğiniz 4.800 YTL, konut kira gelirlerine tanınan
2.300 YTL lik istisna haddini aştığı için kira gelirinizi beyan etmek
zorundasınız. Beyanda Vergilendirilecek safi kira gelirini bulmak için gayrisafi
kira tutarından, gerçek giderinizi, ya da gerçek giderler yerine, kira tutarının
% 25 ini götürü gider olarak indirme hakkınız var. Genellikle mükellefler,
pratik olması belge aranmaması nedeniyle götürü gider usulünü seçiyor. Sizinde
götürü usulü seçtiğinizi varsayarak, Beyanname üstünde 4.800 YTL den önce 2.300
YTL istisna düştükten sonra kalan 2.500 YTL den, 625 YTL yi % 25 götürü
gider(2.500 x % 25 = 625 ) olarak indirecek ve kalan 1.875 YTL den % 15
oranında( 7.500 YTL ye kadar vergi oranı % 15 olduğundan) hesaplanan 281.25 YTL
gelir vergisini Mart ve Temmuz 2008 aylarında iki eşit taksitte ödeyeceksiniz.
SSK emeklisi olup babanızdan dolayı yetim aylığı almanız dikkatimizi çekti.
Şayet babanız emekli sandığı mensubuysa yetim aylığı alabilirsiniz. Babanız SSK
lı veya Bağ-Kurluysa yetim aylığı alamazsınız. Yanlış aylık alıyorsanız biran
önce kestirseniz iyi olur. Yoksa SSK ve Bağ-Kur tespit ettiğinde, yersiz ödenen
aylıkları kanuni faizi ve icra yoluyla geri ister.
SSK olan yetim aylığını kestirmek zorunda
Soru: Bağ-Kur'dan yetim aylığı almaktayım. Gecen yaz, SSK lı olarak mevsimlik
bir işte 4 ay süre ile çalıştım. Bu süre içinde Bağ-Kur aylığımın kesilmesi için
başvurdum. Aylığım kesildi ve sağlık karnem Bağ-Kur' a teslim edildi. Bu süre
içinde kesilen aylığım anneme aktarıldı. 4 ay sonunda maaşımın tekrar bağlanması
için başvurdum ve bağlandı. Bu yaz yine o işte çalışacağım ve Bağ-Kur maaşımın
kesilmesi için başvurmadan SSK lı olarak çalışsam herhangi bir sorun olur mu?
Kesilen aylığım toplu şekilde ödendiğine göre, aldığım maaş ve sağlık güvencemin
kesilmesi ne kadar doğru? Sonuçta yeterli günüm olmadığı için sağlık yönünden
SSK dan yararlanamıyorum. Sağlık güvencemde kesildiğinden mağdur durumda
kalıyorum. Geçen yıl böyle yaptığında kesilen aylığımın aktarılması 3 ay, tekrar
bana bağlanması da 3 ayı buldu. Bu dönem bizim açımızdan zor bir dönem oluyor ve
Bağ-Kur daki memurlar oyuncak mı? Bir kestiriyorsun bir bağlatıyorsun diyorlar.
Yardımcı olabilirseniz çok mutlu olurum.
Gülayşe Şaban-İZMİR
Cevap: Bağ-Kur’da yetim aylığı alanlar, sosyal güvenlik kurumlarına tabi olarak
çalışmaya başladığında aylıklarını kestirmeleri gerekir. Geçen yıl SSK lı olarak
çalışırken aylığınızı kestirmekle doğrusunu yapmışsınız. Yoksa aylık almaya
devam etmeniz halinde, Bağ-Kur çalıştığınızı tespit ettiğinde, ödediği yetim
aylıklarını ve sağlık harcamalarını kanuni faiziyle birlikte geri alırdı. Bu
senede SSK lı çalışmaya başladığınızda, aynı geçen yıl olduğu gibi aylığınızı
kestirmeniz yasal zorunluluk. SSK lı olunca 90 gün rim ödemeniz halinde sağlık
yardımlarından yararlanırsınız. Bağ-Kurdaki memurlara yasalara uymanın,
oyuncaklık değil, zorunluluk olduğunu hatırlatın.
Yurt dışı ve askerlik borçlanmasıyla 48 yaşında emekli olabilirsiniz
Soru: 09.10.1963 doğumluyum. Sigorta başlangıç 05.01.1988’dir. 1984 yılında
askerliğimi yaptım. 7400 gün prim ödemem var. 1980-1982 yılları arasında
Almanya’da işçi olarak çalıştım. 1984 yılında kesin dönüş yaptım. Sigortadan
parasını aldım. Askerliğimi ödersem ve Almanya’daki çalışmamdan dolayı
emekliliğe faydası olur mu? Ne zaman emekli olabilirim?
Osman BÜYÜLÜ / İstanbul
Cevap: Askerliğinizi borçlanmanızda fayda var. Borçlanırsanız, sigorta başlangıç
tarihiniz askerlik süreniz kadar(20 ay kabul edilmiştir) geri gider ve emekli
olmak için; 25 yıl sigortalılık süresi, 5300 gün prim ödeme ve 49 yaş şartlarına
tabi olursunuz. Prim ödemeniz yeterli olduğundan bundan sonra prim ödemeseniz
de, 49 yaşınızı dolduracağınız 09.10.2012 tarihinde emekli olabilirsiniz.
Yurt dışı çalışma sürelerinizi günlüğü 3.5 ABD doları üstünden borçlanırsanız,
48 yaşınızı dolduracağınız 09.10.2011 tarihinde de emekli olmanız mümkün.
Yeni yasada isteğe bağlı sigorta Bağ-Kur şartlarıyla devam edecek
Soru: Yeni sosyal güvenlik reformuyla ilgili bir sorum var. Annem 1974 yılı SSK
girişli. Toplam 540 gün prim ödemesi var. Yeni SSK reformuna göre, isteğe bağlı
sigortalı olabiliyor mu? Ya da ev hanımlarına ait sigortaya geçebiliyor mu?
Sigorta primlerine devam edip emekli olmak istiyor. 1959 doğumlu. Yardımcı
olursanız sevinirim.
Derya Usta
Cevap: Anneniz yeni sosyal güvenlik yasasına göre, isteğe bağlı sigortaya prim
ödeyebilir. Ancak, yeni yasa kapsamındaki isteğe bağlı sigorta, Bağ-Kur
şartlarıyla devam edecek. Annenizin Bağ-Kur şartlarıyla emekli olabilmesi için
en az 15 tam yıl(5400 gün) prim ödemesi gerek. Oysa anneniz 08.09.1999 tarihi
itibariyle 18 yıldan fazla süredir sigortalı olduğundan kısmi yaşlılık aylığı
ile emekli olmak için SSK da; 15 yıl sigortalılık süresi, 3600 gün prim ödeme ve
50 şartlarına tabi bulunuyor. Anneniz prim ödemesini 3600 güne tamamlayacağı
tarihte emekli olabilir. SSK da devam etmesi avantajınıza
Amcanız 57 yaşını dolduracağı 2011 de emekli olabilir
Soru: Amcam Haziran 1954 doğumlu. 1975 yılından 200 gün SSK sigortası çıkıyor.
1990 yılının ilk ayından 2006 'nın son ayına kadar, esnaf Bağ-Kur’u ödemiş ve
2006 yılının son günü sağlık nedeniyle işi ve Bağ-Kur’u terk etmiş. Bağ-Kura hiç
borcu yok. Amcam kısmi yaşlılık aylığı ile, hangi tarihte emekli olabilir? Veya
şu anda 54 yaşında çalışmıyor ne yapabilir?
Abdullah Dalgıç
Cevap: 01.10.1999 tarihi itibariyle Bağ-Kurda kısmi yaşlılık aylığı için aranan,
15 tam yıl prim ödeme ve 55 yaş şartlarını yerine getirmeye amcanız gibi, 8 tam
yıldan fazla 10 tam yıldan az süre kalanlar, emekli olmak için, 15 tam yıl(5400
gün) prim ödemesi ve 57 yaşını doldurması gerekiyor. Prim ödemesi yeterli
olduğundan, bundan sonra prim ödemese de, amcanız 57 yaşını dolduracağı Haziran
2011 ayında kısmi yaşlılık aylığı ile emekli olabilir.
Son yedi yılda fazla prim ödenen kurum emekli eder
Soru: 28.05.1973 doğumluyum. SSK başlangıç
tarihim 01.12.1988 olup, toplam 1606 gün ödenmiş pirimim var. 21.01.2003
tarihinde Bağ-Kur sigortalısı oldum. 5 yıl 01 ay 13 gün prim ödemem var. Ne
zaman emekli olabilirim? Ve ne zaman SSK’ ya dönüş yapmalıyım? İş sahibi
olduğumdan sonraki yıllarda SSK ya geçsem, hakkım yanar mı? Ve geçtiğim de günüm
dolmuş olsa SSK ya pirim ödemek zorunda kalır mıyım? Lütfen aydınlatır mısınız?
Ve nasıl bir yol çizmem gerekir? Şuan için kapanış yapamam. Sözleşmeyle
çalıştığım için kabul etmezler. İsim değişikliğini.
Ethem Yılmaz
Cevap: SSK da emekli olmak için; 25 yıl sigortalılık süresi, 5450 gün prim ödeme
ve 51 yaş şartlarına tabisiniz. Bağ-Kurda ise, emekli olmak için; 25 tam
yıl(9000 gün) prim ödemeniz ve 57 yaşınızı doldurmanız gerekiyor. SSK ya
geçmeniz avantajınıza. Mevcut yasaysa göre SSK ya istediğiniz zaman
geçebilirsiniz. Ancak; SSK dan emekli olmak için primi ödenmiş son yedi yıl
içinde SSK ya Bağ-Kurdan fazla prim ödemeniz gerekiyor. Bu şartı yerine
getirmeniz için son yedi yılda SSK ya en az 1260 gün prim ödemelisiniz. Yaklaşık
2 yıl daha Bağ-Kura prim ödedikten sonra, SSK ya geçip yaklaşık 1300 gün prim
ödeyerek, prim ödeme şartını yerine getirmeniz halinde, 51 yaşınızı
dolduracağınız, 28.05.2024 tarihinde SSK dan emekli olabilirsiniz.
Haziran 2008 de yürürlüğe konacağı açıklanan yeni sosyal Güvenlik Yasası’ da son
yedi yılda fazla prim ödenen kurumdan emekli olunmasını benimsiyor. Değişiklik
yapılmadan yasalaşırsa, yeni yasa yürürlüğe girdikten sonrada SSK ya geçseniz
herhangi bir hak kaybınız olmaz.
İktisadi Dayanışma Gazetecilik
Matbaacılık ve Danışmanlık Ltd. Şti -
Türkiye' nin En Büyük Mevzuat Portalına Hoş Geldiniz. |