|
|
|
|
|
Emekli Aylığı İptal Olanlarda Var |
|
14.03.2008 |
|
| ||
|
Emekli Aylığı İptal Olanlarda Var Ekrem Sarısu - 14 Mart 2008 Cuma - Posta Soru: 1987 yılında bir ortakla işyeri açtım ve Bağ-Kur’a kaydoldum. Muhasebecim Bağ-Kur primlerini yatırıyorum dedi. Daha sonra 1989 da işi ortağıma devrettim ve ayrıldım. Muhasebecim Bağ-Kur’dan kaydımı sildirdiğini söylemişti. Bağ-Kurun herhangi bir sağlık hizmetinden yararlanmadım. Meğer muhasebeci hem Bağ-Kur primlerini yatırmamış, hem de kaydımı sildirmemiş. Geçenlerde Bağ-Kurun sitesinden borç filan var mı diye bakmak geldi içimden. Baktım ki adıma 26.000 YTL prim borcu görünüyor. Bu arada ben 2003 yılında SSK’dan emekli oldum. Ve halen SSK’dan emekli aylığı almaktayım. Bu borç hakkında yorumlarınızı bekliyorum. Eren GÜRKAN Cevap: Sizin durumunuzda olup, emekli aylığı iptal olanlara bile rastlıyoruz. Aşağıdaki yollardan birini deneyebilirisiniz. Ancak, durumunuzun sıkıntılı olduğunu bilmenizde yarar var. 1- SSK’dan emekli olurken, Bağ-Kurla ilişiğinizin kesilmesi gerekirdi. Nasıl atlanmış anlayamadık. Bağ-Kura kayıt olduğunuz 1987 ile; işi bıraktığınız 1989 arasında kesintisiz SSK prim ödemeniz varsa, Bağ-Kur sigortalısı olmanıza gerek yoktu. Bu yönüyle durumunuzu kontrol edin. 1987 ile 1989 arasında kesintisiz SSK sigortanız varsa, Bağ-Kura başvurup, borcunuzun terkinini talep edin. 2- Bağ-Kura başvurarak durumu anlatın. Verecekleri İB formunu vergi dairesi ve meslek odasına tasdik ettirip 1989 itibariyle kaydınızı kapatın. 1987-1989 arasındaki prim borcundan sorumlu olun. 3- 5458 sayılı Yasa ile değiştirilen Bağ-Kur Kanunu’nun Ek 19. madde hükmü ve madde uygulamasına ilişkin usul ve esasları belirleyen 2007/47 sayılı Sosyal Güvenlik Kurumu genelgesi ile yapılan düzenlemeye göre; 5 yıl ve daha fazla süre prim borcu olanlar sigortalılıklarını durdurmak suretiyle prim borcundan kurtulabiliyor. Bağ-Kur kabul ederse bu yolu da deneyebilirsiniz. Süresinde Kayıt Olmayanın Sigortası 04.10.2000’den Başlıyor Soru: 1992 ve 1994 yılları arasında esnaflık yaptım. Bu süre içinde Bağ-Kur'a kaydım yapılmadı. 2007 Haziran ayında bana Bağ-Kur’dan bir mektup geldi. 04.10.2000 tarihinde Bağ-Kura kaydım yapılmış. Yaklaşık 24.000 YTL borçlandığımı öğrendim. Bu durumda ne yapmam gerekiyor. Seyat GÜVEN Cevap: Süresi içinde Bağ-Kura kayıt ve tescilini yaptırmayanların Bağ-Kur hak ve yükümlülükleri, 04.10.2000 tarihinden itibaren başlatılıyor. 04.10.2000 tarihinden itibaren Bağ-Kur tesciliniz yapılmış. Tahakkuk eden prim borcunuzda istenilmektedir. Şayet esnaflık yapmaya devam ediyorsanız yapılan işlem doğru. Ancak; sorunuzdan 1994 yılında Bağ-Kurlu olmanızı gerektiren faaliyetinize son verdiğiniz anlaşılıyor. Şayet 1994 de esnaflığa son vermişseniz, Bağ-Kura sigorta kaydınızın kapatılması için başvurun. Verecekleri formu vergi dairesi ve bağlı olduğunuz mesleki teşekküle tasdik ettirerek, Bağ-Kura teslim ettiğinizde, sigortanız kapatılır, prim borçları da terkin edilir. Esnaflığa devam ediyorsanız ve gün kazanmak istiyorsanız prim borcunu yatırmanız gerekir. Gün kazanmak istemiyorsanız, 5458 sayılı Yasa ile değiştirilen Bağ-Kur Kanunu’nun Ek 19. madde hükmü ve madde uygulamasına ilişkin usul ve esasları belirleyen 2007/47 sayılı Sosyal Güvenlik Kurumu genelgesi hükümlerine göre, sigortanızı durdurarak prim borcunu sildirebilirsiniz. Yeni Yasa Sigortalıya Bir Şey Getirmiyor Soru: Babamla ilgili bir soru sormak istiyorum. Cevaplarsanız seviniriz. Babam şuanda Bir kamu kurumunda çalışmaktadır. Emeklilik hakkını kazandığı halde halen aynı kurumda çalışmaktadır. 01.03.1960 doğumlu, 600 gün askerlik borçlanması dahil 9064 gün prim ödemesi var. Gündem de olduğu gibi yeni yasalar neleri getirecek? Ya da götürecek? Yasadan sonra emekli olsa, kazanılan tazminat kaybolacak mı? Alacağı emekli maaşında düşme olur mu? Yasa yürürlüğe ne zaman girer? 2008 Temmuz mu ya da 2009 Ocak mı? Sefer KARAOT Cevap: Sorularınızın tamamının cevabı, yeni Yasa’nın TBMM’de Genel Kurulda görüşmeleri tamamlanıp yasalaşmasından sonra belli olacak. Ancak, mevcut halinin değişmeyeceğini varsayarak sorularınıza cevap verelim. - Babanız belirttiğiniz gibi emeklilik hakkını kazanmış dilediği zaman emekli olabilir. - Her ne kadar siyasilerce aksi söylense de, öncelikle yeni Yasa’nın sigortalıya bir şey getirmek için değil, çok şey götürmek için çıkartıldığının altını çizelim. Yeni Yasa babanıza bir şey getirmiyor. - Kıdem tazminatının değiştirilmesi yönündeki çalışmalar ödeten beri gündemde ancak, bugüne kadar siyasiler cesaret edememişti. Ancak, kıdem tazminatı için bir fon oluşturulması, fona işçi ve işverenden her ay belli oranda prim kesilmesi ve işçi emekli olurken kıdem tazminatını işveren yerine fondan alması planlanıyor. Ancak, kazanılmış haklar korunduğundan, babanız gibi emekliliği hak etmiş kişilerin çekineceği bir durum yok. Kıdem tazminatında hak kaybı olmaz. Aksi bir düzenleme hukuk cinayeti olur. Hukuk devletlerinde bu tür cinayetleri önleyen sigortalar vardır. Örneğin, Anayasa Mahkemesi gibi. Bu tür bir yasaya Anayasa Mahkemesi izin vermez. - Alacağı emekli aylığında da önemli bir düşme olmaz. Şöyle’ ki yasa çıktığı tarihe kadar olan çalışma süreleri için bugünkü Kanun’a göre bir aylık hesaplanacak, birde yasanın yürürlüğe girdiği tarihten emekli olunacak tarihe kadar olan dönem için bir aylık hesaplanacak. İki aylığın toplamı emekli aylığını oluşturacak. Yasa çıkana kadar olan dönem için hesaplanacak emekli aylığında geriye gidiş yok. Ancak, yeni dönemdeki çalışmalar için, hem aylık oranları düşecek. Hem de gelişme hızından daha az pay verileceğinden, aylıkta bugüne nazaran azalma olacak. Ancak iki sene sonra emekli olursa, bugün emekli olması halinde alacağı aylıktan daha az aylık alacağı anlamına gelmiyor. - Yasa’nın açıklanan şekilde Haziran 2008’de uygulamaya konması mümkün görünmüyor. Belki bazı maddeleri Eylül 2008’de, bazıları Ocak 2009’da veya tamamı 2009 başında uygulamaya konabilir. Rapor Alıp Annenizi Malulen Emekli Edebilirsiniz Soru: Annem 1955 doğumlu. Üç çocuk annesi 10.04.2000 yılında Bağ-Kur’a kayıtlı oldu. Bugüne kadar kesintisiz primlerini ödedik. Fakat annem 2005 yılında hastalandı. Doktorlar karaciğer sirozu tanısı koydular 2006 yılının Ağustos ayında karaciğer nakli oldu şuanda iş göremez durumda ağır bir ameliyat geçirdiği için. Maddi olarak da zor durumdayız. Malulen veya normal durumda annem ne zaman emekli olabilir? Fatma GÖKDUMAN / İstanbul Cevap: Bağ-Kur malulen emeklilik için, 1800 gün prim ödemesi ve çalışma gücünün 2/3’nün (yüzde 66.66’sının) kaybını arar. Annenizin 1800 gün prim ödemesi varsa (sorunuzdan var olduğu anlaşılıyor) çalışma gücünün 2/3’ünü kaybettiğine dair sağlık kurulu rapor alabilirseniz annenizi malulen emekli edebilirsiniz. Yeni Yasayla Birlikte İsteğe Bağlı Sadece Bağ-Kur’da Olacak Soru: 1954 doğumluyum 52 yaşındayım. Sigortalı oluş tarihim 01.04.1985’dir. İsteğe bağlı ilk ödeme tarihi 01.02.1999 son ödeme tarihim ise 25.06.1999’dur. Bu süre içinde 630 gün prim ödemem var. İsteğe bağlı ödemeye devam edebilir miyim? Ödemeye devam edersem ne zaman emekli olurum? Nadiye DEMİRCİ / Ankara Cevap: İsteğe Bağlı sigortaya ara verdiğiniz tarihten itibaren yasa değişti. İsteğe bağlı sigortaya prim ödeyebilmek için 1080 gün prim ödeme zorunluluğu getirildi. 1080 gün prim ödemeniz olmadığı için isteğe bağlı sigortaya prim ödeyemezsiniz. Meclisteki yeni sosyal güvenlik yasası çıktığında 1080 gün prim şartı kalkacak. Ancak, isteğe bağlı sigorta Bağ-Kur şartlarıyla devam edecek. Başka bir ifadeyle Bağ-Kur da isteğe bağlı olunabilecek. Emeklilik İçin Staj Sigortası Başlangıç Sayılmıyor Soru: 01.01.1975 doğumluyum. 01.10.1992 yılında sigorta başlangıcım oldu. Fakat prim yatmadığı sadece sağlıktan yararlanmak için staj sürecinde SSK numarası verilmiştir. Daha sonra 17.08.1998 tarihinde işe başladım. Halen sigortam devam etmektedir. Merak ettiğim husus, emeklilik için hizmete başladığım 1992 yılı süre açısından başlangıç sayılacak mı? Ve kaç yaşında ne kadar prim ödeyerek emekliliğe hak kazanabilirim? Prim gün sayım 3390’dır. Alpaslan ÖGEY / Amasya Cevap: Çıraklık ve stajyerlik dönemindeki sigortalarda, kişileri emekli eden uzun vadeli sigorta kolları olarak adlandırılan, malullük, yaşlılık ve ölüm sigortalarına prim ödenmediğinden emeklilik açısından maalesef başlangıç sayılmıyor. Bu dönemde, kısa vadeli sigorta kolları olarak adlandırılan hastalık, iş kazası ve meslek hastalığı ve analık sigortalarına prim ödenerek sigorta sicil numarası alınması, sigortalı sicil kartı verilmesi (bu kartın emekli olana kadar kullanılması), vizite kağıdı düzenlenip sağlık yardımlarından yararlanılması, sigortalılarda emeklilik açısından başlangıç yaptıkları yanılgısına yol açıyor. Emeklilik açısından başlangıç tarihiniz olarak staj döneminizdeki 01.10.1992 değil, adınıza ilk defa yaşlılık sigortasına prim ödenen 17.08.1998 tarihi dikkate alınacaktır. Emekli olmak için; 25 yıl sigortalılık süresi, 5900 gün prim ödeme ve 57 yaş şartlarına tabi bulunmaktasınız. 2510 gün daha prim ödeyerek, 3390 gün olan prim ödemenizi 5900 güne tamamlamanız şartıyla, 57 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz. Bağ-Kur’da Özürlüye Kolaylık Yok Soru: 1977 doğumluyum. 1997 yılından sigorta girişim var. 1990-2000 arası Bağ-Kur primi ödedim. 2000 ve 2007 arası ise özel sektörden SSK primi ödendi. Şuan ise 2007 Mart ayından itibaren Bağ-Kur’a prim ödemekteyim. % 40 özürlü raporum var. Aynı zamanda 3. derece özürlülere tanına vergi indirimi hakkına sahibim. Ne zaman ve hangi şartlarda hangi kurumdan emekli olabilirim? Murat DÖNER / Bursa Cevap: Bağ-Kurda özürlülere tanınan bir kolaylık yok. SSK’ ya geçmeniz avantajınıza SSK’ya geçmeniz halinde; Sigorta başlangıç tarihiniz 06.08.1997 ve öncesi bir tarihse, 06.08.2003 tarihi itibariyle sizin gibi 6 yıldan fazla 9 yıldan az süredir sigortalı olan vergi indirim hakkı almış III. derece özürlülere tanınan 17 yıl sigortalılık süresi, 3920 gün prim ödeme şartlarına tabi olarak, 3920 gün prim ödemiş olmanız şartıyla 17 yıllık sigortalılık sürenizi dolduracağınız 2014 yılında emekli olabilirsiniz. Sigorta başlangıç tarihiniz 06.08.1997 den sonraki bir tarihse, 4080 gün prim ödemeniz şartıyla 18 yıl sigortalılık sürenizi dolduracağınız 2015 yılında emekli olursunuz. SSk’da 49 Bağ-Kurda 60 Yaşında Emekli Olursunuz Soru: 1967 doğumluyum. Alpu Belediyesinde 31.01.1986 yılında sigortalı olarak göreve başladım. 1 gün sigortalılığım var. 1999 yılında Bağ-Kur’a kayıt oldum. Tarım (çiftçi) Bağ-Kur’u olarak 1999 yılından bugüne kadar 27.11.2007 aksatmadan primlerimi Bağ-Kur’a ödedim. Sigortaya tekrar dönebilir miyim? Dönmem halinde ne zaman emekli olabilirim? Bağ-Kur’a prim ödemeye devam etmem halinde, ne zaman emekli olurum? Hüseyin TUNCAY / Eskişehir Cevap: SSK’ya istediğiniz zaman dönebilirsiniz. SSK’lı olarak çalışmaya başladığınız tarihten itibaren, bir gün önce tarım Bağ-Kur sigortanız sona erer. SSK’da emekli olmak için; 25 yıl sigortalılık süresi, 5300 gün prim ödeme ve 49 yaş şartlarına tabisiniz. Prim ödemenizi 5300 güne tamamlamanız halinde 49 yaşınızı dolduracağınız 2016’da SSK’dan emekli olabilirsiniz. Tarım Bağ-Kur’undan emekli olmak için; en az 9000 gün prim ödemeniz şartıyla, Bağ-Kur başlangıç tarihiniz 08.09.1999 tarihinden önceki bir tarihse 58 yaşını, sonrası bir tarihse 60 yaş şartlarını doldurduğunuz tarihte emekli olabilirsiniz. 25 Yılla 2012’de 15 Yılla 2017’de Emekli Olursunuz Soru: 25.09.1958 doğumluyum. Sigorta giriş tarihim Ağustos 1989’dur. Bulgaristan’da 1976-1978 arası 26 ay askerlik yaptım. Orada yapmış olduğum bu askerlik görevimi borçlanmak istiyorum. Sigortam sayılır mı? Ayrıca Temmuz 1995 yılından ikinci sigorta numaram var. 3600 gün primim var. Ne zaman emekli olabilirim? 25 yıl üzerinden ne zaman emekli olabilirim? 15 yıl üzerinden ne zaman emekli olabilirim? Sebahattin EYİLMEZ / İstanbul Cevap: Bulgaristan’daki askerlik sürenizi borçlanmanız halinde askerlik başlangıç tarihiniz sigorta başlangıç tarihi olmaz. Ancak Türkiye’deki sigorta başlangıç tarihiniz askerlik süreniz kadar geri gider ve erken emekli olmanızı sağlar. SSK’ya başvurarak iki sicil numaralarınız birleştirin. Askerlik sürenizi borçlanmanız halinde, 25 yıl sigortalılık süresi, 5375 gün prim ödeme 50 yaş şartlarına tabi olarak, prim ödemenizi 5375 güne tamamlamanız şartıyla, 25 yıllık sigortalılık sürenizi dolduracağınız, Haziran 2012 ayında emekli olabilirsiniz. Kısmi yaşlılık aylığı için aranan 15 yıl sigortalılık süresi ve 3600 gün prim ödeme şartlarını yerine getirdiğinizden askerliğinizi borçlanmanıza gerek yok. Bundan sonra prim ödemeseniz de 59 yaşınızı dolduracağınız 25.09.2017 tarihinde kısmı yaşlılık aylığı ile emekli olabilirisiniz. Askerlik Borçlanmasıyla Bir Yıl Erken Emekli Olursunuz Soru: 10 Ekim 1963 doğumluyum. 19 Ağustos 1985 sigorta başlangıcım 20 ay askerlik yaptım. Prim gün sayısı 7765 gün. Askerliğimi borçlanırsam hangi tarihte emekli olurum? Cengiz BENLİ / Mersin Cevap: Askerliğinizi sigorta başlangıç tarihinden önce yapmışsanız borçlanmanız halinde, sigorta başlangıç tarihiniz 20 ay geri gider ve emekli olmak için, 25 yıl sigortalılık süresi, 5225 gün prim ödeme ve 48 yaş şartlarına tabi olursunuz. Prim ödemeniz yeterli olduğundan bundan sonra prim ödemeseniz de 48 yaşınızı dolduracağınız 10.10.2011 tarihinde emekli olabilirsiniz. Askerliğinizi sigorta başlangıç tarihinden sonra yapmışsanız (borçlanmanıza gerek yok) 49 yaşınızı dolduracağınız 10.10.2012 tarihinde emekli olabilirsiniz. Kısmi Aylığı 58 Yaşında Hak Ediyorsunuz Soru: 26.08.1953 doğumluyum. SSK başlangıcım 09.07.1990 yılı. Toplam gün sayım 4500 gün. Kısmi yaşlılıktan, ne zaman emekli olacağım? Askerlik borçlanmasını ödersem bana bir faydası olur mu? Mehmet MUTLU / İstanbul Cevap: Kısmi yaşlılık aylığı ile emekli olmak için aranan; 15 yıl sigortalılık süresi, 3600 gün prim ödeme ve 55 yaş şartlarını sizin gibi, 24.05.2008 ile 23.05.2011 tarihleri arasında yerine getirenler, 58 yaşını doldurduğunda emekli olabiliyor. Prim ödemeniz yeterli olduğundan bundan sonra prim ödemeseniz bile, 58 yaşınızı dolduracağınız 26.08.2011 tarihinde emekli olabilirsiniz. Askerlik borçlanmasının kısmi yaşlılık aylığı ile emekli olmanıza bir faydası olmaz. İktisadi Dayanışma Gazetecilik Matbaacılık ve Danışmanlık Ltd. Şti - Türkiye' nin En Büyük Mevzuat Portalına Hoş Geldiniz. |
Ekrem Sarısu
Okunma: 1606 | |||
|
Yazarın En Çok Okunan 5 Yazısı
| ||||
