|
|
|
|
|
Yeni Yasayla Birlikte İsteğe Bağlı Sadece Bağ-Kur’da Olacak |
|
15.03.2008 |
|
| ||
|
Yeni Yasayla Birlikte İsteğe Bağlı Sadece
Bağ-Kur’da Olacak Ekrem Sarısu - 15 Mart 2008 Cumartesi - Posta SSK eşini öldürene dul aylığı bağlamıyor Soru: SSK’lı eşimi namus davasından dolayı öldürmekten 30 yıl ceza aldım. Bu konuyla ilgili gerek çocuğuma, gerekse bana ölüm aylığı bağlanır diye duydum. Bana ve çocuğuma aylık bağlanması için neler yapmalıyım? Şuanda kızım okuyor. Okutabilmem için hukukta olan haklarımızı öğrenmek istiyorum. Eşimin ölüm tarihi 09.09.2003 dir. Sigortalı görünme süresi 7 yıl. 2003 yılı arasıyla 2007 yılı arasındaki kızımın hakkı olan aidatı alabilmesi için neler yapabilirim? Yurdaer YOLÇAN / Bursa Cevap: SSK 5 yıl sigortalılık süresi ve en az 900 gün prim ödemesi olan sigortalının hak sahiplerine ölüm(dul-Yetim) aylığı bağlar. Eşinizin sigortalılık süresi ve prim ödemesi dul ve yetim aylığı bağlanmasına müsait. Kızınıza yetim aylığı bağlatabilirsiniz. 5 yıllık zamanaşımı süresi geçmemiş olduğundan eşinizin ölüm tarihinden itibaren kızınız için yetim aylığı alabilirsiniz. Ancak; SSK eşini öldürenlere dul aylığı bağlamıyor. Fakat; yasada eşini öldürene dul aylığı bağlanmayacağına dair açık bir hüküm yok. İş mahkemesine dava açarak, yargı yoluyla dul aylığı bağlatmaya çalışın. Yeni Yasayla Birlikte İsteğe Bağlı Sadece Bağ-Kur’da Olacak Soru: 1954 doğumluyum 52 yaşındayım. Sigortalı oluş tarihim 01.04.1985’dir. İsteğe bağlı sigortaya ilk ödeme tarihim 01.02.1999, son ödeme tarihim ise 25.06.1999’dur. Bu süre içinde 630 gün prim ödemem var. İsteğe bağlı ödemeye devam edebilir miyim? Ödemeye devam edersem ne zaman emekli olurum? Nadiye DEMİRCİ / Ankara Cevap: İsteğe Bağlı sigortaya ara verdiğiniz tarihten itibaren yasa değişti. İsteğe bağlı sigortaya prim ödeyebilmek için 1080 gün prim ödeme zorunluluğu getirildi. 1080 gün prim ödemeniz olmadığı için isteğe bağlı sigortaya prim ödeyemezsiniz. Meclisteki yeni sosyal güvenlik yasası çıktığında, 1080 gün prim şartı kalkacak. Ancak, isteğe bağlı sigorta Bağ-Kur şartlarıyla devam edecek. Başka bir ifadeyle, Bağ-Kur da isteğe bağlı olunabilecek. Ablaya aylık bağlanır ama annenizin aylığı da azalır Soru: SSK dan dul maaşı alan annemin, herhangi bir yerde çalışmışlığı mevcut değil. 2002 yılında vefat eden babamın maaşını almakta. Emekli Sandığından emekli olan eniştem ise, 2001 yılında vefat etmesinden dolayı maaşı dul olan ablam ve dul olan kızı tarafından paylaşılarak alınmakta. Ablamın ve kızının herhangi bir sosyal güvenlikle çalışmışlığı yok. Şu an ablam annemin dul maaşından alma hakkına sahip olabilir mi? Kendisi hem emekli sandığından kocasının maaşını, hem de ölen babasının maaşından hak talep edebilir mi? Bunu öğrenmek istemiştim. Eğer böyle bir şey varsa itiraz için nereye başvurmam gerekiyor. Tugay Başlıcan Cevap: SSK; sosyal güvenlik kurumlarına tabi olarak çalışmayan ve kendi çalışmalarından dolayı bu kurumlardan gelir ve aylık almayan bekar, evlenmiş olsa da boşanan veya dul kalan kız çocuklarına, ana veya babalarından dolayı yetim aylığı bağlar. Ablanız Emekli Sandığından kendi çalışmasından dolayı aylık almadığından, babasından dolayı SSK dan yetim aylığı alabilir. Bunun için herhangi bir yere itiraz etmenize gerek yok. SSK dan yetim aylığı talebinde bulunmanız yeterli. Ancak; ablanıza babanızın aylığının yüzde 25 i oranında aylık bağlanırken, annenizin yüzde 75 olan dul aylığı da, yüzde 50 oranına düşeceğini de dikkate almanızda yarar var. Bir tarafta ablanıza aylık bağlanırken, diğer taraftan annenizin aylığı da oran da azalacak. Emekliliği hak edenin korkmasına gerek yok Soru: Bu yasa değişikliğinden dolayı o kadar bunalmış ve şaşırmış durumdayım ki, nasıl karar vereceğimi bilemiyorum. Gazeteyi okurken sizden yardım alabileceğimi düşünerek, kafamdaki soru işaretlerinden kurtulmak ve doğru karar vermek istiyorum sizin fikirlerinize ihtiyacım var. Ben Şu anda Özel bir sektörde çalışıyorum.15.01.1987 tarihinden beri asgari ücretle sigortalı olarak çalışıyorum. 7225 gün prim ödemem var. 44 yaşındayım. Bildiğim kadarıyla geçen yıl emekliliği hak kazandım. Ancak, işyerimde alınan prensip kararından dolayı emekli olanları çalıştırmıyorlar. Maddi olarak zorlanacağımdan dolayı ben emekli olmadım. Halen çalışıyorum. Sizce bu yasa beni etkiler mi? Kıdem tazminatımı birkaç yıl sonra emekli olsam da alabilir miyim? Yaşım dolduğu halde, yeni asa çıkınca 58 yaşını beklemem gerekir mi? Şimdi emekli olmam doğru mu? Lütfen sizden rica ediyorum. Benim için doğru olan nedir? Esra Argana Cevap: Kamuoyu yeterince ve sağlıklı olarak bilgilendirilmediğinden, maalesef sizin gibi tüm çalışanların kafası karıştı ve yeni çıkacak yasa yüzünden herkes korkuya kapılarak mutsuz oldu. Öncelikle, yeni yasa sizin gibi emekliliği hak etmiş sigortalıların kazanılmış haklarını koruyor. Bu yönüyle yeni yasadan korkacak ve çekinecek bir durumunuz yok. Yeni yasanın yürürlüğe girdiği tarih itibariyle, bu günkü yasaya göre bir emekli aylığı hesaplanacak. Yeni yasanın yürürlüğe girdiği tarih ile emeklilik başvurusu yapıldığı tarih arasındaki çalışma dönemi içinde, yeni yasa hükümlerine göre bir aylık hesaplanacak. Ve iki aylığın toplamı emekli aylığını oluşturacak. Dolayısıyla yeni yasanın yürürlüğe girdiği tarih itibariyle kazanılmış haklardan geriye gidiş diye bir şey söz konusu değil. Yeni yasa yürürlüğe girdikten sonra, 58 yaşını beklemenizi gerektiren bir düzenlemede yok. İstediğiniz zaman emekli olabilirsiniz. Kazanılmış hakların korunması kıdem tazminatı içinde geçerli. Kıdem tazminatının; fon tarafından ödenmesini öngören tasarısı şayet yasalaşırsa, yasalaşma tarihinden sonraki dönemi kapsayacağından, hak etmiş olduğunuz kıdem tazminatınızda bir kaybınız söz konusu olamaz. Rahat olun. Çünkü, burası Patagonya değil. Türkiye bir hukuk devletidir. Kazanılmış hakları koruyan müesseseler vardır. Prim yeterli 49 yaşı dolduracağınız 2009 da emeklisiniz Soru: 02.11.1960 doğumluyum. 01.08.1987’de Bağ-Kur’a giriş yaptım. 01.06.1999’a kadar 1 yıl boşluk olmak kaydıyla Bağ-Kur’a devam ettim. 01.06.1999’dan beri SSK’lı olarak çalışmaktayım. Askerlik borçlanmasını Bağ-Kur öderken yaptım. Ne zaman emekli olurum? İrfan AYLI / Sakarya Cevap: Askerliğinizi sigorta başlangıç tarihinden önce yaptığınızdan, askerlik borçlanması sigorta başlangıç tarihinizi askerlik süreniz kadar(20 ay kabul edilmiştir) geri götürerek emekli olmak için; 25 yıl sigortalılık süresi, 5300 gün prim ödeme ve 49 yaş şartlarına tabi olmanızı sağlıyor. Prim ödemeniz yeterli olduğundan bundan sonra prim ödemeseniz de 49 yaşınızı dolduracağınız 02.11.2009 tarihinde emekli olabilirsiniz. Normal 2015 de kısmi aylık 2014 de Soru: 03.02.1956 doğumluyum. İşe giriş tarihim 15.07.1990 dir. Sigortam eksiksiz yatıyor. Toplam prim ödeme gün sayım 5657’dir. Kısmi veya tam aylıkla ne zaman emekli olabilirim? Mahmut YEYİN / Adana Cevap: 23 Mayıs 2002 tarihi itibariyle, 11 yıldan fazla 12.5 yıldan az süredir sigortalı olanlar emekli olmak için; 25 yıl sigortalılık süresi, 5525 gün prim ödeme ve 52 yaş şartlarına tabi bulunuyor. Prim ödemeniz yeterli olduğundan bundan sonra prim ödemeseniz de, 25 yıllık sigortalılık sürenizi dolduracağınız 15.07.2015 tarihinde emekli olabilirsiniz. Kısmi yaşlılık aylığı için aranan 15 yıl sigortalılık süresi 3600 gün prim ödeme ve 55 yaş şartlarını sizin gibi, 24.05.2008 ile 23.05.2011 tarihleri arasında yerine getirenler 58 yaşını doldurduğunda emekli olabiliyor. Süre ve prim şartını yerine getirdiğinizden, 58 yaşınızı dolduracağınız 03.02.2014 tarihinde de kısmi yaşlılık aylığı ile emekli olabilirsiniz. Yaşa tabi olmadan emekli olacaksınız Soru: 01.01.1964 doğumluyum. SSK başlangıcım 01.04.1976’dır. Toplam prim günüm 3730 gündür. Halen özel şirkette çalışmaktayım. Ne zaman emekli olabilirim? Eğer askerliğimi 18 ay ödersem nasıl bir farklılık olur. 1984/1986 yıllarında askerliğimi yaptım. Durmuş DERİN / Kırklareli Cevap: 08.09.1999 tarihi itibariyle sizin gibi 23 yıldan fazla sigortalı olanlar, bu tarihte çıkan ve emekliliği zorlaştıran 4447 sayılı yasaya tabi olmadan, eski yasa hükümlerine göre; yaş şartı aranmadan, 25 yıl sigortalılık süresi ve 5000 gün prim ödeme şartlarıyla emekli olabiliyor. 1270 gün daha prim ödeyerek, 3730 gün olan prim ödemenizi 5000 güne tamamlayacağınız tarihte emekli olabilirsiniz. Askerlik sürenizi borçlanmanız halinde ödemeniz gereken prim 540 gün azalarak 720 güne düşer. Boşanan eş dul aylığı alamaz Soru: Kız kardeşim 1994 yılında evlendi. 5-6 yıl evli kaldı. 2000 yılında anlaşmalı olarak boşandılar. Eniştem boşandıktan sonra Fransız bir kadınla anlaşmalı olarak evlendi ve Fransa’ya yerleşti. 4-5 yıl Fransa’da çalıştı. Boşanmadan önce kız kardeşim ve eniştemin bir oğlu vardı. Fransa’daki haklardan yararlanması için çocuğun velayetini babaya vermiştik. Fakat eniştem beyin kanserine yakalanarak vefat etti. Türk mahkemelerinden veraset ilamı çıkarttırdık. Fransız kadına da vekalet göndererek boşanma yaptık. Çocuğa dörtte 3, kadına da dörtte bir maaş bağlandı. Bağ-Kur’dan yeğenim 165 YTL maaş alıyor. Tabi ki kız kardeşim hiçbir şey almıyor. Kız kardeşime aylık bağlatabilir miyiz? Eniştem Fransa’dayken bazı sigortalara kayıtlı imiş. Çalıştığı yerlerden yeğenime herhangi bir hak doğar mı? Fransız kadın daha önce evrakları gönderin maaş bağlatacağım demişti fakat biz kağıtları yollamadık. M. GÜNÇAY / Eskişehir Cevap: Eşten dolayı ölüm(dul) aylığı almak için her şeyden önce ölüm tarihinde eşlerin resmi olarak evli olmaları gerekiyor. Eniştenizin sigortalılık durumu ölüm aylığı bağlanmasına uygun olsa dahi, kız kardeşiniz eşinden boşandığı için, dolayı ölüm aylığı alması mümkün değil. Fransa ile aramızda ikili anlaşma var. Sanırım yeğeninize Türkiye ve Fransa’daki çalışmaları dikkate alınarak aylık bağlanmış. Ayrıca Fransa’dan aylık bağlamayacağı kanaatindeyiz. 52 yaşının dolmasını bekleyeceksiniz Soru: 1974 doğumluyum. Sigorta giriş tarihim 1 Ocak 1991. askere 1994’de gittim. 1991’den beri bir fiili olarak çalışıyorum. Ne zaman emekli olabilirim? Levent GÜR Cevap: 23 Mayıs 2002 tarihi itibariyle sizin gibi, 11 yıldan fazla 12.5 yıldan az süredir çalışanlar emekli olmak için; 25 yıl sigortalılık süresi, 5525 gün prim ödeme ve 52 yaş şartlarıyla emekli olabiliyor. 5525 gün prim ödemek şartıyla 52 yaşınızı dolduracağız tarihte emekli olabilirsiniz. Primi 5075 güne tamamlamalısınız Soru: 1970 doğumluyum. 1985 yılının 9. ayında sigortalı olarak işe başladım. Arada çok boşluğum oldu. 2005’den itibaren tekrar sigortam devam ediyor. Toplam sigorta sayım 2450 gündür. Aradaki boşlukları doldurma gibi bir şansım var mı? Emekliliğim ne zaman olabilir? Müşerref SÜMEN / Ankara Cevap: Maalesef aradaki boşluklara prim ödeyerek doldurma gibi bir şansınız yok. Çünkü mevzuatımızda gerideki primi ödenmemiş boş günleri borçlanma yoluyla kazanma usulü yok. Emekli olmak için; 20 yıl sigortalılık süresi, 5075 gün prim ödeme ve 42 yaş şartlarına tabisiniz. 2625 gün daha prim ödeyerek, 2450 gün olan prim ödemenizi 5075 güne tamamlayacağınız tarihte emekli olabilirsiniz. İktisadi Dayanışma Gazetecilik Matbaacılık ve Danışmanlık Ltd. Şti - Türkiye' nin En Büyük Mevzuat Portalına Hoş Geldiniz. |
Ekrem Sarısu
Okunma: 3836 | |||
|
Yazarın En Çok Okunan 5 Yazısı
| ||||
