|
Mevduat faizi ve fon gelirinizi beyan
etmeyeceksiniz
Ekrem Sarısu - 19 Mart 2008 Çarşamba - Posta
Mevduat faizi ve fon gelirinizi beyan etmeyeceksiniz
Soru: Posta gazetesinde hafta sonunda çıkan yazınızda hazine bonolarının
vergilendirilmesi ile ilgili açıklamalarını okudum. Konuyla ilgili bir ricam
olacak. 2007 yılında elde edilmiş gelirlerin fon-vadeli mevduat gelirlerinin
beyanı ve vergilendirilmesinin ne şekilde olacağı konusunda, kısaca
görüşlerinizi alabilir miyim?
Nesrin Cansever
Cevap: Banka mevduat hesaplarından elde edilen ve Gelir Vergisi
stopajına(kesintisine) tabi tutulan faiz gelirlerin beyanı gerekmiyor. Vadeli
banka mevduat hesabından 2007 yılı içinde elde ettiğiniz faiz gelirinin tutarı
ne olursa olsun beyan etmeyeceksiniz. Faiz ödemelerinde yapılan vergi kesintisi,
faiz gelirinizin nihai vergisi olacak. Aynı şekilde 2007 yılı içinde (A) tipi ve
(B) tipi menkul kıymet Yatırım Fonlarından, katılma belgesi karşılığında elde
ettiğiniz kazanç(katılma belgesinin fona iadesi sırasında) gelir vergisi
stopajına tabi tutulduğundan, tutarı ne olursa olsun beyanı gerekmiyor. 2007
yılında A tipi ve B tipi menkul kıymet yatırım fonlarından elde ettiğiniz
kazançları da beyan etmeyeceksiniz.
Prim borcu ya ödenecek, ya da sildirilecek
Soru: 19.09.1988 den Kasım 1993 ayına kadar Bağ-Kur primi ödemiş olan annemin,
daha sonraki dönemler de, Bağ-Kur’a prim ödemesi söz konusu olmamıştır.
Kendisinin 24.000 YTL borcu olduğu söylenmektedir. Bu borçlara af gelmesi durumu
söz konusu mudur? Ve emekli olabilmesi için ne yapabiliriz?
Serap Selet
Cevap: Anneniz Bağ-Kura en son 08.12.1993 tarihinde ödeme yapmış. Bu tarihten
sonra prim ödemesi görünmüyor. Bağ-Kur kayıtlarında görünün borcuda söylenen
gibi 24.000 YTL değil. 43.825.47 YTL dir. Gündemde Prim borçlarının affı yok.
Zaten prim borcu affedilmez. Olsa olsa yeniden yapılandırma adı altında gecikme
faizleri için bir düzenleme olabilir. O da maalesef şu anda düşünülmüyor. Çünkü,
son olarak 2006 yılında yeniden yapılandırma kanunu çıkartılmıştı. Yeni bir
yapılandırma düşünülse, 27.02.2008 tarihin de yürürlüğe giren 5736 sayılı dava
aşamasındaki vergi alacaklarının uzlaşma yoluyla tahsiline ilişkin yasa ile
yapılabilirdi. Annenizin emekli olabilmesi için, prim borcunu ödemesi zorunlu.
Şayet mali açıdan ödeme durumu yoksa, 5 yıldan fazla prim borcu olduğundan,
Bağ-Kur Kanunun Ek 19 ncu madde hükmü ve bu madde uygulamasına ilişkin olarak
usul ve esasları belirleyen, 2007/47 sayılı genelge hükümlerince sigortalılığını
durdurarak, prim borçlarını sildirebilir. İleride ödeme gücüne kavuştuğunda da,
primleri ödeme gününün değerleri üstünden ödeyerek, günlerini tekrar
kazanabilir. Maalesef başka yol yok.
60 yaşınızda emekli olacaksınız.
Soru: SSK giriş tarihim 4 Mayıs 1998 dir. Askerlik dönüşü Aralık 2000 de bir KİT
kuruluşun da işe başladım. İşçi olarak Şubat 2006 ayına kadar SSK 'lı olarak
çalıştım. Daha sonra çalıştığım kurum özelleştirilince, Mart 2006 'da emekli
sandığına geçtim ne zaman emekli olabilirim.
Adnan Karabulut
Cevap: 23 Mayıs 2002 tarihi itibariyle, 25 tam yıl fiili hizmet süresini
doldurmaya sizin gibi, 22 tam yıldan fazla kalanlar, 25 tam yıl(9000 gün) fiili
hizmet ve 60 yaş şartlarıyla emekli olabiliyorlar. SSK dahil çalışma sürenizi 25
tam yıla tamamlamanız şartıyla, 60 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli
olabilirsiniz(04.05.1998 den askere gidene kadar ara vermeden prim ödemiş ve
askerlik dönüşü ara vermeden prim ödemeye başlamışsanız, askerliğinizi
borçlanmanız halinde, 57 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz).
Belirsizlikler Kıdem tazminatı yasası çıkmadan netleşmez
Soru: Yaklaşık 4 yıl sonra 20 yıllık sigortalı sürem ve primim tamamlanıyor. SGK
dan kıdem tazminatı yazısı alarak yaşımı evde beklemeyi düşünüyorum. Emekli
maaşımın bağlanmasına daha 13 sene var. Ve özel nedenlerden dolayı çalışmaya
devam edemeyeceğim. Ancak, sayın Ali Tezel in geçenlerde çıkan bir yazısında
''emeklilikte yaş hariç diğer şartları taşıyanların emekliliklerini evlerinde
beklemek üzere işlerinden ayrıldıklarında da kıdem tazminatı fondan sonra
ödenmeyecek.'' şeklinde bir ifade vardı. Bu ifade Kıdem tazminatı fonu kurulursa
bu haktan yararlanamayacağım anlamına mı geliyor? 14 senedir çalıştığım iş
yerimden tazminatımı alabilmem için, fona daha 10 yıl prim mi ödemem gerek? Bu
konu hakkında bilgilerinizi rica ediyorum.
Türkan Yücal
Cevap: Kıdem Tazminatının kaldırılarak yerine bir fon kurulması ve işçi ve
işverenin fona prim ödenmesi ve kıdem tazminatının işveren yerine, fondan
ödenmesi düşünülüyor. Henüz ortada bir yasa olmadığından uygulamanın detayları
belli değil. Ancak, kazanılmış hakların korunacağı, yasa çıktığı zaman sizin
gibi çalışanların hak ettikleri kıdem tazminatına dokunulmayacağını hatta,
uygulamaya kademeli olarak geçileceğini ve emekliliğine kısa süre kalanların
bugünkü yasa tabi olacaklarını tahmin ediyoruz. Basında yer alan düzenlemeye
göre; 10 yıldan fazla süre fona kıdem tazminatı kesintisi ödeyen sigortalı
isterse kıdem tazminatı kesintisini fondan alabileceğinden, süre ve prim şartını
yerine getirenin tazminat alarak işinden ayrılmasına ilişkin düzenlemenin bir
anlamı kalmıyor. Ali beyin belirttiği gibi süre ve prim şartını yerine
getirenler kıdem tazminatını alarak işinden ayrılamayacaklar. Ancak, muhtemelen
bu kişiler fona 10 yıldan fazla prim ödemiş olacağından, istediği zaman fondaki
paralarını alabilecekler. Ancak, sizin gibi yasa çıktığında 20 yıllık süre ve
prim şartını doldurmaya birkaç yılı olanların durumu yasa yürürlüğe girdikten
sonra belli olur.
SSK da 53 yaşında emekli olabilirsiniz
Soru: Eylül 1973 doğumluyum. Şubat 1992 ayından SSK lı oldum. 1996 yılının
sonuna kadar 740 gün prim ödemem var. 1997 yılının Ocak ayında Bağ-Kurlu oldum.
Bugüne kadar da 11 yıl 3 ay Bağ-Kurum var. Ve halen Bağ-Kurum devam ediyor.
Emekli olabileceğim avantajlı kurumu ve tarihi söyler misiniz?
M.Kürşad
Cevap: SSK, Bağ-Kurdan avantajlıdır. Çünkü; SSK da emekli olmak için, 25 yıl
sigortalılık süresi, 5600 gün prim ödeme ve 53 yaş şartlarına tabisiniz.
Bağ-Kurda ise, 25 tam yıl(9000 gün) prim ödeme ve 54 yaş şartlarına tabisiniz.
SSK ya geçip en az 1260 gün prim ödemeniz halinde, son yedi yılda SSK ya,
Bağ-Kurdan fazla prim ödemiş olacağınızdan, SSK şartlarıyla emekli olma hakkı
elde edersiniz. 1260 gün prim ödemesinden sonra, 5600 gün prim ödeme şartını
yerine getirmiş olacağınızdan, bundan sonra prim ödemeseniz de 53 yaşınızı
dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz.
Yeni yasadan sonra da iki aylık alabilirsiniz
Soru: Emekli Sandığından emekliyim. Kendime ait maaşım var. 1988 den beri
eşimden de dul maaşı almaktayım. Yeni sosyal güvenlik yasasına göre, kendi
emekli maaşı olanların dul-yetim aylıkları kesileceğini duydum. Bu konuda doğru
bilgiyi açıklarsanız sevinirim.
Didem Yıldız
Cevap: Yeni sosyal güvenlik yasası, gelir ve aylık açısından kazanılmış hakları
koruyor. Yeni yasa yürürlüğe girdiği tarihten sonra da bugün aldığınız aylıkları
almaya devam edeceksiniz. Endişe etmenize gerek yok. Yeni yasa yürürlüğe
girdikten sonra bağlanacak aylıklar, yeni yasa hükümlerince bağlanacak.
Özürlü hakkıyla emekli olabilirsiniz
Soru: 38 yaşındayım. 4200 gün primim yatmış bulunmakta % 40 özürlü raporum var.
Malulen emekli olabilir miyim? Eğer olabilirsem ne yapmam gerekir haklarım
nelerdir? Vergi muafiyetim var mı? Bu konuyla alakalı bana yardımcı olabilir
misiniz?
A.C-İstanbul
Cevap: Malulen emekli olmak için, çalışma gücünün 2/3 nün(yüzde 66.66 sının)
kaybedilmiş olması gerekiyor. Ayrıca, maluliyete ilişkin rahatsızlığın ilk defa
sigortalı olunduğu tarihte olmaması da lazım. Sonuç olarak, yüzde 40 özürle
malulen emekli olamazsınız. Ancak, yüzde 40 özürlü raporuyla vergi indirim hakkı
alarak özürlülere tanınan hakla emekli olabilirsiniz. Sigorta başlangıç
tarihinizi ve yaşını bildirmemişsiniz. Sigortalılık sürenizi prim ödeme süreniz
olarak kabul ettiğimizde, vergi indirim hakkı alırsanız, emekli olmak için, yaş
haddi aranmadan, 17 yıl sigortalılık süresi ve 3920 gün prim ödeme şartlarına
tabi olursunuz. Prim ödemeniz yeterli olduğundan, 17 yıllık sigortalılık
sürenizi(ilk sigortalı olduğunuz tarihten itibaren 17 yıl sonraki tarihte)
doldurduğunuz tarihte emekli olabilirsiniz.
Tarım sigortasına 1260 gün prim ödemelisiniz
Soru:01.01.1966 doğumlu bir vatandaşım. 10.10.1990 tarihinde sigortalı işe
girdim. 2170
gün sigorta primi ödedim. 01.11.2004 den bu yana tarım sigortam var. Ne zaman
emekli olurum? Hangisi daha avantajlı? Ve sigortalı işe ne zaman girmem lazım.
Tarım sigortası ile tarım Bağ-Kur’unun arasında bir fark var mıdır? Sorumu
gazetenizde cevaplarsanız çok minnettar olurum.
Güldüren Dağıdır-İstanbul
Cevap: 23 Mayıs 2002 tarihi itibariyle, sizin gibi 11 yıl 6 aydan fazla, 12 yıl
3 aydan az süredir sigortalı olanlar, tarım sigortasından emekli olmak için; 15
yıl sigortalılık süresi, 3600 gün prim ödeme ve 46 yaş artlarına tabi bulunuyor.
Ancak, primi ödenmiş son yedi yılda fazla prim ödenen kurumdan emekli
olunduğundan, tarım sigortasından emekli olabilmeniz için, Tarım sigortalısı
olduğunuz 01.11.2004 tarihinden itibaren en az 1260 gün prim ödemenizi
gerekiyor. Tarım sigortasında bir ay için 15 gün yıl için 180 gün prim
ödendiğinden, 01.11.2011 tarihine kadar prim ödemeniz halinde prim ödeme şartını
yerine getirmiş olur, bu tarihten sonra prim ödemeseniz de 46 yaşınızı
dolduracağınız 01.01.2012 tarihinde emekli olabilirsiniz. Tarım Bağ-Kurunda
emekli olmak için en az 9000 gün prim ödemeniz gerekir. Tarım sigortasında
kalmanız daha avantajlı.
Başlangıçınızı 1992 den 1982 çekemezsiniz
Soru: 1962 doğumluyum.1992 yılında sigorta giriş tarihim var. Hala
çalışmaktayım. 4100 iş günüm var. SSK bana 2017 yılında emekli olabilirsin
diyor. Fakat 1980 ve 1982 yılları arasında bir yıl esnaf olarak dükkan açıp,
maliyeye kayıt oldum. Bağ-Kura kaydım yok. Sadece maliyeye kaydım var. Bir yıl
vergi ödemişim. Bu bir yıl için Bağ-Kurlu olabilir miyim? Sigorta Giriş tarihimi
1992 yılından 1982 yılına alabilir miyim? Böyle bir hakkım var mı?
Oğuz Günder
Cevap: 1982 yılında vergi mükellefi olarak ticari faaliyete başladığınız
tarihten itibaren, en geç üç ay içinde Bağ-Kura kayıt ve tescilinizi yaptırmanız
gerekiyordu. Ancak, bugüne kadar Bağ-Kura sigortasına kaydınızı
yaptırmamışsınız. Bağ-Kura sizin gibi süresi içinde kayıt ve tescilini
yaptırmayanların sigortalılık hak ve yükümlülükleri, 04.10.2000 tarihinden
itibaren başlatılmaktadır. 04.10.2000 tarihinden önceki dönem için Bağ-Kur
sigortalısı olmanız mümkün değil.
Vergi kaydını kapatmakla Bağ-Kur bitmez
Soru: 01.11.1974 doğumluyum. 01.12.1991’de sigorta girişim var. Toplam günüm
160’dır. 27.03.2003’te Bağ-Kur’lu oldum. Vergi mükellefi Bağ-Kur tarih
girişinden beri devam etmektedir. Maliye kapanışı vermiştim. Bağ-Kur’u
taksitlendirme çıktığında 24 aya taksit yapıldı ama 2 taksitten sonra
ödeyemedim. Taksitlendirmeden önce 2 defa toplam 1.550 YTL ödedim. Kaç yaşında
emekli olurum ve hangisinden daha erken emekli olabilirim? Bağ-Kur günlerinden
vazgeçerek borcumu sildirebilir miyim?
Yusuf İncesu
Cevap: SSK, Bağ-Kurdan avantajlıdır. Bağ-Kurda emekli olmak için 25 tam yıl prim
ödeme(9000 gün) ve 60 yaş şartlarına tabisiniz. Oysa SSK’ da emekli olmak için;
25 yıl sigortalılık süresi, 5600 gün prim ödeme ve 53 yaş şartına tabisiniz.
Prim ödemenizi 5600 güne tamamlamanız şartıyla, 53 yaşınızı dolduracağınız
01.11.2027 tarihinde emekli olabilirsiniz. SSK ya geçmenizde yarar var. Ancak,
öncelikle Bağ-Kur sigortanızı kapatmanız gerekiyor. Vergi kaydınızı kapatmakla,
Bağ-Kur sigortanız kapanmaz. Bağ-Kura sigortanızı kapatma talebi ile
başvurduğunuzda verecekleri formu, vergi dairesi, meslek odası ve esnaf sicilini
dolaştırarak, oradaki kayıtlarınızı da kapatmış olduğunuza ilişkin tasdik
yaptırdıktan sonra, Bağ-Kur’a vermeniz halinde, Bağ-Kur sigorta kaydınız
kapatılır. Bu işlemler yapılmadan sigortalı olanların, emeklilikleri geldiğinde
dahi sorun yaşadığına görmekteyiz
İktisadi Dayanışma Gazetecilik
Matbaacılık ve Danışmanlık Ltd. Şti -
Türkiye' nin En Büyük Mevzuat Portalına Hoş Geldiniz. |
