|
Dava açıp en azından bir gün kazanmanız
lazım
Ekrem Sarısu - 22 Mart 2008 Cumartesi -
Posta
Soru: Doğum tarihim 25.02.1957 dir. 1976 dan itibaren Almanya da 7 yıl
çalıştıktan sonra, Mayıs 1984 ayında oradaki haklarımı alarak Türkiye'ye kesin
dönüş yaptım. Türkiye'de çalıştığı süre içerisinde sigortaya giriş kaydım
01.08.1994 tarihinde yapılmıştır. Ancak sonradan primlerimin yatırılmadığını
fark ettim. Almanya da çalıştığım sürelere ilişkin belgelerim elimde. Danışmak
istediğim konu emekliliğe hak kazanıp kazanamayacağım. Eğer böyle bir hakkım var
ise, ne kadar ödeme yapmam gerekmekte. Yaş beklemesi gerekiyor mu?.
Bağ-Kur veya SSK hangi sosyal sistem ile emekli olabilir? ve hangisi
avantajlı olur?
Latife EKŞİ,
Cevap: Emeklilik seçeneklerini şu şekilde sıralayabiliriz.
1- SSK ya giriş kaydınız yapılıp, sigorta sicil kartı verilmesine rağmen, SSK ya
bildirilmeyen sürelerinize ilişkin olarak, Hizmet tespit davası açarak
01.08.1994 tarihi itibariyle bir gün bile kazanmanız halinde, 7 yıllık yurtdışı
çalışma sürenizi borçlanmanız durumunda, sigorta başlangıç tarihiniz 7 yıl geri
gider ve 01.08.1987 olur. 3 yıl daha prim ödeyerek prim ödemesinin 3600 güne
tamamlanması şartıyla, 56 yaşını dolduracağı 25.02.2013 tarihinde Kısmi yaşlılık
aylığı ile emekli olunabilir.
2- Hizmet tespiti yapılmazsa, yeni yasaya tabi olur. Yeni yasa kısmi yaşlılık
aylığı ile emeklilik için; 25 yıl sigortalılık süresi, 4500 gün prim ödeme ve 60
yaş şartları aramaktadır.7 yıl yurtdışı borçlanması yapılır. 1980 gün daha prim
ödenerek, 2520 gün(7 yıl) olan prim ödemesi 4500 güne tamamlanması şartıyla, 25
yıllık sigortalılık süresinin doldurulacağı tarihte emekli olabilir(yurtdışı
borçlanmasını 01.04.2008 de ödediğini varsaydığımızda, 25 yıllık sigortalılık
süresini dolduracağı 01.04.2026 tarihinde emekli olabilir.)
SSK ya borçlanacaksınız. Daha erken emekli olacağınızdan SSK yararınızadır.
İşten isteğiyle ayrılan tazminat alamaz
Soru: Mayıs 1999’da işe başladım. İşyerine güvendiğim için kıdem ve ihbar
tazminatımla ilgili evrakları imzaladım. Maaşım daha yüksek olmasına rağmen 575
YTL olarak sigortaya bildiriliyordu. İhbar ve kıdem tazminatımı almak için ne
yapabilirim?
Şimşek ERGÜL
Cevap: Kendi isteğiyle çalıştığı işyerinden ayrılanlar, kıdem tazminatı
allamıyor. Kendi isteğinizle işinizden ayrılmışsanız ihbar ve kıdem tazminatı
alamazsınız. İşveren haksız yere iş akdinizi feshederek işinize son vermişse
kıdem tazminatı ve ihbar tazminatı alma hakkınız var. Ancak, tazminatları
aldığınıza dair imzaladığınız belgeler sorun oluşturabilir. İş Mahkemesine dava
açtığınızda bu belgelerin sahte olduğunu ve tazminat almadığınızı kanıtlamanız
gerekir. Gerçek ücretiniz üstünden prim ödenmesi de ayrı bir sorun. SSK ya
çalışma günlerinizin yanında, gerçek ücretinizin bildirilmesi gerekiyor. Bunun
içinde ayrı dava açmanız gerekir.
Eylül 2009 da emekli olabilirsiniz
Soru: 12.08.1959 doğumluyum. 12.11.1974 sigorta başlangıç tarihim. Bugüne kadar
3075 gün prim ödemişliğim var. Ne zaman emekli olabilirim? Ayrıca eşimin 650 gün
ödemesi var. 05.04.1953 doğumlu emekli olması için kaç gün prim ödemeli?
Selma BAYRAKTAR / İstanbul
Cevap: 08.09.1999 tarihi itibariyle sisin gibi 18 yıldan fazla süredir sigortalı
olanlar, bu tarihte yürürlüğe giren ve emekliliği zorlaştıran 4447 sayılı yasaya
tabi olmadan eski kanuna göre; 20 yıl sigortalılık süresi ve 5000 gün prim ödeme
şartlarıyla emekli oluyor. 1925 gün daha prim ödeyerek prim ödemenizi 5000 güne
tamamlayacağınız tarihte emekli olabilirsiniz.
Ayrıca, 525 gün daha prim ödeyerek, 3075 gün olan prim ödemenizi 3600 güne
tamamlayacağınız tarihte kısmi yaşlılık aylığı ile de emekli olabilirsiniz.(ara
vermeden prim öderseniz Eylül 2009 ayında)
Eşinizin sigorta başlangıç tarihi 08.09.1999 tarihinden önceyse, 2975 gün daha
prim ödeyerek, 650 gün olan prim ödemesini 3600 güne tamamlaması şartıyla 60
yaşını dolduracağı tarihte kısmi yaşlılık aylığı ile emekli olabilir.
SSK da daha az prim öder 1 yılda erken emekli olursunuz
Soru: Bağ-Kur girişim 1992 yılı itibarıyla kendi işyerimde başladım 11. basamağa
kadar yükselttim. Ama 30/11/2006 yılı itibarıyla işyerim kapanmasından dolayı
durdurdum. 21.12.1972 yılı doğumluyum. Bu yatırdığım Bağ-Kur süre zamanını göz
önüne alırsak, emekli olmak için, daha kaç gün-yıl daha pirim yatırmam
gerekiyor. Ayrıca, kaç yaşına kadar bekleyeceğim? SSK ya geçiş yapsam daha mı
avantajlı? Yoksa isteğe bağlı Bağ-Kuramı devam edeyim? Bu konularda gerekli
yerlerden tam aydınlatıcı bilgi alamadım. Bilgilendirirseniz sevinirim. ( bu
güne kadar yatırmış olduğum pirim gün sayısı:13 yıl 11 ay 2 gündür)
Elif Şahin
Cevap: Bağ-Kurda emekli olmak için 20 tam yıl(7200 gün) prim ödeme ve 50 yaş
şartlarına tabisiniz. Bağ-Kurda devam ederseniz, 6 yıl 1 ay daha prim ödeyerek
13 yıl 11 ay olan prim ödemenizi 20 tam yıla tamamlamanız şartıyla 50 yaşınızı
dolduracağınız 21.12.2022 tarihinde emekli olabilirsiniz. SSK ya geçip en az
1260 gün prim ödemeniz halinde son yedi yılda SSK ya Bağ-Kurdan fazla prim
ödemiş duruma geçeceğinizden SSK şartlarıyla emekli olma hakkı elde edersiniz.
SSK da emekli olmak için 20 yıl sigortalılık süresi, 5600 gün prim ödeme ve 49
yaş şartlarına tabisiniz. 1260 gün prim ödedikten sonra prim ödemeseniz de 49
yaşınızı dolduracağınız 21.12.2021 tarihinde emekli olabilirsiniz. Emekliliğiniz
açısından SSK daha avantajlı.
SSK ya ara vermişseniz Bağ-Kurla sorun yaşarsınız
Soru: 09.09.1966 doğumluyum. SSK başlangıç tarihim 01.01.1986 dır. 1992 de
Bağ-Kurlu oldum. 2 ay 19 gün prim ödedim prim borcum yoktur. Sorum şu; 2003
yılında SSK lı çalıştığım işten ayrıldıktan 3 ay sonra ltd şirketi kurduk ve
muhasebeci SSK lı olmam da mahsur olmadığını söyledi. Ve şirket üzerimde. Halen
SSK ya prim ödeme ye devam etmekteyim. Durumum ne olur? 24 ay sonra günüm
doluyor ve ne zaman emekli olurum?
Şeref Öztürk-İstanbul
Cevap: SSK lı olarak çalışanların Bağ-Kurlu olmayı gerektiren bir faaliyete
başlamaları halinde, sigortalarını ara vermeden sürdürmeleri halinde Bağ-Kur
sigortalısı olmalarına gerek yok. Ancak, sigortalarına bir gün dahi ara
verdiklerinde Bağ-Kur sigortası devreye girer ve Bağ-Kurlu olmalarını gerektiren
faaliyetlerine ara vermedikleri sürece bir daha sigortalı olamazlar. Limitet
şirket kurduğuz tarihi belirtmemişsiniz. Şayet şirketi kurduğunuzda
sigortalıysanız ve sigortanıza ara vermeden devam etmişseniz sorun yok. Ancak,
2003 yılında 270 gün prim ödemeniz görünüyor. Sanki ara boşluk var gibi. Şayet
ara boşluk varda Bağ-Kurlu olmadan SSK ya prim ödemeye devam etmişseniz,
muhtemelen emeklilikte sorun yaşayacak ve sorunu mahkeme yoluyla çözeceksiniz.
25 yıl prim öderseniz 55 yaşında emekli olursunuz
Soru: Benim sigortam 1979 yılında SSK dan başladı. Prim gün sayım ise 1870
gündür. Ancak, 2000 yılından beri Bağ-Kur'a kayıtlıyım. Emeklilik sürem hakkında
bilgi verebilirseniz sevinirim. Ne zaman ve hangi şartlar altında emekli
olabilirim?
Ahmet UĞURLU
Cevap: Bağ-Kur başlangıç tarihinizi bildirmemişsiniz(yıl olarak vermişsiniz).
Sorunuzu 01.06.2000 tarihinde Bağ-Kurlu olduğunuz varsayarak cevaplıyoruz.
01.06.2002 tarihi itibariyle Bağ-Kura 25 tam yıl prim ödeme süresini doldurmaya
sizin gibi, 17 yıldan fazla 18.5 yıldan az süre kalanlar, emekli olmak için 25
tam yıl prim ödeme ve 55 yaş şartlarına tabi bulunuyor. Prim ödemenizi 25 tam
yıla çıkartmanız şartıyla 55 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli
olabilirsiniz.
Malul ve muhtaç erkek çocuğa aylık bağlanır
Soru: Ben SSK’dan malulen emeliyim. Annem babamdan dul aylığı almakta iken 2007
yılında vefat etti. Babam Emekli Sandığı mensubuydu. Ben babamdan yetim aylığı
alabilir miyim? Alabilirsem ne yapmalıyım?
Orhan ERCAN / Sivas
Cevap: 18 yaşını aşmış eğitim yapmayan erkek çocukların ana ve babalarından
dolayı emekli sandığından yetim aylığı alabilmeleri içim malul ve muhtaç durumda
olmaları gerekiyor. Malul ve muhtaçlık şartı birlikte aranıyor. Yani erkek çocuk
hem malul hem de muhtaç durumda olması gerekiyor. Malul durumdasınız ancak,
malul aylığı aldığınız için muhtaç durumda değilsiniz. Yetim aylığı bağlatmanız
zor. Ancak, Mahkeme yoluyla muhtaç olduğunuza dair karar alabilirseniz, yetim
aylığı bağlatmanızda mümkün olabilir. Malesef olmaz denen şeylerin olduğunu,
olur denen şeylerin olmadığını sıkça görüyoruz.
50 yaşınızı doldurduğunuz tarihte emekli olabilirsiniz
Soru: 19.08.1987’de Bağ-Kur’lu oldum. 05.09.1991’de terk ettim. 06.08.1998’den
10.06.2005’e kadar yine Bağ-Kur’luydum. 22.07.2005’de Bağ-Kur’dan ayrılıp SSK’ya
geçtim. Halen prim ödüyorum. 2002’den 2005’e kadar 32 ay Bağ-Kur borcum var. 32
ay Bağ-Kur’u ödemezsem ödenmiş olan geri kalan Bağ-Kur primlerimi SSK’ya
aktararak emekli olabilir miyim?
Adem YILMAZ / Kocaeli
Cevap: Bağ-Kura 5 yıl ve daha fazla prim borcu olanlar, sigortalılıklarını
durarak
Prim borçlarını sildirip borçtan kurtuluyor. Ancak, sizin gibi 5 yıldan az borcu
olanlar borcunu sildiremiyor. Maalesef 32 ay prim borcunuzu ödemek zorundasınız.
Bağ-Kur sigortanızı SSK ile birleştirebilirsiniz. SSK da emekli olmak için; 25
yıl sigortalılık süresi, 5375 gün prim ödeme ve 50 yaş şartlarına tabisiniz.
Ancak Bağ-Kurla hizmet birleşmeniz olduğundan, SSK şartlarıyla emekli
olabilmeniz için, tekrar sigortalı olduğunuz 22.07.2005 tarihinden itibaren, SSK
ya en az 1260 gün prim ödemeniz gerekiyor. Toplam olarak 5375 gün prim ödemeniz
şartıyla 50 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz.
Vergi indirim hakkı alırsanız Temmuzda emekli olursunuz
Soru: 13.10.1964 doğumluyum. 01.07.1992’de SSK’lı oldum. O günden bugüne
aralıksız primlerim yatıyor bu güne kadar 5500 günüm oldu. 1994 yılında bir iş
kazasından dolayı sol bacağıma kalçamdan aşağı doğru platin takıldı. Ve benim
işim icabı platin zorluyor ve soğuklarda sancı yapıyor. SSK haklarından
yararlanıp erken emeklilik hakkım olur mu? Veya en erken ne zaman emekli
olabilirim?
Yüksel YILDIZ / İstanbul
Cevap: Özürlülere tanınan hakla erken emekli olabilmeniz için, en az yüzde 40
oranında özürlü olmanız ve vergi indirim hakkı almanız gerekiyor. Şayet yüzde 40
özürlü raporu ve vergi indirim hakkı alabilirseniz, emekli olmak için;
06.08.2003 tarihi itibariyle sizin gibi 9 yıldan fazla 12 yıldan az süredir
sigortalı olan, vergi indirim hakkı almış III derece özürlülere tanınan, 16 yıl
sigortalılık süresi ve 3760 gün prim ödeme şartlarına tabi olursunuz. Prim
ödemenizi yeterli olduğundan 16 yıllık sigortalılık sürenizi dolduracağınız
Temmuz 2008 ayında yaş şartı aranamadan emekli olabilirsiniz.
Askerlik borçlanmasının faydası olmaz
Soru: 29 Temmuz 1964 doğumluyum. Sigorta başlangıç tarihim 01.10.1979. Bugüne
kadar 7600 gün prim ödedim. Askerliğimi 1984’te 18 ay yaptım. Askerlik
borçlanması yapmam gerek var mıdır? Prim ödeme sürem doldu. Prim ödemeye devam
edersem emekli olunca emekli maaşıma yansır mı? Ne zaman emekli olabilirim?
Hamza ER / İstanbul
Cevap: Prim ödemeniz yeterli. Askerlik borçlanması sadece prim ödemenizi
artıracağınızdan askerlik sürenizi borçlanmanıza gerek yok. Prim ödemeye devam
ederseniz aylık bağlama oranınız yükselir. Emekli aylığına olumlu etkisi olur.
Çünkü, emekli aylığını sigortaya bildirilen kazançlarınız ve aylık bağlama oranı
belirliyor. Emekli olmak için; 25 yıl sigortalılık süresi, 5000 gün prim ödeme
ve 45 yaş şartına tabisiniz. Prim ödemeniz yeterli olduğundan bundan sonra prim
ödemeseniz de, 45 yaşınızı dolduracağınız 29.07.2009 tarihinde emekli
olabilirisiniz.
3600 gün prim ödediğinizde emeklisiniz
Soru: 02.08.1950 doğumluyum. SSK’ya girişim 01.03.1971’de ve 1952 gün çalışmam
var. 01.07.2004’de isteğe bağlı sigortaya geçtim. Ne zaman emekli olurum?
Nazmiye DİLER / İstanbul
Cevap: 08.09.1999 tarihinde sizin gibi 18 yıldan fazla süredir sigortalı olan
bayanlar, yen yasaya tabi olmadan eski yasa şartlarıyla emekli olabiliyor. Eski
yasaya göre kısmi yaşlılık aylığı ile emekli olabilmeniz için 15 yıl
sigortalılık süresi, 3600 gün prim ödeme ve 50 yaş şartlarına tabisiniz. Yaş ve
süre şartını yerine getirdiğinizden, 1648 gün daha prim ödeyerek, 1952 gün olan
prim ödemenizi 3600 güne tamamlayacağınız tarihte emekli olabilirsiniz.
İktisadi Dayanışma Gazetecilik
Matbaacılık ve Danışmanlık Ltd. Şti -
Türkiye' nin En Büyük Mevzuat Portalına Hoş Geldiniz. |
