|
Memurlar yasa kapsamından çıkartıldı
Ekrem Sarısu - 27 Mart 2008 Perşembe - Posta
Soru: Ölen memur eşimin askerlik borçlanmasıyla birlikte 5 sene 11 ay 21 gün
primi vardı. Daha önce yetim maaşı alıyorduk. Şimdi alamıyoruz. Yeni çıkacak
olan yasayla ilgili nasıl faydalanabiliriz. Bizi bu konuda aydınlatırsanız çok
teşekkür ederiz.
Fatma Savuş
Cevap: 10 yıl fiili hizmeti olmayan memurun vefatı halinde eşine dul aylığı
bağlanmıyor. Ancak; 5 yıl ve daha fazla fiili hizmeti bulunması halinde, eşinin
malul ve muhtaç olması şartıyla dul aylığı bağlanıyor. Çocuklarına da 18 yaşına,
orta öğretimde 20, yüksek öğretimde 25 yaşına kadar yetim aylığı bağlanıyor.
Yeni yasada dul aylığı bağlanması için 1800 gün prim aranması yönünde tasarı
hazırlanmıştı, ancak, emek platformu ile varılan mutabakat sonunda 1800 günün
900 güne indirilmesi kararlaştırıldı. Tasarı yasalaştığında prim şartının 900
gün mü yoksa 1800 gün mü olduğunu göreceğiz. Fakat, Anayasanın iptal kararı
doğrultusunda, memurlar olanlar yasa kapsamından çıkartıldılar. Yasanın yürürlük
tarihin de memur olanlar bugün yasaya tabi olacaklar. Memurlar yasa kapsamından
çıkartılmasaydı, dul aylığı bağlatabilecektiniz. Maalesef bugünkü yasaya tabi
olduğunuzdan malul ve muhtaç değilseniz dul aylığı bağlanmaz.
Özürlü hakkıyla emeklilikte süre 18 yaştan başlıyor
Soru: 23.09.1977 doğumluyum. 01.05.1991 yılında sigortalı olarak işe başladım.
Bugüne kadar 4717 gün sigortalılık sürem var. 2004 yılında % 40 özürlü raporu
aldım. 2006 yılında yine % 40 vergi indirimi hakkına sahip oldum. Sigortalı
olduğumda 14 yaşındaydım 18 yaş öncesi sayılır mı? Kademeli emekliliğe giriyor
muyum? 18 yaş öncesi primlerim tam olarak ödenmiştir. Bu durumda ne zaman emekli
olabilirim.
İsmet Üstün-İstanbul
Cevap: Vergi indirim hakkı almış olan özürlülere tanınan erken emeklilik
uygulamasında, sigortalılık süresi olarak 18 yaş altı kabul edilmiyor. Sigorta
başlangıç tarihi olarak 18 yaşınızı doldurduğunuz 23.09.1995 tarihi kabul
edilecektir. Ancak 18 yaş altında da olsa, ödediğiniz primler, emekliliğinizde
dikkate alınacaktır.
06.08.2003 tarihi itibariyle sizin gibi 6 yıldan fazla 9 yıldan az süredir
sigortalı olan vergi indirim hakkı almış III. Derece özürlüler; 17 yıl
sigortalılık süresi, 3920 gün prim ödeme şartlarıyla emekli olabiliyor. Emekli
olmak için prim ödemeniz yeterli olduğundan bundan sonra prim ödemeseniz de, 17
yılık sigortalılık sürensizi dolduracağınız 23.09.2012 tarihinde emekli
olabilirsiniz.
Özürlü hakkıyla değil de normal emekli olacak olursanız, sigortalılık süresi
açısından 18 yaş sınırı uygulanmıyor. 08.09.1999 tarihinde yürürlüğe konan ve
emeklilik şartlarını ağırlaştıran 4447 sayılı yasa ile yapılan düzenlemelere,
mevcut sigortalıların geçişini sağlamak için 4759 sayılı yasa ile getirilen
kademelendirme uygulamasına göre, sigorta başlangıç tarihiniz 01.05.1991 olarak
kabul edilecek. Ancak, normal emeklilikte 25 yıl sigortalık süresi, 5525 gün
prim ödeme ve 52 yaş şartlarına tabisiniz. 808 gün daha prim ödeyerek prim
ödemenizi 5525 güne tamamlamanız şartıyla, 52 yaşınızı dolduracağınız 23.09.2029
tarihinde emekli olabilirsiniz. Gördüğünüz gibi 18 yaş altı sayılmasa da,
normale göre 17 yıl erken emekli olacaksınız.
2015 de normal 2022 de yaş haddinden emekli olur
Soru: Eşim 01 09 1964 doğumlu. SSK başlangıcı şubat 1995 olup bugüne kadar 3453
gün prim ödemesi var. Şu anda çalışmıyor. İsteğe bağlı sigortalılığa başvurdu,
gününü 3600 e tamamlasa kısmi emekliliğe ne zaman hak kazanır? Ben sigortalı
çalıştığım için sağlık yardımına ihtiyacı yok. Normal emeklilik için isteğe
bağlı prim yatırmaya devam etse daha mı avantajlı olur? Normalde ne zaman emekli
olur?
Resul Yerdelen-Adana
Cevap: Kısmi yaşlılık aylığı(yaş haddinden emeklilik) ile emeklilik için aranan;
15 yıl sigortalılık süresi, 3600 gün prim ödeme ve 50 yaş şartlarını, eşiniz
gibi 24.05.2011 tarihinden sonra yerine getirenler, 58 yaşını doldurduğu tarihte
emekli olabiliyor. Eşiniz 147 gün daha prim ödeyerek prim ödemesini 3600 güne
tamamlaması şartıyla, 58 yaşınızı dolduracağı 01.09.2022 de emekli olabilir.
2297 gün daha prim ödeyerek 3453 gün olan prim ödemesini 5750 güne tamamlaması
şartıyla, 51 yaşını dolduracağı 01.09.2015 tarihinde de normal emekli olabilir.
İsteğe bağlı sigortayı kısmi aylık içinde normal aylık içinde ödeyebilir.
Babanız 5000 günle 2013’ü 3600 günle 2016’ yı bekleyecek
Soru: Babamız 01.01.1957 doğumlu ve 17.04.1972 tarihinde SSK lı olarak çalışmaya
başlamış. Ancak daha sonra devam edememiş ve bırakmak zorunda kalmıştır. İsteğe
bağlı olarak SSK primlerinin 2587 günlük primini ve 600 günlük askerliğini
ödedik. Şu an toplamda (askerlik dahil) 3187 prim günü var. Babamız ne zaman
emekli olabilir.
Adem Başoğlu
Cevap: Babanız 08.09.1999 tarihi itibariyle 23 yıldan fazla süredir sigortalı
olduğu için, eski yasa hükümlerine tabi olarak, 25 yıl sigortalılık süresi ve
5000 gün prim ödeme şartlarıyla emekli olacak. 1813 gün daha prim ödeyerek, 3187
gün olan prim ödemesini 5000 güne tamamlayacağı tarihte emekli olabilir.(ara
vermeden prim öderse Nisan 2013 ayı sonunda)
Ayrıca; 413 gün daha prim ödeyerek prim ödemesini 3600 güne tamamlaması
şartıyla, 59 yaşını dolduracağı 01.01.2016 tarihinde kısmi yaşlılık aylığı ile
emekli olabilir.
Kıdem tazminatında zamanaşımı süresi 10 yıldır
Soru: 19.08.1994 tarihi ile 06.12.2006 tarihleri arasında aynı iş yerinde
çalışmış olmama rağmen, bazı dönemlerde iş yerimde isim değişikliği olmuştur.
06.12.2006 tarihine kadar aynı işverenin yanında çalıştıktan sonra 06.12.2006
tarihinde işten çıkarıldım. Ancak kıdem tazminatım ödenmemiştir. Kıdem tazminatı
için yasal işlem yaptırabilmem için süre dolmuş mudur? 19.08.1994 ile 06.12.2006
tarihleri arasında birçok kez giriş -çıkış yapılmıştır. Bu tarihler arasında
ödenmeyen SSK Primlerimin söz konusu. İş yeri tarafından ödenmesi için ne
yapabilirim? Askerlik borçlanması yaptırsam, emeklilik tarihini öne çekebilir
miyim?
Rumuz-Fenerli
Cevap: İş akdiniz işveren tarafından haksız yere fesih edilmişse tüm çalışma
döneminiz için Kıdem Tazminatı ve 8 haftalık ücretiniz tutarında da ihbar
tazminatı almanız gerekirdi. İşverenden talep edin. Ödemezlerse İş mahkemesine
kıdem tazminatı, ihbar tazminatınızın ödenmesi için ve SSK ya bildirilmeyen
çalışmalarınız tespiti için dava açın. Kıdem tazminatında zamanaşımı süresi 10
yıl olduğundan, süre geçmemiş. İstediğiniz zaman dava açabilirsiniz. Ancak,
sorunu işverenle uzlaşarak çözmeniz davadan iyidir.
Anne normal baba kısmi aylıkla erken emekli olur
Soru: Annem 15.03.1961 doğumlu. 01.08.1994 sigortalı işe başlangıç tarihi. Şu
ana kadar hiç kesintisiz sigortası devam etmekte ve primleri ödenmekte.
1) 3600 prim iş gününden ne zaman emekli olabilir ?
2) 20 yıl hizmet süresinden ne zaman emekli olabilir ve kaç gün prim
gerekmektedir?
Babam 25.09.1958 doğumlu. 01.04.1995 sigorta başlangıcı. Şu ana kadar toplam
3800 ödenmiş primi bulunmaktadır. Bunun yarısı isteğe bağlı ödenmiştir. Diğer
yarısı da normal ödenmiştir.
3) 3600 prim iş gününden ne zaman emekli olabilir ?
4) Askerlik borcunun ödenmesinde bir yarar var mıdır?(Askerlik süresi 24 aydır)
5) Askerlik borçları ödendiği takdirde ne zaman emekli olabilir?
Binnaz kahraman / İstanbul
Cevap: 1) Anneniz 3600 günle 56 yaşını dolduracağı 15.03.2017 tarihinde kısmi
yaşlılık aylığı ile emekli olabilir.(yaş haddinden emeklilik)
2) Anneniz normal emeklilik için; 20 yıl sigortalılık süresi, 5750 gün prim
ödeme ve 51 yaş şartlarına tabi. 834 gün daha prim ödeyerek, 4916 gün olan prim
ödemesini 5750 güne tamamlaması şartıyla, 20 yıllık sigortalılık süresini
dolduracağı 01.08.2014 tarihinde emekli olabilir.
3) Babanız 3600 günle 59 yaşını dolduracağı 25.09.2017 tarihinde kısmi yaşlılık
aylığı ile emekli olabilir. (yaş haddinden emeklilik)
4) Askerliğini sigorta başlangıç tarihinden önce yaptığından, borçlanmasında
yarar var.
5) Askerlik süresini borçlanması halinde emekli olmak için, 25 yıl sigortalılık
süresi, 5675 gün prim ödeme ve 54 yaş şartlarına tabi olur. 1155 gün daha prim
ödeyerek, askerlik dahil 4520 gün olan prim ödemesini 5675 güne tamamlaması
şartıyla, 25 yıllık sigortalılık süresini dolduracağı 01.04.2018 tarihinde
emekli olabilir.
Emekli olmak için prim dışında süre ve yaş şartı da var
Soru: 15.07.1961 doğumluyum. 13.04.1984 – 21.05.1988 Tarihleri arasında vergi
mükellefiydim. Bu zaman esnasında Bağ-Kur kaydım yapılmadı. Geriye dönük
sigortalı olmam mümkün müdür? SSK ya ilk defa sigortalı olduğum tarih 18.04.1988
dir. 09.03.1981 – 09.11.1982 tarihleri arasında askerlik yaptım. Askerlik süremi
borçlanarak bedelini yatırdım. 01.01.1995 yılında 9 aylık tarım sigortası
yatırdım. Toplam gün sayım 5450 gündür. Bu şartlarda emekli olman mümkün mü?
Sizin daha önceki yazılarınızda 2008 yılında böyle yasa çıkacağını okumuştum. Bu
konuda bilgi verimisiniz.
Ali tolu
Cevap: Geriye yönelik olarak 1984-1988 yılları için Bağ-Kura kayıt olamnız
mümkün değil. sigortalısı olamazsınız. Bugünkü şartlarınızla emekli de
olamazsınız. Askerlik borçlanası sigorta başlangıç tarihinizi 20 ay geri
götürerek emekli olmak için, 25 yıl sigortalılık süresi, 5300 gün prim ödeme ve
49 yaş şartlarına tabi olmanızı sağlıyor. Prim ödemeniz yeterli olduğu için,
bundan sonra prim ödemeseniz de 25 yıllık sigortalılık sürenizi dolduracağınız
18.08.2011 tarihinde emekli olabilirsiniz.
İsteğe bağlıyla, çalışarak prim ödemenin farkı yoktur
Soru: Kızım 1979 doğumlu.Ben kızımı 1996 yılında SSK dan işe girişini yaptırdım.
Daha sonra isteğe bağlıya çevirip 1999 yılının 4 ncü ayına kadar isteğe bağlıya
devam edip sonra ödemeyi kestik. Sizden öğrenmek istediğim, kızım hiç çalışmadı
onu emekli edebilmek için isteğe bağlı ödeme yapmak istiyorum. İsteğe bağlımı
prim ödemesi yoksa bir iş yerinde çalışarak prim ödemesi daha avantajlıdır?
Kızım kaç yaşında emekli olur. Bu konuda beni aydınlatırsanız sevinirim
Seyda İcli
Cevap: Kızınızın bir iş yerinde çalışarak veya isteğe bağlı sigortalı olarak,
prim ödemesi emekli olması açısından hiçbir farkı yoktur. Bugünkü yasaya göre
tek fark isteğe bağlı sigortada sağlık yardımı alamamasıdır. Ancak bugün için
isteğe bağlı sigortaya prim ödeyebilmesi için en az 1080 gün prim ödemesi lazım.
1996-1999 yılları arasındaki sigortalılığın da 1080 gün prim ödemesi varsa
isteğe bağlı sigortaya prim ödeyebilir. Ayrıca yeni yazsa çıktıktan sonra isteğe
bağlı sigorta Bağ-Kur şartlarıyla devam edecek. İsteğe bağlı prim ödemek
istiyorsanız, yeni yasadan önce prim ödemeye başlayıp, yen yasa çıktığında prim
ödüyor durumunda olmanız önemli. Kızınız ister isteğe bağlı, isterse çalışarak
prim ödesin, emekli olmak için; 20 yıl sigortalılık süresi, 5900 gün prim ödeme
ve 53 yaş şartlarına tabi bulunuyor. Kızınız 5900 gün prim ödemek şartıyla 53
yaşını dolduracağı tarihte emekli olabilir.
İktisadi Dayanışma Gazetecilik
Matbaacılık ve Danışmanlık Ltd. Şti -
Türkiye' nin En Büyük Mevzuat Portalına Hoş Geldiniz. |
