|
|
|
|
|
Yeni yasayla Çocuğunuz sağlık yardımı alır |
|
08.04.2008 |
|
| ||
|
Yeni yasayla Çocuğunuz sağlık yardımı alır
Ekrem Sarısu - 08 Nisan 2008 Salı - Posta Soru: 22 yaşında % 80 zihinsel özürlü ve SSK emeklisi babasının sigortasından yaştan ötürü yararlanamayan birine yeni yasaya göre yeşil kart ya da özürlü aylığı bağlanabilir mi? Naci Koyuncu Cevap: Yeni yasa her vatandaşı genel sağlık sigortalısı yapacak. Ancak genel sağlık sigortasından yararlanmak için prim ödenmesi gerekiyor. Çalışanların primini işveren ve işçi müştereken öderken, çalışmayanlar primini kendi cebinden ödeyecek. Ancak, ortalama aylık geliri asgari ücretin 1/3 ünden(bugünkü asgari ücrete göre 203 YTL den) az olanların primini Devlet ödeyecek. Çocuğunuzun ortalama aylık geliri 203 YTL nin altına ise, Yeni yasa çıktığında genel sağlık sigortası primlerini Devlet ödeyecek ve çocuğunuz, her türlü sağlık yardımı alabilecek. Ayrıca bugün, ailede kişi başı ortalama aylık geliri asgari ücretin 2/3 ünden( bugünkü asgari ücrete göre 321 YTL den) az olanlar, ağır engelli olup, başkasının yardımı olmadan hayatını devam ettiremeyecek durumda olan çocukları için, asgari ücretin net tutarı kadar evde bakım yardımı alabiliyorlar. Belirtilen şartları taşıyorsanız, bulunduğunuz yerdeki İl/İlçe Sosyal Hizmetler Müdürlüğüne başvurarak istenilen belgeleri tamamlayıp, evde bakım yardımı alabilirsiniz. Eski memur yeni yasa kapsamında değil Soru: 1992’de 12 yıllık Emekli Sandığı hizmetimi SSK’ya saydırıp, isteğe bağlıda 4 yıl prim ödeyerek SSK’dan emekli oldum ve halen SSK aylığımı almaktayım. 1992’de mahkeme lehime karar verince öğretmenliğe döndüm. 15 yılı doldurdum. 2008 Aralık ayında da 61 yaşı doldurarak II. emekliliğimi Emekli Sandığından yapabileceğim söylenmişti. Şimdi görüşülmekte olan yasa tasarısı; 1- II. emeklilik hakkımı engeller mi ? Yoksa bizimki Anayasa Mahkemesinin bozduğu şekilde kazanılmış haklara mı giriyor? 2- Yeni yasa ile II. maaş hakkımı kaybedeceksem, yasadan önce 15 yılı doldurduğum için emekli olsam; maaşımı Aralık 2008’de almaya başlasam kurtarabilir miyim? 3- 2. maddedeki formülü uygulasam ikramiyemi peşin alabilir miyim ? Mustafa Kaya-Nevşehir Cevap: Yeni yasanın yürürlüğe girdiği tarihte memur olanlar, yeni yasa kapsamına girmiyor. Yasa yürürlüğe girdiği tarihten sonra memur olacaklar yeni yasa kapsamında. Yasayla memurlarda eski yasaya ve yeni yasaya tabi olarak ikiye ayrılmış olacak. Yasa sosyal güvenlik kurumlarını birleştirmek ve çalışanlar arasında norm ve standart birliği sağlamak amacıyla hazırlanmış olsa da, memurları bile ikiye ayırarak sistemi daha da karmaşık hale getirmektedir. Sizin için sorun yok. Bugün hangi şartlarla emekli olabiliyorsanız, yeni yasa yürürlüğe girdiğinde de aynı şartlarda emekli olabileceksiniz. Anne 375 gün prim ödeyip 46 yaşı bekleyecek Soru: Annem 1965 Şubat doğumlu, 1989 Eylül ayında sigortalı olmuş. Şu anda 5000 iş günü var. 2000 yılından sonra 2 yıl ara verdi ve sigorta yatırmadı. 3 yıl dışarıdan ödeyerek halen sigortasını devam ettirmekte. Acaba annem ne zaman emekli olur? Beynur Akdeniz Cevap:23 Mayıs 2002 tarih itibariyle anneniz gibi,11 yıldan fazla 12 yıldan az süredir sigortalı olanlar, emekli olmak için; 20 yıl sigortalılık süresi, 5375 gün prim ödeme ve 46 yaş şartlarına tabi bulunuyor. 375 gün daha prim ödeyerek 5000 gün olan prim ödemesini 5375 güne çıkartması şartıyla anneniz 46 yaşını dolduracağı Şubat 2011 tarihinde emekli olabilir. Özürlü Bağ-Kurluya kolaylık geliyor Soru: 24.04.1974 doğumluyum. 31.08.1994’de Bağ-Kur’a girişim var. Bu hizmetimi 30.06.2005’de terk ettim. 10 yıl 09 ay 29 gün hizmetim var. Daha sonra 01.08.2005’de Tarım Bağ-Kuru’na giriş yaptım. Hizmetim hala devam ediyor 2004’de % 46 özürlü raporu aldım. Benim bu şartlarda rapordan dolayı erken emekli olabilme hakkım var mı? Ne yapmam gerekiyor? Ne zaman emekli olabilirim? Özgür AKIN Cevap: Maalesef Bağ-Kurda ve Tarım Bağ-Kurunda SSK da olduğu gibi özürlülere emeklilik açısından tanınan bir kolaylık yok. Ancak, yeni yasayı beklemenizde fayda var yeni yasa özürlü Bağ-Kur sigortalılarına da erken emekli olma hakkı getiriyor. Yeni yasa değiştirilmeden yürürlüğe girerse yüzde 46 özür oranıyla, 18 yıl sigortalılık süresi ve 3960 gün prim ödeme şartıyla 18 yıllık sigortalılık sürenizi dolduracağınız 31.08.2012 tarihinde emekli olabilirsiniz. Bağ-Kur prim borcunu sildirebilirsiniz Soru: 3 Nisan 2008 tarihli posta gazetenizdeki köşenizde 2007/47 sayılı genelge hakkındaki yazınız dikkatimi çekti. Benimde bu konuyu ilgilendiren sıkıntım mevcuttur. 1996 yılında 3 ortaklı limited şirketi kurduk. Fakat bir süre sonra ortaklardan biri atölyedeki makinelerle ile beraber ortadan kayboldu. Bu sebeple şirketin kapanışını veremedik. Daha sonra deprem dolayısıyla şirket aktif değildir diyerek 31.12.1998 de kapanışını aldık. 31.03.2002 yılına kadar Bağ-Kur’a prim borcum yoktur. 12.04.2002 ise SSK’lı olarak işe başladım. Bu süre içinde ticaret odasına borcunuz var diyerek, Bağ-Kur kaydımı silmedi. Fakat biz ortağa ulaşamadığımız içinde ticaret odasındaki durumu halledemedik. 01.04.2002’den günümüze kadar geçen sürede Bağ-Kur’dan adıma tahakkuk etmiş prim borcu bulunmaktadır. Aynı zamanda 2002 den bu yana da SSK’lıyım. Buna istinaden; 1- Benim koşullarımdaki bir kişi 2007/47 sayılı genelgeden yararlanabilir mi? 2- 2007/47 sayılı Genelgeden yararlanıp borcum silinirse ticaret odasına olan borcumu da sildirebilir miyim? Ya da bunun içinde benim durumumda olanlar için yardımcı bir genelge var mı? 3- Bağ-Kur prim borcumu sildirebiliyor isem 2002’den bu yana olan SSK kaydım saklı kalabilir mi? 4- 1996-2002 yılları arasında kazandığım Bağ-Kur hizmet süremi 2002 yılından itibaren olan SSK sürem üzerine ilave ettirip birleştirme hakkım var mı? S. Burçin ULAŞ Cevap: 1) Bağ-Kura 5 yıl ve daha fazla prim borcu olanlar sigortalılıklarını durdurmak suretiyle, prim borçlarından kurtulabiliyor. Sorunuzdan 5 yıldan fazla prim borcunuz olduğundan, Bağ-Kura başvurup sigortanızı durdurmak istediğinizi bildirerek bir form doldurmak suretiyle, prim borçlarınızı sildirebilirsiniz. 2) Ticaret odasına aidat borcunuz ayrı bir husustur. Bu genelgeyle ilgisi yoktur. Ayrıca borç şirketin borcu olduğundan şirketten aranır. 3) Bağ-Kur sigortalılığınız, primini ödediğiniz en son ay sonu itibariyle yani, 31.03.2002 tarihi itibariyle durdurulacağından, bu tarihten sonraki SSK sigortalılığınız sayılacaktır. 4) Tabi ki hizmet birleştirme hakkınız var. Emekli olacağınız zaman Bağ-Kurdaki günlerinizi SSK ya aktararak, SSK daki primi ödenmiş günlerinizle birleştirip emekli olabilirsiniz. Evde bakım yardımı için kişi başı gelir asgari ücretin 2/3 den az olması lazım Soru: Kız Kardeşimin 30.10.1989 doğumlu bir kızı var. % 98 hiç bir şekilde işlev görecek derecede özürlü. Raporları da mevcut. Babası şu an emekli. Konumuzla hemen hemen aynı olan bir yazınızı okuduk. Çocuğumuza, ya da aileye, bu konu hakkında yardım maaşından ve ya normal maaştan yararlanmak istiyoruz. Fakat nerelere ne şekilde başvurabileceğimizi bilemiyoruz. Bu konu ile ilgili sizden bize yol göstermenizi rica edeceğim? Yıldız Çelik Cevap:Her ne ad altında olursa olsun her türlü gelirleri toplamı esas alınmak suretiyle; kendilerine ait veya bakmakla yükümlü olduğu birey sayısına göre, kendilerine düşen ortalama aylık gelir tutarı bir aylık net asgari ücret tutarının 2/3’ünden daha az olanlar, ağır engelli olup hayatını devam ettirebilmek için başkasının bakımına ihtiyaç duyan özürlüler için, her ay asgari ücretin net tutarı kadar evde bakım yardımı alabilir. Çocuğunuzun ağır engelli olduğu anlaşılıyor. Ailede kişi başı düşen ortalama aylık geliriniz 321 YTL den az ise, evde bakım yardımı almak için aşağıdaki belgelerle, bulunduğunuz yerdeki İl(veya ilçe) Sosyal Hizmetler Müdürlüğüne başvurmanız gerekiyor. 1) Vukuatlı nüfus kayıt örneği, 2) İkametgâh belgesi, 3) Özürlü sağlık kurulu raporu, 4) Bakmakla yükümlü olunan bireyler kapsamındaki kişilerin gelir ve mal durumuna ilişkin yazılı beyanı ve taahhüdü ile beyanın içeriğine dair belgeler, 5) İki adet vesikalık fotoğraf, 6) Varsa öğrenim durumunu gösterir belge veya sureti, Yasa yürürlüğe girmeden kızınızı sigortalı yaptırın Sayın: Ben bir kamu kuruluşunda devlet memuruyum. Sosyal güvenlik yasasından faydalanabilmesi için, 12.03.1990 doğumlu lise son sınıf öğrencisi kızımı sigortaya girdi çıktı yapmak istiyorum. Bunun bir faydası olur mu? Aksi halde (şu anda benim güvencem altında olduğu için) ilerde bir sorun yaşar mıyım? Bu konu hakkında bir bilgi rica ederim Mehmet Ali Karanfil Cevap: Yeni yasa yürürlüğe girmeden bir gün önce dahi sigortalı olanlar, bugünkü yasa şartlarıyla emekli olacaklar. Emekli olma şartları açısından yeni yasaya tabi olmayacaklar. Kızınızı yeni yasadan önce sigortalı yapmanızda fayda var. Yeni yasanın yürürlüğünden önce sigortalı olması kızınıza; 7200 gün yerine 7000 gün prim ödemesiyle, 65 yaş yerine 58 yaş şartıyla emekli olma avantajı sağlayacak. Ayrıca; 25 yıl çalışıp emekli olursa, yüzde 20 daha fazla emekli aylığı almasını sağlayacak. Kızınız sigortalı olduğu tarihlerde, sigortanızdan sağlık yardımı almazsa sorun yaşamazsınız(Sağlık yardımı açısından, sigortalı olduğun da kurumunuza başvurup üstünüzden düşürecek, sigortadan çıktığında tekrar üstünüze alacaksınız) . Eşiniz yeni yasaya göre kıdem tazminatı alamaz Soru: Eşim 2000 de özel sektörde işe başladı ve 2006 yılında firmadan kendi isteği üzerine çıktı. Eski tasarıya göre kıdem tazminatı almıyordu. Yeni tasarıda acaba kıdem tazminatını hak eder mi? Eşref Paşa Cevap: RBMM sinde görüşmeleri tamamlanmakta olan sosyal güvenlik yasası. Kıdem Tazminatı İş Kanununun konusuna giriyor. Kıdem tazminatı yasa tasarısı Başbakanlıkta henüz meclise intikal ettirilmedi. Ancak ne bugünkü yasaya göre, nede yeni çıkacak yasaya göre eşiniz kıdem tazminatı alamaz. Emekli aylığınızda geriye gidiş olmayacak Soru: 5 Ocak 1981 de görevi başladım, halen çalışıyorum. Emekliliği hak etmiş durumdayım. Çalışmaya devam etsem yeni kanun beni olumsuz etkiler mi? 2 yıl sonra emekli olursam tazminat ve maaşım etkilenir mi? Mehmet Fatih Bilici Cevap: Sizin gibi emekliliğini hak etmiş sigortalıların yeni yasadan çekinmelerine gerek yok. Çünkü, yasa yürürlüğe girdiği tarih itibariyle kazanılmış hakları koruyor. Şöyle ki; sigorta başlangıç tarihinizden yasanın yürürlüğe girdiği tarihe kadar bu günkü yasa hükümlerine göre kısmi bir aylık hesaplanacak. Yeni yasanın yürürlüğe girdiği tarihten emekli olacağınız tarihe kadar bir kısmi aylık hesaplanacak. İki kısmi aylığın toplamı emekli aylığınızın tutarını oluşturacak. Dolayısıyla yasanın yürürlüğe girdiği tarihte hak ettiğiniz aylıktan geriye gidiş olmayacak. Kıdem Tazminatını değiştirecek yasa tasarısı henüz TBMM sine gelmedi. Ancak; Türkiye hukuk devletidir. Yasa hak ettiğiniz kıdem tazminatına dokunamaz rahat olun. Tasarı meclise geldiğinde gerekli açıklamaları yapacağız. Gazeteniz postadan takip edin. İktisadi Dayanışma Gazetecilik Matbaacılık ve Danışmanlık Ltd. Şti - Türkiye' nin En Büyük Mevzuat Portalına Hoş Geldiniz. |
Ekrem Sarısu
Okunma: 5320 | |||
|
Yazarın En Çok Okunan 5 Yazısı
| ||||
