Yüksek tutarda emekli aylığı nasıl alınır

Yüksek tutarda emekli aylığı nasıl alınır


12.04.2008

Arşiv Arama Önceki Sayfa

	Yüksek tutarda emekli aylığı nasıl alınır Ekrem Sarısu - 12 Nisan 2008 Cumartesi - Posta Soru: 05.01.1968 doğumluyum. 26.05.1985 yılında sigorta başlangıcım oldu. Şu anda 7.000 günün üzerinde primim bulunuyor. Emekli oluncaya kadar çalışsam 10.000 günün üzerinde ödenmiş primim olacak. Bu fazla primlerin emeklilik maaşıma yansıması nasıl olur? Yakup KILINÇ / Isparta Cevap: Emekli aylığını iki parametre belirliyor. Bunlardan biri her ay SSK ya bildirilen ve üstünden prim hesaplanan kazanç tutarı, diğeri de prim ödeme gün sayısı. SSK ya bildirilen kazancın yüksek tutarda olması ve uzun süre prim ödenmesi kuşkusuz emekli aylığı tutarını da yükseltiyor. TBMM sinde görüşülmesi tamamlanmak üzere olan yeni yasaya göre, sizin gibi yasa yürürlüğe girdiği tarihte sigortalı olanların aylık bağlama oranı; ilk 3600 gün prim ödemesinin her 360 günü için yüzde 3, sonraki prim ödeme sürelerinin her 360 günü için yüzde 2 dir. Bu hesaba göre; 7200 gün prim ödeyene yüzde 50 oranında aylık bağlanırken, 9000 gün prim ödeyene yüzde 60, 10080 gün prim ödeyene de yüzde 66 oranında aylık bağlanacaktır. Bir örnekle konu daha iyi anlaşılacaktır. Örnek; güncellenmiş ortalama aylık kazanç tutarı 1.000 YTL olduğunu varsaydığımızda, 7200 gün prim ödeyerek emekli olana yüzde 50 aylık bağlama oranı ile 500 YTL(1.000 x % 50), 9000 gün prim ödeyene yüzde 60 aylık bağlama oranı ile 600 YTL( 1.000 x % 60) ve sizin gibi 10080 gün prim ödeyene de 660 YTL(1.000 x %66) emekli aylığı bağlanacaktır. Sonuç olarak; ne kadar fazla prim öderseniz, aylık bağlama oranınızda o kadar fazla olur. Emekli aylığınızın tutarı da yükselir. Ancak, SSK bildirilen ve üstünden prim hesaplanan kazanç tutarını da unutmamak gerek. Yüksek tutarda emekli aylığı almak isteyen, SSK ya yüksek tutarda kazanç bildirmeli. Aksi takdirde, uzun süre prim ödemenin emekli aylığına yansıması sınırlı kalır. Reklam, sinema filmi ve dizlerde oynayan çocuğunuz sigortalı olabilir Soru: 15.10.1997 doğumlu bir oğlumuz var. 2 yıl süren Sinema Tiyatro eğitiminden sonra 2007 Şubat ayından itibaren Reklam filmi, Sinema filmi ve dizi çekimlerine katıldı.Halen bir dizide oynamaktadır.Bağlı bulunduğumuz cast oyunculuk ajansı ile görüştüğümüzde şu ana kadar sigorta yapılmadığını öğrendik. Oğlumuzun yeni çıkacak SGK.dan etkilenmemesi için ne yapmamız gerekir? Geriye dönük sigorta yaptırmak mümkün mü? Ayrıca sigorta işlemlerini, film şirketi mi,yoksa bağlı bulunduğumuz cast ajansı mı yaptırmalı? En az kaç günlük sigorta yapılmalı? (Oynadığı dizinin her bölümü için haftada 1 gün (6 saat),ayda 4 gün çekimler yapılıyor.(Yaklaşık 5 haftadır.) Bilgi verebilirseniz inanın çok seviniriz. Hüseyin Uruş Cevap: İş Kanunun 71. maddesine göre 15 yaşını doldurmayan çocukların çalıştırılmaları yasaktır. Bu yasağın tek istisnası, ilk öğrenimini tamamlamış olmak şartıyla 14 yaşını doldurmuş olan çocukların “çocuk işçi” statüsünde, “Çocuk Ve Genç İşçi Çalıştırılma Usul Ve Esasları Hakkında Yönetmenlik” hükümlerine göre, yönetmenliğe ekli, Ek-1 de belirlenen hafif işlerde çalıştırılması oluşturmaktadır. Her ne kadar iş kanununum kavramasa da, bunun dışında 14 yaşından küçük çocuklar, Oğlunuz gibi, reklam filmi, sinema filmi, TV dizisi, çocuk mankenliği gibi sanatçı yönü ağır basan işlerde çalışmaları halinde sigortalı olmaları mümkündür. Hatta zorunludur. İşveren bu işlerde çalışan çocukları yaşı ne olursa olsun sigortalı yapmak zorundadır. Şayet işveren kesilecek idari para cezalarını ödemeye razı olursa, çocuğunuzu geçmişten sigortalı yaptırabilir. Yaptırmazsa İş mahkemesine tespit davası açarak, sigortalılık süresini yargı yoluyla da kazanabilirsiniz. Ancak, bunlara gerek yok, yeni yasa yürürlüğe girmeden işvereni çocuğunuzu sigortalı yaptırırsa, bugünkü yasa şartlarıyla emekli olma hakkı elde eder. Emekli olma açısından yeni yasa şartlarına tabi olmaz. Çocuğunuzun bağlı ve tabi olduğu işveren kimse, sigortayı da onun yaptırması gerekir. Sigortalı olursanız aylığınız kesilir Soru: Babam 2002 yılında vefat etti. Neticesinde onun sigortasından dolayı anneme emekli dul ve yetim aylığı bağlandı. Üniversite okuduğumdan sebep ben de sigortalı bir durumdayım. Ve bu bahsi geçen maaş aile fertlerine ayrı ayrı yatırılıyor. Anneme, kız kardeşime ve bana. Yeni yasadan etkilenmemek için nasıl bir yerden giriş yapabilirim? Sigorta başlangıcı yaptığımda maaşın kesilmesi durumu söz konusu olur mu? Olursa sonra ne olur? Geri bağlanır mı maaş? Kafamdaki sorular bunlar. Yanıt verirseniz sevinirim. Serhat Cevap: Sorunuzdan babanızın SSK emeklisi olduğu anlaşılıyor. Sigortalı olarak çalışmaya başladığınız zaman, babanızdan dolayı almakta olduğunuz yetim aylığınızı kestirmeniz gerekir. Çünkü; SSK sigortalı olarak çalışan bekar, evlenmiş olsa da boşanan veya dul kalan kız çocuklarına ana ve babalarından dolayı aylık bağlamaz. Bağladığı aylık varsa keser. Ayrıca, aylık bağlatırken, sigortalı olarak çalışmaya başladığınız zaman, aylığınızı kestireceğinize dair taahhütname imzaladınız. Sigortalı olarak çalışmaya başladığınızda aylığınız kestirir, sigortalı olarak çalıştığınız işten ayrıldığınızda da tekrar aylık bağlatabilirsiniz. Yeni yasadan kurtulmuş durumdasınız Soru: Üniversite okuyan biriyim. Ama bazı günlerde dersim yok. Onun için boş günler de çalışıyorum. Çalıştığım yerde yazdan sigortalıydım. İşyeri sadece benim çalıştığım günlerin sigortasını yatırsa, bir sorun çıkar mı? Yazdan 70 gün prim ödemem var. Yaşım ise 19 dur. Yeni yasadan kurtulabilir miyim? Uğur Uğur Cevap: Sigortanız geçtiğimiz yaz başlamış olduğundan emeklilik şartları açısından bugünkü yasaya tabi olacaksınız. Yeni yasadan emeklilik şartları açısından etkilenmeyeceksiniz. Sizin ifadenizle yeni yasadan kurtulmuş durumdasınız. 7000 gün prim ödeme şartıyla 60 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olacaksınız. Kendi isteğiyle işinden ayrılan kıdem tazminatı alamaz Soru: 20.03.1995 tarihinden itibaren SSK 'lıyım. Şu anki çalıştığım iş yerinde 10 yıldan beri devam etmekteyim. İşyerimden kendi isteğim ile ayrılma durumunda, kıdem tazminatı talep edebilir miyim? Yasal koşulları nelerdir? Erbil KÜPELİ Cevap: Kendi isteği ile işlerinden ayrılanların kıdem tazminatı alma hakkı yok. İstifa ederek işinden ayrılan kıdem tazminatı alamaz. 10 yıldan beri çalıştığınız işyerinden kendi isteğinizle ayrılmanız halinde, kıdem tazminatı alamazsınız. Maalesef yasa bu şekilde. 10 yıllık tazminatınızı yakmayın. Aman dikkat… 60 yaşını dolduran ve emekliliği hak edemeyen primlerini geri alabilir Soru: 16 yıllık sigortalıyım. Emekli olmak istemezsem şu ana kadar sigortada biriken parayı çekebilir miyim? Çünkü acil para bulamazsam yuvam tehlikeye girecek. Şuan hala çalışıyorum ve primlerim yatıyor. İbrahim Kaya Cevap: Kadın 58 erkek 60 yaşını dolduran ve çalışmayan sigortalı şayet emeklilik için aranan şartları yerine getiremiyorsa, talep etmesi halinde, malullük, yaşlılık ve ölüm sigorta kollarına sigortalı ve işveren payı olarak ödenen primlerin tamamı “Toptan ödeme” adı altında sigortalıya verilir. 60 yaşınızı doldurmadığınızdan primlerinizi iade olarak geri alamazsınız. Şayet 60 yaşını doldurduğunuzda, emekliliği hak edecek kadar prim ödemeniz yoksa ve çalışmıyorsanız, sizin ve işvereninizin ödediği malullük, yaşlılık ve ölüm sigortalarına yatan primlerinizi, yazılı talepte bulunarak geri alabilirsiniz. Askerliğinizi başlangıçtan önce yapmamışsanız borçlanmayın Soru: Sormak istediğim bir konu var. 06.05.1962 doğumluyum. 24.12.1984 tarihinde işe başladım. İnternetten aldığım bilgilere göre; 6883 gün prim ödemem var. Askerlik borçlanmasını ödersem, Ne zaman emekli olabilirim? Eraydın Arslan Cevap: Askerliğinizi sigorta başlangıç tarihinizden önce yapmışsanız borçlanmanız halinde , sigorta başlangıç tarihiniz, askerlik süreniz kadar(20 ay kabul edilmiştir) geri giderek emekli olmak için; 25 yıl sigortalılık süresi, 5150 gün prim ödeme ve 47 yaş şartlarına tabi olursunuz. Prim ödemeniz yeterli olduğundan bundan sonra prim ödemeseniz de, 47 yaşınızı dolduracağınız 06.05.2009 da emekli olabilirsiniz. Askerliğinizi sigorta başlangıç tarihinden sonra yapmışsanız, askerlik sürenizi borçlanmanıza gerek yok. Bu takdirde, 5225 gün prim ödeme ve 48 yaş şartlarına tabi olarak, yine bundan sonra prim ödemeseniz de, 48 yaşınızı dolduracağınız 06.05.2010 tarihinde emekli olabilirsiniz. Dışardan prim ödeyerek başlangıç olmaz Soru: Haziran ayında yeni sigorta yasasının kabul edileceği söyleniyor. Yasa kabul edilirse emeklilik yaşı kadınlarda 58, erkeklerde ise 65 olacakmış. Şimdiye kadar hiç sigortam yatmadı, girişim yapılmadı, yaşım 24 dür. Sorum şu: Acaba sigortamı kendim dışardan yatırsam 4 veya 5 günlük, yani girdi çıktı yapsam, yeni çıkacak olan yasa beni kapsar mı? Kapsamaz mı? 7 yıl erken emekli olur muyum? Sigorta girişi yaparken hangi evrakları isterler? Süleyman Emrah Cevap: Yeni yasa yürürlüğe girdiğinde emeklilik yaşı, kademeli olarak kadın içinde, erkek içinde, 65 e yükselecek. Yeni yasa yürürlüğe girdiği tarihte sigortalı olanlar bugünkü yasa şartlarıyla, yani; 7000 gün prim ödeme ve kadın 58 erkek 60 yaş şartlarıyla emekli olacaklar. Yeni yasa yürürlüğe girmeden sigortalı olursanız, bugünkü yasaya tabi olur, yeni yasadan kurtulursunuz. Ancak, dışardan isteğe bağlı sigorta ödeyerek sigorta başlangıç yapamazsınız. Bir iş yerinde çalışarak sigortalı olabilirsiniz. Bir işyerinde birkaç gün sigortalı olarak çalışmanız bile, bugünkü yasaya tabi olmanızı sağlar. Sigortalı olmak için nüfus cüzdanınız ve iki fotoğraf yeter. Başka evraka gerek yok. Bir aylık alamamanızda, arkadaşınızın üç aylık alması da doğru Soru: Ben özel bir bankadan emekliyim.2004 yılında emekli oldum. Babam 1983 yılında vefat etti. Bağ-Kur sigortalısı idi. Annem, babamın Bağ-Kur sigortasından yararlanıyor. Ben de yararlanmak istiyorum. Bekarım. Eğer ben de yararlanabilirsem annemin maaşından kesileceği söyleniyor. Ama bu bizim için bir sorun teşkil etmiyor. Çünkü beraber oturuyoruz. Bir ya da iki yıl önce Bağ-Kur sitesindeki ilgili bölüme bu durumumu yazarak bilgi istemiştim, bana kendi sigortam olduğu için, yararlanamayacağım cevabı geldi. Ancak duyduğum bir durum var. Bir hanım kendisi Bağ-kur ev kadınlığından emekli. Hem kendi maaşını eşi ölmüş olduğundan Bağ-Kurdan eşinin maaşını ve emekli sandığından da ölmüş babasının maaşını alıyormuş. Benim de bu durumda babamın sigortasından yararlanmam gerekmiyor mu? Ayperi Yaman Cevap: Hanımın aldığı üç aylıkta doğru. Sizin alamadığınız bir aylıkta doğru. Maalesef yasalarımız bu şekilde. Şöyle ki Bağ-Kur, bekar, evlenmiş olsa da boşanan veya dul kalan sigortalı olarak çalışmayan veya kendi çalışmalarından dolayı sosyal güvenlik kurumlarından gelir ve aylık almayan kız çocuklarına anan ve babasından dolayı yetim aylığı bağlar. Kendi çalışmalarınızdan dolayı emekli aylığı aldığınızdan, Bağ-Kurdan babanızdan dolayı yetim aylığı alamazsınız. Bağ-Kurun yaptığı işlem doğru. Gelelim sorunuzdaki hanıma, söz edilen hanım; Bağ-Kurdan emekli olduğundan sizin gibi emekli aylığı alıyor. Eşi ölmüş olduğundan eşinden dolayı Bağ-Kurdan dul ayılığı alıyor. Sizinde eşiniz rahmetli olsa emekli aylığı alsanız da, eşinizden dolayı dul aylığı alabilecektiniz. Emekli Sandığı kendisine tabi olarak çalışmayan veya kendisinden emekli aylığı almayan, bekar, evlenmiş olsa da boşanan veya dul kalan kız çocuklarına anan ve babalarından dolayı yetim aylığı bağlıyor. Babanız Bağ-Kur değil de emekli sandığı iştirakçisi olsaydı. Sorunuzdaki hanım gibi sizde emekli sandığından yetim aylığı alabilecektiniz. Sonuç olarak; babanızdan dolayı yetim aylığı alamamanız ne kadar doğru bir işlemse, sorunuzdaki hanımın, kendi aylığıyla birlikte üç aylık alması da o kadar doğru bir işlemdir. Bu durumu Bağ-Kur ve Emekli Sandığı yasalarının, birbirinden farklı hükümler içermesi yaratıyor. İktisadi Dayanışma Gazetecilik Matbaacılık ve Danışmanlık Ltd. Şti - Türkiye' nin En Büyük Mevzuat Portalına Hoş Geldiniz.

Ekrem Sarısu Okunma: 15492 Diğer Yazıları
	Yazarın En Çok Okunan 5 Yazısı