|
Normal emeklilikte süre şartı aranmıyor
Ekrem Sarısu - 19 Nisan 2008 Cumartesi -
Posta
Soru: 5510 Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun 38 inci
maddesinin ikinci fıkrasında “Bu Kanunun uygulanmasında 18 yaşından önce
malullük, yaşlılık ve ölüm sigortalarına tabi olanların sigortalılık süresi 18
yaşını doldurdukları tarihte başlamış kabul edilir. Bu tarihten önceki süreler
için ödenen malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primleri, prim ödeme gün
sayıları hesabına dahil edilir.” Hükmü yer almaktadır. Bu anlamda 16 yada 17
yaşında bir gencin yeni kanundan etkilenmemek için başlattığı sigorta girişinin
bir anlamı var mıdır?
Güven Ayyıldız-Ankara
Cevap: Sözünü ettiğiniz maddenin birinci ve üçüncü fıkraları değiştirilmiş
olmasına karşın, ikinci fıkra değiştirilmemiş olup, sorunuzdaki şekliyle aynen
muhafaza edilmiştir. Bu madde hükmü, sigortalılık süresinin başlangıcını
tanımlamakta ve 18 yaşını doldurmadan malullük, yaşlılık ve ölüm sigortalarına
prim ödeyenlerin, sigortalılık süresinin 18 yaşını doldurdukları tarihte
başlayacağını hüküm altına almaktadır. Ancak; normal emeklilikte sigortalılık
süresinin önemi bulunmuyor. 08.09.1999 tarihinde yürürlüğe konan 4447 sayılı
yasa ile emekli olma şartları değiştirildi. Bu tarihe kadar 5000 gün prim ödeme
ve kadın 20 erkek 25 yıl sigortalılık süresi şartlarıyla emekli olurken, bu
tarihten sonra emeklilik için aranan prim ödeme günü 5000 den 7000 güne
çıkartılmış ve kadın için 58 erkek için 60 yaş şartı getirilmiştir. Sigortalılık
süresi şartı da kaldırılmıştır. Dolayısıyla bugün sigortalı yapılan 15, 16
yaşındaki çocuklar emekli olmak için 7000 gün prim ödeme, kız çocuğu 58 erkek
çocuğu 60 yaş şartlarına tabi oluyor. Dolayısıyla, yeni yasa yürürlüğe girmeden
çocukların sigortalı yaptırılmalarının bir değil birden fazla anlamı vardır.
Bunları 17 Nisan tarihli Posta da kapsamlı olarak açıkladık.
Haklı olarak aklınıza bu madde niye kondu o zaman sorusu gelir. Özetle onu da
açıklayalım. kısmi yaşlılık aylığı, ölüm aylığı, malul aylığı ve özürlü
emekliliğinde sigortalılık süresi arandığından, sayılan aylıkların bağlanmasında
sigortalılık süresinin hesabında başlangıç için 18 yaş aranır.
Özürlü hakkıyla erken emekli olabilirsiniz
Soru: 5 Mart 1967 doğumlu bedensel özürlüyüm. 1992 senesinde yüzde 54 sakat
raporum var. Raporda sakatlığımın sürekli olduğu yazıyor. Ankara maliye
onaylıdır. vergi indirim hakkı da almıştım o zaman. 24 Şubat 1992 de, SSK lı
olarak 318 gün çalıştım. Daha sonra 4 Ekim 2000 de Bağ-Kur lu oldum. 2007 ye
kadar Bağ-Kur sigortam devam etti. 3 ay önce SSK ya geçtim. Özürlü statüsünden
emekli ola bilir miyim? Bu raporla raporum geçerli mi? ve ne zaman emekli
olurum? Yeni rapor isterler mi?
Sami Vatansever
Cevap: Vergi indirim hakkı aldığınıza göre bu hakkınız devam ediyor. 06.08.2003
tarihi itibariyle sizin gibi, 9 yıldan fazla 12 yıldan az süredir sigortalı
olan, vergi indirim hakkı almış olan III. Derece özürlüler, 16 yıl sigortalılık
süresi ve 3760 gün prim ödeme şartlarıyla emekli olabiliyor. Tekrar sigortalı
olduğunuz tarihten itibaren 1260 gün prim ödemeniz halinde, özürlü hakkıyla
emekli olabilirsiniz(ara vermeden prim öderseniz Ağustos 2011 ayında)
Bağ-Kurdan yazı alıp işinizi sağlama bağlayın
Soru:1995 yılında Bağ-Kura kayıt oldum. 2001 yılında terk ettim. Terk etmiş
Bağ-Kurlu olarak asıl borcumun 5.400,00 YTL olduğunu, ancak terk etmiş olduğum
için 7.400 YTL ye 36 ay taksit yapıldı. Ancak 5.400 YTL ödediğimde Bağ-Kurda da
internette de borcum bitmiş görünüyor. Bu arada ki 2.000,00 TL bana borç olarak
gelir mi? Yoksa bir af geldi de haberimiz mi yok?
Ufuk Saraçoğlu
Cevap: Gerek Bağ-Kurda gerekse Bağ-Kurun sitesinde borcunuz görünmüyorsa
borcunuz bitmiş demektir. Ancak, endişelenmekte de haklısınız. Çünkü; Bağ-Kur
prim borcunu ödediği halde, sonradan borç çıkartıldığı yönünde sık sık şikayet
almaktayız. İşinizi garantiye bağlamak için Bağ-Kura yazılı olarak borcunuzun
olup olmadığı yazılı olarak sorun verilecek cevaba göre hareket edin.
Şikayet ve dava açma hakkınız var
Soru: Bir şirkette 9 yıl 4 ay çalıştım. Bu zamandan sonra bizi başka bir şirkete
devrettiler. Devrettikleri şirketin yan kuruluşları olduğunu söylediler. Bizi
devreden şirket, haklarımız saklı olduğu söyledi. Diğer şirket, 10 ay
çalıştırdıktan sonra haksız yere işimize son verdi. Çıktığımıza dair ne bir
belge verildi, ne de bir tebligat yapıldı. Yaklaşık 20 kişi çıkardılar.
Çıktığımıza dair belge istedik bize aynen şunu söylediler ''9 kişiden sonra
toplu çıkışa girdiği için, sigortanızı mecburen yatırıyoruz, 25 gün oldu hala
bir haber gelmedi. Bizim ne yapmamız lazım. Bu konuda bizi aydınlatırsanız çok
memnun
Serdar Yanık-İstanbul
Cevap: Şirkete yazılı olarak başvurup, çalışma sürelerinizin tamamı için kıdem
tazminatını ihbar tazminatını, varsa almadığınız ücretinizi, tüm çalışma
sürenizce kullanmadığınız izin sürelerinin ücretinin ödenmesini talep edin.
Vermezlerse hem yeni işvereni, hem de eski işvereninizi için, İş Mahkemesine
dava açın. Haklarınız yargı yoluyla alamaya çalışın Ancak, işvereni mahkemeye
vermeden önce, haklarınızı uzlaşarak almaya çalışın. Vermezlerse Çalışma ve
sosyal güvenlik Bakanlığına, Sosyal Güvenlik Kurumuna şikayet edeceğinizi ve
dava açacağınızı belirtip, uzlaşmaya çalışın. Uzlaşarak hakkınızı alamazsanız
belirtilen yerlere şikayette bulunun, sonuç alamazsanız dava açın.
04.10.2000 den öncesi için Bağ-Kurlu olmak mümkün değil
Soru: 1964 doğumluyum. 1989 yılından 1991 yılı sonuna kadar maliye kaydım
bulunmaktadır. Fakat Bağ-Kur kaydım yoktur. Herhangi bir vergi borcum yok. 2003
yılında SSK başlangıcım vardır. Hala sigortam devam ediyor. 1989 yılından
itibaren Bağ-Kura kayıt olabilme imkanım var mıdır? Konuyla ilgili
yardımlarınızı rica ederim.
Burcu Özler
Cevap: Bağ-Kura süresi içinde kayıt ve tescilini yaptırmayanların sigortalılık
hak ve yükümlülükleri 04.10.2000 tarihinden itibaren başlatılmaktadır. Bu
tarihten önce sigortalı yapılmaları mümkün bulunmuyor. 04.10.2000 tarihinden
önceki dönem için sigortalı olmanız mümkün değil. Bu tarihten sonra da Bağ-Kurlu
olmanızı gerektiren bir faaliyetiniz yok. Sonuç olarak geçmişe yönelik olarak
Bağ-Kurlu olmanız mümkün değil.
Daldaki kuş için eldeki kuşu kaçırmayın
Soru: Ben 21 yaşında üniversite 2 sınıfta okumaktayım. Başbakanlıktan burs
almaktayım. Şu an sigortalı olabilir miyim? Sigortalı olursam bursum kesilir mi?
Ayşe Naz Yaşar
Cevap: Sigortalı olmanızda, sosyal güvenlik yasalarımız açısından herhangi bir
sakınca yok. Sigortalı olabilirsiniz. Yeni yasadan önce sigortalı olmanız
halinde emekli olmak için bugünkü yasa şartlarına tabi olur, yeni yasadan
kurtulursunuz. Ancak, takdir edersiniz ki bursu hangi şartlarda aldığınızı
bilemeyiz. Sigortalı olmanızın bursunuza etkisini burs aldığınız merciden
öğrenmenizde yarar var. Sigortalı olduğunuz da bursunuz kesilecekse, sigortalı
olmanıza gerek yok. Çünkü, daldaki kuş peşinde koşarken eldeki kuşu kaçırmanın
anlamı yok.
İktisadi Dayanışma Gazetecilik
Matbaacılık ve Danışmanlık Ltd. Şti -
Türkiye' nin En Büyük Mevzuat Portalına Hoş Geldiniz. |