|
17 yaşını dolduran sigortalı olabilir
Ekrem Sarısu - 28 Nisan 2008 Pazartesi -
Posta
17 yaşını dolduran sigortalı olabilir
Soru: Şu an lise son sınıftayım. ve 18' ime girdim. Sigortalı olabilir miyim?
Herhangi bir engel var mı? Bir de şu an sigortalı olmamla, olmamam arasında bir
fark var mı ?
Melek Dağ
Cevap: Sizin gibi 17 yaşını doldurmuş olanlar genç işçi statüsünde, “Çocuk Ve
Genç İşçilerin Çalıştırılma Usul Ve Esasları Hakkında Yönetmenlik” e ekli 2
sayılı listede sayılan işlerde sigortalı olarak çalışabilirler. (Bu işlerin
neler olduğu için bakınız www.yaklasim.com) en geç 30 Nisan 2008 e kadar(bu
tarih dahil) bir işyerinde birkaç gün dahi sigortalı olursan, emekli olmak için,
bugünkü mevcut yasaya tabi olursunuz. Ve yeni yasaya kurtulursun. Bugünkü yasaya
tabi olmakla;
- 7200 gün yerine 7000 gün prim ödemesiyle, kademeli de olsa 65 yaş yerine, 58
yaş şartlarıyla emekli olma ve yüzde 20 fazla emekli aylığı alma ve emekli
olduğun zaman aylığın kesilmeden çalışma imkanına kavuşursun.
Yeni yasadan sonra çalışmayacağınızdan olumsuz etkilenmeyeceksiniz
Soru: 20.12.1958 doğumluyum. 01.10.1988 de SSK da ilk işe girişim var.
01.10.2008 de emekliliğe hak kazanıyorum, 6,664 günüm var toplamda. 01.10.2008
de çıkacak olan yasadan etkileniyor muyum? Maaşımı ne kadar etkiler? Emekliliğe
ne günü müracaat etmeliyim? Ve ne kadar maaş alırım?
Saadet ŞİMŞEK
Cevap: Emekli olmak için 20 yıl sigortalılık süresi,5300 gün prim ödeme ve 45
yaş şartlarına tabisiniz. Prim ödeme ve yaş şartlarını yerine getirdiğinizden,
20 yıllık sigortalılık sürenizi dolduracağınız 01.10.2008 tarihinde emekli
olabilirsiniz. Bugünkü yasa şartlarıyla emekli olacağınızdan Yeni yasa emekli
olacağınız tarihi değiştirmeyecek. Yasa yürürlüğe girdiği gün emekli
olacağınızdan, yeni yasadan etkilenmeyeceksiniz. Emekli aylığınızı belirleyen
önemli etken SSK ya bildirildiğiniz ve üstünden prim hesaplaman kazanç
tutarıdır. Kazanç tutarlarınız bilmeden net bir şey söylenemez. Ancak asgariden
558 YTL emekli aylığı alırsınız.
Sigortalı olacağınız yerde fiilen çalışmanız gerekir
Soru: Sigortalı değilim. Yeni yasanın beni etkilememesi için, son günün 30 Nisan
olduğunu biliyorum. Tanıdık iş yerine gidip beni sigortalı yapmasını
söyleyeceğim. Parayı ben kendi cebimden vereceğim. Bunun masrafı toplam ne kadar
olur? Ve hangi evrakları isteyecekler benden. 30 Nisana kadar sigortalı olursam
ne olur? Olmazsam ne olur?
Cüneyt Çelik
Cevap: Sigortalı olacağınız işyerinde fiilen çalışmanız gerekir. Çalışmadan
kağıt üstünde sigortalı gösterildiğiniz tespit edilirse,(Bakan bu yönde inceleme
başlatılacağını açıkladı) sigortanız iptal edildiği gibi, işverene de idari para
cezası kesilir. Ancak, 30 Nisana kadar(bu tarih dahil) sigortalı olarak bir
işyerinde birkaç gün çalışsanız bile, yeni yasadan kurtulur, emekli olma
açısından bugünkü yasaya tabi olursunuz. 30 Nisana kadar sigortalı olanlar 7200
gün yerine 7000 gün prim ödemesiyle ve kademeli olarak 65 e kadar yükselen yaş
yerine, 60 yaş şartıyla emekli olacaklar. Ayrıca, yüzde 20 fazla emekli aylığı
alacaklar. Emekli olduklarında ise aylıklarını kestirmeden çalışabilecekler.
Asgari ücretin işverene bir aylık maliyeti yaklaşık 740 YTL dir.
Çıraklık başlangıç sayılmaz ama aynı numaraya prim ödeyebilirsiniz
Soru: 25.11.1980 doğumluyum 14.10.1993 sigortam çıraklık meslek eğitimin
merkezinden sigortam başladı. 3 yıl sonra okulum bitti. Bu sigorta numaram devam
ediyor, 3 yıl sigortam emekliliği yansıyacak mı? Bu numaramın üzerinden
sigortamın devam etmesi, ileriki zamanlarda sorun karşıma çıkar mı? 2.262 gün
prim ödemem var. Ne zaman emekli olabilirim?
Hüseyin Dilek
Cevap: Çıraklık dönemin de kısa vadeli sigorta kolları olarak adlandırılan
hastalık, İş kazası ve meslek hastalığı sigorta kollarına sigorta yapılır. Bu
dönemde kişileri emekli eden uzun vadeli sigorta kolları olan malullük, yaşlılık
ve ölüm sigortalarına prim ödenmediğinden, emeklilik açısından başlangıç
sayılmaz. Ancak, bu dönemde alınan sigorta sicil numarası ve sigorta kartı
emekli olana kadar kullanılır. Dolayısıyla bu sicil üstüne prim ödemeniz hiçbir
sorun yaratmaz. Zaten olması gerekende budur. Ancak; çıraklık döneminizdeki
sigorta başlangıç sayılmaz. 2250 gün olan prim ödemenizi ilk ödediğiniz tarih
başlangıç tarihidir. Sigorta başlangıç tarihinizi vermediğinizden emekli
olacağınız tarihi kesin olarak veremiyoruz. Ancak 7000 gün prim ödemeniz
şartıyla 60 yaşınızı dolduracağınız 25.11.2040 tarihinde emekli olacağınız
tahmin ediyoruz.
Çocuğunuz esnaf yanından sigortalı olabilir
Soru: Oğlum 24 .05.1995 doğumlu. Eşimin faaliyet konusu ekmek katkı maddeleri
olan bir A.ŞTİ. var. Oğlumuzu eşimin şirketinden sigortalı yaptırabilir miyiz?
Ya da oğlumu şirketin kataloglarına fotoğraflarını koyarak veya firmamız için
ufak defileler düzenleyip orada mankenlik yaptırarak sigortalı yaptırmayı
düşünüyoruz.
Acaba, bunların hangisi uygun. Yapmayı düşündüğümüz işlerde yasal bir engel var
mı? Yaptırımlar arasında hapis cezası var mı? para cezası büyük mü?
Seçil Kodal
Cevap: 12 yaşını dolduran çocuğunuzu kendi şirketinizden sigortalı göstermeniz
ve şirketinize ait kataloglar da fotoğraflarına yer vererek sigortalı yapmanız
doğru olmaz. Bir inceleme de sigortasının iptal edilme, 904 YTL idari para
cezası kesilme riski var. Bunlara gerek yok. Çocuğunuz esnaf ve sanatkar olarak
tanımlanan ve toplam 3 kişiden fazla çalışanın olmadığı işyerlerinde okul
dışındaki saatlerde çalışması şartıyla sigortalı yapabilirsiniz. Esnaf ve
sanatkarlara ait olan küçük işyerleri(işlerin listesi için bakınız www.yaklasim.com),
örneğin; berber, kasap manav, kuaför vb. işyerleri İş Kanununa tabi olmayıp
Borçlar kanununa tabidir. Borçlar Kanunu un 318 nci maddesine göre çıraklık
sözleşmesi yapılarak çalışabilir. Burada dikkat etmeniz gereken nokta çocuğun
okul saatleri dışında çalışmasıdır. Yapılacak çıraklık sözleşmesin de çalışma
süreleri okul saatleri dışında olarak belirlenmelidir. Ayrıca çocuğun hafta
sonu, gece ve Cuma günü çalıştırılması yasaktır. Bu hususlar da göz önüne
alınırsa iyi olur.
Askerliğinizi borçlanırsanız 49 borçlanmazsanız 50 yaşını beklersiniz
Soru:10.04.1964 doğumluyum. SSK giriş tarihim 20.07.1978. SSK dan 2123 gün prim
ödemem var.01.01.1993 tarihinden itibaren Bağ-kurluyum. Bugüne kadar aksatmadan
primlerimi ödedim. Bu şartlar altında ne zaman emekli olabilirim? Askerliğimi
1984-1986 yılları arasında 18 ay olarak yaptım. Askerlik boşlanmasının bana bir
faydası olur mu?
Kemal Asım KOÇAK
Cevap: Askerlik borçlanması hem prim ödeme gününüzü artırır, hem de Bağ-Kur
başlangıç tarihinizi geri götürerek, erken emekli olmanıza katkı sağlar.
Askerliğinizi borçlanmanız halinde emekli olmak için; 25 tam yıl prim ödeme ve
49 yaş şartlarına tabi olursunuz.
Yaklaşık 2 yıl 4 ay daha prim ödeyerek prim ödemenizi 25 tam yıla tamamlamanız
şartıyla, 49 yaşınızı dolduracağınız 10.04.2013 tarihinde emekli olabilirsiniz.
Askerliğinizi borçlanmazsanız 25 yıl prim ödeme ve 50 yaş şartlarına tabi
olarak, 3 yıl 10 ay daha prim ödemeniz şartıyla 50 yaşınızı dolduracağın
10.04.2014 tarihinde emekli olabilirsiniz.
SSK da Memuriyetten erken emekli olursunuz
Soru: Staj nedeniyle 1992 girişliyim. Aktif olarak 1995 yılında çalışmaya
başladım şuan 3129 günüm var. İsteğe Bağlı ödüyorum KPS sınavına katılmayı
düşünüyordum. Memuriyette 25 yıl çalışma mecburiyeti olduğunu biliyorum. Ve bu
durum emeklilik yaşımı da etkileyecek. Doğum tarihim 1976, bu konuda detaylı
bilgi verirseniz sevinirim.
Sergül Demir
Cevap: Staj dönemindeki kişileri emekli eden malullük, yaşlılık ve ölüm
sigortalarına prim ödenmediğinden, emeklilik açısından başlangıç sayılmaz.
Başlangıç olarak 1995 yılı dikkate alınır. Başlangıcınız 23.05.1995 ve öncesi
bir tarihse; SSK da emekli olmak için; 20 yıl sigortalılık süresi, 5750 gün prim
ödeme ve 51 yaş şartlarına tabi olarak, 2651 gün daha prim ödeyip, prim
ödemenizi 5750 güne tamamlamak şartıyla, 51 yaşınızı dolduracağınız 2027 de,
sonrası bir tarihse 5825 gün prim ödeme ve 52 yaş şartlarına tabi olarak, 2696
gün daha prim ödemeniz şartıyla, 52 yaşınızı dolduracağız 2028 de SSK dan emekli
olabilirsiniz.
Şayet memuriyete geçerseniz, ödediğinizi SSK primleri memuriyette fiili hizmet
süresi gibi dikkate alınır ve erken emekli olmanıza katkı sağlar. Örneğin,
01.07.2008 de memur olduğunuza varsaydığımızda, emekli olmak için; 25 yıl fiili
hizmet ve 58 yaş şartlarına tabi olacaksınız. 16 yıl 4 ay memuriyet yaparak,
yaklaşık 8 yıl 8 ay olan SSK prim ödeme gün sayınızı 25 tam yıla(9000 güne)
tamamlamanız şartıyla 58 yaşınızı dolduracağınız 2034 de emekli sandığından
emekli olabilirsiniz.
48 yaşını dolduracağınız 2010 da emekli olursunuz
Soru: 1962 doğumluyum. 01.01.1986 tarihinde Tarım Bağ-Kurlu olarak başlangıcım
var. Geçen yıl çıkan yapılandırma kapsamında borçlarımı yapılandırdım. Ve
biriken borcun tamamını ödedim. Bu vesile ile askerlik borçlanmamı da
hesaplatarak borçlanmayı yaptım ve ödedim. Bağ-Kur başlangıcı 01.01.1986 olup
halen prim ödemekteyim ne zaman emekli olabilirim.
Yusuf Gümüş-Yozgat
Cevap: Askerliğinizi sigorta başlangıç tarihinden önce 18 ay olarak yaptığınız
hesabına göre; emekli olmak için; 25 tam yıl prim ödeme ve 48 yaş şartlarına
tabi bulunuyorsunuz. 01.07.2009 tarihine kadar ara vermeden prim ödeyerek prim
ödemenizi 25 tam yıla tamamlamanız şartıyla, 48 yaşınızı dolduracağınız 2010
tarihinde emekli olabilirsiniz.
Sağlık yardımını herkes kendi sigortasından almak zorunda
Soru:1982 yılından SSK’ lı olarak
çalışmaktayım. Oğlum doğuştan Wilson hastası (Metobolik Karaciğer Hastası). Ömür
boyu tedavi olması gerekmektedir.Oğlumun 01.01.1989 doğumlu olup, lise
mezunudur. Sağlık Kurulu Raporu ile malul olduğu tespit edildiğinden,
sigortamdan ömür boyu sağlık yardımı alacak.
Sorum şu; oğlum sigortalı bir işe girdiğinde ve birkaç ay gibi kısa bir süre
sonra tekrar işsiz kaldığında veya başlangıç olması için bir işyerinde, 15 gün
sigortalandığında sonra benim sigortamın sağlık alanından yararlanması devam
eder mi?
Mustafa Filiz
Cevap: Oğlunuz sigortalı olduğunda, sağlık yardımlarını kendi sigortasından
almak zorunda. Sigortalı olduktan sonra sizin sigortanızdan sağlık yardımı
alamaz. Ancak, işsiz kaldığında sigortanızdan sağlık yardımı alması için yeniden
başvuru yapmanız gerekir. Muhtemelen tekrar muayene ve rapor istenebilir. Bu
muayenede malul halinin devamına karar verilirse, tekrar sizin sigortanızdan
sağlık yardımı almaya başlayabilir.
Emekli Bağ-Kurdan yetim aylığı alamaz
Soru: Ablam eşinden ayrı kendi adına pirim yatırarak Bağ-Kur dan emekli oldu. Ve
aylık almaya başladı. Önceden dul olduğu için, babamın Bağ-Kur aylığını annemle
beraber alıyordu. Kendi aylığı bağlanınca babamdan aldığı aylığını kestiler.
Sorularım şunlar:
1) Annem vefat ederse ablam babamdan aylık almaya başlar mı?
2) Bağ-Kurun kendisinin aylığa bağlanması ile babamdan almakta olduğu maaşı
kesmeleri doğru mu?
Semra Barutçu
Cevap: 1) Anneniz rahmetli olduğunda, ablanız babanızdan dolayı yetim aylığı
alamaz.
2) Bağ-Kur sosyal güvenlik kurumlarına tabi olarak çalışmayan ve buralardan
kendi çalışmalarından dolayı gelir ve aylık almayan bekar, evlenmiş olsa da
boşanan veya dul kalan kız çocuklarına ana ve babalarından dolayı yetim aylığı
bağlar.
Ablanız Bağ-Kurdan emekli olduğundan, babasından dolayı yetim aylığı alamaz.
Bağ-Kurun yaptığı işlem doğru.
İktisadi Dayanışma Gazetecilik
Matbaacılık ve Danışmanlık Ltd. Şti -
Türkiye' nin En Büyük Mevzuat Portalına Hoş Geldiniz. |
