|
Cumhurbaşkanının çocuğuna varda, sizin
çocuğunuza yok mu?
26 Nisan 2008 Cumartesi - Posta
Cumhurbaşkanının çocuğuna varda, sizin çocuğunuza yok mu?
Soru: Yeni yasa çıkmadan SSK dan 12.03.1993 doğumlu oğlumu sigortalı yaptırmak
istiyorum. Oğlum şuanda Anadolu lisesi 1. sınıfında de okumakta. Okula sabah
gidiyor. Öğleden sonra geliyor. Okuldan sonraki saatler arasında sigortalı
olarak çalıştırmak istiyorum. Ancak, SSK yetkilileri, 18 yaşından küçük
çocukların sigortalı olmayacağı, işyerinin incelenerek, işverene ceza
yazılacağını belirtiyorlar. İşvereni de mağdur etmeden, çocuğunu yeni yasadan
önce sigortalı yaptırabilir miyim?
Mehmet Özkan
Cevap: Cumhurbaşkanımızın çocuğunu sigortalı yapan SSK yetkilileri, sizin
çocuğunuz neden yapmasınlar. Bugün çoğu maddesinin değiştirilmesi büyük
gürültülere yol açan 5510 sayılı “Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası
Kanunu” 16.06.2006 tarih ve 26200 sayılı Resmi gazetede yayımlanmasından
sonra(Anayasa Mahkemesinin iptali üstüne 01.01.2007 de yürürlüğe giremedi)
Cumhurbaşkanımızın oğlu Mehmet Emre Gül, 14 yaş 7 ay 24 günlük iken SSK
sigortalısı oldu (SSK Sicil No: 0601200622215) ve 24 gün SSK sigortalısı olarak
çalışarak, 5510 sayılı yasa kapsamına girmekten kurtuldu. Cumhurbaşkanı oğlu
bile olsa, mevcut yasanın verdiği haktan yararlanması son derece doğal ve
normaldir. Bugün pek çok ana ve babanın çocuğunu sigortalı yaptırdığı gibi,
Cumhurbaşkanımızın oğlu da sigortalı olarak yasanın verdiği avantajdan
yararlanmış. Yasaların sağladığı avantajdan yararlanmak vatandaş için bir
haktır. Nitekim SSK emeklisi olan sayın Başbakanımız, Milletvekili olduğunda
emekli aylığını iki yıl dondurup, Milletvekili emekli aylığı bağlatarak emekli
aylığının tutarını artırmıştır. Bu Başbakanımızın yasadan kaynaklanan en doğal
hakkıdır. Cumhurbaşkanımızın 18 yaşından küçük çocuğunun sigortalı olması,
Başbakanımızın SSK emekli aylığını Milletvekili aylığına çevirtmesi nasıl haksa,
sizinde çocuğunuz sigortalı olarak çalıştırmanız o derece haktır. Çocuğunuz
esnaf ve sanatkar olarak tanımlanan ve toplam 3 kişiden fazla çalışanın olmadığı
işyerlerinde okul dışındaki saatlerde çalışması şartıyla sigortalı
yapabilirsiniz. Esnaf ve sanatkarlara ait olan küçük işyerleri, örneğin berber,
kasap manav, kuaför vb. işyerleri İş Kanununa tabi olmayıp Borçlar Kanununa
tabidir. Borçlar Kanunu un 318 nci maddesine göre çıraklık sözleşmesi yapılarak
çalışabilir. Burada dikkat etmeniz gereken nokta çocuğun okul saatleri dışında
çalışmasıdır. Yapılacak çıraklık sözleşmesin de çalışma süreleri okul saatleri
dışında olarak belirlenmelidir. Ayrıca çocuğun hafta sonu, gece ve Cuma günü
çalıştırılması yasaktır. Bu hususlar da göz önüne alınırsa iyi olur.
Yeni yasa tüm özürlülere erken emeklilik getiriyor
Soru: 31.12. 1971 doğumluyum. 1988 yılında trafik kazası geçirdim. Ve 1991 de
askere gittim. 25 nci günümde askerliğe elverişli olmadığıma karar verilerek
askerliğim sonlandı. 22.04.1998 tarihinde Bağ-Kur sigortalısı oldum. 2500 gün
ödenmiş primim var. Şuan SSK tarım sigortası yatırmaktayım. Epilepsi hastasıyım.
Malulen emeklilik için başvurdum. Fakat sağlık kurulu % 65 raporuma Ankara’dan
ret cevap geldi. Verdiğinden Özürlü vergi indirim hakkı alıp erken emekli olmam
için ne yapmam lazım? Ve ne zaman emekli olabilirim? Maddi problem yaşadığımdan
tarım sigortasına prim yatırmakta zorlanıyorum. Eğer emekli olma şansa en kısa
zamanda cevap vermenizi rica ediyorum.
Özcan Bulgan-Adana
Cevap: Sigortalı olduğu tarihten önce özürlü veya hasta olanlar malulen emekli
olamıyor. Sigortalı olmadan önce trafik kazası geçirmiş olduğunuzdan malulen
emekli olmazsınız. SSK lı özürlülerin Vergi indirimi hakkı alıp, erken emekli
olma hakkından yararlanmak için de en az 3600 gün prim ödemesi gerekiyor. Ayrıca
SSK lı da değilsiniz. Özürlü hakkıyla veya malulen hemen emekli olmanız mümkün
değil.
Ancak;Yeni yasanın uygulamaya girmesiyle birlikte tüm özürlüler vergi indirimi
almadan, erken emekli olabilecekler. Yeni yasa kapsamında sizin gibi, en az
yüzde 60 oranında özürlü olanlar, 15 yıl sigortalılık süresi ve 3960 gün prim
ödeme şartıyla emekli olabilecekler. 1440 gün daha prim ödeyerek, 2500 gün prim
ödemenizi 3960 güne çıkartmanız şartıyla 15 yıllık sigortalılık sürenizi
dolduracağınız 22.04.2013 tarihinde, yeni yasa kapsamında emekli olabilirsiniz.
Zorunlu sigorta kapsamında olan isteğe bağlı sigortaya prim ödeyemez
Soru: 01.05.2003 tarihinde isteğe bağlı SSK primi ödemeye başladım. Ve yine aynı
tarihlerde Vergi mükellefi oldum. Bağ-Kur girişi yaptırmadım ve İsteğe Bağlı SSK
ödemeye devam ediyorum. Uzmanlığınıza dayanarak, bu benim için ileride bir sorun
teşkil eder mi? Sosyal Sigortalar kanunda nasıl bir yeri var açıklayabilirseniz
ve kanun maddesini söyleseniz sevinirim.
Erhan ALTUN
Cevap: İsteğe bağlı sigorta; her hangi bir kurumda zorunlu sigortalı olmayanları
sosyal güvenlik şemsiyesi altına almak için getirilmiş bir müessesedir. Zorunlu
sigorta kapsamında olan isteğe bağlı sigortalı olmaz. İsteğe bağlı
sigortalıların, zorunlu sigorta kapsamına girmeleri halinde isteğe bağlı
sigortalılık sona erer. SSK ileride Bağ-Kur sigortalısı olmanız gerektiğini
tespit ettiğinde, isteğe bağlı sigortanızı iptal eder. Bağ-Kurun isteğe bağlı
SSK ya prim ödeyenleri göz ardı ederek, yasaya aykırı hareket ettiği görülüyor.
Esasında Bağ-Kurunda etkin bir çalışma yaparak, kendi nam ve hesabına faaliyete
bulunduğu halde, Bağ-Kurlu olacağı yerde, SSK da isteğe bağlı sigortaya prim
ödeyenlerin peşine düşüp, zorunlu sigorta kapsamına alması gerekir. Ama maalesef
bu tür bir çalışma yapılmadığından, Bağ-Kurlu olması gereken, SSK da isteğe
bağlı sigortaya prim ödüyor. Ancak, emekliliği geldiğinde bu durumu ortaya
çıkanların sigortası iptal edilerek, mağduriyetlerine sebebiyet veriliyor. 506
Sayılı Sosyal Sigortalar Kanununun 85. maddesine bakarsanız, belirttiğimiz
hususları görürsünüz.
Çeyiz yardımı için işten ayrılıp yetim aylığı bağlatmalısınız
Soru: Babam 2006 senesinde vefat etti. Annem babamdan maaş alıyor. Bekarım ve
SSK lı olarak çalışıyorum. Haziran’ da düğünüm var. Evlendikte sonara da
çalışmayı düşünüyorum. Babamın SSK sından çeyiz parası alabilir miyim? Bunun
için ne yapmam lazım? Ama SSK olduğu için, çalıştığım için çeyiz parası alma
hakkım yokmuş. Bu doğru mudur?
Ebru Bozkurt
Cevap: SSK dan çeyiz yardımı alabilmek için, öncelikle yetim aylığı almak
gerekiyor. Ana ve babasından dolayı SSK dan yetim aylığı alan kız çocukları
evlenmeleri halinde, 24 aylık tutarında çeyiz yardımı alıyorlar. Sizin gibi
sigortalı olarak çalışan bekar kız çocukları yetim aylığı alamıyor. Nitekim;
sigortalı olarak çalıştığınızdan dolayı sizde yetim aylığı almıyorsunuz. Yetim
aylığı almadığınızdan dolayı da, evlendiğinizde çeyiz parası da(evlenme yardımı)
alamazsınız. Ancak; işinizden ayrılır ve yetim aylığı bağlattıktan sonra
evlenirseniz, 24 aylık tutarın da çeyiz yardımı alabilirsiniz
Yersiz ödediğiniz primlerin borcunuza mahsubunu isteyin
Soru: 01.01.1956 doğumluyum. 1984 yılında işçi
olarak yurt dışına gittim. 11 sene 4 ay çalıştım. 1997 de çıkan bir yasayla
Bağ-Kur kaydımı yaptırdım. Şoför esnafı olarak ve geriye donuk borçlandım. 1985'
ten 2000' e kadar olan Bağ-Kur borcumu ödedim. 2000 yılında kesin dönüş yaptım.
11 sene 4 ay yurtdışı çalışmamı günlüğü 2 dolardan borçlandım. Şimdi ise Bağ-Kur
bana çok yüksek miktarda borç çıkarıyor. Tabii 2000 yılından bu yana ödemiyorum.
Yardımcı olursanız çok memnun olurum. Benim hesabıma göre, 1985 yılı ile 2000
yılına kadar 15 sene Bağ-Kur sürem ve 11 yıl 4 ay yurt dışı borçlanmam ile
birlikte ödenmiş belgeli hizmet sürem toplam 26 sene 4 aydır. Ne yapmam
gerekiyor?
Osman GÖKÇEN
Cevap: Öncelikle Bağ-Kurlu olmanızı gerektiren faaliyetinizi terk etmemişseniz,
Bağ-Kur haklı olarak 2000 yılından bugüne kadar olan primlerin ödenmesini
istiyor. Ancak; 1985 ile 2000 arasında hem zorunlu Bağ-Kura prim ödediğiniz,
aynı süreler için hem de, Yurtdışı borçlanması yaptığınız anlaşılıyor. Başka bir
ifadeyle, aynı sürelere çift prim ödemişsiniz. Aynı dönem için çift prim ödemesi
olmaz. Olursa bile biri sayılmaz. Bağ-Kura yazılı olarak başvurup, aynı dönem
için yersiz ödediğiniz primlerin, 2000 den sonrası için çıkartılan prim
borçlarınıza mahsup edilmesini isteyin.
Eşiniz bugünkü yasa şartlarıyla emekli olacak
Soru: Eşim 18.04.1980 doğumlu. 07.05.2000-03.11.2001 tarihleri arasında SSK'lı
olarak 543 gün çalışmışlığı var. 05.10.2004 tarihinde isteğe bağlı Bağ-Kur'a
prim yatırmaya başladık. Benim üzerimden sağlıktan istifade ediyor, sadece
emeklilik için prim yatırıyoruz. Eşim, 30 Nisan 2008'den önce SSK ' lı olarak
çalışmaya başlarsa (isteğe bağlı SSK kalkıyor sanırım!) emeklilik yaşı ve prim
gün için daha mı avantajlı olur? Bizi bilgilendirirseniz memnun oluruz.
İbrahim Emre Okur
Cevap: Eşiniz gibi, 08.09.1999 tarihinden sonra sigortalı olanlar, bu tarihte
uygulamaya konan ve emekliliği zorlaştıran 4447 sayılı yasaya tabiler. Eşiniz
söz konusu yasa kapsamında SSK da 7000 gün prim ödeme ve 58 yaş şartlarıyla
emekli olacak. Eşinizin 30 Nisan 2008 den önce SSK lı olarak çalışmaya
başlamasının bir anlamı yok. Bu sigorta başlangıcı olmayanların bugünkü yasaya
tabi olmak için yaptıkları bir işlemdir. Eşiniz 07.05.2000 tarihli
başlangıcından dolayı zaten bugünkü yasa şartlarıyla emekli olacak. Eşiniz,
Bağ-Kura isteğe bağlı prim ödemeye devam etsin, 7000 gün prim ödemesini
doldurmaya 1260 gün(3.5 yıl) kala, isteğe bağlı Bağ-Kuru kesip, SSK lı olarak
çalışmaya başlayıp, 1260 gün SSK ya prim ödediğinde, 58 yaşını dolduracağı
tarihte SSK dan emekli olabilir(15.03.2019 tarihine kadar ara vermeden isteğe
bağlı Bağ-Kura prim ödemeye devam etsin. Bu tarihte Bağ-Kurdan çıkıp SSK ya
geçip 15.09.2022 ye kadar prim ödesin, bu tarihten itibaren prim ödemese de 58
yaşını doldurduğu tarihte SSK dan emekli olur).
Emekli sandığından alınan yetim aylığı sigortalı olunca kesilmez
Soru: 2006 yılında ölen babamdan maaş almaktayım. Yeni sosyal güvenlik
yasasından dolayı sigortaya girdi, çıktı yapmak istiyorum. 2 günlük sigorta
girdi, çıktı yapsam, aldığım maaş kesilir mi? Girdi çıktı yaptıktan sonra
aylığım kesilirse, tekrar aylık bağlatabilir miyim? Birde tekrar bağlatma için
başvurduğumda para kaybı yaşar mıyım? Bu konu hakkında acil bir bilgi verirseniz
çok memnun olurum.
Tuğba Kaygın
Cevap: Babanızdan dolayı hangi sosyal güvenlik kurumundan yetim aylığı
aldığınızı belirtmemişsiniz. Yetim aylığınızı Emekli Sandığından alıyorsanız
sigortalı olmanız halinde yetim aylığın kesilmez. Ancak, yetim aylığınızı SSK
veya Bağ-Kurdan alıyorsanız, sigortalı olduğun tarihte yetim aylığınız
kestirmeniz gerekir. Çünkü aylık bağlatırken, sigortalı olarak çalışmaya
başladığınızda, aylığınızı kestireceğinize dair taahhütname imzaladınız. Ancak,
aylığınızı kestirdikten sonra, sigortanıza son verdiğinizde tekrar aylık
bağlatabilirsiniz.
Eşiniz 3600 gün prim öderse 58 yaşında emekli olur
Soru: Eşim 1962 doğumlu olup 1993-1996 yılları
arası 800 iş günü SSK prim ödemesi ve şu an hiçbir kuruma prim ödemesi yok
çalışmıyor. Borçlanma yaparsak ne zaman ve nasıl emekli olabilir?
İmdat Koç
Cevap: Maalesef mevzuatta gerideki boş primi ödenememiş günleri borçlanma usulü
ile kazanma gibi bir uygulama yok. Eşiniz için borçlanma yaparak gün
kazanamazsınız. Eşiniz 2800 gün daha prim ödeyerek 800 gün olan prim ödemesini
3600 güne tamamlaması şartıyla, 58 yaşını dolduracağı 2020 de kısmi yaşlılık
aylığı ile emekli olabilir.
İktisadi Dayanışma Gazetecilik
Matbaacılık ve Danışmanlık Ltd. Şti -
Türkiye' nin En Büyük Mevzuat Portalına Hoş Geldiniz. |
