|
Sigortasız olduğu dönemde doğum yapanda
borçlanabilmeli
Ekrem Sarısu - 08 Mayıs 2008 Perşembe - Posta
Soru: 1975 doğumluyum. 1993 te okuldan
sigortalı oldum. İlk defa sigortalı olarak 1995 te işe girdim. Toplam 964 gün
prim ödemem var. Eski sistem de isteğe bağlı sigorta yaptıramıyordum. Yeni
sistem de isteğe bağlı yatırabilir miyim? Birde biri 2001, biri 2005 doğumlu 2
çocuk annesiyim. Fakat 2 doğumda da çalışmıyordum. Bunlarla ilgili geriye dönük
borçlanma olabiliyor mu? Birde isteğe bağlı sigorta olursa sağlık hizmetlerinden
faydalanma imkanı oluyor mu?
Başak /İstanbul
Cevap: Yeni yasa yürürlüğe girdiğinde isteğe bağlıda 1080 gün prim ödeme şartı
aranmayacak. Zorunlu sigorta kapsamında olmayanlardan isteyenler isteğe bağlı
sigortalı olabilecekler. Ancak, yeni dönemde isteğe bağlı sigorta, Bağ-Kur
şartlarıyla devam edecek. Başka bir anlatımla SSK da isteğe bağlı olmayacak.
Bağ-Kurda isteğe bağlı olacak.
Yasada aksine bir hüküm yok. Bize göre, Sigortalı olmadığınız dönemde yaptığınız
doğumlar nedeniyle ikişer yıldan dört yıl borçlanmanız gerekir. Benzer durum
askerlik borçlanması içinde söz konusu. Askerden geldikten sonra, hatta yıllar
sonra sigortalı olan biri, askerlik süresini nasıl borçlanıyor ve sigorta
başlangıç tarihide askerlik süresi kadar geri gidiyorsa, sizin gibi sigortalı
değilken doğum yapan ve ileri yıllarda sigortalı olan bayanlarda doğum nedeniyle
2 yıl borçlanma yapabilmeli. Ancak, henüz yasa yürürlüğe girmediği gibi, doğal
olarak ortada Sosyal Güvenlik Kurumun uygulama yönetmenliği de yok. Bu konu
önümüzdeki aylarda netleşir. Ancak; geçmiş uygulamalara baktığımızda, idarenin
sigortalı çalışmadığı sırada doğum yapan kadın borçlanamaz diyeceği,
kanaatindeyiz. Tabi ki bu durumda olay mahkemeye taşınacak. Umarız idare bizi
yanıltır da, gereksiz davaların baştan önüne geçmiş olur. Sonuç olarak, iki
doğumunuzdan dolayı borçlanma yapıp yapamayacağınızı zaman içinde öğreneceğiz.
Yeni yasanın yürürlüğünden sonra isteğe bağlı sigortalı genel sağlık sigortası
primi ödeyecek ve sağlık yardımı alacak.
5900 günle 53, 3600 günle 59 yaşında emekli olursunuz
Soru: 1969 doğumluyum bir bayanım. 1996 da sigorta başlangıcım olup, 3400 gün
SSK ya prim ödemem var. Halen isteğe bağlı ödemekteyim, Ne zaman emekli
olabilirim? 3600 le emekli olabilirsem, kaç yaşında olurum?
Yıldız Özbek
Cevap: 23 Mayıs 2002 tarihi itibariyle sizin gibi, 5 yıldan fazla 6 yıldan fazla
7 yıldan az süredir sigortalı olanlar emekli olmak için; 20 yıl sigortalılık
süresi, 5900 gün prim ödeme ve 53 yaş şartlarına tabi bulunuyor. 2500 gün daha
prim ödeyerek 3400 gün olan prim ödemenizi 5900 güne tamamlamanız şartıyla, 53
yaşınızı dolduracağınız 2022 de emekli olabilirsiniz. 200 gün daha prim ödeyerek
prim ödemenizi 3600 güne çıkartmanız şartıyla, 58 yaşınızı dolduracağınız 2027
de kısmi yaşlılık aylığı ile emekli olabilirsiniz.
Tasarı yasalaşmadan evlenmeye bakın
Soru: 1 Haziran 2000 tarihinden beri bir şirkette sigortalı olarak
çalışmaktayım. Yakında evlenmeyi düşünüyorum. Evlendiğimde işten ayrılırsam kaç
maaş tazminat alabiliyorum? Ve hukuken ne kadar süre de alabiliyorum? Yeni yasa
beni etkiledi mi?
İrem Özgül-İstanbul
Cevap:Nikah tarihinden itibaren bir yıl içinde, evlilik nedeniyle işinden
ayrılan bayan sigortalılar, kıdem tazminatı alabiliyorlar. 01.06.2000 tarihinde
evlendiğinizi varsayarsak, 8 maaşınız tutarında kıdem tazminatı alarak işinizden
ayrılabilirsiniz. Cumhurbaşkanında imzada olan yeni sosyal güvenlik yasasında
kıdem tazminatıyla ilgili düzenleme yok. Kıdem tazminatı İş Kanununun konusu.
Kıdem tazminatına ilişkin olarak ortada dolaşan bir yasa tasarısı taslağı var.
Taslakta bir fon oluşturulması, kıdem tazminatı için fona işverenlerin düzenli
para ödemesi ve toplanan paraların fon tarafından değerlendirilmesi ve işçi
emekli olurken tazminatını, işveren yerine fondan alması öngörülüyor. Tasarı ne
zaman yasalaşır. Nasıl yasalaşır. Hangi hükümleri içerir. Bunları şu anda bilmek
mümkün değil. Ancak, bildiğimiz, bu tasarı yasalaşmadan önce nikah yaparsanız, 8
maaş tutarında tazminat alarak işinizden ayrılabileceğiniz.
Kıdem Tazminatı için 20 yılın dolacağı 1 Arlık 2009 u beklemelisiniz
Soru: 7 Aralık 1967 doğumluyum. 1 Aralık 1989 da 1 ay süreliğine isteğe bağlı
sigortalı oldum.
Daha sonra 1 Temmuz 1991 den sonra çalışarak prim ödemeye başladım. Halen prim
ödemelerim devam ediyor. Şu ana kadar ödenmiş prim gün sayım 6090 dır. Ne zaman
emekli olabilirim?
Ayrıca, kalan hizmet sürem yanılmıyorsam 1,5 yıl sonra doluyor. Eğer istersem
1,5 yıl sonra işten ayrılıp, çalıştığım iş yerinden tazminatımı alabilir miyim?
Bunun prosedürü nedir acaba?
Arzu Altun
Cevap: 23 Mayıs 2002 tarihi itibariyle sizin gibi 12 yıldan fazla 13 yıldan az
süredir sigortalı olanlar emekli olmak için; 20 yıl sigortalılık süresi, 5375
gün prim ödeme ve 46 yaş şartlarına tabi bulunuyor. Prim ödemeniz yeterli
olduğundan, bundan sonra prim ödemeseniz de 46 yaşınızı dolduracağınız 7 Aralık
2013 tarihinde emekli olabilirsiniz.
Sigortalılık süresi ve prim ödeme şartlarını yerine getirip emekli aylığı için
sadece yaş haddinin dolmasını bekleyenler, isterlerse kıdem tazminatını alarak
işlerinden ayrılabilir, emekli olacağı yaş haddini, çalışmadan bekleyebileceği
gibi, başka bir işyerinde, hatta ayrıldığı işyerinde çalışarak da
bekleyebilirler. Bunun için yapılması gereken, SSK dan süre ve prim ödeme
şartının yerine getirildiği ve emekli aylığı için sadece aranan yaşın dolmasının
beklendiğine dair bir yazı alıp işverene ibraz etmektir. Prim ödemeniz yeterli
olduğundan, 20 yıllık sigortalılık sürenizi dolduracağınız 1 Aralık 2009
tarihinde kıdem tazminatınızı alarak işinizden ayrılabilirsiniz.
3.5 yılı geçirmeyin yoksa Bağ-Kur şartlarına tabi olursunuz
Soru: 1958 doğumluyum. Sigorta başlangıç tarihim 1991 Ocak ayı. Tarım
sigortasından şu an emeklilik şartlarını yerine getirdim ve emeklilik hakkını
elde ettim. Emekli aylığı bağlanması için Sadece askerlik borçlarım kaldı. Fakat
Tarım Sigortası olarak sigortam var ama, bir zaman sonra şehirde kendime bir iş
kurdum. Vergi mükellefi oldum. Vergi mükellefi olmam tarım sigortalı olmam
emekliliğime zarar verir mi? Verirse ne yapmam lazım?
Üzeyir Aydın
Cevap: Vergi mükellefi olduğunuz tarihten itibaren, zorunlu Bağ-Kur sigortası
kapsamına girersiniz. Zorunlu sigorta kapsamında olan Tarım sigortasına prim
ödeyemez. Şayet Vergi mükellefi olalı 3.5 yılı geçmemişse, bu durum tarım
sigortasından emekli olmanıza mani değil. Vergi mükellefiyetinizi kapatın. Tarım
sigortasından emekli aylığınız bağlatın. Daha sonra, sosyal güvenlik destek
primi ödeyerek eski faaliyetinize devam edebilirsiniz. Aksi halde, vergi
mükellefiyetinizin üstünde 3.5 yıl geçerse, bu defa Bağ-Kur şartlarıyla en az
9000 gün prim ödeyerek emekli olmanız gerekir. Aman dikkat…
SSK 7000, Bağ-Kur 9000 gün arar
Soru: 01 Eylül 1969 doğumlu bayanım. 30 Nisan 2004 tarihinden beri şirket
ortağıyım. Bağ-Kur primi ödüyorum. S.S.K kaydım yok. Yeni yasa çıkmadan, SSK ya
kayıt olmam bir avantaj sağlar mı? Bağ-Kur’dan ne zaman emekli olurum. SSK ya
geçsem ne zaman emekli olurum? Bilgilendirirseniz memnun olurum.
Hapı Güler-UŞAK
Cevap: Şirket ortaklığınızdan dolayı Bağ-Kur sigortalısı olduğunuz sürece SSK ya
prim ödeyemezsiniz. Ancak, şirket ortaklığından ayrılıp, Bağ-Kur sigortanızı
kapatmanız halinde SSK ya geçebilirsiniz. SSK ya bugün geçebileceğiniz gibi,
yeni yasa yürürlüğe girdikten sonrada geçebilirsiniz. SSK da emekli olmak için,
7000 gün prim ödeme ve 58 yaş şartlarına tabisiniz. 7000 gün prim ödemeniz
şartıyla, 58 yaşınızı dolduracağınız 1 Eylül 2027 tarihinde emekli
olabilirsiniz.
Bağ-Kurda ise, 25 tam yıl(9000 gün) prim ödemek şartıyla 58 yaşınızı
dolduracağınız 1 Eylül 2027 tarihinde emekli olabilirsiniz. SSK ve Bağ-Kurda
aynı tarihlerde emekli olmanız karşın, SSK da 7000 gün prim öderken, Bağ-Kura
9000 gün prim ödemeniz gerekiyor.
Eksik olan 1285 gün primi öderseniz emekli olursunuz
Soru: 1957 doğumluyum.1 Ağustos 1994 ten itibaren sigortalı olarak alışmaya
başladım. Ne zaman emekli olurum? Ne zaman emekli aylığı almaya başlarım?
Reyhan Ateş
Cevap: SSK kayıtlarına göre, 1 Ocak 1995 den itibaren prim ödemeye
başlamışsınız. Şayet başlangıcınız sorunuzda belirttiğiniz tarihse ve bunu
kanıtlayabiliyorsanız SSK ya başvurarak yanlışın düzeltilmesini talep edin. 1
Ocak 1995 başlangıcınıza göre, emekli olmak için; 20 yıl sigortalılık süresi,
5750 gün prim ödeme ve 51 yaş şartlarına tabisiniz. 1285 gün daha prim ödeyerek
prim ödemenizi 5750 güne tamamlayacağınız tarihte emekli olabilirsiniz. Ara
vermeden prim öderseniz Aralık 2011 ayı sonunda emekli olursunuz.
48 yaşını doldurduğun tarihte emekli olursunuz
Soru: 17 Ağustos 1963 doğumluyum. SSK giriş tarihim 01 Ekim 1981 SSK’dan 250 gün
prim ödemem vardı. SSK’daki 250 günlük prim ödememi sigorta birleştirmesi
yaparak Bağ-Kur’a aktardım. 10 Eylül 1986’dan beri Bağ-Kur’luyum. Bugüne kadar
aksatmadan primimi ödedim. Askerliğimi 1982-1984 yılları arasında 20 ay olarak
yaptım. 2008 Aralık ayında da Bağ-kur’a borçlandım ve bedelini ödedim. Fakat
henüz ödemedim (Altı aylık ödeme süresi hakkımı kullanıyorum).Bu şartlar altında
ne zaman emekli olabilirim?
Cafer Can / Antalya
Cevap: 1 Haziran 2002 tarihi itibariyle Bağ-Kura 25 tam yıl prim ödeme süresini
doldurmaya sizin gibi, 6.5 yıldan fazla 8 yıldan az kalanlar emekli olmak için,
25 tam yıl prim ödeme ve 48 yaş şartlarına tabi bulunuyor. Mayıs 2009 ayına
kadar prim ödemeye devam ederek, prim ödemenizi 25 tam yıla tamamlamanız
şartıyla, 48 yaşınız dolduracağınız 17 Ağustos 2011 tarihinde emekli
olabilirsiniz.
Bulgaristan’daki çalışmanızın 6.5 yılını borçlanırsanız hemen emekli
olabilirsini
Soru: Bulgaristan göçmeniyim. 1989 yılında Türkiye’ye yerleştik. Bulgaristan da
1975 başlangıç 1989 bitişli sigortam vardı kesintisiz. Daha sonra Türkiye’de 1
Kasım 1989 da sigortalı olarak çalışmaya başladım. Bugüne kadar 5963 gün prim
ödemem var. 19 Ağustos 1957 doğumluyum. Ve ne zaman emekli olabilirim. Ve de her
hangi bir ödeme yapmam gerekecek mi? primlerim dolu olduğu halde
Mehmet Öztürk
Cevap: 23 Mayıs 2002 tarihi itibariyle sizin
gibi 12.5 yıldan fazla 14 yıldan az süredir sigortalı olanlar, emekli olmak
için; 25 yıl sigortalılık süresi 5450 gün prim ödeme ve 51 yaş şartlarına tabi
bulunuyor. Prim ödemeniz yeteli olduğundan 25 yıllık sigortalılık süresini
dolduracağınız 1 Kasım .2014 tarihinde emekli olabilirsiniz. Yeni sosyal
güvenlik yasası, 1 Ocak 1989 dan yasanın yürürlüğe girdiği tarihe kadar zorunlu
göçe tabi tutulan soydaşların, Bulgaristan’daki çalışma sürelerini borçlanarak
kazanma imkanı getiriyor. Cumhurbaşkanında imzada olan ve önümüzdeki günlerde
yürürlüğe girmesi beklenen yeni yasa yürürlüğe girdiğinde, Bulgaristan’daki
çalışma sürelerinizin 6.5 yılını borçlanmanız halinde, hemen de emekli
olabilirsininiz.
İktisadi Dayanışma Gazetecilik
Matbaacılık ve Danışmanlık Ltd. Şti -
Türkiye' nin En Büyük Mevzuat Portalına Hoş Geldiniz. |
