Emekli aylıklarından vergi kesilmez

 

10.06.2008

 

Arşiv Arama

 

Önceki Sayfa

 

Emekli aylıklarından vergi kesilmez

Ekrem Sarısu - 10 Haziran 2008 Salı - Posta

Soru: 13 Aralık 1985 işe giriş tarihim (sakat olarak) 2006 Mart ayında da emekli oldum. Bu yıl zarfı içersinde vergi indiriminden yararlanamadım. Emekli maaşımdan vergi kesintisi olmaması gerekirken raporlarım kurumum tarafından işleme alınmamış. Bundan nasıl yararlana bilirim? Bu konuda lütfen beni aydınlatabilir misiniz?

Aytaç Çolakoğlu

Cevap: Emekli aylıkları vergiye tabi olmadığından, emekli aylıklarından vergi kesilmez. Aldığınız emekli aylığından vergi kesilmiyordur. Emekli olmadan önceki aktif çalışma döneminizde sağlık raporunuzdaki özür derecenize göre, ücretinizin belli kısmının vergiye tabi tutulmaması gerekirdi. Ancak Gelir vergisi kanunundaki “ sakatlık indirimi” adlı haktan yararlanmak için, bulunduğunuz yerdeki defterdarlık veya vergi dairesi başkanlığına başvurarak, idarenin sevk edeceği sağlık kuruluşundan alınacak sağlık kurulu raporu üzerine vergi indirim belgesi almak ve belgeyi ücretin vergilendirilmesinde dikkate alınması için işverene ibraz etmek gerekiyor. İşgününün en az;

-yüzde 80 ini kaybedenler birinci derecede sakatlar için ücretin 600 YTL si(2008 haddi),

-Yüzde 60 ını kaybedenler ikinci derecede sakatlar için ücretin 300 YTL si(2008 haddi),

-yüzde 40 ını kaybedenlerde üçüncü derece sakatlar için ücretin 150 YTL si(2008 haddi),


Sakatlık indirimi olarak gelir vergisine tabi tutulmaz. Şayet yükümlülüklerinizi yerine getirmenize rağmen işverenin hatasından dolayı ücretiniz sakatlık indirimi yapılmadan vergiye tabi tutulmuşsa veya sakatlık indirimi yapılmasına rağmen, sağlanan vergi avantajı size işverence ödenmemişse, işverenden talep edebilir, ödenmemesi halinde de dava açarak yargı yoluyla hakkınızı almaya çalışabilirsiniz. Ancak; hakkınızı vergi indirim belgesini işverene ibraz ettikten sonra aldığınız ilk ücret üzerine aramanız gerekirdi. Neden ücretim vergiye tabi tutuldu? Ücretimden sakatlık indirimi yapılmadı diye. Yıllar sonra, hakkını aramanız mahkemeye inandırıcı gelmeyebilir. Sonucun ne çıkacağı belli olmaz.

Yasa borçlanma hakkı getirmedi

Soru: 2 Aralık 1987 de SSK lı oldum. 1990 dan sonra evlendiğim için çalışmadım. 2006 yılında isteğe bağlı olarak SSK mı ödüyorum. Yeni çıkan yasadan geçmişe dönük borçlanma yapıp yapamayacağım konusunda beni bilgilendirirseniz sevinirim.
Gülhan Vardar

Cevap: Yeni yasa maalesef emekliliğe kolaylık getirmiyor. Prim borcu olanlara borçlarını ödemek için kolaylık getiriyor. 1990 ile 2006 yılları arasındaki boş günlerinizi borçlanarak kazanmanız mümkün değil.

5150 gün prim ödeyip 43 yaşınızı doldurmalısınız

Soru: Sigorta başlangıç tarihim 01 Aralık 1996 dır. 1997 de 3 ay bir yerde, daha sonra ocak 1998 den Temmuz 2001 e kadar bir kurumda, Temmuz 2001 den Şubat 2004 e kadar yaklaşık 2.5 yıl ara boşluğum var. Şubat 2004 den beri de son işyerimde Çalışmaya başladım ve halen çalışmam devam ediyor. SSK internet sayfasından prim ödeme gün sayım 2996 olarak öğrendim. Değişen son yasalar sonrasında, emekli olmak için kaç iş günü ve kaç yaşına kadar çalışmam gerektiği hususunda bilgilendirmenizi rica ederim.

Aytül GAZİOĞLU

Cevap: Emekli olacağınız şartları yeni yasa değil. Bugünkü yasa belirliyor. Bu açıdan yeni yasa emekli olacağınız yaşı, tarihi ve prim ödeme şartınızı değiştirmiyor. 23 Mayıs 2002 tarihi itibariyle sizin gibi 15 yıldan fazla 16 yıldan az süredir sigortalı olanlar emekli olmak için; 20 yıl sigortalılık süresi, 5150 gün prim ödeme ve 43 yaş şartlarına tabi bulunuyor. 2154 gün daha prim ödeyerek, 2996 gün olan prim ödemenizi 5150 güne tamamlamanız şartıyla, 20 yıllık sigortalılık sürenizi dolduracağınız 1 Aralık 2016 tarihinde 43 yaşınızı dolduruyorsanız emekli olabilirsiniz. Doldurmuyorsanız 43 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz.

Emekli aylığının prime esas kazanç ve prim ödeme gün sayısı belirliyor

Soru: Emekliliğime 5 yıl kaldı. Prim ödemeleri 150-900 YTL arasında değişmekte.

Bu ödemelere karşılık gelen emekli maaşları konusunda, kurumdan herhangi

Bir bilgi alamadım. Şimdi 300 YTL ödeyerek başladım. Bu primi her yıl artırılmalı mıyım? Örneğin bundan sonra 500 YTL prim ödersem ileride ne kadar emekli maaşı alabilirim?

Turgay Kodaloğlu
Cevap: Aylık bağlama usulü sürekli değiştiriliyor. Yapılan değişikliklerde tahmin edeceğiniz üzere, hep emekli aylıklarını azaltacak yöndeki düzenlemeler. Çünkü değişiklikler sosyal güvenlik kurumlarının gelirlerini artırmak ve giderlerini azaltmak için yapılıyor. Bu amaca yönelik olarak 1999 da 4447 sayılı yasa ile yapılan düzenleme ile 1 Ocak 2000 tarihinden itibaren değiştirilen emekli aylığı hesaplama usulü, bu kez de 5510 sayılı yasa ile 1 Ekim 2008 tarihinden itibaren tekrar değiştirildi. Dolayısıyla sorunuza kurumdan cevap verilememesi gayet normal. Çünkü; sorunuzun ezbere verilecek bir cevabı yok. Sorunuz; tüm çalışma sürenizde kuruma bildirilen ve üstünden prim hesaplanan kazançlarınızın tespiti ve prim ödeme gün sayınızın belirlenmesi sonucu, 31 Aralık 1999 tarihine kadar olan süre için, bu tarike kadar uygulanan usule göre bir kısmi aylık hesaplanmasını, 1 Ocak 2000 den 1 Ekim 2008 tarihine kadar olan çalışma süresi için bir kısmi aylık hesaplanmasını, ayrıca 1 Ekim 2008 den emekli olacağınız tarihe kadarda(tahmini kazanç bildirimleri üstünden) bir kısmi aylık hesaplanmasını gerektirmektedir. Bilgisayar ve program desteği olmadan bu tür bir hesaplamanın saatlerce süre alacağına hiç şüphe yoktur.

Ancak emekli aylığının tutarını belirleyen unsurları özetlersek ödeyeceğiniz prim tutarına kendiniz karar verebilirsiniz. Emekli aylığının tutarını; ortalama kazanç(OK) tutarı ile aylık bağlama oranı(ABO) belirliyor(Emekli aylığının tutarı = OK x ABO). Bunlardan Ortalama kazanç tutarını; her ay kuruma bildirilen ve üstünden prim hesaplanan kazanç Tutarı(bugün için en az 608.40 YTL en çok 3.954.60 YTL bildirilebilmektedir) belirliyor. Kuruma bildirilen prim hesabına esas kazanç tutarı ne kadar yüksek olursa, emekli aylığı tutarına o kadar olumlu yansıyor. Aylık bağlama oranını da prim ödeme gün sayısı belirliyor. Aylık bağlama oranı da, ne kadar fazla prim ödenirse o kadar yüksek oluyor. Sonuç olarak ne kadar fazla kazanç üstünden, ne kadar uzun süre prim öderseniz o kadar yüksek emekli aylığı alırsınız.

Kayınvalideniz 11 yıl borçlanırsa hemen emekli olur

Soru: Kayınvalidem 10 Ağustos 1955 Bulgaristan doğumlu. 12 Ekim 1989 yılında Türkiye' de sigortalı olarak çalışmaya başladı. 04 Haziran 2008 tarihine kadar SSK ya 1065 gün prim ödemesi var. Bulgaristan' da 11 yıl 6 ay belgelenmiş çalışması var. Bulgaristan' daki çalışma sürelerini en az ne kadarını borçlanırsa, Türkiye' de en kısa sürede tam emekli olmaya hak eder?

Levent SAYAN

Cevap: Kayınvalideniz Bulgaristan çalışmasının 11 yılını borçlanması halinde, sigorta başlangıç tarihi 11 yıl geri giderek, emekli olmak için 20 yıl sigortalılık süresi ve 5000 gün prim ödeme şartına tabi olur. Borçlanma bedelini ödediği tarihte şartları yerine getirmiş olacağından hemen emekli olabilir.

Af eksik günlere borçlanma hakkı getirmedi

Soru: Annem 1961 doğumlu. SSK başlangıcı 25 Aralık 1992 dir. İsteğe bağlı başlangıcı ise, 25 Ocak 1993 olup, 3600 gün aralıksız prim ödedi ve 25 Ocak 2003 tarihinde isteğe bağlı sigortası durdurdu. 25 Eylül 2006 tarihinde yeniden isteğe bağlı sigorta primlerine ödemeye başladık ve hala ödemeye devam etmekteyiz. Bu gün itibariyle 4200 günümüz oldu. 2003-2006 tarihleri arasında ki boşluğu bu aftan yararlanarak ödeme imkanımız var mı? Emekli olmak için sigortalılık süresi 20 yıl mı gerekiyor? Yoksa 18 yıl mı gerekiyor? 48 yaşında emekli olma imkanı var mı?
Bayram Akar

Cevap: Annenizin 2003-2006 tarihleri arasındaki prim ödememiş günlerini, af kanunundan yararlanarak prim ödemek suretiyle kazanamazsınız. Çünkü; af kanunu bu tür bir borçlanma imkanı getirmedi. Af kanunu; tahakkuk etmesine rağmen süresinde ödenmeyen prim borçlarına ödeme kolaylığı getirdi. Annenizin prim borcu olmadığından aftan yararlanması da söz konusu değil. Anneniz emekli olmak için; 20 yıl sigortalılık süresi,5600 gün prim ödeme ve 49 yaş şartlarına tabi. 1200 gün daha pim ödeyerek 4200 gün olan prim ödemesini 5600 güne tamamlaması şartıyla 20 yıllık sigortalılık süresini dolduracağı 25 Aralık 2012 tarihinde emekli olabilir.

Askerlik borçlanması ile 52 yaşında emekli olursunuz

Soru: 1965 doğumluyum. 1 Kasım 1991 sigortalı olarak çalışmaya başladım. 6000 iş gününe yakın prim ödemem var. Askerliğimi borçlanarak bedelini yatırsam emekli olmama faydası olur mu? Askerliği de yatırırsam ne zaman emekli olurum?

Emrah Gül

Cevap: Askerliğinizi sigorta başlangıç tarihinden önce yaptığınızdan borçlanmak yararlı. Askerlik sürenizi borçlanmanız halinde, sigorta başlangıç tarihiniz askerlik süreniz (askerliğinizin 18 olduğu varsayılmıştır) kadar geri gider ve emekli olmak için; 25 yıl sigortalılık süresi, 5525 gün prim ödeme ve 52 yaş şartlarına tabisiniz. Prim ödemeniz yeterli olduğundan bundan sonra prim ödemeseniz de 52 yaşınızı dolduracağınız 2017 de emekli olabilirsiniz. Askerlik borçlanması yapmazsanız, 5600 gün prim ödeme ve 53 yaş şartlarına tabi olarak 53 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz.

41 yaş 2 ayı dolduruyorsanız emekli olabilirsiniz

Soru: 1984 yılının Eylül ayı itibariyle Hava Kuvvetlerinde Muvazzaf Astsubay olarak işe başladım. 1984 yılının Eylül ayından 2000 yılının Ocak ayına kadar Emekli Sandığında ve hava kuvvetleri bünyesinde toplam 16 yıl hizmet verdim. Daha sonra kendi isteğim ile mecburi hizmet yılını doldurup istifa ettim. Müstafi olarak ayrıldım. 2000 yılından sonra toplam olarak SSK da 1329 iş günü hizmetim görülmektedir. Sorum şu; 16 yıl hava kuvvetleri görevim ve silahlı kuvvetlere özel artı yıpranmalarım bulunmakla beraber, hangi kurumdan nasıl emekli olacağım konusunda kimse bana net bilgi veremiyor. Bu konuda bilgi vermenizi rica ederim

Ekrem Aravari
Cevap. Primi ödenmiş son yedi yılda(2520 günde) fazla prim ödenen(1260 gün) kurumdan emekli olunuyor. Bugün için son yedi yılda SSK ya fazla prim ödemeniz olduğu için, SSK dan emekli olmak durumundasınız. SSK da emekli olmak için; 25 yıl sigortalılık süresi, 5225 gün prim ödeme ve 48 yaş şartlarına tabisiniz. Ancak, Emekli Sandığı hizmetinizden dolayı 1380 gün fiili hizmet süresi zammı almaktasınız. Fiili hizmet süresi zammı, sigorta başlangıç tarihinizi 1380 gün geri götürerek, emekli olmak için, 25 yıl sigortalılık süresi 5000 gün prim ödeme ve 45 yaş şartlarına tabi olmanızı sağlıyor. 1380 gün fiili hizmet süresi zammı ayrıca yaş haddinden de indirildiğinden, emeklilik için aranan yaş haddinizde, 41 yıl 2 aya düşmektedir. Sonuç olarak 25 yıllık süre ve prim ödeme şartını yerine getirdiğinizden, 41 yaş 2 ayı dolduruyorsanız(doğum tarihinizi bildirmemişsiniz. 41 yaşınızı doldurup 42 den 2 ay gün almışsanız) istediğiniz zaman SSK dan emekli olabilirsiniz.

Başlangıç tarihinizi 1983 e götüremezsiniz

Soru: Doğum tarihim 17 Ağustos 1964 dür. Askerliğimi yaptıktan sonra, sigorta başlangıç tarihim 1 Şubat 1986 olup bugüne kadar 7500 gün prim ödemem var. 1983 senesinde işyeri açmıştım.(1 yıl kadar) Ama Bağ-Kur' a giriş yapmadım. Fakat Vergi Dairesinde 1983 yılına ait mükellefiyet kaydım var. Şimdi Bağ-Kur'a müracaat etsem, SSK başlangıcımı 1983 e çekme imkânım olur mu? Bağ-Kur affı beni kapsıyor mu?

Ahmet

Cevap: Bağ-Kura süresi içinde kayıt ve tescilini yaptırmayanların sigortalılık hak ve yükümlülükleri 4 Ekim 2000 den itibaren başlatılmaktadır. Bu tarihten önce Bağ-Kura kayıt ve tescil mümkün olmadığından, 1983 yılı için Bağ-Kura kayıt yaptıramazsınız. Af yasası da bu imkân veren bir düzenleme içermiyor. Sonuç olarak, sigorta başlangıç tarihinizi 1983 e götürmeniz mümkün değil.

17 yılı doldurmanız gerekiyor
Soru: 10 Temmuz 1977 doğumluyum. % 46 özürlü raporum var ve sigorta başlangıcım 01 Nisan 1996. Yeni yasaya göre ne zaman emekli olabilirim?

Atila

Cevap: Yeni yasa değil, bugünkü yasa şartlarıyla emekli olacaksınız. Sizin gibi 6 yıldan fazla 9 yıldan az süredir sigortalı olan vergi indirim hakkı almış 3. derece özürlüler emekli olmak için; 17 yıl sigortalılık süresi, 3920 gün prim ödeme şartlarına tabi bulunuyor. Ara boşluğunuz yoksa prim ödeme şartını yerine getirdiğinizden, vergi indirim hakkı almanız şartıyla bundan sonra prim ödemeseniz de 17 yıllık sigortalılık sürenizi dolduracağınız 1 Nisan 2013 tarihinde yaş şartı aranmadan emekli olabilirsiniz.

İktisadi Dayanışma Gazetecilik Matbaacılık ve Danışmanlık Ltd. Şti - Türkiye' nin En Büyük Mevzuat Portalına Hoş Geldiniz.

 

Ekrem Sarısu

 

Okunma: 3261

Diğer Yazıları

 


Yazarın En Çok Okunan 5 Yazısı

 

Emekli aylıklarından vergi kesilmez