|
|
|
|
|
Yurtdışı kısmi aylıkla emekli olabilirsiniz |
|
13.07.2008 |
|
| ||
| Yurtdışı kısmi aylıkla emekli olabilirsiniz Ekrem Sarısu - 13 Temmuz 2008 Pazar - Posta Yurtdışı kısmi aylıkla emekli olabilirsiniz Soru:1964 doğumluyum. Eylül 1983 ayında ilk defa sigortalı olarak Almanya’da çalışmaya başladım. 6 aylık sigorta sürem var. Türkiye’ye kesin dönüş yaptıktan sonra çalışmama bir süre ara verdim. Daha sonra(2000 yılında) Türkiye’de sigortalı olarak çalışmaya başladım. Fakat; 6 yıl çalışmama rağmen işverenim ara dönemlerle beni 1 yıl tam sigortalı göstermiş. 31 Ekim 2007 tekrar sigorta başlangıcım var ve halen sürüyor. Acaba, geçmişe dair borçlanabilir miyim? Yeni yasa beni kapsar mı? İsteğe bağlı mı? Yoksa 28 Temmuz’a kadar işlemlerimi yurt dışına bakan SSK Unkapanı’na dilekçe ile acele müracaat etmeli miyim? Emekli olma yaşım sürem ne kadardır? Nesrin Güler Cevap: Geçmişteki prim ödenmemiş boş günleri borçlanma gibi bir hakkınız yok. Maalesef ne yeni sosyal güvenlik yasası, ne de af yasası bu tür bir borçlanmaya izin vermiyor. Ancak, 6 yıl çalıştığınız halde SSK ya bildirilmediğinizi kanıtlayabilirseniz, işvereniniz hakkında İş Mahkemesini “Hizmet tespit davası” açabilirsiniz. Mahkemeyi kazanmanız halinde, sigortalılık süreniz 6 yıl artar. Almanya ile aramızda ikili sosyal güvenlik sözleşmesi olduğundan, Almanya’daki sigortalılık süreniz ile, Türkiye’deki sigortalı sürelerinizi birleştirerek kısmi aylıkla emekli olabilirisiniz. Emekli olmak için; 20 yıl sigortalılık süresi, 5000 gün prim ödeme ve 40 yaş şartlarına tabisiniz. Almanya süreniz dahil toplam prim ödemenizi 5000 güne tamamlayacağınız tarihte, kısmi aylıkla emekli olabilirsiniz. 1 Ekimden önce veya sonra emekli olmanız artı kazanç sağlamaz Soru: 9 Mart 1953 doğumluyum. 1 Temmuz 1971 tarihinde sigortalı olarak çalışmaya başladım. 1975 yılının Temmuz ayında bir kamu kuruluşunda işçi olarak çalışmaya başladım ve halen de çalışmaktayım. Sorularım şunlar: 1) 33 sendir çalıştığım kamu kuruluşundan tazminatı mı nasıl alacağım? 2) 1 Ekimden önce emekli olmam bana ne kazandırır. 3) 1 Ekim’den sonra emekli olursam zararım olur mu? 4) 1 Ekim’den sonra dul kalan eşe ne kadar maaş bağlanır? 5) 1 Ekim’den sonra kıdem tazminatı fondan nasıl alınacak? Uygulama ne şekilde olacak? Adil/Bolu Cevap: 1) Kıdem tazminatı uygulamasında değişiklik yapılmadı. Her bir yıl için son aldığınız ücretinizin brüt tutarı kadar kıdem tazminatı alacaksınız. 2) 1 Ekimden önce emekli olanız, artı bir kazanç sağlamaz. 3) 1 Ekimden sonra emekli olursanız herhangi bir zararınız olmaz. 1 Ekim 2008 tarihi itibariyle, bu tarihe kadar olan çalışma süreleriniz için mevcut yasaya göre bir kısmi aylık hesaplanacak. Bir de, 1 Ekimden emekli olacağınız tarihe kadar olan çalışma süreleriniz için yeni yasaya göre kısmi aylık hesaplanacak. İki kısmi aylığın toplamı emekli aylığınızı oluşturacak. Bu açıdan 1 Ekim 2008 itibariyle kazanılmış aylık hakkınız korunduğundan, 1 Ekimden sonra emekli olmanızdan herhangi bir zararınız olmaz. 4) 1 Ekimden sonra dul eşe; ölen sigortalının aylığının yüzde 50 si oranında dul aylığı bağlanacak. Ancak, aylık bağlanmış çocuğu bulunmayan ve sosyal güvenlik kurumlarına tabi olarak çalışmayan veya kendi çalışmasından dolayı gelir ve aylık almayan eşe yüzde 75 oranında aylık bağlanacak. 5) 1 Ekimde yeni sosyal güvenlik yasası uygulama girecek. Kıdem tazminatı uygulaması henüz değiştirilmedi. Bir ara ortada gezen yasa tasarı taslakları da ortadan kayboldu. Demek ki en azından şimdilik değişiklik düşünülmüyor. Ayrıca, değiştirilse bile kazanılmış haklar korunur. Yasa yürürlüğe girdikten sonra hak edilen tazminatlar için uygulanabilir. Sizin için bir risk görünmüyor. Evlenmediğiniz sürece yetim aylığınız kesilmeyecek Soru: 1968 doğumluyum. 1985 tarihinde SSK girişim var. SSK ya 2100 günü çalışarak, 1440 günü de isteğe bağlı olmak üzere toplam 3540 gün prim ödedim. Şu anda hala isteğe bağlı prim yatırıyorum. Ve emekli olabilmek için 4,5 yıl daha prim yatırmaya devam edeceğim. Yeni düzenlemelerden sonra, son 7 yıl prim yatırılan kurumdan emekli olunuyormuş. Ve isteğe bağlı prim ödemeleri Bağ-Kura sayılacakmış. SSK emeklisi olacağım diye hesap ederken, bu yasa beni etkiler mi? Mevcut durumum itibariyle bu değişikliklerden etkilenerek Bağ-Kur’dan mı emekli edilirim? Diğer sorum ise; İleride SSK’dan Emekli olduğumda Emekli Sandığından aldığım yetim aylığım kesilir mi? Halenur Genç Cevap: Primi ödenmiş son yedi yıl(son 2520 günde) içinde fazla prim ödenen(en az 1260 gün) kurumdan emekli olunuyor. 1 Ekim 2008 den itibaren isteğe bağlı sigorta Bağ-Kur’da devam edecek. Başka bir anlatımla, isteğe bağlıya ödenen primler Bağ-Kur sigortasına ödenmiş gibi dikkate alınacak. Bu açıdan 1 Ekimden sonra isteğe bağlıya bir plan dâhilin de prim ödenmesi gerekiyor. Aksi halde sorunuzda da belirttiğiniz gibi, Bağ-Kur’dan emekli olmak zorunda kalınabilir. Bu açıdan primi ödenmiş son yedi yıl içinde SSK ya en az 1260 gün prim ödemek gerekiyor. Örneğin; sigorta başlangıcınız 24 Mayıs 1985 ve sonrası bir tarihse, emekli olmak için; 20 yıl sigortalılık süresi, 5075 gün prim ödeme ve 42 yaş şartlarına tabisiniz. 1 Ekim itibariyle toplam prim ödemenizi 3620 güne çıkarttığınızı varsaydığımızda, 1 Ekimden sonra isteğe bağlı sigortaya 1230 gün(41 ay) prim ödedikten sonra, isteğe bağlıdan çıkıp çalışarak SSK ya 225 gün prim ödemeniz halinde, son yedi yılda SSK ya fazla prim ödemiş olacağınızdan SSK dan emekli olabilirsiniz. Emekli Sandığından yetim aylığı aldığınız için şanslı sayılırsınız. Çünkü, emekli sandığı diğer sosyal güvenlik kurumlarına tabi olarak çalışan veya bu kurumlardan emekli aylığı alan kız çocuklarının yetim aylığı kesmez. Oysa, SSK ve Bağ-Kur emekli aylığı alan kız çocuklarının yetim aylığını keser. Evlenmediğiniz sürece, emekli olsanız da yetim aylığı almaya devam edersiniz. SSK dan dul aylığı alan kadın evlendiğinde çeyiz yardımı alamaz Soru: Annem,babamdan SSK' dan dul maaşı almakta iken 2004 yılında evlenmiştir.Ancak bugünkü tarihe kadar bilgisi olmadığından evlenme yardımını talep etmemiştir.(Çeyiz parası), Fakat 1 ay önce bu para için talepte bulunmuş,kurumdan gelen yazıda dul eşe yardımda bulunamayacağı bildirilmiştir. (Yeni kanuna göre bunun olamayacağını söylediler) Fakat, annem 2004 yılında evlendiği için, eski yasadan faydalanamıyor mu? Eski Kanuna göre geçerliliği yok mudur? Bizi en kısa zamanda aydınlatırsanız, seviniriz. Mine Sezer Cevap: SSK, eşinden dolayı dul aylığı alırken evlenen kadına evlenme yardımı(çeyiz yardımı) ödemez. Bugün uygulanan yasaya göre evlenen dul kadına çeyiz yardımı ödenmez. SSK; ana veya babasından dolayı yetim aylığı almaktayken evlenen kız çocuğuna 24 aylık tutarında çeyiz yardımı öder. Ancak, evlenen dul kadına da çeyiz yardımı yapılması yönündeki düzenleme, 1 Ekim 2008 de uygulamaya girecek 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununda(yeni yasa) yer alıyordu. İşçi kesiminin temsilcisi olan sendikacılar, dul kadına çeyiz yardımı ödenmesine karşı çıkarak yasadan çıkarttırdılar. Sonuç olarak 1 Ekimden sonra dul aylığı alırken evlenen kadınlar yeni yasaya göre de, evlenme yardımı alamayacaklar. Özürlü hakkıyla yaş aranmadan emekli olabilirsiniz Soru: 20 Mayıs 1972 doğumluyum.1987' de meslek lisesinde yaptığım staj dolayısıyla okul tarafından sigortalı oldum. okulu bitirdikten sonra 1996 da da çalışmaya başladım. Ayni sayfada 1991 da benim numarama başka biri tarafından da yaklaşık 40 günlük sigorta primi ödenmiş görünüyor. Başlangıcım da 1996 görünüyor. Staj başlangıcım olan 1987 ile 1996 arasında prim ödemesi görünmüyor. Şu anda özel bir firmada çalışmaktayım. Daha önceden aldığım ve hali hazırda şirketimde bulunan yüzde 40 özürlü raporum var. Ve vergi indiriminden yaralanıyorum. 4000 günden fazla prim ödemem var. Ne zaman emekli olabilirim? Bir de yüzde 40 raporum olduğundan 3600 günü doldurunca kıdem tazminatını alarak emekli olabiliyormuşum. Daha sonra yaşı bekliyormuşum. Bu doğruysa emekli olup, aynı şirkette çalışmaya devam edebilir miyim. Benim için daha mı avantajlı olur? Ali Lipa Cevap: Staj döneminde kişiyi emekli eden malullük, yaşlılık ve ölüm sigortalarına prim ödenmediği için, emeklilik açısından başlangıç sayılmaz. Staj döneminde hastalık, iş kazası ve meslek hastalığı sigortalarına prim ödenir. Ve stajyerin hastalanması ve iş kazası ve meslek hastalığı riski sigortalanmış olur. Bu dönemde alınan sigorta sicil numarası ve sicil kartı emekli olana kadar kullanılır. Bu açıdan staj döneminizde prim ödemesi görünmemesi normal. Ayrıca başkasına ait olup, yanlışlıkla dosyanıza işlenen sürenin düzeltilmesi için SSK ya yazılı olarak başvuruda bulunun. 6 Ağustos 2003 tarihi itibariyle sizin gibi, 6 yıldan fazla 9 yıldan az süredir sigortalı olan, vergi indirim hakkı almış 3. derece özürlüler emekli olmak için; 17 yıl sigortalık süresi ve 3920 gün prim ödemesi şartlarına tabi bulunuyor. Prim ödemeniz yeterli olduğundan bundan sonra prim ödemeseniz bile, 17 yıllık sigortalılık sürenizi dolduracağınız 2013 de, yaş şartı aranmadan emekli olabilirsiniz. Tabiî ki; emekli olurken kıdem tazminatınızı da alacaksınız. Emekli olduktan sonra destek primi ödeyerek istediğiniz yerde çalışabilirsiniz. Hem emekli aylığı, hem de ücret alarak çalışmak sizin için daha avantajlı olduğunu hiç kuşku yok. 13 Nisan 2017 tarihinde emekli olabilirsiniz Soru: 1962 doğumluyum. 1981 de ilk sigortalı işe girdim. 1997 ye kadar aralıklı olarak çalıştım. (toplam1665 gün prim ödemem var) 1998 de Devlet memurluğuna geçiş yaptım. Halen de çalışmaktayım. Ayrıca 18 ayda askerlik süremi borçlanarak bedelini ödemiş bulunmaktayım. Ricam ne zaman; ve kaç yaşında emekli olabilirim? Bunu öğrenmek istiyorum. Metin Gökçen Cevap: 23 Mayıs 2002 tarihi itibariyle 25 tam yıl fiili hizmet süresini doldurmaya sizin gibi,14 yıldan fazla 15.5 yıldan az süre kalan emekli sandığı iştirakçileri emekli olmak için; 25 tam yıl fiili hizmet süresi ve 53 yaş şartlarına tabi bulunuyor. Ara vermeden çalışarak fiili hizmet sürenizi 25 tam yıla çıkartacağınız 13 Nisan 2017 tarihinde emekli olabilirsiniz. Özürlü memur 15 yılda emekli olabilir Soru: 22 Mart 1994 tarihinde % 45 sakat kadrosuyla memur olarak işe başladım. 15 Nisan 1991- 31 Ocak 1994 tarihleri arasında SSK’ya tabi geçen 165 prim günüm bulunmaktadır. Sakatlarda 15 yıl dolduktan sonra emekli olunuyor mu? Emekli olabilir miyim? Emekli Sandığı’na bağlı sakat bir memurun emekli maaşı en az ne kadardır? Emekli tazminatı elime en az ne kadar geçer? Cevap: Özürlü kadrosundan işe girenler 15 tam yıl fiili hizmet süresi ile emekli olabilir. 15 yılınızı doldurduğunuzda emekli olabilirsiniz. Taban aylık uygulaması ile ilgili olarak yaklaşık 750 YTL civarında aylık alırsınız. 15 maaş tutarında emekli ikramiyesi alabilirsiniz. Bulgaristan çalışmanızı borçlanabilirsiniz Soru:1965 Bulgaristan doğumluyum. 1995 de Türkiye’ye göç etim.1998 Türkiye’de SSK girişim var. Şu an hala çalışmaktayım. Bulgaristan’da 11 yıl çalışmışlığım var. Bu 11 yılı borçlanabilir miyim? Ne zaman emekli olabilirim? Fatma Öztürk Cevap: 8 Mayıs 2008 tarihi Resmi gazetede yayımlanan yeni sosyal güvenlik yasası ile 1 Ocak 1989 dan sonra zorunlu göçe tabi tutulan soydaşlara Bulgaristan’daki çalışmalarını borçlanma imkanı getirildi. Bulgaristan’daki çalışma sürenizi borçlanabilirsiniz. Türkiye’de 1998 de sigortalı olduğunuzu bildirseniz de, sigorta başlangıcınız kayıtlarda 1 Temmuz 1999 görünüyor. Bu başlangıç tarihine göre, Bulgaristan’daki 11 yıl çalışmanızı borçlanmanız halinde, sigorta başlangıç tarihiniz 11 yıl geri gider ve emekli olmak için; 20 yıl sigortalılık süresi, 5300 gün prim ödeme ve 45 yaş şartlarına tabi olursunuz. Borçlanmadan sonra prim ödemeseniz de, 2010 da 45 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz. Emekli ikramiyesi için bir kamu kurumundan emekli olmanız gerekir Soru: 17 Ekim 1965 doğumluyum. Emekli Sandığına tabi olarak 28 Ocak 1985 tarihinde işe başladım. 10 Ağustos 2002 tarihinde istifa dilekçesini vermeden işten ayrıldım. Bu tarihler arası çalıştığım yıllar için şu an mevcut Yasa’ya göre tazminat hakkım geçerli mi? Emekli olabilmek için bir ödeme yapmam gerekiyor mu? Ödeme yapmazsam da emeklilik hakkım geçerli mi? Ne zaman ve hangi şartlarda emekli olabilirim? Güler GEDİK/İstanbul Cevap: Emekli ikramiyesi alabilmeniz için emekli sandığında tabi bir görevde çalışırken emekli olmanız gerekir. Herhangi bir kamu kurumunda memur olarak çalışmaya başlayıp fiili hizmet sürenizi 20 tam yıla çıkartarak emekli olmanız halinde, emekli ikramiyesi alabilirsiniz. Ayrıca hiçbir işte çalışmasanız da 61 yaşınızı doldurduğunuzda, emekli aylığı bağlanır ve emekli ikramiyenizi de alırsınız. İktisadi Dayanışma Gazetecilik Matbaacılık ve Danışmanlık Ltd. Şti - Türkiye' nin En Büyük Mevzuat Portalına Hoş Geldiniz. |
Ekrem Sarısu
Okunma: 3783 | |||
|
Yazarın En Çok Okunan 5 Yazısı
| ||||
