|
SSK dan 10 yıl erken emekli olabilirsiniz
Ekrem Sarısu - 19 Temmuz 2008 Cumartesi - Posta
Soru: 1 Mayıs 1960 doğumluyum. 1 Mayıs 1976 tarihinde sigorta başlangıcım oldu.
130 günlük sigortam var. 12 yıldır da maliyeye kayıtlıyım. Bağ-Kur başlangıcım
yok. Acaba yeni yasadan nasıl yararlanabilirim? Ne kadar borcum çıkar? SSK ve
Bağ-Kur’u birleştirebilir miyim? Ne zaman ve nasıl emekli olabilirim?
Ahmet SOLAK
Cevap: Bağ-Kur’a süresi içine kayıt ve tescilini yaptırmayanların sigortalılık
hak ve yükümlülükleri 4 Ekim 2000 tarihinden itibaren başlatılmaktadır.
Bağ-Kur’a kayıt ve tescilinizi yaptırıp bu tarihten itibaren hesaplanacak
primleri af kanundan yararlanarak ödemeniz mümkün. Çıkacak borcun tutarını
Bağ-Kura hesaplatmanız gerekiyor. Çünkü; Bilgisayar ve program desteği olmadan
prim borcunu ve gecikme cezası ve gecikme zammını elle hesaplamak hem uzun zaman
alır, hem de sağlıklı olmaz. Emekliliği hak ettiğinizde, SSK ve Bağ-Kur
sürelerinizi birleştirebilirsiniz. Bağ-Kur’da emekli olmak için; 25 tam yıl(9000
gün) prim ödeme ve 58 yaş şartına tabisiniz. Bağ-Kur’da ara vermeden prim
ödeyerek, prim ödemenizi 25 tam yıla çıkartacağınız 24 Mayıs 2025 tarihinde
emekli olabilirsiniz.
Ancak; sigorta başlangıcınızın eski tarih olması, SSK dan emekli olmanız için
büyük avantaj yaratıyor. SSK da yaşa tabi olmadan eski hükümlere göre, 25 yıl
sigortalılık süresi ve 5000 gün prim ödeme şartlarıyla emekli olabilirsiniz.
Bağ-Kur’a 4 Ekim 2000 den itibaren tescilinizi yaptırıp hesaplanan prim
borçlarınızdan ayrıca 3 yıl 3 ay daha prim ödedikten sonra Bağ-Kur sigortanızı
sonlandırıp, SSK lı bir işte çalışarak 1260 gün(3.5 yıl) prim ödemeniz halinde,
SSK dan da emekli olabilirsiniz(ara vermeden prim ödemeniz şartıyla Nisan 2015
ayında)
Eşiniz gününü tamamladıktan sonra prim ödemeyebilir
Soru: 15 Haziran 2008 Pazar günü Posta gazetesinde çıkan yazınızın bir bölümünde
SSK İsteğe bağlı hizmetlerin Bağ-Kur’a aktarılacağını belirtmişsiniz. Eşim için
SSK isteğe bağlı sistemine ödemede bulunuyoruz. Eşimin doğum tarihi 14 Haziran
1968, İlk işe giriş tarihi 1 Mart 1990 SSK ya toplam prim gün sayısı 3868 (1620
günü isteğe bağlı, son 3 yıldır kesintisiz ödüyoruz. ) dür. Emekli olması için,
46 yaş; 20 yıl hizmet süresi; 5375 prim günü istenmektedir. Mevcut durum ile
1507 gün daha prim ödemek şartı ile 14 Haziran 2014 de emekli olabileceği
belirtilmektedir. 5375 günü doldurduktan sonra emekli olabilmek için 4 yıl
beklemek gerekiyor. Bu süre içinde prim ödemeye devam etmeli miyiz? Yapacağımız
extra 4 yıllık ödemenin emekli aylığı açısından bize katkısı olur mu? Ayrıca
kalan 1507 günün primini toplu olarak bir seferde yatırıp aylık ödeme derdinden
kurtulma imkânı var mıdır?
Ercan KURÇ
Cevap: Yeni yasanın 1 Ekim 2008 den itibaren yürürlüğe girmesiyle birlikte
isteğe bağlı sigorta Bağ-Kurda devam edecek. Başka bir anlatımda 1 Ekim 2008 den
itibaren isteğe bağlıya ödenen primler Bağ-Kura ödenmiş gibi dikkate alınacak.
Bu açıdan 1 Ekim’den sonra isteğe bağlı sigortaya belli bir hesap dâhilinde prim
ödemeyenler, Bağ-Kur şartlarıyla emekli olmak zorunda kalabilirler. Eşinizin
emeklilik şartları doğru. 1507 gün daha prim ödeyerek prim ödemesini 5375 güne
tamamlaması şartıyla, 46 yaşını dolduracağı tarihte emekli olacak.
Eşinizin 1 Ekime kadar prim ödemesi muhtemelen 3965 güne yükselir ve emekli
olmak için 1410 gün prim eksiği kalır. Bunun 1230 gününü(41 ay) isteğe bağlı
sigortaya prim ödedikten sonra, sigortalı bir iş yerinde çalışarak 180 gün(6 ay)
prim ödediğinde prim şartını yerine getirir ve bundan sonra prim ödemese de 46
yaşını dolduracağı tarihte SSK’dan emekli olur. Prim gününün fazla olması aylık
bağlama oranını artırır. Ancak; asgari kazanç üstünden prim ödenmesi nedeniyle
taban aylık üstünden aylık bağlandığı durumlarda 3,4 yıl fazla prim ödenmesi
emekli aylığını artırmayabiliyor.
Başlangıcınız uzun vadeli sigorta kollarına ilk defa prim ödediğiniz 1997 dir
Soru: Ben 1995 yılında staj sigortamı başlattım, ancak 1997 yılında SSK işçisi
olarak sigortamı başlattım. Şimdi aradaki iki yılın sigorta gün sayısı olarak
sayılmadığını, fakat işe giriş tarihi olarak 1995 yılının alındığını biliyordum
Bu kanun değişti mi? Yoksa ben yanlış mı biliyordum? Beni aydınlatırsanız
sevinirim.
Mürvet Orman
Cevap: Yasa değişmedi. Çünkü, ortada sorunuzda belirttiğiniz gibi bir yasa yok.
Sizdeki bilgi maalesef yanlış. Uzun vadeli sigorta kolları olarak adlandırılan
ve kişileri emekli eden malullük, yaşlılık ve ölüm sigortasına staj döneminde
prim ödenmediğinden emeklilik açısından başlangıç sayılmıyor. Staj döneminde
alınan sigorta sicil numarası ve sigorta sicil kartının emekli olana kadar
kullanılması ve staj döneminde kısa vadeli sigorta kolları olarak adlandırılan;
hastalık, İş kazası ve Meslek hastalığı sigortasına prim ödenmesi nedeniyle
stajyerin sağlık yardımı alması, sizde olduğu gibi sigortalılarda yanlış
anlamaya yol açıyor. Emeklilik açısından başlangıç tarihi; kişiyi emekli eden
malullük, yaşlılık ve ölüm sigortalarına ilk defa prim ödenen gündür. Başlangıç
tarihiniz olarak, 1997 de, ilk defa malullük, yaşlılık ve ölüm sigortalarına
prim ödediğiniz tarih dikkate alınacaktır.
Bağ-Kur sigortanız 4 Ekim 2000 den itibaren başlatılır
Soru: Kamyon işletmecisi olarak 9 senedir vergi mükellefiydim. Ancak bugüne
kadar Bağ-Kur’a kayıt olmadım. 2 seneden beri de sigortalı olarak çalışmaktayım.
9 senelik açığımı nasıl kapatmalıyım? Bağ-Kur numarası çıkartıp, prim borçlarımı
ödeyerek Bağ-Kur’dan yararlanmak istiyorum. Bu konuda nereye başvurmalıyım?
Yusuf Turan Yavuz
Cevap: Bağ-Kur’a süresi içinde kayıt ve tescilini yaptırmayanların sigortalılık
hak ve yükümlülükleri 4 Ekim 2000 tarihinden itibaren başlatılmaktadır.
Bulunduğunuz yerdeki Bağ-Kur İl Müdürlüğüne başvurarak, bu tarihten itibaren
Bağ-Kur sigortanızı başlatabilirsiniz. Hesaplanan prim borçlarından 31 Mart 2008
tarihine kadar olanları Af kanunundan yararlanarak ödeyebilirsiniz. Af kanundan
yararlanmak için en geç 28 Temmuz 2008 mesai saati sonuna kadar yazılı olarak
başvuru yapmak gerekiyor. Prim aslı ile başvuru yapılan ay sonuna kadar
hesaplanan gecikme zammının yüzde 15 inin ödenmesi halinde gecikme zammının
yüzde 85 i siliniyor.
Kamyon işletmeciliğiniz kesintisiz devam ediyorsa, 4 Ekim 2000 den itibaren
Bağ-Kur sigortanızı tescil ettirdiğinizde, son 2 yıl SSK ya ödemiş olduğunuz
primleri fuzuli ödemiş duruma düşersiniz. Bağ-Kur sigortalısı olunan dönemde
SSK’lı olunamıyor. Ancak ödediğiniz primler boşa gitmez. Aynı dönem Bağ-Kur prim
borcuma mahsup ettirebilirsiniz.
Emekli olduğunuz dönemdeki çalışmanız için kıdem tazminatı alırsınız
Soru: Ben 1998 yılında SSK’dan emekli oldum. Kıdem tazminatı aldım. Halen aynı
iş yerinde çalışmaktayım. Bu çalıştığım 10 yılda tazminat alma hakkım var mıdır?
Hakan BAYRAKTAR/İstanbul
Cevap: Emekli olduktan sonra emekli aylığınızı kestirerek mi? Yoksa aylığınızı
kestirmeden mi? çalıştığınızı belirtmemişsiniz. Emekli aylığınızı kestirerek
çalışmanıza devam ediyorsanız tekrar emekli aylığı bağlatarak işinizden
ayrıldığınızda, çalışma süreleriniz için kıdem tazminatı alırsınız. Emekli
aylığınız kestirmeden destek primi ödeyerek çalışıyorsanız, kendi isteğinizle
işinizden ayrılmamaya bakın. Çünkü; kendi isteğinizle ayrılmanız halinde kıdem
tazminatı alamazsınız. İşverenin haksız yere işinize son vermesi halinde, kıdem
tazminatı alabilirsiniz.
SSK dan 3 yıl erken emekli olabilirsiniz
Soru: 1 Mart 1965 doğumluyum. 1982 ile 1985 yılları arası 800 gün SSK primim
var. 1985 yılında askere gittim. 1988 yılından bu zamana kadar da 7200 gün
primim bulunmaktadır. Bu durumda Bağ-Kur’dan ne zaman emekli olabilirim?
Askerliğimi yatırırsam emeklilik yaşım ne olur? SSK’ya geçmem daha mı avantajlı?
Feda YÜCEL/Ankara
Cevap: Askerlik sürenizi(18 ay kabul edilmiştir) borçlanmanız halinde emekli
olmak için; 25 tam yıl(9000 gün) prim ödeme ve 49 yaş şartlarına tabi olursunuz.
1260 gün prim(3.5 yıl) ödeyerek, askerlik borçlanması dahil 7740 gün olan prim
ödemenizi 9000 güne tamamlamanız şartıyla, 49 yaşınızı dolduracağınız 1 Mart
2014 tarihinde emekli olabilirsiniz.
Bağ-Kur sigortanızı sonlandırdıktan sonra, SSK ya geçip 1260 gün(3.5 yıl) prim
ödemeniz halinde, SSK şartlarıyla emekli olma hakkı elde edersiniz. SSK’ya
sigorta başlangıcınız 23 Mayıs 1982 ve öncesi bir tarihse, prim ödemenizi 1260
güne tamamlayacağınız Ocak 2012 ayında, sigorta başlangıcınız 23 Mayıs 1982 den
sonraki bir tarihse, 47 yaşınızı dolduracağınız 1 Mart 2012 tarihinde emekli
olabilirsiniz. Yaklaşık 3 yıl erken emekli olacağınız için SSK ya geçmeniz daha
lehinize.
Malulen emekli olmanız gerekir dava açın
Soru: 1942 doğumluyum. Malulen emekli olmaya çalışıyorum. Fakat 5 defa emeklilik
için başvuruda bulunmama rağmen dosyam geri geliyor. Geçerli bir açıklamada
bulunan da yok. Sigortadan 1643 gün sigortalılık, 180 gün de askerlik ödemem
var. Fakat 1800 günü doldurmama ve % 76 çalışamaz raporum olmasına rağmen,
emekli olamıyorum. Emekli olabilmem için ne yapmam gerekiyor? 3500 günü
tamamlamam mı gerekiyor?
Hüseyin ÇİFTÇİ
Cevap: Tabi olduğunuz sosyal güvenlik kurumunu belirtmemişsiniz(muhtemelen
Bağ-Kurdur). Ancak; SSK ve Bağ-Kur malulen emekli olmak için; 1800 gün prim
ödemesi ve çalışma gücünün 2/3 ünün(yüzde 66.66 sının) kaybını arar. Sorunuzda
belirttiğiniz gibi 1800 gün prim ödemeniz varsa ve kurumun gönderdiği tam
teşekküllü hastaneden çalışma gücünüzün 2/3 nü kaybettiğinize dair sağlık kurulu
raporu almışsanız, malulen emekli olmanız gerekir. Ancak, Kurumun 5 sefer
talebinizi reddetmesinin bir nedeni olmalı. Kurumdan talebinizin neden
reddedildiğini sorun. Tatmin edici bir cevap alamazsanız, İş Mahkemesine dava
açarak hakkınızı yargı yoluyla almaktan başka çare kalmıyor.
Askerliğiniz sigorta başlangıcından önceyse borçlanın
Soru: 1 Şubat 1966 doğumluyum. 1 Ocak 1988 tarihinde Bağ-Kur girişim var. 2008
af kanunu’ndan yararlanarak 22.239.00 YTL yatırıp, 20 yıl 6 ay Bağ-Kur’lu oldum.
Ne zaman emekli olabilirim? Ayrıca askerlik borçlanmamı yaparsam faydası olur
mu? Bağ-Kur’a sorduğumda faydası olmayacağını söylediler.
Hüseyin MÜLK/Gaziantep
Cevap: Askerliğinizi sigorta başlangıç tarihinden önce yaptığınız anlaşılıyor.
Şayet askerliğinizi sigorta başlangıç tarihinden önce yapmışsanız,
borçlanırsanız emekli olmak için 25 tam yıl prim ödeme ve 49 yaş şartlarına tabi
olursunuz. 3 yıl daha prim ödeyerek prim ödemenizi 25 tam yıla tamamlamanız
şartıyla, 49 yaşınızı dolduracağınız 1 Şubat 2015 tarihinde emekli
olabilirsiniz. Askerliğinizi sigorta başlangıç tarihinden sonra yapmışsanız
borçlanmanıza gerek yok. Zaten askerlik yaptığınız süreye de Bağ-Kur primi
ödeyerek zaten bir anlamda borçlanmışsınız. Askerliğinizi sigorta
başlangıcınızdan sonra yapmışsanız, 4.5 yıl daha prim ödeyerek prim ödemenizi 25
tam yıla çıkartmanız şartıyla, 50 yaşınızı dolduracağınız 1 Şubat 2016 tarihinde
emekli olabilirsiniz.
2.5 yıl daha az prim öder 1 yıl erken emekli olursunuz
Soru:20 Aralık 1968 doğumluyum. 1987 yılının Ocak ayında sigorta girişim var.
300 prim günüm vardır. Daha sonra askerliğimi yaptım ve 8 Haziran 1990 yılında
kendi işimi açarak Bağ-Kur’a kayıt oldum. Ara vermeden bugüne kadar primlerimi
ödemekteyim. Bağ-Kur’dan ne zaman emekli olabilirim? Bağ-Kur’u kapatıp sigortaya
geçsem iyi olur mu? Ve arada emeklilik için ne kadar fark olur?
Faruk KARA/Kastamonu
Cevap: 1 Haziran 2002 tarihi itibariyle 25 tam yıl prim ödeme süresini
doldurmaya sizin gibi 11 yıldan fazla 12.5 yıldan az süre kalanlar emekli olmak
için; 25 tam yıl(9000 gün) prim ödeme ve 51 yaş şartlarına tabi bulunuyorlar. 8
Ağustos 2014 tarihine kadar prim ödeyerek, prim ödemenizi 25 tam yıla
çıkartmanız şartıyla, 51 yaşınızı dolduracağız 20 Aralık 2019 tarihinde emekli
olabilirsiniz.
Bağ-Kuru kapatıp SSK ya geçerseniz, 1260 gün(3.5 yıl) prim ödeyerek SSK’dan
emeklilik hakkı almanız halinde, 25 yıl sigortalılık süresi, 5375 gün prim ödeme
ve 50 yaş şartlarına tabi olarak, 1260 gün prim ödedikten sonra prim ödemeseniz
de, 50 yaşınızı dolduracağınız 20 Aralık 2018 tarihinde emekli olabilirsiniz.
Sonuç olarak; SSK ya yaklaşık 2.5 yıl daha az prim ödeyerek 1 yıl erken emekli
olabiliyorsunuz.
İktisadi Dayanışma Gazetecilik
Matbaacılık ve Danışmanlık Ltd. Şti -
Türkiye' nin En Büyük Mevzuat Portalına Hoş Geldiniz.
|
