Ek 19 ncu maddeye göre borcunuzu sildirip emekli olabilirsiniz

 

28.07.2008

 

Arşiv Arama

 

Önceki Sayfa

 

Ek 19 ncu maddeye göre borcunuzu sildirip emekli olabilirsiniz

Ekrem Sarısu - 28 Temmuz 2008 Pazartesi - Posta

Soru: SSK ve Bağ-Kur’dan emekli olacağım tarih hakkında bilgi alamadığım için size yazıyorum. Doğum tarihim 11 Ocak 1963 olup, 1979 yılından itibaren SSK sigortalısı olarak çalışmaya başladım ve toplam 6654 gün prim ödedim. 2003 yılının 11 ayında Bağ-Kur’a geçiş yaptım. Yalnız beş yıl boyunca Bağ-Kur’a hiç para yatıramadım. 35 bin YTL borç çıkardılar. Şimdi Bağ-Kur’dan ayrılıp(çünkü Bağ-Kur’a 5 yıl boyunca prim ödemeyenler otomatikman Bağ-Kur’dan çıkarılmış oluyor. Bunu zaten biliyorsunuzdur) direk sigortadan emekli olabilir miyim? Ya da Bağ-Kur borcunu yatırır yatırmaz hemen emekli olabilir miyim? Kurumda bulunan memur arkadaşlar Bağ-Kur borcumu yatırsam da hemen emekli olamayacağımı ve yaklaşık 5-10 yıl belki de daha fazla süre Bağ-Kur’a pirim yatırmam gerektiğini söylüyorlar. Şaşırıp kaldım. Sizce biran önce emekli olabilmem için ne yapmam gerekli?

Kamil Şan

Cevap: SSK da emekli olmak için; 25 yıl sigortalılık süresi, 5000 gün prim ödeme ve 45 yaş şartlarına tabisiniz. Bağ-Kurdan yakanızı kurtarabilirseniz, şartlarını yerine getirdiğinizden SSK dan istediğiniz zaman emekli olabilirsiniz. Bağ-Kurdan yakayı kurtarmak için sigortanızı durdurarak, prim borcunuzu sildirmeniz gerekiyor. 5 yıl ve daha Bağ-Kur prim borcu olanların, sigortalılıklarını durdurarak, prim borçlarının silinmesi için, bugün itibariyle yürürlükte iki yasa maddesi var. Ancak; sizin gibi 5 yıldan fazla prim borcu olduğundan sigortası durdurarak prim borcunu sildirmek isteyenlerin talepleri karşılanmıyor. Sebep keyfi uygulama.

Keyfi uygulamaya 8 Mayıs 2008 tarihli Resmi gazetede yayımlanan 5754 sayılı yasa ile 5510 sayılı yasaya eklenen geçici 17 nci madde hükmü yol açıyor. Bu maddeye göre, Sosyal Güvenlik Kurumu bir genel tebliğ çıkartacak ve Bağ-Kura 5 yıl ve daha fazla prim borcu olanlara, 6 ay içinde prim borcunu ödemediği takdirde sigortalılıklarının durdurulacağını duyuracak. 6 ay içinde borcunu ödemeyenlerin de sigortalılığını durdurarak prim borçları silinecek. Silinen borca ilişkin olan süreler de sigortalılık süresi olarak değerlendirilmeyecek. Yasa 8 Mayıs 2008 tarihili resmi gazetede yayımlanmasına ve neredeyse tamamına yakın kısmı 1 Ekim 2008 de yürürlüğe girecek olmasına karşın, bu madde genel hukuk kurallarına da aykırı olarak geriye yönelik 30 Nisan 2008 tarihinde yürürlüğe kondu. Ancak, Bağ-Kur Kanunu Ek Madde 19 uncu madde hükmünü de 30 Nisan 2008 de, yani aynı tarihte yürürlükten kaldırmayı unuttular. Ve prim borcu silinmesine ilişkin iki madde çıktı ortaya. Ancak, gelin görün ki iki maddeye rağmen sigortalının talebi karşılanmıyor.

Sonuç olarak yürürlükte olan bir yasa hükmü açık ve seçik olarak uygulanmıyor. Yazılı olarak Ek 19 ncu maddenin uygulanarak sigortalılığınızın durdurularak prim borcunuzun silinmesini ve emekli aylığı bağlanmasını talep edin. Borcunuzun silinip emekli edilmediğiniz takdirde, uğrayacağınız maddi ve manevi zararlarınızı, yasayı uygulamayan görevlilerden talep edeceğinizi belirtin. Talebinizin reddedilmesi üzerine de vakit geçirmeden İş Mahkemesine dava açıp hakkınızı yargı yoluyla almaya çalışın.

Bağ-Kurdan emekli olmak için; 25 tam yıl(9000 gün) prim ödeme ve 48 yaş şartına tabisiniz. Bağ-Kur’a prim borçlarınızı ödeyip 636 gün daha prim ödeyerek toplam prim ödemenizi 9000 güne tamamlamanız şartıyla 48 yaşınızı dolduracağınız 11 Ocak 2011 tarihinde Bağ-Kur’dan emekli olabilirsiniz.

Destek primi Bağ-Kur emeklisine 1999’da SSK emeklisine 2003’de geldi

Soru: Kendi adına ticaretle uğraşan SSK emeklilerinin, destekleme primi ödenmeleri ile ilgili çıkan son yasadaki durumun açıklamanızı ve destekleme priminin başlangıç tarihinin izah etmenizi rica ediyoruz. Destekleme primi ne zaman geldi. SSK emeklisi olup, ticaret yapanlar hangi tarihten itibaren destekleme primi ödemeleri gerekiyor.

Bahattin KAYALAK-Kırıkkale

Cevap: Emekli oldukları halde, emekli aylığı kestirmeden çalışmalarına devam edenlerin Sosyal Güvenlik Destek primi ödemelerine ilişkin yasal düzenleme, 8 Eylül 1999 tarihli Resmi Gazetede yayımlanan 4447 sayılı yasanın 38 nci maddesiyle, 1479 sayılı yasaya eklenen Ek Md. 20 hükmüyle ile yapıldı. 8 Eylül 1999 tarihinden itibaren Bağ-Kurdan emekli olup faaliyetlerine devam edenler, destek primi ödemekle zorunlu tutuldu. Bağ-Kur’dan emekli olup, çalışmasına devam edenlerden aylığın bağlandığı tarihi takip eden aybaşından itibaren, emekli olup daha sonra tekrar çalışmaya başlayanlarda ise, tekrar çalışmaya başladıkları tarihi takip eden aybaşından itibaren, emekli aylıklarının yüzde 10’u nispetinde soysal Güvenlik Destek primi kesilmeye başlandı.

Bağ-Kur dışındaki sosyal güvenlik kurumlarından(SSK, Emekli Sandığı ve vakıf emekli sandıkları vb.) emekli olup, Bağ-Kur’lu olmayı gerektiren faaliyette bulunanlara ise, 4956 sayılı yasanın 44 ncü maddesi ile, 2 Ağustos 2003 tarihinden itibaren Destek primi ödeme zorunluluğu getirildi. Bağ-Kur dışında diğer sosyal güvenlik kurumlarından emekli olup, Bağ-Kur’lu olmayı gerektiren bir faaliyette bulunmaya başlayanlar, faaliyete başladıkları tarihi takip eden aybaşından itibaren, her ay Bağ-Kur’un 12 nci gelir basamağının yüzde 10’u oranında destek primi ödemesi gerekiyor(bugünkü basamağa göre aylık 75.10 YTL). Diğer sosyal güvenlik kurumlarından emekli olanlarda destek primini emekli aylıklarından kesilmiyor. Her ay Bağ-Kur’a yatırılıyor.

Ancak; 1 Ekim 2008 den itibaren yeni yasanın yürürlüğe girmesiyle birlikte Destek Primi; diğer sosyal güvenlik kurumlarından emekli olanlarında emekli aylıklarından kesilecek. Ayrıca yeni yasa, destek primi oranını da yükseltiyor. 1 Ekimden 2008 den yıl sonuna kadar yüzde 12, 2009 da yüzde 13, 2010 da yüzde 14 ve 2011 den itibaren de yüzde 15 oranında destek primi kesilecek. kesilecektir.

İşyerinizde hem işveren, hem işçi olmazsınız

Soru: 2007 yılının Kasım ayında SSK kurumuna bağlı olarak çalıştığım bir özel şirketten kendi isteğim ile ayrıldım. O tarihten bu güne dek herhangi bir sosyal kuruma bağlı değilim. Fakat 2000 yılında benim ve annemin üzerine kurmuş olduğumuz bir limitet şirket mevcut. Şirketi şu ara faaliyete geçiriyoruz. Bu bağlamda size danışmak istediğim konu şudur; Geçen kasım ayında SSK kurumundan ayrıldığımda Hemen Bağ- Kur’a giriş mi yapılması gerekiyor idi? Bugün itibarı ile giriş yapılabilir mi? Geçen Kasım ayından bugüne kadar olan boşluk her hangi bir problem yaratır mı? Ayrıca şu an itibarı ile SSK’ya yeniden kendi şirketimin üzerinden veya isteğe bağlı olarak devam etmek daha mı avantajlı olacaktır? Yani; şu an benim için Bağ-Kur’ mu, yoksa SSK’mı daha avantajlı olacaktır? Eğer SSK ise, bunu şu an kendi şirketimin üzerinden yapabiliyor muyum? Veya isteğe bağlı mı avantajlı olacaktır? Bağ-Kur ise aradaki boşluk sorun yaratır mı? Bir de isteğe bağlı SSK da Ekim ayında sağlık hizmeti de başlayacağını öğrendim. Doğrumudur?

Diğer bir konu ise; 2002 yılında Bağ-Kur’a giriş yapıp şu ana kadar hiç prim yatırmayan arkadaşım, şu an SSK’mı, yoksa Bağ-Kur’lu olarak mı devam etmesi daha mantıklı olacaktır? Kişinin yine kendi üzerine şirketi mevcuttur. Kendi şirketi üzerinden veya isteğe bağlı olarak sigortası devam edebilir veya Bağ-Kur’da aftan yararlanabilir. Fakat primlerin yüksek çıkmasından korkulmakta.

F. Mehmet HÜDAVERDİOĞLU

Cevap: Limitet şirket ortağı olduğunuz tarihten itibaren Bağ-Kur sigortalısı olma zorunluluğunuz var. Ancak; 2000 yılında limitet şirket ortağı olduğunuz tarihte SSK sigortalısı olarak çalışıyorsanız ve ara vermeden, şirketten ayrıldığınız Kasım 2007 ayına kadar prim ödemişseniz, işinizden ayrıldığınız Kasım 2007 ayına kadar Bağ-Kur sigortalısı olma zorunluluğunuz yok. Ancak bu durumda; 1 Aralık 2007 den itibaren Bağ-Kur’lu olmak zorundasınız. Dolayısıyla, limitet şirket ortağı olduğunuz sürece SSK veya Bağ-Kur’u seçme gibi bir lüksünüz yok. Bağ-Kur sigortalısı olmak zorundasınız. Ayrıca bir kişi kendi şirketinde hem işçi, hem işveren olamayacağından kendi şirketinizde SSK’lı olamazsınız. Kendi şirketinizden dolayı Bağ-Kur sigortalısı olursunuz.

Zorunlu sigorta kapsamında olanlar isteğe bağlı sigortalı olamayacağından, isteğe bağlı sigortaya prim ödeyemezsiniz. Yeni yasanın yürürlüğe gireceği 1 Ekim 2008 tarihinden sonra, isteğe bağlı sigortalılarda genel sağlık sigortası kapsamında sağlık yardımı alacaklar. Duyumunuz bu yönüyle doğru. Ancak; 1 Ekim 2008 den itibaren isteğe bağlı sigorta sadece Bağ-Kur’da devam edecek. SSK ya isteğe bağlı prim ödenemeyecek.

Yukarıda yapılan açıklamalar arkadaşınız içinde geçerli. Şirket sahibi olduğu için Bağ-Kur sigortalısı olmak zorunda. 2002 den bugüne kadar ödemediği prim borçlarının aslı ile hesaplanan gecikme cezası ve zammı borcunun yüzde 15’ini, Af Kanunu’ndan yararlanarak başvuru tarihinden itibaren bir ay içinde öderse, gecikme cezası ve zammı borçlarının yüzde 85 i silinir. Ve arkadaşınız 6 yılı aşkın sigortalılık süresi kazanır.

Emekli olma açısından SSK’nın Bağ-Kur’a göre daha avantajlı olduğuna hiç kuşku yok. Ancak, emekli olunacağı tarihten geriye doğru, 3.5 yıl önce Bağ-Kur’u kapatıp, SSK ya geçip 1260 gün(3.5 yıl) prim ödemek, SSK dan emekli olmaya yeterlidir. Emekli olmaya uzun yıllar kala, Bağ-Kur kapsamında olunduğu halde SSK’lı olmak için uğraşmanın bir anlamı yok.

1994 - 1996 yılları için Bağ-Kurlu olamazsınız

Soru: Ben 1960 doğumluyum. 1984 yılında sigorta girişim var. Askerliğimi sigortamdan önce 1982 yılında yaptım. Şu anda 3500 gün prim ödemem var. Askerlik borçlanmamı halen yatırmadım. 1994- 1996 yılları arsında çay ocağı işlettim. Bu dönemde benim vergi kaydım var. Ancak Bağ-Kur’a herhangi bir kaydım yok. Yeni çıkan Bağ-Kur affından yararlanıp geriye doğru borçları yapılandırıp ödemek için bilgi almaya gittim ve bu affın 2000 yılından sonrakiler için olduğunu söylediler. Benim geçmişe doğru yapılandırma imkânımdan nasıl faydalanabilirim? Böyle bir imkânım var mı? Şayet faydalanabilirsem, ne zaman emekli olabilirim, faydalanamıyorsam ne zaman emekli olabilirim?

Hıdır HALİSÇELİK

Cevap: Bağ-Kur’dan doğru bilgi vermişler. 1994 - 1996 yılları için Bağ-Kur’a kayıt olup, hesaplanan prim borcunu aftan yararlanarak ödeyemezsiniz. Çünkü, Bağ-Kur’a sizin gibi süresi içinde kayıt ve tescilini yaptırmayanların sigortalılık hak ve yükümlülükleri 4 Ekim 2008 tarihinden itibaren başlatılmaktadır. 4 Ekim 2000 den öncesi için Bağ-Kur sigortası başlatmak mümkün olmadığından, 1994 - 1996 yılları için Bağ-Kurlu olamazsınız. Dolayısıyla; bu dönem için prim borcunuzda olamayacağından, af kanunundan yararlanamazsınız.

Askerliğinizi sigorta başlangıç tarihinden önce yaptığınızdan ve prim ödemenizde yetersiz olduğundan, borçlanmanızda yarar var. Sigorta başlangıç tarihi yerine başlangıç yılınız verdiğinizden, emekli olacağınız tarihi yaklaşık olarak verebiliyoruz. Askerlik sürenizi borçlanmanız halinde; emekli olmak için; 25 yıl sigortalılık süresi, 5150 gün prim ödeme ve 47 yaş şartlarına tabi olursunuz. 1110 gün daha prim ödeyerek askerlik süreniz(18 ay kabul edilmiştir) dahil 4040 gün olan prim ödemenizi, 5150 güne tamamlayacağınız tarihte emekli olabilirsiniz(ara vermeden prim öderseniz Eylül 2010 ayında).

İktisadi Dayanışma Gazetecilik Matbaacılık ve Danışmanlık Ltd. Şti - Türkiye' nin En Büyük Mevzuat Portalına Hoş Geldiniz.

 

Ekrem Sarısu

 

Okunma: 4312

Diğer Yazıları

 


Yazarın En Çok Okunan 5 Yazısı

 

Ek 19 ncu maddeye göre borcunuzu sildirip emekli olabilirsiniz