|
KEY hesapları doğrudur demek yanlıştır
Ekrem Sarısu - 04 Ağustos 2008 Pazartesi - Posta
Soru: Adıma 499 YTL Konut Edindirme Yardımı
çıktı. Ekte gönderdiğim bilgilere göre, tarafıma ödenecek KEY tutarı doğru
hesaplanmış mı? İtiraz etmeme gerek var mı? Bu Konuda aydınlatırsanız sevinirim.
Yüksel Özdağ
Cevap: Türkiye’de hiçbir kimsenin KEY hesabına doğrudur gibi bir cevap vermesi
mümkün değildir. Ancak, tahmini bir bilgi verilebilir. Çünkü; KEY uygulaması
içinde her türlü yanlışlığı içeren, Cumhuriyet tarihimizin en talihsiz
düzenlemesidir.
Ancak, ekte gönderdiğiniz bilgilerden hareketle yaklaşık bir tahminde
bulunabiliriz. KEY ödemelerinin yapıldığı 1 Ocak 1987 ile 31 Aralık 1995
tarihleri arasında hak sahibi olup adına 108 ay(9 yıl) Konut Edindirme
Yapılanlara, anan para, nema, Emlak Gayrimenkulün 2000 ve 2001 yıllarında
dağıttığı temettü ve Hak sahibinin EGYO’ nın net aktif değeri içindeki payı
olarak toplam 1.391 YTL ödenmektedir. 108 ay konut edindirme yardımı yapılanın
ana parası 6.16 YTL dir.(6 YTL 16 Yeni kuruş) bu tutar 1.391 YTL olmuş. Sizin
adınıza yapılan KEY tutarı ise 2.7 YTL dir. Bu tutardan yaklaşık, 3 yıl adınıza
KEY ödendiği anlaşılıyor. Şayet 1987-1995 arasında hak sahipliğiniz yaklaşık 3
yılsa, yani; 3 yıl memuriyetiniz varsa veya 3 yıl 10 ve daha fazla çalışanı olan
işyerinde sigortalı çalışmışsanız veya belirtilen dönemde 3 yıl memur veya işçi
emeklisiyseniz, KEY tutarınızın doğru olduğunu söyleyebiliriz. Çünkü, düz
mantıkla; tam KEY yardımı yapılanan ve ana para tutarı 6.16 YTL olanlar 1.391
YTL aldığına göre, anan para tutarı sizin gibi 2.7 YTL olanlarında 499 YTL
alması doğru olduğu söylenebilir. Ancak, hak sahipliği süreniz 3 yıldan fazlaysa
itiraz etmenizde yarar var.
Emekli sandığına tabi süreleri SSK ile birleştirebilirsiniz
Soru:1989 da devlet sektöründe 9 ay görev yaptım.Daha sonra istifa
ettim,1995-2004 yılları arasında takribi 9 yıl tekrar devlet sektöründe görev
yaptım.Ve bu görevimden Devlet memurlarının yüz kızartıcı suçları kapsamındaki
48. maddeden dolayı görevden el çektirildim (suçsuz olduğum halde).Şuan babamdan
dolayı (bekar olduğum için) emekli sandığından yetim maaşı almaktayım.Şuan
sigortalı bir işe girsem ;
1)Bu şekil de meslekten ayrılmış olduğumdan dolayı, emekli sandığında geçen 9
yılımı saydırıp üzerine sigortalı olabilir miyim?
2)Olabilirsem kaç yıl prim ödemem gerekiyor.(en erken ne zaman emekli olurum)?
3)Emekli olduğumda evlenmemiş olursan her iki maaşı da alabilir miyim?
4)Alabilirsem ileride bu kanun değişir de birinden feragat etme durumunda kalma
ihtimalim sizce var mı? Verilen haklar geri alınabilir mi?
Fulya
Cevap: 1) sigortalı olarak çalışmanız halinde, emekli olacağınız zaman emekli
sandığına tabi olarak geçen sürelerinizi, sigortanızla birleştirip emekli
olabilirsiniz. Emekli sandığında geçen günleriniz ölmez. Kaybınız olmaz.
2)Memuriyete 24 Mayıs 1989 ve sonrası bir tarihte başladığınız varsayımına göre,
emekli olmak için; 20 yıl sigortalılık süresi,5375 gün prim ödeme ve 46 yaş
şartlarına tabisiniz. SSK ya 1865 gün prim ödeyerek, 3510 gün olan memuriyet
sürenizi 5375 güne tamamladığınız tarihte 46 yaşınızı da dolduruyorsanız emekli
olabilirsiniz. Doldurmuyorsanız 46 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli
olabilirsiniz.
3) Emekli sandığından yetim aylığı aldığınız için şanslısınız. SSK ve Bağ-Kur
çalışan veya emekli olana yetim aylığı ödemezken, emekli sandığı sandığa tabi
olmamak şartıyla çalışana ve emekliye yetim aylığı ödüyor. 1 Ekim 2008 den önce
işe girerek sigortalı çalışmanız şartıyla emekli olsanız da yetim aylığı
alırsınız.
4) Evlenmediğiniz sürece yetim aylığınız kesilmeyeceğinden, ihtimaller üstünde
yoruma gerek yok.
Boşanan kız çocuğu yetim aylığı alır
Soru: Kız kardeşim SSK dan babamdan kalma dul-yetim aylığı almakta iken, 1998
tarihinde evlenince bu aylık kesildi. 2006 yılı Mart ayında eşinden boşandı ve o
günden beri herhangi bir SGK bağlı bir iş yerinde çalışmadı. Şu anda da herhangi
bir geliri de yok. Sorularım şunlar:
1)Tekrar babamdan kalan aylığı almaya devam edebilir mi?
2)Edebilirse, bunun için neler yapmamız gerekiyor?
3)Eğer aylık tekrar bağlanırsa, geçmiş aylıkları da alabilir mi?
Ali C.DAL
Cevap: 1) Kız kardeşiniz babanızdan dolayı tekrar yetim aylığı bağlatabilir.
2) Aylık bağlatmak için SSK ya, yazılı olarak başvuru yaparak aylık bağlanmasını
talep etmek gerekiyor. Talep dilekçesine, ölüm aylığı beyan ve taahhüt belgesi,
vukuatlı nüfus kayıt örneği ve 2 adet vesikalık fotoğraf eklemek gerekiyor.
3) Beş yıllık zamanaşımı süresi dolmadığından boşandığı tarihten itibaren yetim
aylıklarını talep edebilir.
Özbekistan’daki çalışmanız Türkiye’deki çalışma sürelerinizle birleşmez
Azerbaycan’daki çalışmanız birleşir
Soru: Ben Özbekistan’dan –30.08.1956 doğumluyum. 20.11.1997’de sigortalı olarak
işe başladım. Şu anda sigortam devam ediyor. 3700 gün sigortam pirimim var.
1974-1979’da Kırgızistan Üniversitesinin Makine Mühendislik artı Yedek Subaylık
mezuniyet belgelerini aldım. Askerlik yapmadım. 1979-1989 yılları arası 9 sene 9
ay Özbekistan’da çalıştım. 1989 yılında Sovyetler Birliğinin 503 sayılı kanununa
göre, Ahıska Türklerini Özbekistan’dan Rusya’ya zorunlu göçe tabi tuttular.
1992-1997 yılları arasında 4 sene 7 ay Azerbaycan’da çalıştım.
1- Askerliği borçlanabilirliyim?
2- Özbekistan’da çalıştığım 9 sene 9 ay süreden faydalanabilir miyim?
3- Azerbaycan’da çalıştığım 4 sene 7 ay süreden faydalanabilir miyim?
4- Bu sürelerden faydalanabilirsem, ne zaman nasıl emekli olabilirim?
5- Borçlanmadan, bu sürelerden faydalanmadan, yaştan, ya da normal de ne zaman
ve nasıl emekli olabilirim?
6- Yeni yasaya göre emekliliğim ne olacak?
Selim Nadir-Bursa
Cevap:1) Askerlik borçlanması yapamazsınız. Ancak bir an için yapacağınızı
varsaysak bile, askerlik borçlanması için ortada yapılmış bir askerlik süresi
olması gerekir.
2) Özbekistan’la aramızda akdedilmiş bir sosyal güvenlik sözleşmesi yok. Bugün
için Özbekistan’daki çalışmalarınızı Türkiye’deki çalışmanızla
birleştiremezsiniz. Ancak; Özbekistan’ la sosyal güvenlik sözleşmesi yapılması
için görüşmeler devam ediyor. Emekli olmanızdan önce sözleşme imzalanırsa,
yurtdışı kısmi yaşlılık aylığı bağlatmak için, hizmetlerinizi Türkiye’deki
hizmetlerinizle birleştirebilir.
3) Azerbaycan’la aramızda sosyal güvenlik sözleşmesi olduğundan, Azerbaycan’daki
çalışmalarınızı emekli olurken Türkiye’deki çalışmalarınızla
birleştirebilirsiniz.
4) 325 gün daha prim ödeyerek, Azerbaycan’daki çalışmanızla birlikte toplam 5350
gün olan prim ödeme sürenizi 5675 güne tamamlamanız şartıyla, 25 yıllık
sigortalılık sürenizi dolduracağınız 20 Nisan 2018 tarihinde, yurtdışı kısmi
aylıkla emekli olabilirsiniz.
5) Türkiye’deki çalışmanızla, bundan sonra prim ödemeseniz de; 15 yıl
sigortalılık süresi, 3600 gün prim ödeme ve 59 yaş şartlarına tabi olarak, 59
yaşınızı dolduracağınız 30 Ağustos 2015 tarihinde kısmi yaşlılık aylığı ile
emekli olabilirsiniz(yaş haddinden emeklilik). 2200 gün daha prim ödeyerek prim
ödemenizi 5900 güne tamamlamanız şartıyla, 25 yıllık sigortalılık sürenizi
dolduracağınız 20 Kasım 2022 tarihinde de normal emekli olabilirsiniz.
6) Yeni emekli olma şartları açısından yeni yasaya tabi değilsiniz. Bugünkü
mevcut yasa şartlarıyla emekli olacaksınız.
SSK ya geçip 3.5 yıl prim ödeyin
Soru: 12.12.1991 tarihinde Bağ-Kur’a ev hanımı olarak giriş yaptım. Primlerimi
aralıksız olarak 03.02.1999 yılına kadar ödedim. Ekonomik koşullar nedeniyle
isteğe bağlı primlerimi bu tarihten sonra ödeyemedim.1952 doğumluyum. Yeni çıkan
sosyal güvenlik yasasından yararlanabilir miyim? Eğer yararlanabilirsem,
ödemediğim eksik günlerimden ne kadarını ödersem emekli olabilirim?
Fatma Çelik-Antalya
Cevap: Yeni sosyal güvenlik yasası, emekli olacağınız tarihi değiştirmiyor.
Çünkü, emekli olmak için, yeni yasaya değil bugünkü yasaya tabisiniz. Bağ-Kurdan
emekli olmak için en az 15 tam yıl(5400 gün) prim ödemeniz gerekir. Oysa SSK’lı
olarak çalışmaya başlayıp, 1260 gün(3.5 yıl) prim ödemeniz halinde emekli
olabilirsiniz.(ara vermeden prim ödemeniz halinde Şubat 2012 tarihinde)
Malul aylığı için prim ödemenizi 1800 güne tamamlamalısınız
Soru: Ben 1964 doğumluyum. 1983-1986 yılları arasında sigortalı çalıştım.
Ödenmiş pirim günüm 1150 gündür. Şuan cezaevindeyim. 10 gün önce sol ayağım diz
altından kesildi. 1150 gün prim ödemesiyle malulen emekli olabilir miyim?
Erdoğan Dursun-İstanbul
Cevap: SSK’dan malulen emekli olmak için 1800 gün prim ödemesi ve çalışma
gücünün 2/3 nün(yüzde 66.66 sınız) kaybı gerekiyor. Çalışma gücünüzün 2/3 nü
kaybettiğinize dair rapor alsanız bile, 1150 günle malulen emekli olamazsınız.
İsteğe bağlı sigortaya 650 gün prim ödeyip, söz konusu oranda rapor
alabilirseniz malulen emekli olabilirsiniz.
Afta süre uzatıldı başvuru yapıp yararlanın
Soru: Bağ-Kur’a prim borcum var. Af Kanununu öğrendim. Sonrada para tedariki ile
uğraştım. Borç harç ödeyeceğim parayı denkleştirdim. Bir hafta gidip gelmeme
rağmen kalabalıktan Bağ-Kur’a giremedim. Dolayısıyla af başvurusu yapamadım.
Ancak, Postada dünkü yazınızı görünce moralim düzeldi. Af kanunundan 31 Temmuz’a
kadar yararlanılabileceğini yazdınız. Ancak daire sürenin geçtiğini söylüyor.
Aftan yararlanmak için ne yapmalıyım?
Ahmet-İstanbul
Cevap: Bize göre afta son gün 31 Temmuz 2008 mesai saati sonudur. Çünkü, 5763
sayılı yasa ile 5510 sayılı kanuna eklenen geçici 23 ve 24 ncü maddelerinin
başvuru süresini belirleyen fıkralarında “yasanın yayımlanmasını takip eden 2 ay
içinde af başvurusu yapılabileceği belirtiliyor.” Yasa 26 Mayıs 2008 tarihli
Resmi Gazetede yayımlandı. Bu tarihi takip eden iki ayda Haziran ve Temmuz 2008
aylarıdır. Dolayısıyla Temmuz ayının son günü yani bugün mesai saati sonuna
kadar af başvurusunda bulunulabilirdi Ancak; bunlara gerek kalmadı. Çünkü;
Çalışma ve sosyal güvenlik bakanı afta uzatma taleplerine duyarsız kalmadı ve
TBMM si tatile girmeden 31 Temmuz 2008 tarihli son oturumunda afta başvuru
süresini 20 gün uzatan “Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu ile
Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun” kabul edildi. Yasa Resmi
gazetede yayımlandığı tarihte yürürlüğe girecek. Yasa yürürlüğe girdiğinde
başvuru yaparsanız, aftan yararlanırsanız.
TC. Kimlik numaranızla yeni liste gönderilmesini talep edin
Soru: KEY Ödemelerinin vatandaşlık numarası yazılacakken; emekli sandığı emekli
sicil numarasının yazılması ve sonuçta ödenecek meblağın T.C. kimlik numarasına
göre girilmesi nedeniyle, Ziraat Bankaları ödeme yapmamaktadır. Yardımcı olur
musunuz?
Ali Rıza Savtekin-Bursa
Cevap: Ödemeyi yapmayan ziraat bankası şubesinin bir kabahati yok. Ziraat
bankası burada sadece aracılık yapılıyor. Kendisine liste gönderilmiş ve ödeme
usulü belirtilmiş bankada ona göre ödeme yapıyor. Listede adı olmasına karşın,
TC. kimlik numarası olmadığından KEY ödemesini alamayan 1 milyon 300 bin
civarında kişi var. Kamu görevlisiyseniz çalıştığınız kuruma, işçi iseniz SSK ya
yazılı olarak başvurarak, KEY ödeme listesinde TC. kimlik numaranız olmadığından
ödemenizi allamadığınızı belirterek, TC. kimlik numaranızı içeren yeni bir liste
gönderilerek, KEY ödemenizin almanızın sağlanmasını talep edin.
İktisadi Dayanışma Gazetecilik
Matbaacılık ve Danışmanlık Ltd. Şti -
Türkiye' nin En Büyük Mevzuat Portalına Hoş Geldiniz. |
