|
Sözleşmeli Personel KEY alamayacak
Ekrem Sarısu - 02 Ağustos 2008 Cumartesi - Posta
Soru: Ziraat bankası emeklisiyim. 657’ye tabi
sözleşmeli çalıştım. 16 Nisan 1995’de emekli oldum. KEY ödemesi alabilir miyim?
Hülya Yücesu-İstanbul
Cevap: Sözleşmeli personele konut edindirme yardımı yapılmadı. Ancak sözleşmeli
personelden kurumuna yazılı olarak başvurup 3320 sayılı Konut Edindirme
Kanununun 3. maddesinde tespit edilen yardım miktarlarını kendilerinin
ödeyeceğini belirtenlerin, ücretlerinden konut edindirme yardımı kesildi. Başka
bir ifadeyle sözleşmeli personelden isteyenler, konut edindirme yardımını kendi
cebinden ödedi. Bu tür bir talepte bulunarak maaşınızdan konut edindirme yardımı
kestirmemişseniz,(muhtemelen kestirmediniz) KEY ödemesi alamayacaksınız.
KEY için çalıştığınız kamu kurumuna itiraz edeceksiniz
Soru: KEY ödemeleriyle ilgili yapılan itirazda memur emeklisi olanlar emekli
sandığına müracaat etmeleri gerektiği söyleniyor. Ben 1985-1995 yılları arasında
çalışıyordum. Ocak 2003 ayında emekli oldum. Ancak adıma KEY çıkmıyor. Ben
nereye itiraz edeceğim? Kendi çalıştığım kuruma mı? Yoksa emekli sandığına mı?
Deniz Yılmaz Ankara
Cevap: 5664 sayılı “Konut Edindirme Yardımı Hak Sahiplerine Ödeme Yapılmasına
Dair Kanun” un 5 nci maddesine göre, Türkiye Emlak Kredi bankasına iletilen
listelerde isimleri yer almadığı halde, konut edindirme yardımına müstahak
olduğunu ileri sürenlerin, ilanın yapıldığı tarihten itibaren, üç ay içinde
yürürlükten kaldırılan 3320 sayılı “ Konut Edindirme Yardımı Kanunu” na göre
konut edindirme yardımı hesaplarını tahakkuk ettirmek ve ilgili bankaya
devretmekle yükümlü olan kurum ve kuruluşlara başvurulması hüküm altına alınmış
bulunmaktadır. Konut Edindirme Yardımı uygulanan 1987-1995 yıllarında
çalıştığınız kamu kurumuna itiraz edeceksiniz.
47 yaşınızı bekleyeceksiniz
Soru: 15.06.1963 doğumluyum 01.08.1980 tarihinde sigortalı oldum 30.09.1983
tarihine kadar 1042 gün sigortam ödendi.1984-1986 tarihleri arasında 18 ay
askerliğimi yaptım 01.01.1988 tarihinde Bağ-Kur’a kayıt oldum. Bu tarihe kadar
aralıksız Bağ-Kur’umu ödedim. Askerlik borçlanmamı yaparsam ne zaman yapmazsam
ne zaman emekli olurum?
M.Ali Boy
Cevap: Askerlik borçlanmanızı yaparsanız Bağ-Kurdan emekli olmak için; 25 Tam
yıl prim ödeme ve 47 yaş şartlarına tabi olursunuz. Prim ödemenizi 25 tam yıla
çıkartmanız şartıyla 47 yaşınızı dolduracağınız 16 Haziran 2010 tarihinde emekli
olabilirsiniz.
Doğum borçlanmasının usul ve esasları henüz belli olmadı
Soru: Bir yakınımın 1979 ve 1981 yıllarında çocukları oldu.1989 yılında SSK
başlangıcı oldu.(Bulgaristan'dan zorunlu göç ile gelip 1989 yılında vatandaşlığa
geçti) Annelerin 2 çocuk için toplam 4 yıl prim borçlanması yapılabileceğini
basından okumuştum. Doğru mu? Askerlik borçlanmasında olduğu gibi, doğum
borçlanmasıyla SSK başlangıç tarihini 4 yıl öne çekmek mümkün müdür? Doğru ise,
borçlanma miktarının hesabı nasıldır?
Tuncay GÜNEŞ
Cevap: : 1 Ekim 2008 tarihinden itibaren yeni yasanın yürürlüğe girmesiyle
birlikte, doğum nedeniyle çalışılamayan 2 yıla kadar olan süre
borçlanılabilecek. Borçlanma hakkı 2 doğumla sınırlı olacak. Başka bir ifadeyle
2 doğum yapan kadın sigortalı; ve doğum sonrasında sosyal güvenlik kurumlarına
tabi olarak çalışılmayan her doğum sonrasındaki iki yıl olmak üzere, toplam 4
yıl borçlanabilecek. Ancak; sosyal sigortalar işlemlerine ilişkin yönetmenlik
henüz yayımlanmadı. Dolayısıyla yeni yasanın doğum borçlanmasıyla ilgili bu
hükmünü, Sosyal Güvenlik Kurumu’nun nasıl uygulayacağı belli değil. Şayet geriye
yönelik uygularlarsa(bize göre uygulamaları lazım) yakınınız her doğumdan sonra
2 yıl sigortalı olarak çalışmamışsa, 4 yıl borçlanma yapabilir. Doğum sigorta
başlangıç tarihinden önceyse, borçlanma tabiî ki başlangıç tarihini borçlanılan
süre kadar öne çeker. Bugünkü verilere göre bir günlük borçlanma bedeli 6.81 YTL
dir.(bir günlük asgari ücretin yüzde 32 si) Borçlanılacak gün sayılı bu bedelle
çarpıldığında ödenecek tutar ortaya çıkar(bu tutar yıl sonuna kadar
geçerlidir)Yönetmenlik yayımlandığında burada gerekli açıklamaları yapacağız.
Gazeteniz Postadan takip devam edin.
Babanız adına iki KEY çıkıyorsa ikisini de alırsınız
Soru: Rahmetli babam soma linyit işletmelerinden emekli. KEY parası için
internete baktım babamın TC kimlik numarası ile iki kişi çıktı. İkisi de aynı TC
kimlik numarasında aynı isimde biri 190 YTL, diğeri 600 YTL dir. Rahmetli
babamın parasını da annem ziraat bankasından alıyor. Annemin kartıyla gittim
ATM’ye hiç bir ödeme gelmemiş. Sorum babamın KEY parasını annem alabilir mi?
Birde aynı TC. numaralı iki isim var. İkisini de alabilecek miyiz?
Ergun Tus
Cevap: KEY deki karışıklık had safhada. Sizin durumunuzda daha ilginç aynı isim.
Aynı TC. kimlik numarasında iki kişi. Bir yanlışlık olduğu ortada. Aynı isimde
yüzlerce kişi olabilir. Ancak, TC kimlik numarası aynı olan iki kişi olamaz.
Banka veriyorsa ikisini de alabilirsiniz. Çünkü; her ikisi de babanızın TC
kimlik numarasında çıktığına göre, düz mantıkla babanızın KEY’ leri
birleştirilmemiş gibi düşünülebilir. Ancak; babanız rahmetli olduğu için
mirasçıları veraset ilamı ile bankaya gidecek.
Tazminat alırsınız ancak işe iade davası açamazsınız
Soru: Özel bir şirket bünyesinde çalışan güvenlik görevlileriyiz. 8 ila 14 yıl
arasında çalıştığımız şirket, güvenlik birimini özel güvenlik şirketine vermek
istiyor. Eğer özel güvenlik şirketine verilecek olursa, bizlerin durumu ne olur?
Ve özel güvenlik şirketine veriliyor olması işten çıkarma sebebimidir? Birde
işverenin bu durumda bizlere olan sorumlulukları var mıdır? Bu konuyla ilgili
yasal haklarımız nelerdir? Bu konuyla ilgili bizi aydınlatmanızı dileriz.
Okan Yıldız
Cevap: Şirketiniz güvenlik hizmetini dışardan satın alabilir. Bu şirketin
verdiği ve verebileceği bir karar kimse karışamaz. Şirketiniz güvenlik hizmetini
dışarıdan hizmet satın almak suretiyle karşılarsa, size ihtiyacı
kalmayacağından, sizleri işten çıkartabilir. Ancak, işten çıkartması halinde,
kıdem tazminatınızı ve ihbar tazminatını ödemek zorunda. Ayrıca çalışma süreniz
içinde kullanmadığınız izin süreleriniz varsa, izin ücretinizi de ödemek
zorundalar. Güvenlik hizmeti dışarıdan alınacağından ve sizlere ihtiyaç
kalmayacağından, işten çıkartıldığınızda işe iade davası açamazsınız.
Çakışan primlerden yersiz ödediğinizin iadesini talep edin
Soru: Ben 10 Mart 1963 doğumluyum Bağ-Kur girişim 24 Ocak 1985, terk tarihim 9
Ağustos 1991 olup toplam 6 yıl 6 ay 15 gün prim ödemem vardır. Borcum yoktur.
S.S.K girişim 2 Ekim 1987 dir. Temmuz ayı dahil 2253 gün prim ödemem var. Hala
çalışmaktayım. Bağ-Kur’la, SSK da 246 gün çakışmam var. Askerlik sigortadan
önce, 20 ay yaptım. Henüz borçlanmadım. Borçlanırken 246 gün saydırabilir miyim?
Ne zaman emekli olabilirim?
Ayhan Yılmaz -İzmir
Cevap: Askerlik sürenizi borçlanmanız halinde, sigorta başlangıç tarihiniz 20 ay
geri gider ve emekli olmak için, 25 yıl sigortalılık süresi, 5150 gün prim ödeme
ve 47 yaş şartlarına tabi olursunuz. 343 gün daha prim ödeyerek, askerlik
süreniz dâhil, çakışan 246 gününüz hariç 4716 gün olan prim ödemenizi, 5150 güne
tamamlamanız şartıyla 47 yaşınızı dolduracağınız 10 Mart 2010 tarihinde emekli
olabilirsiniz.
Çakışan günlerinize ilişkin prim ödemenizi, asıl olmanız gereken sosyal güvenlik
kurumuna olan prim borcunuza(varsa) mahsup ettirebilirsiniz. Prim borcunuz
yoksa, yersiz ödediğiniz primin iadesini talep edebilirsiniz. Ancak, mahsupta
yersiz primin tamamı borcunuzdan düşülmesine karşın, iadede sadece işçi
hissesini alır, işveren hissesini iade alamazsınız.
Eşiniz 1 Ekimden sonra isteğe bağlıya 41 aydan fazla prim ödemesin
Soru: Eşim 7 Temmuz 1963 doğumlu. 1982 yılı ocak ayından itibaren sigortalı
olarak işe başlamış ve 1990 yılı şubat ayında ayrılmıştır. Daha sonra 2006 yılı
ocak ayından itibaren sigortaya isteğe bağlı pirim ödemeye başladı ve halen de
devam etmektedir. Haziran 2008 tarihi itibariyle toplam 3682 prim ödemesi
vardır. Yeni sosyal güvenlik yasasıyla isteğe bağlı sigortalılar 1 Ekim
tarihinden sonra Bağ-Kur sigortalısı olacak. Ayrıca emekliliğine 1260 günden
fazla pirim ödeyenler, Bağ-Kur’lu olacak deniliyor. Eşimin emekli olacağı 2012
Mart ayı bu rakama denk geliyor. Eşim Bağ-Kur’ dan mı? Yoksa SSK dan mı emekli
olacak ? Emekliliği için SSK mı? Yoksa Bağ-Kur’ mu daha iyi olur?
Muhammer Şensoy-Ordu
Cevap: Duyumlarınız doğru. Yeni yasanın yürürlüğe gireceği 1 Ekimden 2008 den
sonra, İsteğe Bağlı Prim Ödemeleri Bağ-Kur’da değerlenecek. Yani Bağ-Kur’a
ödenmiş sayılacak. Primi ödenmiş son yedi yılda fazla prim ödenen kurumdan
emekli olunduğundan, Bağ-Kur şartlarıyla emekli olma riskiyle karşı karşıya
kalmamak için, 1 Ekim 2008 den sonra, isteğe bağlı sigortaya, prim öderken
dikkatli olmak gerekiyor. Eşininiz emekli olmak için; 20 yıl sigortalılık
süresi, 5000 gün prim ödeme ve 40 yaş şartlarına tabi. 1 Ekim 2008 tarihine
kadar en az 90 gün daha prim ödeyerek, prim ödemesini 3772 güne çıkartacaktır. 1
Ekimden sonra isteğe bağlı sigortaya 1260 günden az prim ödeyeceğinden SSK dan
emekli olabilir( 1 Ekimden sonra isteğe bağlı sigortaya en fazla 41 ay prim
ödesin. Eşinizin SSK’dan emekli olması avantajına. Çünkü Bağ-Kurdan emekli
olması için en az 7200 gün prim ödemesi gerekiyor.
48 yaşınızı doldurduğunuz tarihte emekli olabilirsiniz
Soru: Doğum tarihim 9 Şubat 1962’dir. SSK’ya giriş tarihim 11 Kasım 1985 olup,
aralıksız 22 yıldır bir kamu kurumunda işçi olarak çalışıyordum. İşlemediğim bir
suçtan dolayı 8,5 aydır tutuklu olarak cezaevinde bulunuyorum.1982-1984 yılları
arasında askerliğimi tamamladım. 18 ay askerlik borçlanmamı yaptım. Ne zaman
emekli olabilirim?
Sait Ercanlı-Afyon
Cevap: Askerliğinizi sigorta başlangıç tarihinizden önce yaptığınızdan, askerlik
borçlanması sigorta başlangıç tarihinizi 18 ay geri götürerek emekli olmak için;
25 yıl sigortalılık süresi,5225 gün prim ödeme ve 48 yaş şartlarına tabi
olmanızı sağlıyor. Prim ödemeniz yeterli olduğundan bundan sonra prim ödemeseniz
de, 48 yaşınızı dolduracağınız 9 Şubat 2010 tarihinde emekli olabilirsiniz.
KEY’ e itiraz için çalıştığınız daireye başvuracaksınız
Soru: Ben Kocaeli ili Gebze İlyas bey vergi dairesinde 1987-1999 yılları
arasında görev yaptım. KEY alacağım için ziraat bankasına gittiğimde sizin T.C.
Kimlik numaranız yoktur dediler. Ve tarafıma ödeme yapmadılar. Oysa Resmi Gazete
de yayınlanan listede adım geçmektedir. T.C. numaramın bilgisayarlara işlenmesi
için nereye müracaat etmem gerekir?
Salih Kerpiççi-Kocaeli
Cevap: Sizin durumunda olan 1 milyon 300 bin kişinin olduğu belirtiliyor. 5664
sayılı “Konut Edindirme Yardımı Hak Sahiplerine Ödeme Yapılmasına Dair Kanun” un
5 nci madde hükmüne göre, Memurlar KEY itirazlarını, KEY tahakkuklarını yaparak
Emlak Kredi Bankasına yatıran, çalıştıkları kamu kurumlarına yapmaları
gerekiyor. Çalıştığınız kamu kurumuna itirazda bulunun. Çalıştığınız kurum TC
kimlik numaranızı Emlak Bankasına bildirerek, KEY nın ödenmesini sağlayacaktır.
İktisadi Dayanışma Gazetecilik
Matbaacılık ve Danışmanlık Ltd. Şti -
Türkiye' nin En Büyük Mevzuat Portalına Hoş Geldiniz. |
