|
|
|
|
|
10 ve daha fazla çalışan varsa Nema da KEY de almanız lazım |
|
21.08.2008 |
|
| ||
|
1986’dan 2006’ya kadar, eskizsiz prim ödeyerek özel bir dershanede hizmetli
olarak çalışarak yaş haddinden emekli oldum. Bu zaman zarfında nema ödemeleri
olmuş takip edemediğimden dolayı bu hakkımı kaybedip etmeyeceğimi merak
ediyorum. Bunun için ne yapmam gereklidir. KEY ödemelerinde adıma her hangi bir
şey çıkmadı. Ne yapmam gerektiği konusunda bana yardımcı olursanız sevinirim. Yılmaz Çelik-Trabzon Cevap: Çalışmış olduğunuz dönemde işyerinizde 10 ve daha fazla kişi çalışmışsa, hem nema hem de, KEY ödemesi almanız lazım. Adınıza KEY ödemesi görünmediğine göre, itiraz etmeniz gerekiyor. Hem nema hem de KEY için itirazınızı, çalıştığınız kurumun bağlı olduğu Sosyal Güvenlik İl/Merkez müdürlüğüne yapacaksınız. Ancak; çalıştığınız dershanede 10 dan az çalışan varsa, Tasarruf Teşvik Kesintisi ve KEY uygulanmadığından, nema da KEY de alamazsınız. 1987-1995 de memur olup bugün emekli olan KEY itirazını çalıştığı kuruma yapacak Soru: KEY ödemelerinde TSK den emekli olan bizler için bir haksızlık, bir ihmal olduğu kanaatindeyim. O tarihlerde görevde olan ancak bilahare emekli olan subay arkadaşların çoğunun KEY listelerinde adı yok. KEY ödeme döneminde üç ayrı birlikte görev yaptım. 2 yıl KKTC(yurt dışı görevi değil, oturduğumuz evler lojman değil misafirhane statüsünde) de, 3 yıl Gaziantep'te hizmet tahsisli lojmanda oturdum. 6 ay da Sarıkamış'ta lojmanda oturmadan görev yaptım. Liste de ismim olmadığı için Emekli Sandığı İstanbul bölümünü aradım. İtiraz için hiç bir şey bilmiyorlar. Tahminen KKK. lığına müracaat edeceksiniz dediler. Ben de KKK. lığından maaş almadım. Maaş aldığım saymanlık bağlantılı birliklere, Kıbrıs, Gaziantep ve Sarıkamış’a itiraz ettim. Gazete de ise Emekli Sandığına müracaat etmem gerekiyor şeklindeki yazınız üstüne tenakuza düştüm. Ayrıca Ataşehir-İstanbul TOKİ' ye vatandaşlık numarası ihtiva eden dilekçeyi elden götürmüştüm. Oradaki personel bizim ilgimiz yok bakın bir çuval dilekçe var. Bunları da atacağız dediler. Bu nasıl kanun nasıl koordine? Bu nasıl ödeme. İtiraz yerim doğru mu? KEY almak için ne yapmamız gerekiyor? Nuri Ay Cevap: KEY ödemelerinde sayılamayacak kadar yanlışlık, eksiklik ve karışıklık var. 8.5 olarak açıklanan hak sahiplerinden yarısından fazlasının KEY hesaplamalarında ve liste tespitlerinde yanlışlık yapıldığı anlaşılıyor. Sadece T.C. kimlik numarası olmadığından dolayı KEY ini alamayan 1 milyon 300 bin kişi, KEY listelerini istenilen formatta bildirilmediği gerekçesiyle, listeleri kurumlarına iade dilen de 3 milyon kişi var. Ne kadar şikâyet etseniz haklısınız. KEY itirazlarınızı doğru yerlere yapmışsınız. KEY uygulanan 1987- 1995 yılları arasında sizin gibi memur olanlar, itirazlarını o dönemde çalışmış oldukları kurumlara yapacaklar. 1987-1995 yıllarında memur emeklisi olanlar ise, Emekli Sandığına itirazda bulunacaklar. Yapılan itirazlar en geç 2 ay içinde sonuçlandırılacak. Daha sonra yeni listeler tasfiye halindeki emlak bankasına gönderilecek, emlak bankası gerekli mutabakatları sağladıktan sonra listeler, Emlak Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı AŞ. ye gönderilecek. Gerekli işlemler yapıldıktan sonra da, EGYO’ nca da Ziraat Bankasına gönderilmesini müteakiben de hak sahipleri KEY ödemelerini almaya başlayacaklar. Yatan KEY i alıp eksik kısma itiraz edebilirsiniz Soru: 1984 - 2004 yılları arasında kesintisiz olarak bir firmada çalıştım. Şu an emekliyim adıma 600.- YTL KEY ödemesi çıktı. Durumu emekli olduğum şirkete bildirdim. Halledeceklerini söylediler. Sorum adıma bankaya yatan parayı tahsil etmedim. Parayı bankadan çekmem de bir mahsur var mı? Yoksa düzeltme neticesini beklemem mi gerekiyor? Bilgilendirmenizi rica ediyorum. Özer Kayan Cevap: Öncelikle itirazınızı firmaya değil, firmanın bağlı olduğu “Sosyal Güvenlik İl/Merkez Müdürlüğü” ne yapmanız gerektiğini belirtelim. Firmaya şifahi başvurunuz sorununuzu çözmez. Adınıza görünün 600 YTL bankadan almanızda herhangi bir sakınca yok. 600 YTL alıp eksik olan kızım içinde itirazda bulunabilirsiniz. Çünkü, KEY uygulanan 1987 - 1995 tarihleri arasında 108 ay KEY yatmış olması gerektiğinden 1.391 YTL KEY almanız lazım. Boşandığınız tarihten sonraki KEY’ leri alabilirsiniz Soru: Daha önce evlilik için ara verdiğim çalışma hayatıma 1987 yılında tekrar başladım. 1988 yılının ocak ayında boşandım. Ve ara vermeden 2004 yılına kadar aynı iş yerinde çalıştım. Şu anda emekliyim. KEY ödemeleri için bankaya gittiğimde adıma ödeme çıkmadığı söylendi. Aynı gün başka banka şb gittiğimde boşandıysanız para eşinize devredilmiştir dediler. İnternetten araştırdım. Ayrıldığım kişiye de beklediğim gibi bir tutar yatmamış. Benim ismim ise hiç yok. Aynı dönem çalıştığım arkadaşlarım tam ödeme aldılar Benim hesaplarımda olan karışıklık nedir? SSK'ya itiraz etmek için gittim KEY itirazları diye bölüm açılacakmış, o zaman başvurulacak dediler. İşyerimden o yıllara ait bordro dökümü istedim. Kesinti belgesi diyorsunuz öğle bir şey yok, işyeri bildirimlerini SSK ya yapmış ve belge saklama 10 yıl, bazı evraklar 5 yıl arşivleniyor dendi. Bu işlemler yapılalı 21 yıl olmuş. Ortada belge yok. İşyerim çalıştığıma dair yazı verecek. Sizce KEY alabilir miyim? Veya almak için ne yapmalıyım? Arza Aktunç Cevap: Karı ve kocanın her ikisinin de hak sahibi olduğu durumlarda, KEY sadece koca adına yatırıldı. Yani aile reisi sıfatıyla koca adına tek KEY yatırıldı. Evli kadına KEY ödenmedi. Dolayısıyla boşandığınız Ocak 1988 ayına kadar KEY hakkınız yok. Ancak Şubat 1988 ayından 31 Aralık 1995 tarihine kadar adınıza 95 ay KEY yatırılmış olması gerekiyor. KEY hesaplarında sayılamayacak kadar yanlış var. Sizde de yanlışlık olduğu açıkça ortada. İtirazınızı iş yerine değil, çalıştığınız şirketin bağlı olduğu “Sosyal Güvenlik İl/Merkez Müdürlüğü”ne yapacaksınız. SSK’nın itiraz bölümü açması açmaması sizi ilgilendirmez. Yasal hakkınız kullanın bir an önce itirazınızı yapın. İtiraz dilekçenizde T.C. kimlik numaranıza, sigorta sicil numaranıza ve çalıştığınız işyerinin unvanı ve işyeri sicil numarasına mutlaka yer verin(itiraz dilekçesini www.yaklaim.com.tr den indirebilirsiniz). Bankanın verdiği boşanan kadının KEY’ i kocasının hesabına devredildi bilgisi, sizi ilgilendirmeyen farklı bir şey. Şöyle ki, KEY ödenen 1987 ila 1995 arasında hak sahibi biriyle evlenen kadına KEY ödemesi durduruldu. KEY hesabı da kocasının hesabıyla birleştirildi. Bu durumda olan kadının 31 Aralık 1995 tarihinden sonra boşanması halinde adına KEY yatmadığından KEY alamıyor. Banka bu durumu anlatmak istemiş. Ama siz durumunuzu kavramadığından yanlış bilgi. İstediğiniz zaman emekli olabilirsiniz Soru: Doğum tarihim 26 Haziran 1963 olup, sigorta başlangıç tarihim 31 Aralık 1980’dir. Bugüne kadar 4930 gün ödenmiş primim var. Yüzde 82 iş görmezlik raporu ile yüzde 46 da vergi indirimi aldım. Acaba bu durumda malulen emeklilik için yeni çıkan kanuna göre nasıl etkilenebilirim? Yeni çıkan kanunu beklemeli miyim? Yoksa emekli olmalı mıyım? Ali Çankaya –Tekirdağ Cevap: Yeni yasayla bir ilginiz yok. Emekli olmak için bugünkü yasaya tabisiniz. 6 Ağustos 2003 tarihi itibariyle sizin gibi 12 yıldan fazla süredir sigortalı olan vergi indirim hakkı almış 3 ncü derece özürlüler, 15 yıl sigortalılık süresi ve 3600 gün prim ödeme şartıyla, yaş haddi aranmadan emekli olabiliyor. Prim ödemeniz yeterli olduğundan istediğiniz zaman emekli olabilirsiniz. 1 Şubat 2016 da tazminat alıp işinizden ayrılabilirsiniz Soru:1 Şubat 1996 tarihinde SSK’ lı olarak işe başladım. Temmuz 2005 sonuna kadar aynı kurumda çalıştım. 19 Eylül 2005 te halen çalışmakta olduğum kuruma emekli sandığı güvencesiyle geçtim. Yaşımı beklemeden ne zaman emeklilik hakkını elde etmiş olurum. Ümran Polat Cevap: Sorunuzdaki “… çalıştığım kuruma emekli sandığı güvencesiyle geçtim ..” ifadenizden Özel emekli sandığına tabi olan bir kurumda çalışmaya başladığınızı anlıyoruz. Emekli olmak için; 20 yıl sigortalılık süresi, 5825 güm prim ödeme ve 52 yaş şartlarına tabisiniz. 1355 gün daha prim ödeyerek 4470 gün olan prim ödemenizi 5825 güne tamamlamanız halinde, 20 yıllık sigortalılık sürenizi dolduracağınız, 1 Şubat 2016 tarihinde yaş hariç emeklilik hakkı kazanırsınız. İsterseniz bu tarihte kıdem tazminatını alarak işinizden ayrılabilir, emekli aylığı bağlanması için doldurmanız gereken yaş haddini çalışmadan da bekleyebilirsiniz. Annenizin 1350 gün daha prim ödemesi gerek Soru: Annem 30 Kasım 1961 doğumlu. 1 Mart 1984 de ilk defa SSK’ lı olarak işe başladı. 295 gün SSK’lı olarak çalıştı. Daha sonra 1528 gün Bağ-Kur’a prim ödedi. 1 Mayıs 2003 den itibaren de isteğe bağlı olarak prim yatırmakta. SSK, İsteğe Bağlı sigortaya 3650 gün prim ödemesi var. Anemin emekli olması için ne yapmalıyız? Bağ-Kur’u SSK’ya mı aktarmalıyız? Ne zaman emekli olur? Muharrem Gün Cevap: 23 Mayıs 2002 tarihi itibariyle anneniz gibi 18 yıldan fazla süredir sigortalı olanlar emekli olmak için; 20 yıl sigortalılık süresi, 5000 gün prim ödeme ve 40 yaş şartlarına tabi bulunuyor. Anneniz 1350 gün daha prim ödeyerek prim ödemesini 5000 güne tamamlayacağı tarihte emekli olabilir(ara ermeden prim öderse Haziran 2012 ayında). Ayrıca anneniz bundan sonra prim ödemese de 58 yaşını dolduracağı 30 Kasım 2019 tarihinde kısmi yaşlılık aylığı ile de emekli olabilir. Anneniz emekli olacağı zaman hizmet birleştirmesi yoluyla Bağ-Kurunu SSK sigortası ile birleştirir. Sosyal güvenlikte kazanılmış hak yokmuş, beklenen hak varmış Soru: Emekli olacağım süre, yaş şartı gelmesi üzerine 4 yıl uzadı. Emekliliğe gelen yaş şartını mahkemeye vermediler mi? Verilmiş hak nasıl geri alınıyor? 25 yılımda neden maaşlı emekli neden olamıyorum? Cenk ER Cevap: 8 Eylül 1999 tarihinde 4447 sayılı yasa ile yapılan düzenlemeler ile, emekli olmak için aranan prim ödeme süresi artırıldı, prim ve sigortalılık süresi şartına ilaveten yaş şartı getirildi. Sizin gibi 8 Eylül 1999 tarihi itibariyle sigortalı olanların yeni sisteme geçişini sağlamak için kademeli bir uygulama getirildi. Ve sigortalılık süresine göre değişen yaş şartına tabi tutuldular. Maalesef Anayasa mahkemesi yaş şartını iptal etmedi. Sadece kademeleri adil bulmayarak iptal etti. İptal üzerinde, 4759 sayılı yasa ile kademelendirmedeki adaletsizlik, Anayasa Mahkemesinin iptal kararı doğrultusunda düzeltildi. Sonuç olarak, maalesef yaş şartı iptal edilmedi. Anayasa mahkememize göre sosyal güvenlikte kazanılmış hak yokmuş. Beklenen hak varmış. Beklenen haklarda değiştirilebilirmiş. Bağ-Kurda 56 SSK da 52 yaş şartına tabisiniz Soru: 1991 yılında 10 gün (SSK) sigortalı çalıştım. 10 iş günü pirimim yatırıldıktan sonra 1996 yılına kadar sigortasız çalıştım. 1996 yılından beride Bağ-Kur’lu olarak çalışıyorum. Halen Prim ödemeye devam etmekteyim. Emekliliğim için 1991 yılındaki 10 günlük SSK primimi kullanabilir miyim? Aradaki farkı ödeyebilir miyim? Ne zaman nasıl emekli olabilirim? Bağ-Kur’dan ne zaman emekli olurum? Adem Kalkan Cevap:1991 deki 10 günlük sigortanızı Bağ-Kur hizmetinizle birleştirebilirsiniz. Prim ödeme gün sayınız 10 gün artar. Başkaca faydası olmaz. Yasa izin vermediğinden aradaki boş günleri de borçlanarak kazanamazsınız. Bağ-Kur başlangıcınızı tarih yerine yıl olarak bildirmişsiniz. Bu nedenle sorunuza yaklaşık olarak cevap verebiliyoruz. Bağ-Kur’da emekli olmak için; 25 tam yıl prim ödeme ve 56 yaş şartlarına tabisiniz. 25 yıllık prim ödeme sürenizi dolduracağınız 2021 de 56 yaşınızı da dolduruyorsanız emekli olabilirsiniz. Doldurmuyorsanız 56 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olabilirisiniz. Ancak, SSK ya geçmeniz halinde 10 günlük sigortanız işe yarar. Başlangıç tarihinize göre 5525 gün prim ödeme ve 52 yaş veya 5600 gün prim ödeme ve 53 yaş şartlarına tabi olarak emekli olabilirsiniz. 5450 gün ve 51 yaş şartına tabisiniz Soru: 1971 doğumluyum. 5 Mayıs 1989 sigortalı olarak işe başladım. 2002 de sigortayı durdurdum. Sigortadan 1450 günüm çıktı. Ekim 2002 ayından itibaren de isteğe bağlıya geçtim. Halen isteğe bağlı ödüyorum. Ne zaman emekli olabilirim? Ahmet-İstanbul Cevap: 23 Mayıs 2002 tarihi itibariyle sizin gibi, 12.5 yıldan fazla 14 yıldan az süredir sigortalı olanlar emekli olmak için; 25 yıl sigortalılık süresi, 5450 gün prim ödeme ve 51 yaş şartına tabi bulunuyor. 1900 gün daha prim ödeyerek, 3550 gün olan prim ödemenizi 5450 güne çıkarmanız şartıyla, 51 yaşınızı dolduracağınız 2022 de emekli olabilirsiniz. İktisadi Dayanışma Gazetecilik Matbaacılık ve Danışmanlık Ltd. Şti - Türkiye' nin En Büyük Mevzuat Portalına Hoş Geldiniz. |
Ekrem Sarısu
Okunma: 2087 | |||
|
Yazarın En Çok Okunan 5 Yazısı
| ||||
