Prim borçlusuna 20 günlük yeni bir af

23.08.2008

Arşiv Arama

Önceki Sayfa

- SSK prim borçları, gecikme zammı ve gecikme faizleri,

- İşsizlik sigortası prim borçları,

- İdari para cezaları,

- Sosyal yardım zammı,

- 31 Mart 2008 tarihine kadar bitirilmiş olan özel bina inşaatı ile, ihale konusu işlerden SGK yapılan ön değerlendirme, araştırma ve tespit sonucunda yeterli işçilik bildirmediği anlaşılanların fark işçiliğe ilişkin borçları,

- Mayıs 2003 ile Mart 2008 dönemi arasında isteğe bağlı sigortalılığın devam ettiği süre içindeki prim borçları,

-Topluluk sigortasına tabi olanların, Mart 2008 döneminden önceki prim borçları,

- 31 Mart 2008 tarihine kadar olan Bağ-Kur prim borçları,

-31 Mart 2008 tarihine kadar olan Bağ-Kur Sosyal Güvenlik Destek Prim borçları,

-31 Mart 2008 tarihine kadar olan Tarım Bağ-Kuru prim borçları.

Yeni af düzenlemesi ne getirdi

Yasal düzenlemeden, ilk bakışta sanki 5763 sayılı yasa ile getirilen ve başvuru süresi 28 Temmuz 2008 de sona eren ödeme kolaylığı yasasının, başvuru süresinin 20 gün uzatıldığı anlaşılıyor. Ancak, durum hiç de göründüğü gibi değil. Sadece aftan yararlanacak olan prim borçları ile eski yasanın uygulama usul ve esasları ile ilgili bazı maddelerinin bu yasa ile de uygulanacağı hüküm altına alınmış. Ancak sağladığı avantajlar oldukça farklı. Yeni af yasası borçluya peşin ve 12 taksit olmak üzere iki seçenek sunuyor. Eski yasadaki 24 ay seçeneği yeni yasada yer almıyor. Bu prim borçlarının ancak 12 taksite bağlatılarak yeniden yapılandırılabileceği ve 12 taksitten fazla taksit yapılmayacağı anlamına geliyor.

Peşin ödemede ne anlama geliyor ve sağlanan avantaj

Başvuru tarihinden itibaren prim aslı ile; Başvurun yapıldığı ayın sonuna kadar hesaplanacak Gecikme cezası ve gecikme zammının yüzde 20 inin, başvuru tarihini takip eden ay içinde ödenmesi halinde, gecikme cezası ve gecikme zammının yüzde 80 i silinecek.

Uygulama süresi 28 Temmuz 2008 de sona eren af yasasında peşin ödemede gecikme zammı ve gecikme cezasının yüzde 85 i siliniyordu. Yeni yasada peşin ödemedeki avantaj 5 puan düşürülerek yüzde 85 ten yüzde 80 e indirildiği görülüyor.

Örneğin; SSK ya; 10.000 YTL prim, 40.000 YTL gecikme cezası ve gecikme zammı(Ağustos ayı sonuna kadar hesaplanan) olmak üzere toplam 50.000 YTL borcu olan bir işveren, Ağustos ayı içinde ödeme kolaylığı yasasından yararlanmak için başvuruda bulunup, 10.000 YTL prim aslı ile, 40.000 YTL gecikme zammı borcunun yüzde 20’i olan 8.000 YTL yi(toplam 18.000 YTL yi) en geç 30 Eylül 2008 ayı sonuna kadar ödemesi halinde, gecikme zammı borcunun yüzde 80 i olan 32.000 YTL borç silinerek, borç sıfırlanacaktır.

31 Temmuz 2008 tarihinde TBMM sinde kabul edilen yasanın Cumhurbaşkanınca geciktirilerek onaylanması, aftan yararlanacaklara ilave ödeme süresi kazandırdı. Şöyle’ ki, yasadan yararlanmak için 1-8 Eylül 2008 tarihleri arasında başvuruda bulunanlar ödemelerini Ekim ayı sonuna kadar yapabilecekler.

Borcu olan Son fırsatı kaçırmamalı

Prim borcu olanlar her türlü imkânlarını kullanarak, gerekirse malını mülkünü satarak, hatta banka kredisi kullanarak, borcunu peşin ödemesinde yarar var. Bu son fırsat. Bir daha böyle bir fırsat gelmez. Ayrıca borcun peşin ödenmesi hemen bugün yarın gidip paranın yatırılması anlamına da gelmiyor. Çünkü yasa; başvuru tarihini takip eden ay sonuna kadar yapılan ödemeleri peşin ödeme kabul ediyor. Yasadan yararlanma süresi, 8 Eylül 2008 olduğuna göre, Eylül ayında başvuruda bulunan borçlu, takip eden ay olan Ekim ayı sonuna kadar ödeme yaparsa peşin ödeme yapmış sayılacak. Sonuç olarak başvuru için 8 Eylül 2008 e kadar, ödeme içinde başvuru tarihine bağlı olarak Ekim 2008 ayı sonuna kadar süre var.

12 ay taksit ve sağlanan avantaj

Prim borcunun aslı ile başvuru yapılan ay sonuna kadar hesaplanacak olan, Gecikme cezası ve gecikme zammının yüzde 50 inin 12 ay taksitle ödenmesi halinde, gecikme cezası ve gecikme zammının yüzde 50’i silinecek. Eski yasaya göre yeni yasada sağlanan avantaj 5 puan düşürülmüş. Çünkü; Eski yasada 12 ay taksit seçeneğinde gecikme zammı ve gecikme cezası borcunun yüzde 55 i siliniyordu.

Örneğin; 10.000 YTL prim 40.000 YTL gecikme zammı borcu(haziran ayı sonuna kadar hesaplanan) olan Bağ-Kur sigortalısı, 5 Eylül 2008 tarihinde ödeme kolaylığı yasasından yararlanmak için başvuruda bulunup, 10.000 YTL prim aslı ile, 40.000 YTL gecikme zammı borcunun yüzde 50 i olan 20.000 YTL nin 12 ay taksitle ödenmesi halinde, gecikme cezası ve gecikme zammı borcunun yüzde 50 i olan 20.000 YTL borç silinerek sıfırlanacaktır.

Ödenecek taksit tutarı prim aslına, gecikme zammı ve gecikme cezası borcunun yüzde 50 inin ilave edilerek bulunacak tutarın taksit sayısına bölünmesi suretiyle hesaplanacaktır. Örnekte; 10.000 YTL prim borcuna, gecikme zammı ve gecikme cezasının yüzde 50 i olan 20.000 YTL ilave edilmesi suretiyle bulunacak olan 30.000 YTL 12 ye bölünerek bulunacak olan 2.500 YTL, bir aylık taksit tutarını oluşturacaktır. İlk taksit ödemesi ise başvurunun yapıldığı ayı takip eden aydan başlayacaktır. Örneğimizdeki ilk taksit Ekim 2008 ayı sonuna kadar ödenecektir.

Prim borçlarını 2006 da yapılandıranların durumu

2006 yılında 5458 sayılı yasa kapsamında getirilen ödeme kolaylığından yararlanarak, prim borçlarını, borç tutarına bağlı olarak 60 aya kadar taksitlendirenlere eski yasa, farklı imkânlar sağlıyordu. Oysa yeni yasa kısıtlı imkân sağlıyor.

Yeni yasa yapılandırması bozulana ihya imkânı sağlamıyor

Eski yasa; 2006 da 5458 sayılı yasa ile getirilen ödeme kolaylığından yararlanarak prim borçlarını 60 aya kadar taksite bağlatarak yeniden yapılandıran, ancak; taksitlerini öngörülen sürede ödeyemediğinden, yapılandırması bozulanlardan isteyenlerin, ödeyemedikleri taksitleri gecikme zammı ile birlikte 6 ay içinde ödemeleri şartıyla, taksitlendirmesi ihya edildi. Kalan taksitlerini aynı şekilde ödemelerine imkân sağladı.

Yeni yasa ise, 2006 yılındaki 5458 sayılı yasadan yararlanarak prim borçlarını taksite bağlatan ve taksitlerini öngörülen süre içinde ödeyemediğinden yapılandırması bozulanlara, ödeyemediği taksitleri ödemek şartıyla da olsa, yapılandırmasını ihya etme imkânı sağlamıyor. Sadece diğer borçlular gibi peşin veya 12 taksit ödeme imkânı sağlıyor.(ihya imkânı olsa borçlu ödeyemediği taksitleri ödeyip kalan borcunu ise 35 aya kadar taksitle ödeyebilecekti)

2006 da borç yapılandırıp taksitlerini düzenli ödeyenlerin durumu

2006 yılında 5458 sayılı yasa ile getirilen ödeme kolaylığından yararlanarak prim borçlarını yeniden yapılandıran ve taksit ödemelerini de aksatmadan ödeyenlere de, yeni yasadan yararlanma imkânı sağlanmış bulunuyor. 2006 yılında borcunu yeniden yapılandırıp taksitlerini aksatmadan ödeyenlerden yeni yasadan yararlanmak isteyenler, yazılı olarak başvurarak 2006 yapılandırılmasını bozulmasını isteyip, yeniden yapılandırma talebinde bulunacaklar. Bu durumda ödenen taksitler, mevzuat hükümlerince prim borcuna mahsup edilecek, kalan prim borcuna başvuru tarihine kadar gecikme zammı hesaplanacak. Borçlunun tercihine göre borç peşin veya 12 taksitte ödenebilecek. Ve tercih edilen seçeneğe göre de, peşin ödemede gecikme zammının yüzde 80 i, 12 taksit seçeneğinde ise yüzde 50 si silinecektir.

Ancak: 2006 yılında prim borcunu yapılandıran sigortalılar, yeni yasanın sunduğu imkândan yararlanmak için, yeni yasaya göre ödemeleri gereken borç tutarını bilmeleri zorunlu. Çünkü, yeni yasa ile, 2006 da ki yasaya göre ödemesi gereken borç tutarını karşılaştıracaklar ve hangisi daha avantaj sağlıyorsa, onu tercih edecekler. Bu prim borcu olanlara yasa ile verilen bir haktır. 8 Temmuz 2008 e kadar yapılan başvurularda SSK ve Bağ-Kur; yeni yasaya göre ödenmesi gereken prim borcunu, hesaplayamadılar. Bu durumun bilgisayar programından kaynaklandığı belirtiler. Hiçbir yetkilide programı düzeltme ihtiyacı hissetmedi. Prim borcu ancak, 2006 yılı yapılandırması bozularak, yeni yasadan yararlanma talebinde bulunulduğunda hesaplanabildi. Bu durumda piyango dan çıkar gibi yeni yasaya göre ödenecek borç fazla da çıkabildi. Borçlu bu noktadan sonra geri dönüşte yapamadığından, daha az ödeme yapmak isterken, bir anda daha da fazla borç ödemekle baş başa kaldı.

2006 yapılandırmasını bozdurarak yeni yasadan yararlanmak isteyen borçlularının bu hususa dikkat etmeleri ve eski yasaya ve yeni yasaya göre ödemeleri gereken borç tutarını mutlaka hesaplatmaları ve hangisi avantaj sağlıyorsa, o seçeneği tercih etmelerinde yarar var.

SORU VE CEVAPLAR

KEY için hem SGK ya hem askeri birliğinize itiraz edeceksiniz

Soru:1 Ocak 1969 doğumlum. Şubat 1988 sigorta başlangıç tarihimdir. 1993 - 1999 yılları arasında altı yıl uzman erbaş olarak görev yaptım.

1-Adıma KEY ödemesi çıkmamaktadır. KEY almak için ne yapmam lazım?

2-Halen sigortalı olarak çalışıyorum. Ne zaman emekli olabilirim?

Mehmet Ceyhan-Karaman

Cevap: 1- Sigortalı olarak çalıştığınız işyerinde 10 ve daha fazla kişinin çalıştığı işyeri ise adınıza Konut Edindirme Yardımı(KEY) yatırılmıştır. Uzman erbaş olarak görev yapmaya başladığınız tarihten 31 Aralık 1995 tarihine kadar da adınıza KEY yatırılması gerekir. Adınıza KEY çıkmadığına göre, sigortalı çalıştığınız dönem için çalıştığınız işyerinin bulunduğu yerdeki “Sosyal Güvenlik İl/Merkez Müdürlüğüne”, uzman erbaşlık yaptığınız dönem içinde, görev yaptığınız askeri birliğe itiraz etmeniz gerekiyor.

2-Emekli olmak için; 25 yıl sigortalılık süresi, 5375 gün prim ödeme ve 50 yaş şartlarına tabisiniz. 5375 gün prim ödemeniz şartıyla 50 yaşınızı dolduracağınız 1 Ocak 2019 tarihinde emekli olabilirsiniz.

Yetim aylığınız kesilmez ancak sağlık yardımını sigortanızdan almalısınız

Soru: Babamdan dul ve yetim aylığı (emekli sandığından) alan bir bayanım. Yaklaşık 3 ay kadar önce SSK’ lı olarak çalışmaya başladım. Emekli Sandığını aradığımda, maaşımın kesilmeyeceğini, ama Emekli Sandığından olan karnemi iade etmem gerektiğini söylediler. Halen Sigortalı olarak çalışmaktayım. Babamdan olan maaşım sigortalı olarak çalıştığım için kesilir mi? Bir de karne konusunda ne yapmam gerekiyor? Bilgi verirseniz memnun olurum.

Gülten KARA-İzmit/Kocaeli

Cevap: Babanız emekli sandığına tabi olduğu için şanslısın. SSK ve Bağ-Kur sigortalı olarak çalışanların yetim aylığını keserken, Emekli Sandığı sadece sandığı tabi olarak çalışmaya başlayanların yetim aylığını kesiyor. SSK’lı ve Bağ-Kur’lu olarak çalışanların yetim aylığını kesmiyor. Dolayısıyla, sigortalı olarak çalıştığınız gerekçesi ile yetim aylığınız kesilmeyecek. Evlenmediğiniz sürece yetim aylığı alırsınız. Ancak, sağlık yardımını kendi sigortanızdan almanız gerekiyor. Emekli sandığının sağlık karnesini kullanırsanız, sağlık harcamalarını Emekli Sandığı faiziyle birlikte geri ister.

50 yaşınızı doldurmanız gerekiyor

Soru: 1963 doğumlum 1 Temmuz 1987 de Bağ-Kur sigortalısı oldum. Af çıkınca prim borçlarımı peşin olarak ödedim. Şu anda halen prim ödemeye devam ediyorum. Prim ödeme sürem 21 yıl oldu. Ne zaman emekli olabilirim?

Ahit Kayhan

Cevap:1 Haziran 2002 tarihi itibariyle 25 tam yıl prim ödeme süresini doldurmaya sizin gibi; 9.5 yıldan fazla 11 yıldan az kalanlar emekli olmak için; 25 tam yıl prim ödeme ve 50 yaş şartlarına tabi bulunuyor. 4 yıl daha prim ödeyerek 21 yıl olan prim ödemenizi 25 tam yıla çıkartmanız şartıyla, 50 yaşınızı dolduracağınız 2013 tarihinde emekli olabilirsiniz.

Babanız askerliğini borçlanırsa ay sonunda emekli olabilir

Soru: Babam 14 Mayıs 1959 doğumlu. SSK girişi 26 Nisan 1985 dir. Şu an 6.615 gün prim ödemesi var. 20 aylık askerlik süresini borçlandığımız zaman hemen emekli olacağını düşünüyoruz. Doğru bir yol mu izliyoruz? Eğer doğru yolsa askerlik borçlanmasının yatırılması maaşında etkili olur mu? Ayrıca, babam 1973 - 1974 yıllarında Almanya’da çalışmış. Oranın SSK belgeleri var (yabancı yazılar)
2 yıl önce oradaki başlangıç tarihi geçerli olur mu? Diye SSK’ ya başvurduk burada. Ne olduğunu tam bilmediğimiz bir 800 YTL verildi. Oradaki başlangıç tarihi geçerli değil mi? Türkiye’ye geldikten sonra 2 yıl içinde SGK’ ya başvursaymış geçerli sayılırmış. Bu doğru mu? Ayrıca emeklilik işlemleri ne kadar sürer ve maaş konusunda bilgi verebilir misiniz? Bizi bu konularda aydınlatırsanız çok seviniriz.

Mehtap Kalın

Cevap: Babanız askerliğini sigorta başlangıç tarihinden önce yapmışsa(önce yaptığı anlaşılıyor), borçlanması halinde sigorta başlangıç tarihi 20 ya geri gider ve emekli olmak için; 25 yıl sigortalılık süresi, 5150 gün prim ödeme ve 47 yaş şartlarına tabi olur. Prim ödemesi yeterli olduğundan 25 yıllık sigortalılık süresini dolduracağı 26 Ağustos 2008 tarihinde emekli olabilir. Babanız ay içinde emekli olacağından yurtdışı çalışma süresinin bir önemi yok. Ne olduğunu bilmediğim dediğiniz 800 YTL, babanızın yurtdışında çalışmalarında ödediği prim. Talebiniz üzerine primleri iade edilmiş. Emeklilik işlemleri uzun sürmez. Ancak, öncelikle askerlik süresini borçlanıp, bedelini 26 Ağustos 2008 den önce öderseniz ay sonunda da emeklilik talebinde bulunursunuz. 1 Eylül 2008 den itibaren emekli aylığınız bağlanır. Babanız askerlik süresini borçlanmazsa, 26 Nisan 2010 tarihinde emekli olabilir.

İktisadi Dayanışma Gazetecilik Matbaacılık ve Danışmanlık Ltd. Şti - Türkiye' nin En Büyük Mevzuat Portalına Hoş Geldiniz.

Ekrem Sarısu

Okunma: 1584

Diğer Yazıları

Yazarın En Çok Okunan 5 Yazısı