|
Rahmetli olan babamın bize miras kalan KEY parasını almak için bankaya
başvurduk. Mirasçıların bir arada olması gerektiğini söylediler. Kardeşlerimden
biri bir olaya karıştığı için savcılık tarafından aranmaktadır. Bir yıldır
bulunamamaktadır. Bankanın sistemi bu parayı bölemediği için veremeyeceklerini
söylediler. Banka bizden Gaiplik çıkarırsanız olur dedi. Fakat savcılık böyle
durumlara Gaiplik çıkmaz dedi. Kaybolan kardeşimin bankada hesabı var olmasına
rağmen onun hakkına düşeni hesabına yatırın dedik. Banka kabul etmedi. Kardeşim
bulunamazsa KEY parasını alabilme şansımız yok mu? Varsa hangi yolu izlememiz
gerekir? Bize yardımcı olursanız çok sevinirim.
D.Erdoğan
Cevap: Maalesef KEY ödemeleri mirasçılar için tam bir işkenceye dönüştü.
Mirasçılara KEY ödememek için ellerinden gelen zorluğu çıkartıyorlar. Mirasçılar
hep birlikte gelecekte ne demekmiş? Hangi yasanın hangi maddesinde böyle bir
hüküm varmış. Mirasçının bir Amerika’da, biri İtalya’da diğerleri de yurdun dört
bir tarafına dağılmışsa, üç kuruşluk KEY için binlerce dolar masraf ederek
Ziraat Bankası önünde kuyruğa mı dizileceklermiş? Yasa da bu şekilde bir
düzenleme yok. Ayrıca olamazda. Mirasçılar isterlerse birlikte isterlerse ayrı
ayrı veraset ilamı ile başvurusunu yapar. Hissesine düşen KEY’ i alabilir. Bunun
aksi yönünde ki bir uygulama hukuki olmaz. Çünkü; bazen sosyal imkansızlıklar,
bazen teknik imkansızlıklar, bazen de ekonomik imkansızlıklar mirasçıların
birlikte müracaat etmesine mani olur. Örneğin sizde olduğu gibi mirasçının biri
bulunamadığında, bulunmasına rağmen ziraat bankasına gelmediğinde KEY alınamaz.
Böyle bir uygulama olabilir mi? 5664 sayılı Kanunun KEY’ in ödenmemesi için
değil, tam aksine KEY’ in ödenmesi için çıkartıldı. Mirasçılar açısından
işkenceye dönüşen KEY ödemesindeki bu yanlış ve saçma uygulamadan derhal
vazgeçilerek, veraset ilamı ile başvuran mirasçıya hissesine düşen KEY
ödenmelidir. Mirasçılara yapılan bir başka işkencede, KEY ödemesi için ziraat
bankasına gelen mirasçıların, veraset ve intikal vergisi ilişiğini kesmek için
vergi dairesine gönderilmesidir. Kişi başına 96.075 YTL miras hissesi veraset ve
intikal vergisinden müstesna tutulmasına karşılık 200, 300 YTL’ lik KEY ödemesi
için veraset ve intikal vergisi ilişiğinin kesilmesi istemi, toplumundaki deyimi
ile “Müslüman’a gavur eziyeti” dir. İllaki veraset ilişiğini aranacaksa
mirasçıları vergi dairesi kapılarında süründürmeye gerek yoktur. Veraset ve
intikal vergisi kanununa göre, miras kalan bankalardaki nakit paralar için bile
yüzde 5 vergi stopajı(kesintisi) yapılmakta ve kalanını mirasçıya ödenmektedir.
Bankadaki trilyonlarca parayı bu şekilde mirasçıya ödeyeceksin. Üç kuruş KEY’ i
bu usulde ödemeyecek, mirasçıları vergi dairelerinde perişan edeceksiniz. Bu da
çok yanlış ve yersiz bir uygulamadır. Derhal bu uygulamadan da vazgeçilerek,
yüzde 5 kesinti yapıldıktan sonra KEY’ in kalanı mirasçılara ödenmelidir. Sonuç
olarak bankanın yaptığı işlem yanlış. Yazılı olarak başvuru yapın. Banka
ödemezse, hemen dava açın. Ve KEY’ inizi yargı yoluyla alın. Vatandaş hakkını
aramadığı için, eline fırsat geçen görevliler keyfi uygulama yapmaktan
kaçınmıyor.
Her evlenenlere çeyiz yardımı yapılmıyor
Soru: Sorum internette arkadaşımın okuduğu 24 maaş tutarında verileceği
belirtilen çeyiz yardımı hakkındadır. Evlenmemiş 23 yaşında 1 oğlum ve 22
yaşında 1 kızım var. Söz konusu yazıda çeyiz yardımının 24 maaş olduğu
yazılmakta. Eğer böyle bir şey var ise; ödenecek miktar, gerçekten şu anda elime
geçen maaşımın 24 katı kadar mıdır? Onu merak ediyorum. Ayrıca bu yardımdan
çalışmayan oğlumdan dolayı yararlanıp yararlanamayacağımızı? Ve hangi şartların
oluşması gerektiğini öğrenmek istiyorum.
Çocuklarımı şimdi mi yoksa yeni yasa yürürlüğe
girince mi evlendirmem daha uygun olur?
Hasan Yüksel
Cevap: Toplumda çeyiz yardımı olarak adlandırılan evlenme yardımı, SSK veya
Emekli Sandığından(1 Ekimden sonra Bağ-Kur’da da başlayacak) ana veya babasından
dolayı yetim aylığı almaktayken evlenen kız çocuklarına verilmektedir. Örneğin;
SSK dan ölen babasından dolayı yetim alığı almakta olan Ayşe hanım evlendiğinde,
talebi üzerine 24 aylık tutarında evlenme yardımı(çeyiz yardımı) alacak ve yetim
aylığı evlendiğinden dolayı kesilecektir.
Babası veya annesi ölmüş olmasına rağmen yetim aylığı almayan(sigortalı
çalıştığından dolayı) kız çocuğu evlenirse, evlenme yardımı alamayacaktır.
Örneğin; Babası ölen ve sigortalı olduğundan dolayı SSK dan yetim aylığı almayan
Ayşe hanım evlendiğinde, çeyiz yardımı alamayacaktır. Sizde olduğu gibi,
toplumda evlenenlere Devletin çeyiz yardımı yaptığı gibi yanlış anlamalar var.
Oysa bu tamamen yanlış. Çünkü; evlenen kız çocuklarına Devletin çeyiz yardımı
ödemesi gibi bir durum söz konusu değil. Örneğin; Babası SSK ya tabi olarak
çalışan Ayşe hanım, evlenmesi halinde, evlenme yardımı alamayacaktır. Maalesef
çocuklarınızı evlendirdiğinizde evlenme yardımı alamazsınız.
Hem çalışma hem de emeklilik döneminiz için itiraz gerekli
Soru:1965- 1988 yıllarında K.K.K.lığında astsubay olarak görev yaptım. Son görev
yerim 3.ordu hava alay komutanlığından Mart 1988 ayında emekli oldum. KEY
süresince lojmanda oturmadığım gibi, emekli olduktan sonra KEY süresince şahsıma
ait konutum da olmadı. Bu durumda ne kadar KEY alacağım? Ödeme listelerinde adım
çıkmadı, nereye başvurmam gerekiyor?
Ethem Özçelik-ESKİŞEHİR
Cevap: Konut Edindirme Yardımının tamamından yararlanarak 1.391 YTL KEY almanız
gerekir. Ancak KEY de görülmemiş derecede karışıklık ve yanlışlıklar var. Sizin
gibi en yüksek tutarda KEY alması gerekirken, adına tek kuruş KEY çıkmayanların
yanında, 5, 10 YTL gibi komik para çıkanlar ve adına en yüksek tutarda çift,
yani iki KEY çıkanlarda bulunuyor. KEY hesaplarınızda yanlışlık olduğuna hiç
şüphe yok. Çalışma döneminiz olan 1 Ocak 1987 ile Mart 1988 tarihleri arasındaki
dönem için çalışmış olduğunuz askeri birliğe, emeklilik döneminiz olan Mart 1988
ile 31 Aralık 1995 arası içinde, ya bulunduğunuz yerdeki Sosyal Güvenlik
İl/Merkez müdürlüğü aracılığı ile, ya da doğrudan doğruya Sosyal Sigortalar
Genel Müdürlüğünün Milli Müdafaa cad. NO: 24 Bakanlıklar/Ankara adresinde
bulunan “Kamu Görevlileri Emeklilik İşlemleri Daire Başkanlığı” na itiraz
edeceksiniz(itiraz dilekçelerini www.yaklasim.com dan indirebilirsiniz)
Doğum Borçlanması yapabilirsiniz
Soru: 2 Ekim 1955 doğumluyum. SSK sigortasına girişim Haziran 1972 dir. Şu anda
1070 gün ödenmiş primim var. 1997 yılında açık kalp ameliyatı oldum. Malulen
emekli olmak için geri kalan 730 günü yeni çıkacak annelik sigortasını
borçlanarak ödeyebilir miyim?(1975 yılında tek çocuğum olan kızımı dünyaya
getirdim) Bir sınırlama yada süre kısıtlamasına takılır mıyım? Şanssız olduğum
için 2 yapılandırmadan da yararlanamadım. Hangi yolları izlemeliyim? Zira bu
sefer de aksilik olmasını istemiyorum. Bu arada evli değilim ve kalp gibi önemli
bir rahatsızlığım var. Çalışamıyorum. Sadece kızım ve ben yaşıyoruz ve kızım da
uzun bir zamandır çalışmıyor. Durumumdan dolayı sağlık sigortası ve maaşa
ihtiyacım var. Güvencem yok.
Filiz Çelik
Cevap: Malulen emekli olmak için çalışma gücünün 2/3 nün(yüzde 66.66 sının)
kaybı(bu oran 1 Ekim 2008 den itibaren yüzde 60 a düşecek) ve en az 1800 gün
prim ödemesi gerekiyor. 1 Ekim 2008 den itibaren 2 doğumla sınırlı olmak üzere
doğum sonrası çalışılmayan 2 yıl borçlanılabilecek. Kızınızı dünyaya
getirdiğiniz 1975 yılında doğumdan sonraki 2 yılı çalışmadan(prim ödemeden)
geçirmişseniz, 2 yıl doğum borçlanması yapabilirsiniz. 10 günde bir yerde
çalışarak prim ödemenizi 1800 güne tamamlayarak, malulen emekli olmak için
aranan gün sayısını tamamlamış olursunuz.
Emeklilere de KEY yatırıldı
Soru: 1981 yılında emekli oldum. Ve evim yoktu. KEY ödemelerinde ismim yok.
İtiraz edebilmem için ne yapmam gerekir? Ve nereye itiraz dilekçesi vereceğim?
Yardımcı olursanız çok sevinirim.
Fikret Senturk
Cevap: Sizin gibi adına kayıtlı bağımsız konutu olmayanlara, Konut Edindirme
Yardımı(KEY) yapıldı. Sigortadan emekli olmuşsanız itirazınızı “Sosyal
Sigortalar Genel Müdürlüğü Prim Tahsilât Daire Başkanlığı”na yapacaksınız. Memur
emeklisi iseniz, Sosyal Güvenlik İl/Merkez Müdürlükleri aracılığı ile veya
doğrudan doğruya Sosyal Sigortalar genel Müdürlüğünün Milli Müdafaa cad. NO: 24
Bakanlıklar/Ankara adresinde bulunan “Kamu Görevlileri Emeklilik İşlemleri Daire
Başkanlığına” itiraz edeceksiniz.
Borçlanarak emekli olunamıyor
Soru: 1990 tarihinde başlanmak üzere 19 gün primim var. Buna bağlı olarak emekli
olmak istiyorum. Yatırılmamış prim borçlarını geriye dönük olarak yatırabilir
miyim? Ne zaman emekli olabilirim?
Durmuş Can Acar
Cevap: 19 gün primi SSK ya ödediğinizi tahmin ediyoruz. SSK’da emekli olmak
için; 25 yıl sigortalılık süresi, 5525 gün prim ödeme ve 52 yaş şartlarına
tabisiniz. 5506 gün daha prim ödeyerek 19 gün olan prim ödemenizi 5525 güne
çıkartacağınız tarihte 52 yaşınızı da dolduruyorsanız emekli olabilirsiniz.
Doldurmuyorsanız 52 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz.
Yasalarımız gerideki prim ödenmemiş günlere toplu para ödenerek gün
kazanılmasına izin vermediğinden, geriye dönük borçlanarak emekli olamazsınız.
Yaş haddinde 58 yaşınızı doldurduğunuzda emekli olabilirsiniz
Soru: 15 Ocak 1959 doğumluğum. İlk işe giriş tarihim 23 Mayıs 1989 dur. 2005
kadar iş nedeniyle ara ara çalıştım. Fakat Ocak 2005 ayından itibaren isteğe
bağlı ödeme yapmaktayım. Hala isteğe bağlı prim ödemeye devam ediyorum. Toplam
2341 gün prim ödemem var. 3600 günle yaş haddiyle ne zaman emekli olabilirim?
Emine Aysubar
Cevap: Kısmi yaşlılık aylığı ile emekli(yaş haddinden emeklilik) olabilmek için
aranan 15 yıl sigortalılık süresi, 3600 gün prim ödeme ve 50 yaş şartlarını
sizin gibi 24 Mayıs 2011 tarihinden sonra yerine getiren kadın sigortalılar 58
yaşını doldurduğu tarihte emekli olabiliyor. 1259 gün daha prim ödeyerek prim
ödemenizi 3600 güne tamamlamanız şartıyla 58 yaşınızı dolduracağınız 15 Ocak
2017 tarihinde, kısmi yaşlılık aylığı ile emekli olabilirisiniz.
Yakınınız Aftan yararlanmak için yeni başvuru yapabilir
Soru: Yakınımızın Bağ-Kur yapılandırmasında yararlandığı af sonucu kendisine
tanınan süre içinde parayı temin edememesi sonucu yapılandırması bozuldu.
Bir-iki gün içinde parayı bulmasına rağmen su anda ödeme yapamadığı için mağdur
duruma düştü. Bu durumda olan tek kişi olmadığını da duyduk. Acaba bu kişiler
için ikinci bir ödeme şansı mümkün müdür? Bu konuya köşenizde yer verirseniz çok
minnettar oluruz.
Yardımınızı bekliyoruz.
Nil Doğan
Cevap: Aftan yararlanamayanlara ikinci bir şans verildi. 19 Ağustos 2008 tarihli
Resmi gazetede yayımlaman 5797 sayılı yasa ile aftan yararlanmak için, bu
tarihten aşlamak üzere 20 günlük süre verildi. En geç 8 Eylül 2008 Pazartesi
mesai saati sonuna kadar yazılı olarak başvuranlar prim affından yararlanacak.
Yakınınızda yeni bir af başvurusu yaparak, prim aslı ile gecikme zammının yüzde
20 sini Ekim ayı sonuna kadar ödemesi halinde, gecikme zammının yüzde 80 i
silinir.
Yetim aylığı talebe bağlıdır talep etmeyene aylık bağlanmaz
Soru: Eşim bundan 10 yıl önce vefat etti. Eşimin sigortası olmadığı için
babamdan dolayı Bağ-Kur’dan yetim aylığı bağlandı. Bundan bir yıl önce ablamın
eşi vefat etti. eşinden dolayı sigortadan maaş alıyor. Ve ayrıca benim maaşıma
da ortak oldu. Yeni kanuna göre iki ayrı kurumdan maaş alabilir mi? Kendisi
talepte bulunmadan bir kişiye babasından dolayı aylık bağlanabilir mi? Ekimde
çıkacak olan yeni kanun bu gibi durumları kapsayacak mı?
Özlem Türköz
Cevap: Yeni yasanın yürürlüğe gireceği 1 Ekim 2008 tarihi itibariyle dul ve
yetim aylığı Alanların durumlarında bir değişiklik olmayacak. Bu tarih
itibariyle alınmakta olan aylıkların kesilmesi, tekrar bağlanması, yükseltilmesi
vb. işlemler yeni kanuna göre değil, bugünkü kanuna göre yapılacak. Dolayısıyla
yeni kanunun bu yönüyle sizi ve ablanızı ilgilendiremiyor. Yetim aylığı talebe
bağlıdır. Yazılı olarak talep edilmediği sürece yetim aylığı bağlanmaz. Ablanız
Bağ-Kur’a yazılı olarak başvurduğundan yetim aylığı bağlanmıştır.
İktisadi Dayanışma Gazetecilik
Matbaacılık ve Danışmanlık Ltd. Şti -
Türkiye' nin En Büyük Mevzuat Portalına Hoş Geldiniz. |
