|
|
|
|
|
Prim borcunu peşin ödeyemeyenler taksit şartıyla aftan yararlanır |
|
07.09.2008 |
|
| ||
|
34.000 YTL’ lik Bağ-Kur borcum 9 Haziran 2008 tarihinde ki yapılandırma
ile 18.000 YTL oldu. Bendeniz acele ederek bu paranın 12.000 YTL sini 29 Temmuz
2008 tarihinde ödedim. Geri kalan 6.000 YTL' lik miktarı temin etmem biraz
uzadı. Yapılandırma gününden itibaren 1 ay içinde tamamlamam gereken bu parayı
yatıramadım. Ve ancak şimdi temin edebildim. Yatırmaya gittiğimde önceki
yatırdıklarımın eski borcumun faizine mahsuben kesildiğini ve ödemeyi
tamamlayamadığım için eski borç üzerinden ancak işlem yapacaklarını belirttiler.
Bende başvuru süresi daha bitmemişken bana bunun bir haksızlık olduğu kanaati
oluştu. Acaba yapılandırmayı iptal ettirip paramı geri alıp yeniden başvurabilir
miyim? Bu noktada kanundan yararlanmak için nasıl bir yol izlemeliyim. Param şu
an hazır (18.000 YTL) fakat takvime uyamadım. Ne yapmalıyım? Ahmet Cevap: Af Kanunundan yararlanmak için, süresi içinde yazılı olarak başvurup, peşin ödeme seçeneğini tercih edenler, prim aslı ile gecikme zammın yüzde 15 ini başvuru tarihini takip eden ay sonuna kadar ödemeleri gerekiyordu. Sizde peşin ödeme seçeneğini tercih ettiğinizden prim aslı ile gecikme zammının yüzde 15 ini en geç Temmuza 2008 ayı sonuna kadar ödemeniz gerekiyordu. Ancak; borcunuzun 12.000 YTL sini ödeyip, 6.000 YTL sini Temmuz ayı içinde ödeyememeniz neticesinde, aftan peşin ödeme şartlarıyla yararlanma şansınız ortadan kalkmış bulunmaktadır. Ancak; bu Bağ-Kurun belirttiği gibi, aftan hiç yararlanmayacağınız anlamına da gelmiyor. Çünkü; Af Kanununun uygulanmasına ilişkin usul ve esasları açıklayan 3 Haziran 2008 tarih ve 2008/60 sayılı Sosyal Güvenlik Kurumu Genelgesinde durumunla ilgili olarak; “ Borçluların, başlangıçta peşin ödeme talebinde bulunmalarına karşın, hesaplanan borçlarını başvuruda bulundukları tarihi takip eden bir ay içinde ödememeleri durumunda, en geç başvuru tarihini takip eden dördüncü ayın sonuna kadar (geçici 24 üncü maddenin dördüncü fıkrası hükmü saklı kalmak kaydıyla), borçlarını taksitle ödeyeceğini taksit süresini de belirterek yazılı olarak beyan etmeleri halinde, ilk yapmış oldukları peşin ödeme başvuruları, başlangıçtan beri taksitle ödeme talebinde bulunulmuş gibi değerlendirilerek talep edilen taksit süresine göre terkin yapılarak gerekli işlem yapılacaktır.” Şeklinde açıklama yapılmıştır. Söz konusu genelgeye göre, 9 Haziran 2008 tarihini takip eden 4 ncü ay sonuna kadar bir dilekçe vererek, aftan 12 taksit veya 24 taksit seçeneklerinden biriyle yararlanmanız mümkün. Örneğin; bir dilekçe vererek aftan 12 taksit şartlarıyla yararlanmak istediğiniz belirttiğiniz de, ilk başvuru tarihinde 12 ay taksit başvurusu yapmış gibi, prim aslı ile gecikme zammının yüzde 45 i toplanarak, 12 ye bölünmek suretiyle, aylık ödeyeceğiniz taksit tutarı belirlenir. Ödediğiniz 12.000 YTL se taksitlere mahsup edilir. Kalan taksitleri de ödemeniz halinde, gecikme cezası ve gecikme zammı borcunuzun yüzde 55 i silinir. Keyfi olarak uygulamadıkları Ek 19 maddeyi uygulasalar emekli olursunuz Soru:28 Şubat 1963 doğumluyum. 1 Şubat 1981 tarihinde sigortalı olarak başladığım çalışma hayatıma, 26 Ekim 1981 tarihinden itibaren devlet memuru olarak devam ettim. 5 yıllık bir süreden sonra 26 Ekim 1986 tarihinde Emekli Sandığından ayrılarak sigortalı olarak çalışmaya başladım. Evlilik dolayısıyla çalışma hayatıma ara verdim. Eşimle birlikte iş kurarak 1995 yılından 2003 yılına kadar Bağ-Kurlu oldum. Şimdi emekli olmak istiyorum Emekli Sandığı ve SSK toplatıldığında 5056 gün oluyor ve SSK’dan emekli olabiliyorum. Ama aradaki Bağ-Kur yüzünden olamıyorum. Yeni çıkan yapılandırma kanunundan yararlanarak emekli olmak istedim. Bu seferde SSK işgünüm Bağ-Kur’dan ayrıldıktan sonra 1260 iş günü çalışmayı doldurmuyor, emekli olamazsın 3 yıl daha çalışman gerekiyor, dendi. Bağ-Kur bu 8 yıllık sürede 1998 yılında bir kez ödeme yapmışsın buna rağmen Bağ-Kur yıllarımı iptal ettirebilir miyim? Bana şimdi Bağ-Kur’u yapılandırma daha 3 yıl çalışman gerekecek sen Ekim’i bekle Bağ-Kur silinir diyorlar, şimdi ne yapmam gerekiyor? Yapılandırma süresi 8 Eylül de bittiği için, yardımcı olursanız çok sevinirim. Betül TAŞKIN – Muğla Cevap: 5 yıl ve daha Bağ-Kur prim borcu olanların, sigortalılıklarını durdurarak, prim borçlarının silinmesi için, bugün itibariyle yürürlükte iki yasa maddesi var. Ancak, sizin gibi 5 yıldan fazla prim borcu olduğundan sigortası durdurarak prim borcunu sildirmek isteyenlerin talepleri karşılanmıyor. Sebep kurumun keyfi uygulaması. Keyfi uygulamaya 8 Mayıs 2008 tarihli Resmi gazetede yayımlanan 5754 sayılı yasa ile 5510 sayılı yasaya eklenen geçici 17 nci madde hükmü yol açıyor. Bu maddeye göre, Sosyal Güvenlik Kurumu bir genel tebliğ çıkartacak ve Bağ-Kura 5 yıl ve daha fazla prim borcu olanlara, 6 ay içinde prim borcunu ödemediği takdirde sigortalılıklarının durdurulacağını duyuracak. 6 ay içinde borcunu ödemeyenlerin de sigortalılığını durdurarak prim borçları silinecek. Silinen borca ilişkin olan süreler de sigortalılık süresi olarak değerlendirilmeyecek. Yasa 8 Mayıs 2008 tarihili resmi gazetede yayımlanmasına ve neredeyse tamamına yakın kısmı 1 Ekim 2008 de yürürlüğe girecek olmasına karşın, bu madde genel hukuk kurallarına da aykırı olarak geriye yönelik 30 Nisan 2008 tarihinde yürürlüğe kondu. Ancak, Bağ-Kur Kanunu Ek Madde 19 uncu madde hükmünü de 30 Nisan 2008 de, yani aynı tarihte yürürlükten kaldırmayı unuttular. Ve prim borcu silinmesine ilişkin iki madde çıktı ortaya. Ancak, iki maddeye rağmen sigortalının talebi karşılanmıyor. İşi yapılmıyor. Sizin gibi emekli olacaklar dahil pek çok sigortalı mağdur ediliyor. Son yıllarda yapılan en yerinde ve en takdir edilen uygulamayı işkenceye çevirdiler. Sonuç olarak, yürürlükte olan bir yasa hükmü açık ve seçik olarak uygulanmıyor. Bu durumda yapabileceğiniz iki şey var. Birincisi: Yazılı olarak Ek 19 ncu maddenin uygulanarak sigortalılığınızın durdurulmak suretiyle prim borcunuzun silinmesini ve emekli aylığı bağlanmasını talep edin. Borcunuzun silinip emekli edilmediğiniz takdirde, İş Mahkemesine dava açıp hakkınızı yargı yoluyla almaya çalışın. İkincisi: Sosyal Güvenlik kurumunun yayımlayacağı tebliği bekleyin. Kurum 5 yıl ve daha fazla borcu olanlara prim borçlarını 6 ay içinde ödemelerini aksi halde sigortalılıklarının durdurulacağını bildirecek. 6 ay içinde prim borcunu ödemeyenlerin sigortalılığı durdurulacak ve prim borçları da silinecek. Borcunuz silindikten sonra SSK dan emekli olabilirsiniz. Babanız af kanunu kapsamında gün satın alamaz Soru: Babam için birkaç soru olacak. Babam 22 Ekim 1984 tarihinde sigortalı olarak çalışmaya başlamış. 169 gün prim ödemiş. 1987 ve 1988 yıllarında 18 ay askerlik yapmış. Bağ-Kur ve sigorta af kapsamından 1 Temmuz 1994 tarihinden 1 Eylül 2008 tarihine kadar olan süreyi satın almak istiyor. 26 Eylül 2008 e kadar paranın yatmasını söylemişler. Parayı yatırırsak, babam SSK'ya geçip kaç yaşında ve ne kadar gün prim yatırıp emekli olur? Prim borcunu Ekim sonuna kadar ödese olmaz mı? B.S. Cevap: Toplumda Af Kanunu; sigortalılara borçlanma hakkı getirmiş gibi yanlış algılandı. Sizin gibi pek çok sayıda okur, geçmişte prim ödenmemiş boş günleri, borçlanarak nasıl emekli olabileceğini soruyor. Oysa af kanunu, Bağ-Kura ve SSK ya prim borcu olanlara ödeme kolaylığı getirdi. Hiçbir sigortalıya borçlanma hakkı getirmedi. Af kanunundan yararlanarak babanız 1 Temmuz 1994 ile 1 Eylül 2008 tarihleri arasındaki süreyi kazanması mümkün değil. Ancak babanızın Bağ-Kura kaydı olup bugüne kadar hiç prim ödememiş oldaydı, prim borçlarını af kanunu kapsamında ödeyerek günlerini kazanabilirdi. Yeni yasa emekli olmayı zorlaştırıyor Soru:20 yılını 23 Eylül 2008’de dolduracak olan 1967 doğumlu iki çocuk annesi (çocuklarımı memuriyet yaparken dünyaya getirdim) devlet memuruyum. Kademeli emeklilikte 45 yaşını doldurmak gerekiyor. Ancak son çıkan 1 Ekin 2008 tarihinde yürürlüğe gireceği söylenen 5510 sayılı yasada benim durumumda olanlara acaba emekli olabilme hakkı tanınıyor mu? Tanınıyor ise ne şekilde emekli olabilirim? Bu konuda ben ve benim durumumda olanları bilgilendirirseniz sevinirim. Serpil Odabaşı Cevap: 1 Ekim 2008 tarihinden itibaren yürürlüğü girecek olan yeni sosyal güvenlik yasası emekliliği kolaylaştırmıyor. Aksine prim ödeme gün sayısını ve emekli olunacak yaş haddini artırarak emekli olmayı zorlaştırıyor. Bazı sosyal hakları da kısıtlayarak, mali açıdan zor durumda olup, bütçeye büyük yük olan sosyal güvenlik kurumlarının mali yapılarını düzeltmeyi amaçlıyor. Maalesef yeni yasanın emekli olmanıza getirdiği bir avantaj yok. Emekli olmak için 20 tam yıl fiili hizmet süresi ve 45 yaş şartlarına tabisiniz. 45 yaşınızı dolduracağınız 2012 de emekli olabilirsiniz. Ayrıca, 20 yılınızı dolduracağınız 23 Eylül 2008 de işinizden ayrılabilirsiniz. Ancak, bu durumda da emekli aylığınız 45 yaşında bağlanır. Emekli ikramiyenizi de 45 yaşında alırsınız. Tasfiye sonuçlanana kadar destek primi ödemek zorundasınız Soru: Tasfiye Halinde bir şirketin hem ortağıyım hem de tasfiye memuruyum. Şirket 2003 yılında tasfiye kararı almış ve hiçbir ticari faaliyette bulunmamıştır. Bazı hukuki (dava) nedenlerle tasfiye sonuçlanamıyor. Bu durumda benim destek primi ödemem gerekir mi? İsmail İsmail Cevap: Destek primi ödeyip ödemeyeceğinizi sorduğunuza göre, emekli olmalısınız. Sosyal güvenlik kurumlarından herhangi birinden emekli olup, limitet şirket ortağı olanlar, şirket ortaklığından çıkmadıkları sürece Sosyal Güvenlik Destek primi ödemek zorundalar. Maalesef tasfiye sonuçlanana kadar destek primi ödemek zorundasınız. Lojmanda oturan KEY alamaz Soru: 1967 Yılından 26 Temmuz 1991 Tarihine kadar Zonguldak Armutçuk TTK İşletmesinde çalıştım. Bu dönemde TTK lojmanlarında kaldım. Yapılan KEY ödemelerinde şahsıma bir ödeme görülmemektedir. Lojmanlarda kaldığım için bu normal bir durumdur. Ne yapmalıyım? Yaşar ÖZMEN-Zonguldak Cevap: Konut Edindirme Yardımı Yapılan dönemde çalışmışsınız. Ancak görev tahsisli lojman dışındaki lojmanda oturanlar adına KEY yatırılmadı. Lojmanda oturduğunuzdan KEY ödeme listelerinde adınızı bulamamanız normal. Lojmanda oturduğunuz için KEY alamayacağınızdan yapacak bir işlem yok. Çocuklarınızın biri için borçlanma yapabilirsiniz Soru: Daha önceden hamile kalıp çocukları olan bayanların tek çocuğa 2 sene iki çocuğa 4 sene satın alınacağını duyunca çok sevindim. Biz bayanları da düşünmeleri hoşuma gitti. Ben 10 Kasım 1986 da Bağ-Kurlu olarak iş yerimi açtım. 28 Nisan 1990 da ilk çocuğumu dünyaya getirdim. İkinci çocuğumu 30 Eylül 1994 de dünyaya getirdim. Fakat iki çocuk olması sebebiyle 6 Mart 1995 de iş yerimi kapatmak zorunda kaldım. Uzun bir aradan sonra 29 Haziran 2007 de sigortalı olarak çalışmaya başladım. Ben bu yeni çıkacak olan yasadan ne kadar yararlanabilirim? 4 sene satın alabilir miyim? İkinci çocuğumda dükkânı kapattığımda, çocuğum 5 aylıktı. 24 ay hakkım varsa 19 ayını mı borçlanabiliyorum? Benim Bağ-Kurdan mı? Yoksa sigortadan mı emekli olmam daha uygun? Emekli olmak için ne kadar zamanımın kaldığını öğrenebilir miyim? Doğum tarihim 8 Haziran 1966 dır. Nilgün Sarmehmetoğlu Cevap: Yeni yasanın yürürlüğe gireceği 1 Ekim 2008 den itibaren uygulanmaya başlayacak olan Doğum borçlanmasından sadece SSK’lı kadınlar yararlanıyor. Bağ-Kur’lu ve emekli sandığı iştirakçisi kadınlar yararlanamıyor. Şuanda SSK lı olduğunuz için gerekli şartları sağlıyorsanız Bağ-Kur’lu olduğunuz sürede doğum yapsanız da, doğum borçlanmasından yararlanırsınız. Doğum borçlanması yapabilmek için doğumdan sonraki 2 yıl süresince sigortalı olarak çalışmamak gerekiyor. İlk çocuğunuzun doğumundan sonra Bağ-Kur’a prim ödeyerek çalıştığınız için birinci çocuğunuz için borçlanma yapamazsınız. Ancak ikinci çocuğunuzun doğumundan sonra 5 ay prim ödedikten sonra işinizi terk ederek, Bağ-Kur sigortanızı kapattığınızdan, ikinci çocuğunuz nedeniyle 19 ay(570 gün) borçlanma yapabilirsiniz. Sonuç olarak 4 yıl doğum borçlanması yapamazsınız. SSK dan daha erken emekli olabilirsiniz. SSK da emekli olmak için; 20 yıl sigortalılık süresi, 5150 gün prim ödeme ve 43 yaş şartına tabisiniz. 570 gün doğum borçlanması yaparak 1210 gün daha prim ödeyerek prim ödemenizi 5150 güne tamamlayacağınız tarihte emekli olabilirsiniz.(ara vermeden prim öderseniz Şubat 2012 de) İktisadi Dayanışma Gazetecilik Matbaacılık ve Danışmanlık Ltd. Şti - Türkiye' nin En Büyük Mevzuat Portalına Hoş Geldiniz. |
Ekrem Sarısu
Okunma: 3403 | |||
|
Yazarın En Çok Okunan 5 Yazısı
| ||||
