|
|
|
|
|
Eşinizin SSK’dan emekli olabilmesi için primlerini çalışarak ödemesi gerekiyor |
|
01.11.2008 |
|
| ||
|
Eşinizin SSK’dan emekli olabilmesi için
primlerini çalışarak ödemesi gerekiyor Ekrem Sarısu - 01 Kasım 2008 Cumartesi - Posta Soru: Eşim 20 Mayıs 1971 doğumlu ve sigorta girişi 1 Haziran 1992 tarihinde. 1091 gün sigortalı olarak çalışmış olduğu süre var. Ben bu sigorta süresini Eylül 2005’de sağlık primi yatırmadan Bağ-Kur’a aktardım ve o tarihten bu yana düzenli olarak ödemeleri yatırdım. 1 Ekim 2008 tarihinde çıkan ve yeni sosyal güvenlik yasasına göre, artık sağlık primi de yatırmam gerektiği söylenmekte. Asker olduğumdan eşim Emekli Sandığından faydalanmakta. Sorularım şunlar; 1- Yeni yasaya göre sağlık primi olmadan isteğe bağlı ödeyebilir miyim? Hangi kuruma? 2- Eşimi SSK’dan emekli yapabilir miyim? Hangi yaş ve yılda emekli olur? Necati ÖZTÜRK Cevap: 1- Yeni yasanın yürürlüğe girdiği 1 Ekim 2008 tarihinden itibaren isteğe bağlı sigortalılar genel sağlık sigortası kapsamına alındı. Eşiniz gibi bakmakla yükümlü olunan kişi olsalar dahi, 1 Ekim 2008’den sonra isteğe bağlı prim ödeyenler sağlık yardımını kendi sigortasından almak zorunda. 1 Ekime kadar yüzde 25 oranında prim ödenirken bu tarihten sonra prim oranı yüzde 32’ye çıktı. Ancak, bu artışa karşın sağlık yardımı alınacak. Eşiniz isteğe bağlı devam ettiği sürece sizin üstünüzden sağlık yardımı alamaz. 2- Eşinizin SSK’dan emekli olmak için; 20 yıl sigortalılık süresi, 5600 gün prim ödeme ve 49 yaş şartlarına tabi. 1 Ekim 2008’den itibaren SSK’da isteğe bağlı sigorta kaldırıldı. Bu tarihten itibaren isteğe bağlı Bağ-Kurda devam ediyor. Eşinizin SSK dan emekli olabilmesi için; 3240 gün(108 ay) isteğe bağlıya prim ödedikten sonra kalan 1269 gün primi SSK lı bir işte çalışarak ödemsi gerekiyor. Bu şekilde 4509 gün daha prim ödeyerek, 1091 gün olan prim ödemesini 5600 güne tamamlayacağı tarihte emekli olabilir(ara vermeden prim öderseniz Haziran 2021 ayında) 819 gün daha prim ödediğinizde emekli olabilirsiniz Soru:15 Nisan 1963 doğumluyum. SSK başlangıç tarihim 1 Aralık 1985 olup, 1985- 1990 yılları arasın yatırılmış 691 gün primim var. 1987- 1996 tarihleri arasında SSK ile çakışmayan 6 yıl 10 günlük Bağ-Kur primim var. 2006 yılının Haziran ayından beri SSK’lı olarak çalışıyorum ve 1983- 1985 yılları arsında askerlik borçlanmamı 20 ay olarak SSK’ya 2.250 YTL olarak yatırdım. Ne zaman emekli olabilirim? Vefatım halinde çocuklarım nasıl bir yol izlemeliler? Tansel KARACA Cevap: Askerlik borçlanması sigorta başlangıç tarihinizi 20 ay geri götürerek emekli olmak için; 25 yıl sigortalılık süresi, 5150 gün prim ödeme ve 47 yaş şartlarına tabi olmanızı sağlıyor. 819 gün daha prim ödeyerek toplam 4331 gün olan prim ödemenizi 5150 güne tamamlayacağınız tarihte emekli olabilirsiniz.(ara vermeden prim öderseniz Nisan 2011 ayında) Vefatınızda eşiniz yetim ve hak sahibi çocuklarınıza da yetim aylığı bağlanır. Bununun için Sosyal güvenlik İl Müdürlüğüne başvuruları yeterli olacaktır. Prim ödemenizi 25 tam yıla çıkartmalısınız Soru: 4 Mart 1963 doğumluyum. 10 Aralık 1979 ile 17 Ekim 1983 tarihine kadar Almanya’da çalıştım. 2 Mart 1988’de Bağ-Kur’a giriş yaptım. 3 Temmuz 2008’e kadar prim ödedim. Askerliğimi borçlanmadım. Ne zaman emekli olabilirim? Ve kaç yaşında emekli olabilirim? Özcan MOLAY/Çanakkale Cevap: 1 Haziran 2006 tarihi itibariyle Bağ-Kura 25 tam yıl prim ödeme süresini doldurmaya sizin gibi 9.5 yıldan fazla 11 yıldan az süre kalanlar emekli olmak için; 25 tam yıl prim ödeme ve 50 yaş şartlarına tabi bulunuyor. 4 yıl 8 ay daha prim ödeyerek 20 yıl 4 ay olan prim ödemenizi 25 tam yıla tamamlayacağınız tarihte emekli olabilirsiniz. Prim eksiğinizi askerlik borçlanması ve yurtdışı çalışma süresi borçlanmasıyla da tamamlayabilirsiniz. 18 yaşını dolduran çocuk babadan sağlık yardımı alamıyor Soru: 10 Eylül 1990 doğumluyum. Babam sigorta çalışanı. Ben bu yıl liseyi bitirdim. Ve Üniversiteyi kazanamadım. Yeni sağlık sigortası yasasına göre, babamın SSK’sından faydalanabilir miyim? Okuyor gözükmek için açık öğretim fakültesine kayıt yaptırmama gerek var mı? Betül BAYLAN Cevap: Eski yasaya göre de, yeni yasaya göre de, 18 yaşını orta öğrenimde 20 yüksek öğrenimde 25 yaşını doldurana kadar çocuklar, ana veya babasının sigortasından sağlık yardımı alabiliyor. Eski yasaya göre bekâr, evlenmiş olsa da boşanan veya dul kalan kız çocukları, yeni yasadan farklı olarak yaşları ne olursa olsun ana ve babalarının sigortasından sağlık yardımı alabiliyordu. Yeni yasa, kız ve erkek çocuğu arasındaki bu farkı ortadan kaldırdı. Yeni yasa kapsamın da kız çocukları da belirtilen yaşları doldurduğunda ana ve babalarının sigortasından sağlık yardımı alamayacaklar. Ancak, yeni yasa kazanılmış hakları koruyor. Sizin gibi 1 Ekim 2008 den önce ana veya babasının sigortasından sağlık yardımı alan kız çocukları, yeni yasanın yürürlüğe girdiği 1 Ekim 2008 den sonra da durumlarında değişiklik olana kadar sağlık yardımı almaya devam edecekler. Ancak, evlendiklerinde veya sigortalı olarak bire işte çalışmaya başladıklarında sağlık yardımı kesilecek. Ancak, boşandıklarında veya işten ayrıldıklarında 1 Ekim 2008 den önceki gibi ana ve babalarının sigortasından sağlık yardımı alamayacaklar. Sonuç olarak evlenen veya sigortalı bir işe girene kadar babanızın üstünden sağlık yardımı alabileceksiniz. Eşiniz özürlü hakkından yararlanabilir Soru: Eşim 1971 doğumlu. 11 Nisan 1988 tarihinde sigorta başlangıcı var. 11 Nisan 1988 – 13 Mayıs 1993 tarihleri arasında sigortalı olarak çalışmıştır. Bu tarihler arasında 1751 gün primi vardır. 1 Temmuz 2007 yılında isteğe bağlı sigortaya başladı. Şu ana kadar toplam 2171 prim günü bulunmaktadır. 28 Eylül 1994 yılında ilk doğumunu, 16 Kasım 2001 yılında da ikinci doğumunu yaptı. Eşimin çift taraflı kalça çıkığı var ve bel fıtığı ameliyatı geçirdi. Yüzde 42 oranında özürlü raporu bulunmaktadır. Elimizdeki bu raporla beraber malmüdürlüğüne beyan etsek vergiden muaftır yazısı alabilir miyiz? 3600 günü doğum borçlanmasıyla doldurmuş oluyor mu? Doğum borçlanmasıyla erken emekli olabilir mi? Ahmet Aydemir / Bodrum Cevap: Bulunduğunuz yerdeki Malmüdürlüğünün göndereceği hastanenin sağlık kurulundan eşinizin çalışma gücünün en az yüzde 40’ını kaybettiğine dair sağlık kurulu raporu alabilirseniz, vergi indirim hakkı alabilirsiniz. Yasaya göre, eşiniz iki doğumu içinde doğum borçlanması yapması gerekir. Ancak, Sosyal Güvenlik Kurumu doğum borçlanmasının usul ve esaslarını açıklayan tebliğinde, borçlanma yapabilmek için, doğum nedeniyle işten ayrılma, doğum sonrası iki yıl süresince çalışmama ve bu durumu işverenden alınacak onaylı belge ile kanıtlama şartları getirdi. Kurumun tebliğine göre eşiniz doğum yaptığı tarihlerde sigortalı bir işte çalışmadığından ve işinden doğum nedeniyle ayrılmadığından doğum borçlanması yapamaz. Eşiniz SSK lı bir işe girerek 1429 gün daha prim ödeyerek prim ödemesini 3600 güne tamamlayacağı tarihte özürlülere tanınan hakla emekli olabilir. Ancak, 1 Ekim 2008 den itibaren isteğe bağlı prim ödemeleri Bağ-Kura sayıldığından, 1429 gün prim ödemesinin 1230 gününü(41 ayını) isteğe bağlı olarak ödedikten sonra kalan 199 gününü SSK lı bir işte çalışarak ödemesi gerekir. Bağ-Kura tabi olmamak için çalışarak 395 gün prim ödemelisiniz Soru: 7 Temmuz 1972 doğumlu bayanım. 1 Ocak 1988 tarihinde SSK girişim var. 1992 yılında evlilik nedeniyle işten ayrıldım. 2003 yılından beri isteğe bağlı sigorta primi ödemekteyim. Toplam primim 3600 gün. Emekli olmam için gereken 44 yaş ve 5225 gün. Şimdi sizden ricam 1994 ve 1998 doğumlu 2 erkek çocuğu sahibiyim. Yazılarınızdan okuduğum kadarıyla 1 Ekimden sonra SSK isteğe bağlı kalkıyor ve Bağ-Kur geliyor. Dolayısıyla 1259 günden fazla prim ödememem gerekiyor. Acaba ben doğum borçlanması yapabilir miyim? Yaparsam prim günlerim SSK'lı olarak sayılacağından 1259 gün Bağ-Kur yasasından etkilenmem ortadan kalkmış olmayacak mı? Bana ne yapmamı önerirsiniz? Nergiz ÖNER Cevap: Yasaya göre doğum borçlanması yapabilmeniz lazım. Ancak, Sosyal güvenlik kurumunun doğum borçlanmasının usul ve esaslarını açıklayan tebliğine göre borçlanma yapamazsınız. Çünkü, kurum söz konusu tebliğ ile borçlanma yapabilmek için, sigortalı bir işte çalışırken doğum nedeniyle işten ayrılma, doğum sonrası iki yıl süresince çalışmama ve bu durumu işverenden alınacak onaylı belge ile kanıtlama şartı getirdi. Bu tebliğe göre doğum yaptığınız tarihlerde çalışmadığınızdan borçlanma yapamazsınız. Sorunuzda da belirttiğiniz gibi yeni yasanın yürürlüğe girdiği 1 Ekim 2008 den itibaren, isteğe bağlı sigorta Bağ-Kurda devam ediyor. Bu tarihten sonra isteğe bağlı sigortaya plansız programsız prim ödeyenler, Bağ-Kur şartlarıyla emekli olma durumunda kalabilirler. Bağ-Kura tabi olmadan SSK şartlarıyla emekli olabilmeniz için; eksik olan 1625 gün primin 1230 gününü(41 ayını) isteğe bağlı ödedikten sonra, kalan 395 gününü SSK lı olarak bir işte çalışarak ödemelisiniz. Kullanmadığınız izinlerin ücretini almanız gerekir Soru: 15 Eylül 2004 tarihinde işe başladım. 31 Ekim 2007 de işten çıkarıldım. Hiç yıllık izin kullanmadım. Yıpranmamı hesaplayabilir misiniz? Ayrıca 7 Aralık 2007’de tekrar aynı iş yerine girdim ve 8 Ağustos 2008 tarihinde işten kendi rızamla ayrıldım. Bu 8 aylık süreden bir hak talep edebilir miyim? R.G. Cevap: İstifa ederek kendi isteğinizle ayrıldığınızdan 8 aylık dönem için herhangi bir hak talep edemezsiniz. Ancak, daha önceki dönemler için kullanmadığınız yıllık izinlerin ücretlerini işten çıkartılırken almanız gerekirdi. Çünkü; henüz zamanaşımı süresi dolmamış. Şayet izin kullanmadığınızı ve işten çıkartıldığınızda izin ücreti almadığınızı kanıtlayabiliyorsanız, izin ücretlerinizi işverenden talep edin. Ödemezlerse, İş Mahkemesine dava açacağınızı, ayrıca Bölge Çalışma Müdürlüğüne şikâyet edeceğinizi belirtin. Ve uzlaşma yoluyla işverenden izin ücretlerinizi almaya çalışın. Vermezlerse de, İş Mahkemesine dava açarak hakkınızı yargı yoluyla almaya çalışın. Yaşlılık sigortasına prim ödendiği için stajınız başlangıç sayılır Soru: 1 Kasım 1997 tarihinde lise stajı sebebiyle SSK girişim yapıldı. 60 gün prim ödemem var. 2002 yılından bu güne kadar devam etmekte olan çalışmamla birlikte, bugüne kadar 2278 gün prim ödemem var. Emeklilik için 20 yıl sigortalılık süresinin hesaplanmasında ilk işe giriş tarihim olan 1997 yılı mı yoksa primlerimin düzenli ödenmeye başlandığında 2002 yılı mı başlangıç olarak alınacaktır? Şu an çalıştığım yerde SSK da 20 yılım dolana kadar devam ettiğim takdirde 20 yılımı doldurduğumda işten ayrılırsam tazminat hak ederek miyim? Canan Ülken-İstanbul. Cevap: Normalde staj sigortasında iş kazası ve meslek hastalığı sigortası ve hastalık sigortalarına prim ödenir. Ve stajyerin iş kazası, meslek hastalığı ve hastalanması sigortalanmış olur. Stajyerlik döneminde kişileri emekli eden malullük, yaşlılık ve ölüm sigortalarına prim ödenmez. Dolayısıyla staj sigortası emeklilik açısından başlangıç sayılmaz. Ancak, adınıza 60 gün prim ödenmiş. Sizin için başlangıç sayılır. Emekli olmak için; 20 yıl sigortalılık süresi, 5975 gün prim ödeme ve 54 yaş şartlarına tabisiniz. Emekli olmak için aranan sigortalılık süresi ve prim ödeme şartlarını yerine getiren ve emekli aylığı bağlanması için sadece yaş şartını yerine getiremeyenler, kıdem tazminatını alarak işlerinden ayrılabilir. Emekli aylığı bağlanacak yaşın dolmasını çalışmadan bekleyebilecekleri gibi, başka bir işyerinde, hatta ayrıldıkları işyerinde de çalışarak da bekleyebilirler. 3697 gün daha prim ödeyerek prim ödemenizi 5975 güne tamamlayacağınız tarihte(20 yıllık sigortalılık sürenizi de doldurmuş olacağınızdan) kıdem tazminatınızı alarak işinizden ayrılabilirisiniz.(ara vermeden prim öderseniz Mart 2019 ayında) İktisadi Dayanışma Gazetecilik Matbaacılık ve Danışmanlık Ltd. Şti - Türkiye' nin En Büyük Mevzuat Portalına Hoş Geldiniz. |
Ekrem Sarısu
Okunma: 1946 | |||
|
Yazarın En Çok Okunan 5 Yazısı
| ||||
