Tebliği iptal ederlerse eşiniz borçlanma yapabilir

 

14.11.2008

 

Arşiv Arama

 

Önceki Sayfa

 

Tebliği iptal ederlerse eşiniz borçlanma yapabilir

Ekrem Sarısu - 14 Kasım 2008 Cuma - Posta

Soru: Eşim 10 yıl kadar çalıştıktan sonra iş yeri kapandığı için işten mecburi çıkmak zorunda kaldı. Şu anda mevcut 1703 günü bulunmaktadır. İşten çıkarıldıktan sonra 2001 yılında bir çocuğumuz oldu. Aralık ayında bir çocuğumuz daha olacak. Her iki çocuktan dolayı (doğumdan dolayı) eşim sigorta borçlanması yapılıp yapılmayacağının bildirilmesini arz ediyorum.

Faruk Güneş - Nazilli

Cevap: 1 Ekim 2008 tarihiden itibaren yürürlüğe giren yeni yasaya göre eşiniz doğum borçlanması yapabilir. Çünkü yasa doğum borçlanması için SSK’ya tescil, doğum sonrasında 2 yıl süresince çalışmama, doğan çocuğun yaşaması ve borçlanma bedelinin 1 ay içinde ödenmesi şartlarını arıyor. Ancak, doğum borçlanmasının usul ve esaslarını belirleyen sosyal güvenlik kurumunun tebliğine göre borçlanma yapamaz. Çünkü kurum borçlanma yapmak için sigortalı bir işte çalışırken doğum nedeniyle işten ayrılma, doğum sonrasındaki iki yıl süresince hizmet akdine tabi olarak çalışmama ve bu durumu işverenden alınacak onaylı bir belge ile kanıtlama şartlarını arıyor. Söz konusu tebliğ yasaya aykırı. Muhtemelen önümüzdeki dönemde mahkemece iptal edilecek. Sonucunun gazetemiz Posta’dan takip ederek ona göre işlem yapın.

Sağlık Yardımı almada sigortalılar arasındaki fark giderildi

Soru: Eşim SSK emeklisi, ben emekli sandığına bağlı kamu bankasında çalışıyorken 16 yaşındaki oğlum için sağlık yardımından yararlanıyordum. Şimdi emekli sandığına bağlı olarak emekliliğimi talep ettim. Emekliliğim durumunda oğlumun sağlık yardımı için SSK mı yoksa emekli sandığına bağlı sağlık yardımından yaralanmasının hangisinin imkanlarının daha faydalı olabileceği tereddüdü içindeyim. Bu hususta yardımlarınızı istiyorum. Emekli sandığını tercih etmem halinde izleyeceğim yol hakkında da bilgilendirmenizi rica ederim.

Neriman KÖSE

Cevap: Emekli olmanız durumunda çocuğunuzun SSK emeklisi olan babasının veya Emekli Sandığı emeklisi olduğunuzda sizin üzerinizden sağlık yardımı almasını boş yere araştırarak kendinizi yormayın. Yeni yasa kapsamında SSK - Bağ-kur- Emekli sandığı ayrımı kalktı. Tüm sigortalılar ve emekliler genel sağlık sigortası kapsamında aynı norm ve standartta sağlık yardımı alacaklar. Çocuğunuzun babası üstünden SSK’dan alacağı sağlık yardımının sizin üstünüzden sağlık yardımı almasından hiçbir farkı yok.

SSK hakkınızı kaybetme korkunuz yersiz

Soru: Ben 04.04.1957 doğumluyum. SSK girişim 10.11.1989’da oldu. Ekim 1991 tarihinden itibaren de isteğe bağlı sigorta pirimi ödedim. Ödediğim gün sayısı 5580 iş günü. Son prim ödemem 15.05.2007. SSK görevlilerinden aldığım bilgiye göre 20 yıl, 46 yaş, 5375 gün şartlarına göre 9.11.2009 tarihinde emekli olacaktım. Yani emekliliğimi bekliyorum. Bu arada babamızın vefatı dolayısıyla verasetten vergi mükellefi oldum. Duyumlarıma göre vergi mükellefi olduğum için Bağ-Kur’a geçmem gerekiyormuş. Ben bunu bilmiyordum. 5580 iş günü prim ödediğim için prim ödemeyi de kestim.

 Emekliliğimi bekliyordum. Sorularım şunlar;

1- Aynı şartlarda bu güne göre emekli olabilecek miyim?

2- Bağ-kura geçmediğim için bu hakkımı kaybedecek miyim?

3- Beklemede kalsam SSK’dan emekli olabilir miyim?

4- Bu tabloya göre nasıl bir yol çizmeliyim?

5- Hakkımı kaybedeceğim diye çok korkuyorum. Beni aydınlatırsanız çok sevinirim.

Gül Büyüksayar

Cevap: 1- Bağ-Kura 1260 gün (3,5 yıl) ve daha fazla prim ödemeniz halinde Bağ-Kur şartlarıyla emekli olmak zorunda kalacağınızdan sorunuzda belirttiğiniz SSK şartlarıyla emekli olamazsınız.

2- Ne zaman vergi mükellefi olduğunuzu belirtememişsiniz. Ancak, yeni yasa bağ-Kur sorunuzu çözüyor. Çünkü sizin gibi Bağ-Kura süresi içinde kayıt ve tescilini yaptırmayanların sigortalılık hak ve yükümlülüğü 1 Ekim 2008 tarihinden itibaren başlatılıyor. Dolayısıyla bu tarihten önceki Bağ-Kur yükümlülüğünüzden kurtulmuş bulunuyorsunuz. Bu açıdan SSK yönünden bir hak kaybınız olmayacak.

3- Vergi mükellefiyetinizi kapatarak faaliyetinize son vermediğiniz sürece, 1 Ekim 2008 tarihinden itibaren Bağ-Kur sigortalısı olmak zorundasınız.

4- Ya vergi mükellefiyetinizi kapatıp faaliyetinize son vererek Bağ-kur zorunluluğundan çıkıp SSK’dan emekli olmak için 20 yıllık sigortalılık sürenizi dolduracağınız 10 Kasım 2009 tarihini bekleyeceksiniz. Ya da Bağ-Kura kayıt olup 10 Kasım 2009’a kadar prim ödeyip yine bu tarihte SSK’dan emekli olacaksınız.

5- Hakkınızı kaybetme korkunuz yersiz.

Askerliğinizi başlangıçtan önce yaptığınızdan borçlanmanız avantajlı

Soru: 1957 doğumluyum. SSK başlangıcım 1986-480 gün ödenmiş primim var. 2003/2008 yılları arasında Bağ-Kurlu olarak 1700 gün ödedim. Şimdi 3 aydır SSK'lı olarak çalışmaktayım, Ne zaman ve nasıl emekli olabilirim ve askerlik borçlanması yaparsam ne gibi avantajım olur.

NİHAT KARACA

Cevap: SSK’dan emekli olmak için 25 yıl sigortalılık süresi 5300 gün prim ödeme 49 yaş şartlarına tabisiniz. SSK’ya 3030 gün daha prim ödeyerek toplam 2270 gün olan prim ödemenizi 5300 güne tamamlayacağınız tarihte emekli olabilirsiniz. Sorunuzdan askerliğinizi sigorta başlangıç tarihinizden önce yaptığınız anlaşılıyor. Askerliğinizi borçlanmanız halinde sigorta başlangıç tarihiniz askerlik süreniz kadar (18 ay kabul edilmiştir) öne gider ve emekli olmak için 25 yıl sigortalılık süresi 5225 gün prim ödeme ve 48 yaş şartlarına tabi olursunuz. Askerliğinizi borçlandıktan sonra 2415 gün daha prim ödeyerek borçlanma dâhil 2810 gün olan prim ödemenizi 5225 güne tamamlayacağınız tarihte emekli olabilirsiniz.

45 yaşını doldurduğunuzda emekli olabilirsiniz


Soru: Ben 9 Mart 1967 doğumluyum. Mayıs 1986 yılında SSK’ya bağlı olarak işe başladım. 5 ay pirimim ödendikten sonra işten ayrıldım. 8 Ocak 1988 yılında Emekli Sandığı’na bağlı olarak Milli Savunma Bakanlığı’na bağlı sivil memur (657’ye tabi) olarak işe başladım. Doğum izinlerimi ödedim. Emekli olabileceğim tarihi bana hesap ederseniz çok sevinirim.

Leyla Babayiğit

Cevap: 23 Mayıs 2002 tarihi itibariyle 20 tam yıl fiili hizmet süresini doldurmaya sizin gibi 6 yıldan fazla 7 yıldan az süre kalanlar emekli olmak için 20 tam yıl fiili hizmet süresi ve 45 yaş şartlarına tabi bulunuyor. Hizmet süreniz yeterli olduğundan 45 yaşınızı dolduracağınız 9 Mart 2012 tarihinde emekli olabilirsiniz.

Emekli olduğunuzda eşinizden aldığınız dul aylığı kesilmeyecek

Soru: Ben 16.12.1961 doğumlu bir beyim. 01.02.1990 sigortalı işe giriş tarihim. Toplam prim sayım 5975. Yurtdışı borçlanmaya başvurdum fakat eşimin malûlen emekli olması ve vefatından dolayı bana maaş bağlanmasından dolayı borçlanma isteği reddedildi. Ben ne zaman ve ne şekilde emekli olabilirim? Eğer ben 25 yılı doldurursam emekli olduğumda eşimin maaşını alabilir miyim?

Deniz Ak

Cevap: Emekli olmak için 25 yıl sigortalılık süresi 5525 gün prim ödeme ve 52 yaş şartlarına tabisiniz. Prim ödemeniz yeterli olduğundan bundan sonra prim ödemeseniz de 25 yıllık sigortalılık sürenizi dolduracağınız 1 Şubat 2015’de emekli olabilirsiniz. Sorunuzdan askerliğinizi sigorta başlangıç tarihinden önce yaptığınız anlaşılıyor. Şayet askerliğinizi borçlanmadıysanız askerlik sürenizi borçlanarak 51 yaşınızı dolduracağınız 1 Şubat 2014’de emekli olabilirsiniz. Emekli olduğunuzda eşinizden dolayı almakta olduğunuz dul aylığınız kesilmeyecek. Eşinizden dolayı almakta olduğunuz aylığı bugün olduğu gibi almaya devam edeceksiniz.

Prim borcundan kurtulmak için tebliği bekleyeceksiniz

Soru: Gazetesindeki bir yazınızda 30 Nisan 2008 itibari ile 5 yıldan prim borcu olanlar borçtan kurtulacak diye beyan etmiştiniz. Ancak ben bu kanunla ilgi bağlı bulunduğum Bağ-Kura dilekçe göndermeme rağmen dilekçem işleme alınmadı. 5458 sayılı Kanunun ek 19 maddesi 08.05.2008 tarihinde durdurulmuş bu kanunun yerine 01.10.2008 tarihinde 5754 sayılı kanunun geçici 17. maddesi kapsamında yürürlüğe girmiş bilgisini aldım. Sizden ricam bu kanunu ne zaman ve nasıl uygulanacağı hakkında bilgi verirseniz sevinirim.

Hacı Ömer

Cevap: Bağ-Kurla ilgili son yılların en güzel yasası; 5 yıl ve daha fazla prim borcu olanların sigortalılıklarının durdurularak, prim borçlarının silinmesine ilişkin 5458 sayılı yasa ile Bağ-Kur kanununa eklenen Ek 19 ncu madde hükmüydü. Hem kurumu, hem sigortalıları pek çok dertten kurtaracak bu güzel düzenleme, maalesef Bağ-Kurun keyfi tutumu yüzünden doğru dürüst uygulanmadı. Çünkü; yasa 1 Nisan 2006 tarihinde yürürlüğe girmesine rağmen, konuya ilişkin olarak 14 Haziran 2007 tarihinde SGK’ ca yayımlanan 2007/47 sayılı genelge tarihine kadar da uygulanmadı. 1 Ekim 2008 tarihine kadar yürürlükte olan Ek 19 ncu madde hükmü, 8 Mayıs 2008 tarihli Resmi gazetede yayımlanan 5754 sayılı Kanun ile 5510 sayılı yasaya eklenen geçici 17 nci maddenin geriye yönelik olarak 30 Nisan 2008 tarihinden itibaren yürürlüğe konmasından sonra uygulaması durduruldu. Bir hukuk devletinde bireyin lehine hüküm içeren yürürlükte olan bir yasanın uygulanmaması suçtur. Gelişmiş bir ülkede örneğin, yıllardan beri girmeye çalıştığımız bir Avrupa ülkesinde bu uygulama olsa, yasayı uygulamayanlardan hesap sorulur. Haklarında cezalandırılmaları ve tazminat ödemeleri için davaları açılırdı. Ancak, sadece adımız hukuk devleti olduğundan, kurumun keyfi uygulaması hiç kimsenin umurunda değil. Hadi Ek 19 ncu maddeyi uygulamadın. O zaman 30 Nisan 2008 de yürürlüğe giren ve Ek 19 a göre sigortalının oldukça aleyhine olan Geçici 17 nci madde hükmünü aradan 6 ayı aşkın süre geçmesine rağmen neden uygulamadın? Bunun da haklı bir yanı yok. Reform adı altında tüm sosyal güvenlik mevzuatını değiştiren kanun çıkartıyorsun. Çıkarttığın kanunun en önemli bir kısmını keyfi olarak uygulamıyor, sigortalıyı perişan ediyorsun. Bu anlayışla daha çok reformlar yaparız. Ama sorunları ortadan kaldıramayız. Çünkü, yasaları insanlar uyguluyor. Yasadan önce yasayı uygulayan insanı eğiteceksin. Hukuku tanıtacak ve hukuka ve yasaya saygılı olmayı öğreteceksin ki yasalar başarıyla uygulanabilsin.

Sonuç olarak; 5510 sayılı yasaya 5474 sayılı yasanın 73 nci maddesi ile eklenen ve 30 Nisan 2008 tarihinden itibaren yürürlüğe giren Geçici 17 nci madde hükmüne göre; 30 Nisan 2008 tarihi itibariyle Bağ-Kur’a 5 yıldan fazla prim borcu olanlar için sosyal güvenlik kurumu bir tebliğ yayınlayarak, prim borçlarının tebliğin yayımı tarihini takip eden tarihi takip eden aybaşından itibaren 6 ay içinde ödenmesini isteyecek. Prim borcunu bu süre içerisinde ödemeyenlerin sigortalılıkları durdurularak, prim borçları silinecek. Silinen borca ilişkin olan süreler sigortalılık süresi olarak dikkate alınmayacak. Ancak, ileride silinen borçlar günün değerleri üzerinden primlerinin ödenmesi halinde, günler tekrar kazanılabilecek. Tebliğin yayımını takip eden aybaşından itibaren 6 ay sonra borçtan kurtulursunuz.

İktisadi Dayanışma Gazetecilik Matbaacılık ve Danışmanlık Ltd. Şti - Türkiye' nin En Büyük Mevzuat Portalına Hoş Geldiniz.

 

Ekrem Sarısu

 

Okunma: 677

Diğer Yazıları

 


Yazarın En Çok Okunan 5 Yazısı

 

Tebliği iptal ederlerse eşiniz borçlanma yapabilir