|
|
|
|
|
Yasada çıktı tebliğde ama uygulayan yok |
|
27.11.2008 |
|
| ||
|
Yasada çıktı tebliğde ama uygulayan yok Ekrem Sarısu - 27 Kasım 2008 Perşembe - Posta Soru: Bir yazınızda doğum borçlanması yasasının çıktığını yazmıştınız. Doğum borçlanması için 1 ay önce yazlı olarak başvuru yaptık. Fakat böyle bir yasanın çıkmadığını, böyle bir kanunun onlara ulaşmadığını söylediler. Bu konuya bir açıklık getirmenizi istiyorum. En kısa zamanda bizi aydınlatırsanız mutlu oluruz. Utku Güzel Cevap: Doğum borçlanması yasası çıkmadı diyenlere, 8 Mayıs 2008 tarihli Resmi gazetede yayımlanan 5754 sayılı Yasanın 67/ç maddesi ile, ile 5510 sayılı Kanunun 41 nci maddesinde yapılan değişikliğin ne olduğunu sorun. Çıkmadı denilen Doğum Borçlanması yasası 8 Mayıs 2008 de çıktı. 1 Ekim 2008 tarihinden itibaren yürürlüğe girdi. Ayrıca; Sosyal Güvelik Kurumu Başkanlığınca 28 Eylül 2008 tarihli Resmi Gazetede yayımlanan “Hizmet Borçlanma İşlemlerinin Usul Ve Esasları Hakkında Tebliğ” ile borçlanmanın usul ve esasları açıklandı. Gerek yasa gerekse tebliğ saklı, gizle belgeler değildir. Resmi gazetede yayımlanarak kamuya açıklanan belgelerdir. Söz konusu Resmi gazetelere göz atan veya internetten araştıran herkes, doğum borçlanması ile ilgili yasaya da, usul ve esaslarını belirleyen kurum tebliğine de ulaşabilir. Ancak, Sosyal güvenlik kurumu birimleri Genelgeye göre çalışmaya alışmışlar. Kurum uygulama genelgesi çıkartmadan uygulama yapmıyorlar. Ne yazıktır ki Yasa Yönetmenlik ve tebliği uygulamıyorlar. Varsa yoksa genelge. Oysa genelge; ülke genelinde uygulama birlik ve beraberliğin sağlamak için, teşkilata uygulamanın nasıl yapılacağını anlatan bir yazıdır. Esas olan yasadır. Hukuk Devletlerinde yasa yürürlüğe girdiği tarihten itibaren uygulanmaya başlar. Bu zorunluluktur. Maalesef SGK nın bu hususa dikkat etmediği de ortada. Kızınız babasından siz kendi sigortanızdan sağlık yardımı alacaksınız Soru: 30 Eylül 1967 doğumluyum. Sigorta başlangıç tarihim 1 Mayıs 1987'dir. 1987'den 1998'e kadar çeşitli iş yerlerinde çalışarak 2185 gün prim ödedim. 1 Nisan 2006'dan itibaren isteğe bağlı sigortaya aylık 160 YTL ödüyorum. Toplam 3110 gün prim ödemem var. En erken hangi kurumdan ne zaman emekli olabilirim? Eşimin sağlık sigortasından yararlanıyordum. Bundan sonra kendi sigortamdan nasıl yararlanacağım? Birde okuyan kızım var. 6 Ekim 1991 doğumlu, şuan lise 3'e gidiyor babasının sigortasından yararlanıyordu. Şimdi onun sağlıktan yararlanması için ne yapabiliriz? Aynur Vurkes Cevap: Emekli olmak için; 20 yıl sigortalılık süresi, 5150 gün prim ödeme ve 43 yaş şartlarına tabisiniz. 2020 gün prim ödeyerek, 3110 gün olan prim ödemenizi 5150 güne tamamlayacağınız tarihte emekli olabilirsiniz. 1 Ekim 2008 den itibaren isteğe bağlı prim ödemeleri Bağ-Kura sayıldığından 41 ay(1230 gün) prim ödedikten sonra kalan 810 gün prim ödemenizi SSK lı olarak bir iş yerinde çalışarak ödemelisiniz. 1 Ekim 2008 den itibaren isteğe bağlı sigortalılara sağlık yardımı başladı. SGK ya başvurup sisteme kaydolarak sağlık yardımını kendi sigortanızdan almanız gerek. Kızınız lise öğreniminde 20, Üniversite öğreniminde 25 yaşını doldurana kadar babasının üstünden sağlık yardımı alabilir. Okulundan alacağınız belgeyi SGK ya ibraz etmeniz yeterli. Emekli aylığınız bağlandığında yetim aylığınız kesilir Soru: İsteğe bağlı Bağ-Kurluyum. Yakında emekli olacağım. Emekli olduğumda SSK emeklisi babamdan aldığım yetim aylığım kesilir mi? Emekli olacağımı SSK ya bildirmek zorunda mıyım? Yoksa Bağ-Kur kendisimi bildiriyor. Bildirmezsek herhangi bir cezası var mı? Bazı arkadaşlarım yıllardır hem kocasından, hem babasından aylık aldığını ve yasal hakkım olduğunu söylüyorlar. Lütfen bu konuda bilgilendirir misiniz? Nurhayat Özdemir Cevap: SSK, sigortalı olarak çalışmayan, kendi çalışmalarından dolayı emekli aylığı almayan bekâr, evlense de boşanan veya dul kalan kız çocuklarına, ana ve babalarından dolayı yetim aylığı bağlar. Söz konusu şartları taşıdığınızdan yetim aylığınız bağlanmış. Ancak, Bağ-Kurdan emekli aylığı bağlandığında, yetim aylığınızı yazılı başvuru yaparak kestirmeniz lazım.(aylık bağlanırken emekli olduğunuzda kestireceğinize dair taahhütname imzaladınız) Aksi takdirde SSK, ödediği aylıkları kanuni faiziyle birlikte geri alır. Etrafınızda çift aylık alanlar; genellikle Emekli Sandığından yetim aylığı alanlardır. Çünkü Emekli Sandığı; sandığa tabi olmamak şartıyla, çalışanlara ve sandıktan emekli olmamak şartıyla diğer emeklilere yetim aylığı ödüyor. SSK ve Bağ-Kur ödemiyor. Babanız Bağ-Kurdan kurtulursa SSK dan emekli olur Soru: Babam 18 Temmuz 1955 doğumlu. SSK ya ilk girişi 3 Aralık 1973 olup, 4047 gün ödemesi var. 25 Kasım 1996 tarihinde Bağ-Kur sigortalısı olmuş Bağ-Kura en son prim ödemsini 21.07.1998 de yapmıştır. Şirketi kapatamadıkları için o günden itibaren bağ-kurlu ve borçlu görünmektedir. Af için 27.07.2008 de müracaat ettiğimizde peşin 21.902.-YTL borç çıktı ve 1.240.-YTL devam eden aylık prim ödemeleri çıktı. Maddi imkânsızlık dolayısıyla aftan yararlanamadık. 1983 ve 1984 de 18 ay askerlik yapmıştır. Babam en kolay ne şekilde emekli olabilir? Bu konuda yardımcı olursanız çok seviniriz. D.Doğan /İstanbul Cevap: Sosyal Güvenlik Kurumu, bir tebliğ yayımlayarak, 30 Nisan 2008 tarihi itibariyle Bağ-Kura 5 yıldan fazla prim borcu olanların, tebliğin yayımını takip eden aybaşından itibaren 6 ay için prim borcunu ödemelerini isteyecek. Prim borcunu 6 aylık sürede ödemeyenlerin sigortalılıkları durdurulacak ve prim borcu silinecek. Tebliği bekleyerek babanızın Bağ-Kur prim borcundan kurtulabilirisiniz. Ancak, babanızın öncelikle şirket ortaklığını devrederek Bağ-Kurdan kurtulması lazım. Aksi takdirde Bağ-Kur primleri tekrar tahakkuk etmeye başlar. Babanız Bağ-Kurdan ve Bağ-Kur prim borcundan kurtulursa(Bağ-Kura 1.5 yıl prim ödemesi olduğundan) SSK dan; 25 yıl sigortalılık süresi, 5000 gün prim ödeme şartlarıyla istediği zaman emekli olabilir. SSK da tarım Bağ-Kurundan fazla aylık alırsınız Soru: Doğum tarihim 1963. Bağ-kur giriş tarihim 1991. 17 yıllık tarım Bağ-Kurluyum. SSK’ya geçsem emekli maaşım fazla olur mu? Erken emekli olur muyum? Halil KAYA Cevap: Sigortalı bir işte çalışarak 1260 gün(3.5 yıl) prim ödemeniz halinde SSK şartlarıyla emekli olma hakkı elde edersiniz. Sigorta giriş tarihiniz 23 Mayıs 1991 ve öncesi bir tarihse 25 yıl sigortalılık süresi, 5525 gün prim ödeme ve 52 yaş şartlarına tabi olarak, 52 yaşınız dolduracağınız tarihte, sonrası bir tarihse 5600 gün prim ödeme ve 53yaş şartlarına tabi olarak, 53 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz. SSK da emekli olmak için; Bağ-Kurlu belirleyeceği kazanç üstünden prim ödeyecek Soru: 1 Ekim tarihinden itibaren Bağ-Kur basamak sistemi kalktı. 12. basamaktan prim öderken hiç çalışanı olmayan basit usul vergi mükellefi Bağ-Kurlu nasıl bir başvuruda bulunacak Bağ-Kura gitmeli mi? Yoksa her ay istediği primi ödeyebilir mi? En düşük primi ödemek istiyorum. Tuncay ŞENTÜRK Cevap: Yeni yasanın yürürlüğe girdiği 1 Ekim 2008 tarihinden itibaren Bağ-Kurda basamak sitemi kalktı. Bağ-Kur sigortalısı prime esas kazancın alt sınırı(asgari ücret olup yıl sonuna kadar ve 638.70 YTL dir) ile üst sınırı( asgari ücretin 6.5 katı olup yıl sonuna kadar 4.151.55 YTL dir) arasında belirleyeceği aylık kazanç tutarı üstünden prim ödeyecek. Bunun için Bağ-Kura giderek hazırlanmış olan form dilekçeyi doldurarak aylık kazanç belirlemeniz lazım. En düşükten prim ödemek istediğinize göre, aylık 638.70 YTL kazanç üstünden prim ödemek istediğinizi beyan edeceksiniz. Ayrıca ait olduğu ay sonuna kadar ödenen Bağ-Kur primleri takip eden ay sonuna kadar ödenebilecek. Ekim 2008 ayının Bağ-Kur primini Kasım ayı sonuna kadar ödeyebileceksiniz. İsteğe bağlının Bağ-Kura sayılması eski ödemeleri kapsamıyor Soru: 1 Haziran 1964 doğumluyum. 1 Mayıs 1985 tarihinde işe başladım. 1 Mayıs 1985-1 Ocak 1990 tarihleri arası 1410 gün çalışarak, 1 Mayıs 1995-31 Aralık 2006 tarihleri arasında da 3840 gün isteğe bağlı olmak üzere toplam 5250 gün prim ödedim. 1 Ocak 2006 tarihinde dilekçemi vererek prim ödemesini kestim. 1 Ekim 2008 tarihinde çıkan yeni kanuna göre, SSK'dan mı? Yoksa Bağ-Kur’dan mı emekli olacağım? Benim durumum nedir? Cemal Doğan ÜR Cevap: Emekli olmak için; 25 yıl sigortalılık süresi, 5225 gün prim ödeme ve 48 yaş şartlarına tabisiniz. Prim ödemeniz yeterli olduğundan bundan sonra prim ödemeseniz de 48 yaşınızı dolduracağınız 1 Haziran 2012 tarihinde SSK dan emekli olabilirsiniz. 1 Ekim 2008 den itibaren isteğe bağlı prim ödemeleri Bağ-Kura sayılıyor. Bu tarihten itibaren isteğe bağlı prim ödeyenler Bağ-Kurdan mı emekli olacağım diye haklı olarak endişeleniyor. Ancak sizin için sorun yok. Çünkü, bu tarihe kadar isteğe bağlı prim ödemeleri SSK ya sayılıyor. Prim ödemenizde emekli olmak için yeterli. İsteğe bağlı prim ödeyecek olursanız da 41 aydan(1230 gün) fazla prim ödemeyin. 48 yaşınızı dolduracağınız 2010 da emeklisiniz Soru: 15 Aralık 1962 doğumluyum. 5 Temmuz 1984 tarihinde sigortalı olarak işe başladım. 6500 gün prim ödemem olup, halen sigortalı olarak çalışıyorum. 21 Kasım 1982’de askerlik yaptım. 1993’te askerlik borçlanmasını yatırdım. Ne zaman emekli olabilirim? Yusuf GÜNEŞ Cevap: 23 Mayıs 2002 tarihi itibariyle sizin gibi 17 yıldan fazla 18.5 yıldan az süredir sigortalı olanlar emekli olmak için; 25 yıl sigortalılık süresi, 5225 gün prim ödeme ve 48 yaş şartlarına tabi bulunuyor. Prim ödemeniz yeterli olduğundan, bundan sonra prim ödemeseniz de 48 yaşınızı dolduracağınız 15 Aralık 2010 tarihinde emekli olabilirsiniz. 5750 gün prim 51 yaş şartına tabisiniz Soru:19 Kasım 1976 doğumluyum. Mart 1995 ayında işe girişim oldu. Toplam 180 gün prim ödemem var. SSK’nın internet sitesine ne zaman emekli olacağıma dair girdiğim bölümde çıkan tablodan hiç bir şey anlamadım. Ne zaman emekli olacağımı çözemedim. Yardımcı olur musunuz? Sevilay KILINÇARSLAN Cevap: 23 Mayıs 2002 tarihi itibariyle sizin gibi 7 yıldan fazla 8 yıldan az süredir sigortalı olanlar emekli olmak için; 20 yıl sigortalılık süresi, 5750 gün prim ödeme ve 51 yaş şartlarına tabi bulunuyor. 5570 gün daha prim ödeyerek 180 gün olan prim ödemenizi 5750 güne tamamlamanız şartıyla 51 yaşınızı dolduracağınız 19 Kasım 2027 tarihinde emekli olabilirsiniz. Geçmişteki çakışan günlerle emekli aylığı artırılmaz Soru: Ben 1950 doğumluyum. 1968 yılı SSK girişim ve 1992 yılında da çıkışım var. 1968-1992 arasında 4081 gün prim hizmetim bulunuyor. 1985 yılında Bağ-Kura giriş yaptım ve halen Bağ-Kurluyum. 29 Haziran 2006 tarihinde Bağ-Kurdan emekli olabilmek için SSK hizmetlerimi Bağ-Kura aktardım. Bu işlem esnasında Bağ-Kura giriş tarihim olan 1985 yılı ile SSK’dan çıkış tarihim olan 1992 yılları arasında çakışan 1803 gün dikkate alınmayıp, sadece SSK’daki 1968 ile 1985 yılları arasındaki 2278 günü Bağ-Kura aktarılmış bulunmaktadır. Bende kendimce haklı olarak 4081 günden aktarılmayan 1803 günüme ait olan primlerin tarafıma ödenmesini veya emekli maaşıma artırım olacak şekilde sisteme dâhil edilebilmesi için nasıl bir yöntem izlemem gerektiği hakkında bilgi vermenizi rica ederim. Mücahit GÜZEL Cevap: 1985 ile 1992 yılları arasında Bağ-Kur sigortanızla çakıştığından dolayı emeklilik hesabınızda dikkate alınmayan 1803 günlük SSK ya yersiz ödemiş olduğunuz prim ödemelerini bugün değerlendirilerek emekli aylığınızın artırılması mümkün değil. İktisadi Dayanışma Gazetecilik Matbaacılık ve Danışmanlık Ltd. Şti - Türkiye' nin En Büyük Mevzuat Portalına Hoş Geldiniz. |
Ekrem Sarısu
Okunma: 1537 | |||
|
Yazarın En Çok Okunan 5 Yazısı
| ||||
