|
|
|
|
|
Transfer edilen prim gün sayısı kadar borçlanmak gerekiyor |
|
26.11.2008 |
|
| ||
|
Transfer edilen prim gün sayısı kadar
borçlanmak gerekiyor Ekrem Sarısu - 26 Kasım 2008 Çarşamba - Posta Soru: İki önemli problemimle ilgili sorum var. 1) 2007 yılında İsviçre’den Türkiye’ye kesin dönüş yaptım. Türkiye’de 1978 yılında İstanbul’da SSK girişim var. 1981’den 30 Nisan 2007 tarihine kadar aralıksız olarak İsviçre’de çalışmışlığım bulunuyor. Antalya SSK İl Müdürlüğüne yurt dışı borçlanması ile nasıl emekli olabileceğimi sorduğumda, 5000 gün borçlanırsam yeterli olacağı söylendi bende 5000 gün borçlanarak 21.000 Dolar yatırarak emekli oldum. İsviçre’de çalışırken kesilmiş olan 131.000 İsviçre frangı tutarındaki primim Türkiye’ye gönderildi. Paranın bana ödenmesini beklerken Ankara’dan gelen mektupla şoke oldum. Çünkü mektupta 9200 iş günü çalışmış olduğu halde 5000 gün borçlandığımdan dolayı paranın 67.000 İsviçre frangına el konulduğu yazılıydı. Ben şimdi mağdur durumdayım. Ne yapmam lazım? Eksik günlerim için 3,5 dolar değil 13,70 dolar günlüğüne kestiler. Bunun açıklaması yok. Hangi kanundur onu da bilen yok. 2)İkinci problem de eşimle ilgili. Eşim 22.04.1966 doğumlu ve 1 Ocak 1985 tarihinde İsviçre’de çalışmaya başladı. Ara boşluklar olmak üzere, 2005 yılına kadar çalıştı. Emekliliğe müracaatımızda, oradan gelen primlerden kesip emekli yapın dedik, gelen primlerden kesildi 5669 iş günü karşılığı prim tutarını 3,5 ABD dolarından ödedik. Emekli olmasını beklerken gelen yazı 1985 işe başlangıç aradaki boşlukları düşünce sigorta girişini 1992 sayarız. Emekli olmak için 7 sene beklemeniz lazım dediler. Bu nasıl kanundur. Biz Türkiye’ye dönerek hata mı yaptık. Parasız pulsuz kaldık. Can KORELİ / Antalya Cevap:1)Yurtdışı çalışma sürelerinin borçlanılmasına ilişkin 3201 sayılı yasanın 10 ncu maddesi hükmüne göre: Türk vatandaşları hesabına yabancı ülkelerdeki sosyal güvenlik kurumlarına yatırılmış bulunan primlerin, ülkeler arası anlaşmalarla Türkiye'ye transferlerinin sağlanması halinde şu şartlarda sigortalıya iade ediliyor. -Transfer olunan primlere ilişkin sürelerin tamamını, Yurtdışı çalışma sürelerinin borçlanılmasına ilişkin 3201 sayılı Kanuna göre borçlanan ve tahakkuk ettirilen borcunu da(eski usulde döviz borcunun) ödemiş olanlara, transfer olunan primlerin tamamı, -Transfer olunan primlere ilişkin sürelerin bir kısmını Yurtdışı çalışma sürelerinin borçlanılmasına ilişkin 3201 sayılı Kanuna göre borçlanarak tahakkuk ettirilen borcunu da(eski usulde döviz borcunu) ödemiş olanlara, transfer olunan primlerin borçlandıkları süreye isabet eden orandaki miktarı, transfer tarihindeki cari kur üzerinden Türk Lirası karşılığı olarak sigortalıya iade edilir. İsviçre de çalıştıktan sonra İsviçre sosyal güvenlik kurumundan emekli olmadan Türkiye’ye dönüş yapan Türk vatandaşlarının, İsviçre deki çalışmaları sonucu ödemiş olduğu yaşlılık ve ölüm sigortaları primlerinin, Türkiye’ye transferini ve sigortalıya iadesini düzenleyen İsviçre ile aramızdaki sosyal güvenlik sözleşmesinin 10/a maddesinin 3 ncü bendi “…primler Türkiye Sosyal Sigortalar Kurumuna transfer olunur… bu primler ve bu primlere ilişkin süreler bir Türk aylığına kazanmada ve bu aylığın hesabında Türk primlerine muadil sayılır.” Hükmünü içermektedir. Gerek borçlanma yasanın 10 ncu maddesi, gerekse İsviçre ile aramızdaki sosyal güvenlik sözleşmesinin 10 ncu maddesine göre kurum, İsviçre’den transfer edilen primlerinizin borçlandığınız 5000 güne isabet eden kısmını iade etmiş kalan kısmını da emekli aylığınızın iyileştirmesinde kullanmış. Kurumun yerleşik uygulaması bu şekilde. Ancak, sizin gibi emekli olup sosyal güvenliğini sağlayanların transfer edilen primlerinin tamamının iade edilmesi gerektiğine dair yargı kararları da var. Emekli olduğunuz gerekçesi ile Kurumdan transfer edilen primlerinizin tamamının iadesini talep edin. Reddettiklerinde ise İş mahkemesine dava açarak, yargı yoluyla şansınızı deneyin. 2)Türkiye’ de sosyal güvenlik kuruluşlarına tabi hizmeti bulunmayan kişilerin yurtdışı çalışma sürelerini borçlanmaları halinde, sigortalılıklarının başlangıç tarihi, borçlarını tamamen ödedikleri tarihten, borçlanılan gün sayısı kadar geriye götürülmek suretiyle tespit edilir. Tespit edilen başlangıç tarihine göre de emeklilik şartları belirlenir. Sorunuzda belirttiğiniz gibi eşiniz 5669 gün borçlanma yapmışsa ödeme tarihi 5669 gün geri götürülerek sigorta başlangıç tarihi tespit edilecektir. Eşinizin borçlanma bedelini ödediği tarihi belirtmemişsiniz. Eşinizin borçlanma bedelini 10 Şubat 2008 de ödediğini varsayarsak, bu tarih borçlanma süresi olan 5669 gün geri gider ve sigorta başlangıç tarihi 1 Haziran 1992 olur. Bu başlangıç tarihine göre de eşiniz emekli olmak için; 20 yıl sigortalılık süresi, 5525 gün prim ödeme ve 48 yaş şartlarına tabi olur. Prim ödemesi yeterli olduğundan 48 yaşını dolduracağı 22 Nisan 2014 tarihinde emekli olabilir. Sonuç olarak kurumun eşiniz için yaptığı uygulama doğru. Askerliğiniz başlangıçtan önceyse borçlanın Soru: 5 Ocak 1966 doğumluyum. Sigorta başlangıç tarihim 4 Ocak 1988 dir. Halen sigortam devam etmektedir. Askerlimi de 18 ay olarak yaptım. Askerlik süremi borçlanarak ödediğim takdirde ne zaman emekli olabilirim? T.Ak Cevap: Askerliğinizi sigorta başlangıç tarihinizden önce yapmışsanız borçlanma, başlangıç tarihinizi 18 ay geri götürürü ve emekli olmak için; 25 yıl sigortalılık süresi, 5300 gün prim ödeme ve 49 yaş şartlarına tabi olursunuz. 5300 gün prim ödemiş olmanız şartıyla 49 yaşınızı dolduracağınız 5 Ocak 2015 tarihinde emekli olabilirsiniz. Askerliğinizi sigorta başlangıç tarihinden sonra yapmışsanız ve prim ödemeniz yeterli ise borçlanmanıza gerek yok. 5375 gün prim ödemek şartıyla 50 yaşınızı dolduracağınız 5 Ocak 2016 tarihinde emekli olabilirsiniz. Eşinizden sağlık yardımı için sigortanızı kapatmanız gerek Soru: 18 Eylül 1966 doğumlu bir bayanım. 17 Haziran 1994 tarihinde işyerimizden iki aylık Bağ-Kura prim ödemem var. Daha sonra Haziran 1997'de isteğe bağlı Bağ-Kura geçtim. SSK emeklisi olan eşimden sağlık yardımı alıyorum. Ancak, bu ay ödeme makbuzuma sağlık primi otomatik olarak ilave edilmiş. Benim sağlığı ödemem mümkün değil. Sorularım şu şekilde; -Ödemeyi dondurup eşimden bakılmaya devam edebilir miyim? - İlerleyen yıllarda bütçemi düzenleyebilirsem daha sonraki yıllarda tekrar giriş yapabilir miyim? - Sağlığı ödeyemeyeceğim için en azından bu güne kadar ödediklerimi ne şekilde geri alabilirim? Nükhet Akduman Cevap:1) 1 Ekim 2008 den itibaren isteğe bağlı sigortalılar Genel Sağlık sigortası kapsamına alındı. İsteğe bağlı sigortanızı kapatmadığınız sürece eşinizin üstünden sağlık yardımı alamazsınız. Kapatırsanız eşinizden sağlık yardımı alırsınız. 2)Kapatacağınız isteğe bağlı sigortanızı istediğiniz zaman tekrar açtırabilirsiniz. 3) Ödediğiniz primleri geri almanız mümkün değil. Babanız bir yıl daha prim ödeyerek emekli olabilir Soru: Babam 1954 doğumlu. 1972 de SSK başlangıcı var. 1994 te Bağ-Kurlu oldu Bağ-Kura 2300 gün, SSK ya da 1500 gün prim ödemsi var 1.5 (bir bucuk) yıldır isteğe bağlı prim ödüyoruz. Bu durumda babam Bağ-Kurdan sonra yaklaşık 2.5 (iki bucuk) yıllık sigortası var. Babamın kimsi aylıkla emekli olması için kaç yıl daha prim ödememiz lazım? Kalp ameliyatı olduğu için çalışamıyor. Bağ-Kurunu SSK ya nasıl alabiliriz? Kime sorduysak cevap alamadık. Cevabınızı bekliyoruz. Ali-Gebze Cevap: 1 Ekim 2008 den itibaren SSK ya çalışarak bir yıl daha prim ödeyerek, babanızın Bağ-Kurdan sonra SSK ya 2.5 yıl olan prim ödemesini 3.5 yıla(1260 güne ) tamlamanız halinde, SSK şartlarıyla emekli olmayı hak ederek, 15 yıl sigortalılık süresi, 3600 gün prim ödeme ve 55 yaş şartlarıyla SSK dan kısmi yaşlılık aylığı ile emekli olabilir(ara vermeden prim ödemeniz halinde Aralık 2009 ayı sonunda). Emekliliği hak ettiğinde, Bağ-Kur hizmetinin SSK ile birleşmesi için bir dilekçe vermeniz yeterli olur. 1 Ekim’den İsteğe bağlıya 41 aydan fazla prim ödemeyin Soru: Doğum tarihim 17 Kasım 1970, SSK lı olarak çalışmaya başlama tarihim 1 Ekim 1987 dir. Çalışmaya uzun bir süre ara verdim. SSK 'ya 3010 gün prim ödemem var. 5 Mayıs 2008 'de isteğe bağlı ödemeye başladım. SSK' dan emekli olmam için ne kadar isteğe bağlı ödemem gerekiyor. Ne zaman, kaç yaşından emekli olurum? Bu konuda yardımcı olursanız sevinirim. Lale Cevap: Emekli olmak için; 20 yıl sigortalılık süresi, 5225 gün prim ödeme ve 44 yaş şartlarına tabisiniz. 2075 gün daha prim ödeyerek, Ekim 2008 ayı sonu itibariyle 3150 gün olan prim ödemenizi 5225 güne tamamlamanız şartıyla, 44 yaşınızı dolduracağınız 17 Kasım 2014 tarihinde emekli olabilirsiniz. Ancak, 1 Ekim 2008 tarihinden itibaren isteğe bağlı prim ödemeleri Bağ-Kura sayılıyor. Bağ-Kur şartlarıyla emekli olmak zorunda kalmamanız için, 1 Ekim 2008 tarihinden sonra isteğe bağlı sigortaya 41 aydan(1230 günden) fazla prim ödemeyin. 41 ay prim ödedikten sonra, kalan primlerinizi(875 gün) SSK lı bir iş yerinde çalışarak ödemelisiniz. SSK daha avantajlı Soru:3 Şubat 1968 doğumluyum. Şubat 1983 sigortalı olarak çalışmaya başladım. 1998 yılına kadar 4200 gün prim ödemem var. 2000 yılından bugüne kadar da eksiksiz Bağ-Kur sigortalısı olarak prim ödüyorum. Bağ-Kurdan mı? Yoksa sigortadan mı emekli olsam daha avantajlı olurum? Mustafa Cesur Cevap: SSK da emekli olmak için; 25 yıl sigortalılık süresi, 5150 gün prim ödeme ve 47 yaş şartlarına tabisiniz. Ancak, son yedi yılda fazla prim ödenen kurumdan emekli olunduğundan, SSK şartlarıyla emekli olabilmeniz için, SSK ya geçip en az 1260 gün(3.5 yıl) prim ödemeniz şartıyla 47 yaşınızı dolduracağınız 3 Şubat 2015 tarihinde SSK’dan emekli olabilirsiniz. Bağ-Kurda emekli olmak için, 9000 gün prim ödeme ve 51 yaş şartlarına tabi olduğunuzdan, SSK dan emekli olmanız daha avantajlı. Yaş haddini dolduracağınız 2009 da emeklisiniz Soru: SSK lı olarak çalışmaya başladığım tarih 25 Ekim 1981 dir. Bağ-Kur ve sigortaya toplam 8.700 gün prim ödemem var. 2001 den itibaren sigortam devam ediyor. Doğum tarihim 1 Kasım 1963 dür. Ne zaman emekli olurum? Cevabınızı bekliyorum. Kamil Cevap: SSK da emekli olmak için; 25 yıl sigortalılık süresi, 5075 gün prim ödeme ve 46 yaş şartlarına tabisiniz. Emekli olmak için prim ödemeniz yeterli olduğundan, bundan sonra prim ödemeseniz de 46 yaşınızı dolduracağınız 1 Kasım 2009 tarihinde emekli olabilirsiniz. Babanız prim ödemesini 3600 güne tamamlamalı Soru: Babamın doğum tarihi 25 Şubat 1949, sigorta başlangıç tarihi 20 Eylül 1998 olup, 693 gün prim ödemesi var. Bağ-Kur giriş çıkış tarihi 1 Mart 1996, çıkış tarihi 31 Aralık 1998 olup 1020 günde Bağ-Kura prim ödemesi bulunuyor. Toplam prim ödemesi 1713 gündür. Babam en erken hangi kurumdan hangi şartlarla emekli olabilir? Net bir bilgiye ulaşamadık. Ekrem Boranoğlu Cevap: Babanız en erken, 15 yıl sigortalılık süresi 3600 gün prim ödeme ve 60 yaş şartlarına tabi olarak SSK’dan kısmi yaşlılık aylığı(yaş haddinden emeklilik) ile emekli olabilir. Babanızın 2 ay 11 gün SSK ve Bağ-Kurda çakışan süresi olduğundan toplam prim ödemesi 1713 gün değil 1642 gündür. Babanız SSK lı olarak çalışarak 1958 gün daha prim ödeyerek prim ödemsini 3600 güne tamamlayacağı tarihte emekli olabilir. Babanız askerlik süresini de borçlanarak prim ödemesini artırabilir. Örneğin, 24 ay askerlik yaptığını ve borçlandığını varsayarsak, ödemesi gereken prim gün sayısı 1238 güne düşer. Bu durumda aralıksız prim ödemesi halinde yaklaşık 3.5 yıl sonra emekli olur. Yetim aylığı alan sağlık yardımı da alır Soru: 1971 doğumluyum. İlk sigorta başlangıcım 1985 dir. Sigortalı çalışarak 3690 gün prim ödedim. 1 Nisan 2005 tarihinden, 1 Eylül 2008 tarihine kadar 1260 gün de isteğe bağlı sigortaya prim ödedim. Toplam prim ödeme gün sayım 4950 dür. Emeklik için aranan yaş haddim 42, istenen gün sayısı 5075 dür. Prim gün sayımı tamamlamak için yaklaşık 5 ay daha prim ödemem gerekiyor. Babamdan yetim aylığı alıyorum. Yeni çıkan yasaya göre, bu 5 ay zarfında yetim aylığı aldığımdan dolayı sağlık yardımı da alabilecek miyim? 5 aydan sonra isteğe bağlı sigortamı durduracağım. Yaştan dolayı emekli olmamam 4 sene var. Bu dört sene süresince babamdan dolayı sağlık yardımı alabilecek miyim? Sevinç Kahraman Cevap: 1 Ekim 2008 den itibaren isteğe bağlı sigortalılarda sağlık yardımı almaya başladı. İsteğe bağlı sigortanız devam ettiği sürece sağlık yardımını kendi sigortanızdan almalısınız. Ancak, emeklilik için aranan prim gününüzü doldurup, isteğe bağlı sigortanızı kapattığınızda babanızdan dolayı yetim aylığı aldığınız kurum üstünden sağlık yardımı da alabilirsiniz. İktisadi Dayanışma Gazetecilik Matbaacılık ve Danışmanlık Ltd. Şti - Türkiye' nin En Büyük Mevzuat Portalına Hoş Geldiniz. |
Ekrem Sarısu
Okunma: 1097 | |||
|
Yazarın En Çok Okunan 5 Yazısı
| ||||
