|
Prim belgesini 4447 yasa türünü seçerek
gönderin
Ekrem Sarısu - 24 Kasım 2008 Pazartesi - Posta
Soru: İşverene sağlanan 5 puanlık prim indirimine ilişkin olarak prim ve hizmet
belgemizi e-bildirge sisteminde veremediğimizden(kurum bilgisayar programını geç
düzenlediğinden) aylık bildirgeleri eski sistemden onaylamıştık. şimdi
yararlanmak istesek onaylanan bildirgeleri iptal edip 5 puan indirimli tekrar
tahakkuk etsek, ödeyeceğimiz prim tutarı düşeceği için, kurum idari para cezası
keser mi? Birde istihdamı teşvik için 1 Temmuz 2008 den itibaren işe alınan
18-29 yaş erkek ve tüm kadın sigortalılar için, işveren sigorta prim hissesinin
ilk sene yüzde 100 ü, sonraki yıllarda da sırasıyla yüzde, 80 i, 60 ı, 40, 20 si
Hazinece karşılanacak. Bu kapsamda işe aldığımız iççilerin aylık prim ve hizmet
bildirimlerini nasıl yapacağız?
Sezer Dikmen-İzmir
Cevap: İşverenin prim yükünü 5 puan azaltan düzenleme 1 Ekim 2008 tarihinden
itibaren yürürlüğe girdi. Ancak, Sosyal Güvenlik Kurumu(SGK) bilgisayar
programını yasaya uygun hale getiremediğinden, Ekim ayına ilişkin prim ve hizmet
belgesi verilme süresini 19 Kasım 2009 da, 23 Kasım 2008 den 1 Aralık 2008
Pazartesi mesai saati sonuna kadar uzattı. Ancak, e-bildirge sistemi 5 puan
indirimli olarak prim ve hizmet belgesini kabul etmediğinden, çoğu işveren sizin
gibi prim belgesini eski usulde gönderdi. Ve prim tahakkuklarını indirimsiz
yaptırdı. Ancak, süre uzatıldığından iptal bildirgesi ile eski bildirgenizi
iptal edip, ek bildirge ile vererek 5 puanlık indirimden yaralanabilirsiniz.
Kanuni süresi içinde işlem yaptığınızdan idari para cezası kesilmez.
Karşımızdaki SGK olduğu için, yasal olmasa da o veya bu nedenle idari para
cezası kesebilirde. Ancak, yasal olmayan ceza uygulamasını kaldırtmak mümkündür.
İstihdamın teşviki kapsamında 4447 sayılı yasanın Geçici 7 nci maddesi
kapsamında işe aldığınız 18 yaşından büyük 29 yaşından küçük erkek sigortalılar
ve yaş aranmadan işe aldığınız kadın sigortalıların işveren prim
hissesinin(prime esas kazancın alt sınırı üstünden) ilk yıl yüzde 100
ünün(sonraki yıllarda sırayla yüzde 80,60,40,20 sinin) Hazinece karşılanması
uygulamasından yararlanmak için; bu işçilere ait prim ve hizmet belgesini
internetten gönderirken kanun türü olarak 4447 yi seçerek göndermeniz gerekiyor.
Belgeler tamamsa aylık gecikmez
Soru: 29 Ekim 1963 doğumlu. Sigortaya giriş tarihi 1979. Babam 17 Kasım 2008 de
sigortaya emekli maaşı için başvuru yaptı. Peki maaş hangi süre içinde bağlanır?
Ve bağlandığı günün ertesi günü gidip maaş alacağı bankadan kredi çekebilir mi?
Sinem
Cevap: Babanız emekli aylığı bağlanması için aranan şartlarını yerine getirmiş
ve eksik evrakı yoksa, emekli aylığının bağlanması gecikmez. Aralık 2008 ayı
içinde aylığı bağlanır. Emekli aylığı bağlandıktan sonra kredi kullanıp
kullanamayacağı bankanın bileceği bir iştir. Ancak, tüketici kredisi
kullanmaması için ortada bir neden görünmüyor.
İsteğe bağlıda sağlık yardımı almayarak prim düşürülmez
Soru: 24 Şubat 1957 doğumlu, boşanmış bir ev hanımıyım. Bir yerden gelirim yok.
18 Mart 1991 tarihinden itibaren Bağ-Kurluyum ve bu tarihten beridir de
primlerimi sağlık priminden muaf olarak ödemekteyim. Ancak, 1 Ekim 2008'de gelen
sağlık primi ödeme zorunluluğu beni ziyadesiyle mağdur etti. Bu konuda size
yöneltmek istediğim bazı sorularım var:
1)Benim prim günüm ne zaman dolacak? Yani en
erken ne zaman emekli olabileceğim?
2)Şu durum içerisinde, emekliliğimi düşünecek olursak, en yüksek maaşı alabilmek
için ne yapmam gerekiyor?
3)Sağlık primini ödemeden Bağ-Kuruma devam edemez miyim?
4) Bu konuda bana yol gösterecek kişilere, yani 'Sosyal Hizmetler Danışmanlığı'
hizmeti veren kişi ya da kurumlara nasıl ulaşabilirim?
Asiye
Cevap: 1) Bağ-Kur’da emekli olmak için; 20 tam yıl(7200 gün) prim ödeme ve 47
yaş şartlarına tabisiniz. Aralıksız prim ödemeniz halinde, prim ödemenizi 20 tam
yıla çıkartacağınız 1 Nisan 2011 tarihinde emekli olabilirsiniz. Bu tarihten
önce emekli olmanız mümkün değil.
2) En yüksek emekli aylığı için en yüksek primi ödemek gerekiyor. Hem de ilk
defa sigortalı olunduğu günden beri. Son birkaç sene içindeki prim ödemesiyle en
yüksek emekli aylığı mümkün değil. 1 Ekim 2008 den itibaren Bağ-Kurda basamak
sistemi kalktı. Sigortalı prim hesabına esas kazancın alt sınırı(bugün için
638.70 YTL) ile üst sınırı(bugün için 4.151.55 YTL) arasında tespit edeceği
aylık kazanç tutarı üstünden prim ödeyecek. İsterseniz emekli olana kadar tavan
tutar üstünden prim ödeyebilirsiniz. Tavan üstünden prim öderseniz her ay
1.328.- YTL prim ödemeniz gerekir.
3)1 Ekim 2008 den sonra isteğe bağlı sigortalılar sağlık yardımı almaya
başladılar. Bağ-Kurda basamak sistemi kalktı. İsteğe bağlı sigortalı, kendi
tespit edeceği kazanç üstünden prim ödeyecek. Prime esas kazancın alt sınırı
üstünden aylık 205 YTL prim ödenmesi gerekiyor. İsteğe bağlı sigortalının,
sağlık yardımı almayarak daha düşük prim ödemesi söz konusu olamaz.
4) Emekliliğinizle ilgili olarak bulunduğunuz yere en yakın Sosyal Güvenlik İl
veya Merkez müdürlüğüne başvurarak gerekli bilgileri alabilirsiniz.
16 ay daha prim ödemeniz gerek
Soru: Doğum tarihim 12 Aralık 1955 dir. 3 Ocak 1990 tarihinde Bağ-Kur
sigortalısı oldum. 31 Ocak 2003 tarihinde zorunlu Bağ-Kur sigortasından çıktım.
1 Ocak 2006 tarihinden isteğe bağlı Bağ-Kur sigortasına kayıt oldum. 1 Kasım
2006 da ara verdim. Ekim 2008 tarihinden itibaren tekrar isteğe bağlıya müracaat
ettim. 693 YTL borç çıkarttılar. Aylık 204 YTL prim ödemem istendi.(Sağlık primi
dâhil) Toplam 12 yıl 4 ay 15 gün prim ödemem var. En son bize çıkarılan borç
karşılığı gün var mı bilmiyoruz. Çıkarılan 693 YTL borcu, Kasım ayı sonuna değin
ödedik diyelim. Sonra da aksatmadan kaç ay 204 YTL' yi ödemeliyiz emekli olalım?
Yasa çıkacak, isteğe bağlılar için de hemen kredi olanaklı emeklilik olacak
deniyor, aklımız karıştı. Bu doğru mu? Ne zaman emekli olabilirim?
Remziye Kapan
Cevap: En erken kısmi yaşlılık aylığı ile emekli olabilirsiniz. Kısmi aylıkla
emekli olmak için; 15 tam yıl prim ödeme ve 55 yaş şartlarına tabisiniz. Bir yıl
dört ay daha prim ödeyerek prim ödemenizi 15 tam yıla tamamlamanız şartıyla, 55
yaşınızı dolduracağınız 12 Aralık 2010 tarihinde emekli olabilirsiniz. 1 yıl 4
ay daha prim ödemeniz gerekiyor. İsteğe bağlı prim ödeyene kanun çıkacak, kredi
alarak isteğe bağlı sigortalı erken emekli olacak palavralarına da inanmayın.
Prim borcunuzu sildirmek için beklemelisiniz
Soru: 1 Ekim 1963 doğumluyum. 2 Eylül 1980 tarihinde SSK lı olarak çalışmaya
başladım. 9 Aralık 1993 tarihinde şirket ortaklığımdan dolayı Bağ-Kur
sigortalısı oldum. Şirket 31 Temmuz 2008 tarihinde tasfiyeye gitti ve SSK lı
olarak özel bir şirkette çalışmaya başladım. Bağ-Kura şu anda 35.000 YTL borcum
bulunmakta. Ve en son prim ödemem 10 Haziran 2003 tarihidedir. SSK 4035 gün,
Bağ-Kura da yaklaşık 1000 gün prim ödemem var. Bu durumda Bağ-Kur prim
sigortalılığımdan feragat edip borcumu sildirerek SSK dan emekli olabilir miyim?
Bu arada ek 19.maddeden yararlanmak için Mart ayında Bağ-Kura yazılı başvuru
yapmıştım. Bağ-Kurdan gelen cevapta yasa başvuru tarihinizde yürürlükte
olduğundan, Ek 2 formunu doldurup gönderdiğinizde durumunuz incelenip işleme
alınacaktır deniliyor. Bu durumda sizce Bağ-Kur prim borcum silinir mi? Veya
5754 sayılı kanunla 5510 sayılı yasaya eklenen geçici 17.maddeden yararlanabilir
miyim?
Adnan Çam
Cevap: Bağ-Kur, Ek 19 ncu madde hükmüne göre sigortalılığını durdurarak prim
borcunuzu siliyorsa hiç durmayın prim borcunuz sildirin. Çünkü, Bağ-Kur Ek 19
ncu madde 1 Ekim 2008 tarihine kadar yürürlükte olmasına rağmen, yersiz ve
haksız olarak 30 Nisan 2008 den sonra Ek 19 ncu madde hükmünü uygulamadı. Ancak,
Ek 19 ncu maddeyi uygulayarak prim borcunuzu silmezlerse, yeni yasanın geçici 17
nci maddesi hükmünden yararlanarak prim borcunuzu sildirebilirsiniz. Ancak, bu
maddeye göre prim borcunuzun silinmesi için SGK nın yayımlayacağı tebliğini ve
tebliğden sonrada 6 ay beklemeniz gerekiyor. Çünkü geçici 17 nci madde hükmüne
göre; SGK nın bir tebliğ yayımlayarak Bağ-Kura 5 yıldan fazla süre prim borcu
olanlara, tebliğin yayımlandığı tarihi takip eden aybaşından itibaren 6 ay
içinde prim borçlarını ödemelerini, aksi halde sigortalılıklarını
durdurulacağını duyuracak. 6 ay içinde prim borcunu ödemeyenlerinde
sigortalılığını durdurarak prim borcunu silecek.
SSK da emekli olmak için; 25 yıl sigortalılık
süresi,5000 gün prim ödeme ve 45 yaş şartlarına tabisiniz. Ancak, SSK
şartlarıyla emekli olmanız için; primi ödenmiş son yedi yılda SSK ya Bağ-Kurdan
fazla prim ödemeniz gerekiyor. Bu şartı yerine getirmek için SSK lı bir iş
yerinde çalışarak 1260 gün prim ödemeniz lazım. 1260 gün prim ödemen izi
dolduracağınız tarihte SSK dan emekli olabilirsiniz.
SSK da devam etmenizde yarar var
Soru:1) Bağ-Kur 19 ncu basamaktan kısmi yaşlılık aylığı ile emekli olmama 5 yıl
2 ay var. Şu an zorunluluktan bir iş yerinde en alt seviyeden SSK li olarak 1
veya 2 yıl çalışacağım. Bu sure benim ileride alacağım maaşı ne kadar düşürür?
2) Bu 1 veya 2 yılın sonunda çalıştığım yerden ayrıldıktan sonra kalan 3-4
yıllık sureyi Bağ-Kura dönmeden SSK' nın en üst seviyesinden isteğe bağlı ödeyip
SSK'dan kısmi isteğe bağlı emekli olabilir miyim?
3) Şu andaki durumuma bakarak 1 veya 2 yıl SSK lı olarak kalacağımı düşünürsek
bu süreden sonra nasıl bir yol izlememi tavsiye edersiniz? Benim için SSK ya
geçmek mi yoksa Bağ-Kur da kalmak mı daha avantajlı olur?
Sermin Bas
Cevap:1)Sigorta başlangıç tarihiniz ve doğum tarihinizi belirtmemişsiniz. Ancak,
5 yıl 2 ay daha prim ödeyerek Bağ-Kurda kısmi yaşlılık aylığı ile emekli
olacağınıza göre Bağ-Kura 9 yıl 10 ay prim ödemeniz olduğu anlaşılıyor. 2 yıl
SSK lı olarak çalıştıktan sonra 1.5 yıl daha çalışarak SSK ya en az 1260 gün(3.5
yıl) prim ödemeniz halinde, SSK dan da Kısmi yaşlılık aylığı ile emekli
olabilirsiniz.
2) Sorunuzu net olarak cevaplandırabilmeniz için verdiğiniz bilgiler yetersiz.
Ancak, SSK dan emekli olmanız daha avantajlı olur.
3) 2 yıl SSK lı olarak çalıştıktan sonra 1.5 yıl daha prim ödeyerek SSK dan
emekli olmanızda yarar var.
25 yıl prim ve 50 yaş şartıyla emekli olacaksınız
Soru: Doğum tarihim 22 Mart 1964 olup, 10 Mart 1988 Bağ-Kur girişliyim. Askerlik
borçlanması yaparsam, ne zaman emekli olurum? 22.03.1964 doğumluyum.
Recep Gündoğdu
Cevap: Sorunuzdan askerliğinizi sigorta başlangıç tarihinden önce yaptığınızı
anlıyoruz. Askerlik borçlanması Bağ-Kur başlangıç tarihinizi askerlik süreniz(18
ay kabul edilmiştir) kadar geri götürür ve emekli olmak için; 25 tam yıl(9000
gün) prim ödeme ve50 yaş şartlarına tabi olmanız sağlar. 10 Temmuz 2011’e kadar
aralıksız prim ödeyerek, askerlik borçlanması dâhil prim ödemenizi 25 tam yıla
tamamlamanız şartıyla, 50 yaşınızı dolduracağınız 22 Mart 2014 tarihinde emekli
olabilirsiniz.
İktisadi Dayanışma Gazetecilik
Matbaacılık ve Danışmanlık Ltd. Şti -
Türkiye' nin En Büyük Mevzuat Portalına Hoş Geldiniz. |
