İşverenin prim yükü 5 puan(yüzde 23-18.5) azaltıldı

 

21.11.2008

 

Arşiv Arama

 

Önceki Sayfa

 

İşverenin prim yükü 5 puan(yüzde 23-18.5) azaltıldı

Ekrem Sarısu - 21 Kasım 2008 CumA  Posta

Soru: İşverenin prim sosyal güvenlik prim yükü 1 Ekim 2008 tarihinden itibaren 5 puan düşürülmesi için kanun çıkmıştı. Ekim 2008 ayına ilişkin Prim ve Hizmet belgelerinin en geç 23 Mayıs 2008 tarihine kadar Sosyal Güvenlik İl Müdürlüğüne verilmesi gerekiyor. Ancak, sisteme girerek 5 puan indirimli olarak prim ve hizmet belgemizi bugüne kadar gönderemedik. Çünkü sistem, prim ve hizmet belgesini prim düşürülmeden eski haliyle kabul ediyor. İşverenin prim oranı 5 puan düşürüldü mü? Düşürülmedi mi? Düşürüldüyse prim belgesi vermede süre doluyor, belgeyi nasıl göndereceğiz(sistem kabul etmiyor?

Can Engin-İstanbul

Cevap: İstihdamın teşvik edilmesi için işverene çeşitli kolaylıklar sağlayan düzenlemelere ilişkin 5763 sayılı yasa 26 Mayıs 2008 Tarihli resmi Gazetede yayımlandı. Ancak, istihdamın teşviki için getirilen bazı düzenlemeler 1 Temmuz 2008 den itibaren yürürlüğe konurken, işverenin prim hissesinin 5 puan düşürülmesi uygulaması 1 Ekim 2008 de yürürlüğe girdi.

İşverenin prim yükü 5 puan(yüzde 23-18.5 arasında) indirildi

İşverenlerin çalıştırdığı personelin prime esas kazancının(taban ve tavan tutarı arasındaki ücreti üstünden) yüzde 11 oranındaki malullük yaşlılık ve ölüm sigortaları işveren hissesinin 5 puanlık kısmı 1 Ekim 2008 tarihinden itibaren Hazinece karşılanacak. Bu işverenin malullük yaşlılık ve ölüm sigortaları prim hissesinin yüzde 11 den yüzde 6 ya indirildiği anlamına geliyor. Başka bir anlatımla işverenin malullük yaşlılık ve ölüm sigortası prim yaklaşık yüzde 46 düşürülmüş oldu. Yapılan işin tehlike sınıf ve derecesine göre işverenin, yüzde 21.5 ile yüzde 27 aranın da değişen toplam prim hissesi de, ortalama yüzde 23 ile 18.5 arasında düşerek yüzde 16.5 ile yüzde 22 ye oranlarına düşmüş oldu.

Prim indiriminden yararlanma şartları

İşverenin prim indiriminden yararlanabilmesiniz bazı şartları var.

Bu şartlar:

-İşverenin prim, idari para cezası, gecikme cezası ve gecikme zammı borcunun olmaması(taksitlendirilen ve taksitleri aksatmadan ödenene borçlar hariç),

-Prim ve hizmet belgesinin süresi içinde kuruma verilmiş olması,

-Sigortasız işçi çalıştırılmaması,

Diğer Teşvik Kanunlarından Yararlanan İşverenlerin durumu

Diğer teşvik kanunlarına istinaden işveren hissesi sigorta prim teşviki uygulamasından yararlanmakta olan işverenlerin, teşvik kapsamına giren sigortalılarından dolayı aynı dönem için ve beş puanlık prim indiriminden yararlanmaları mümkün bulunmamaktadır.

Buna karşın, diğer teşvik kanunlarından yararlanan işverenler, diğer teşvik kanunları kapsamına girmeyen sigortalılarına ilişkin düzenleyecekleri aylık prim ve hizmet belgelerini, ödeme süresi geçen sigorta primi, işsizlik sigortası primi, idari para cezası ve bunlara ilişkin gecikme cezası ve gecikme zammı borçları bulunmaması kaydıyla, 5 puanlık prim indiriminden yaralanacaktır.

5763 sayılı yasa ile getirilen diğer istihdam teşvikleri olan;

-Yeni işe alınan 18-29 yaşlarındaki erkek sigortalılar ve yaşa bakılmadan kadın sigortalılar için sağlanan işveren prim hissesinin(prime esas kazancın alt sınırı üstünden) ilk yıl yüzde 100 ü, 2 nci yıl yüzde 80 i, 3 ncü yıl 60 ı, 4 ncü yıl yüzde 40 ı, 5 nci yıl 20 sinin Hazinece karşılanması,

-50 ve daha fazla sayıda işçi çalıştıran işverenlerin, işçi sayısının yüzde 3 oranında çalıştırdıkları özürlü işçilerin, prim hissesinin(prime esas kazancın alt sınırı üstünden) tamamının hazinece karşılanması,

-Kontenjan fazlası özürlü işçi çalıştıran işverenlerin, prim hissesinin(prime esas kazancın alt sınırı üstünden) yüzde 50 sinin Hazinece karşılanması,

Teşviklerinden yararlanan işverenler; bu işçileri için ayrıca 5 puanlık prim indiriminden yararlanamayacak. Bu işçileri dışında kalan işçileri için 5 puanlık prim indiriminden yararlanacaktır. İsterse de diğer teşvik unsurlarından yararlanmayıp, tüm işçileri için 5 puanlık prim indiriminden yararlanacaktır.

Prim ve hizmet belgesi verme süresi 1 Aralık 2008 e uzatıldı


Sosyal Güvenlik Kurumu(SGK), e-bildirge programlarını 5 puanlık prim indirimine uyarlı hale getiremediğinden, işverenler bugüne kadar, Ekim 2008 ayına ilişkin prim ve hizmet belgesini kuruma gönderemediler. Söz konusu belgenin kuruma verilme süresi de, sorunuzda belirttiğiniz gibi 23 Kasım 2008 de doluyor. Durumun farkında olan SGK, prim ve Hizmet Belgesi verilme süresini 23 Kasım 2008 den, 1 Aralık 2008 pazartesi mesai saati sonuna kadar uzattı. 1 Aralık 2008 Pazartesi mesai saati sonuna kadar prim ve hizmet belgenizi göndererek, 5 puanlık prim indiriminden yararlanabilirsiniz.

Yeni yasa silinen borcun tamamını ister

Soru: Babamı 2005 yılında kaybettik. SSK'dan 285 gün, Bağ-Kurdan 197 gün prim ödemişliği var. En son Bağ-Kura kaydı ve borcu vardı. Ek-19'u maddeden yararlanarak borcunu kapattık. Size sormak istediğim annemin ölüm aylığı alabilmesi için gerekli olan 1800 günü tamamlamak için Bağ-Kura başvurduğumda tüm borcu kapatmanız gerekir dediler. İnternette konu ile ilgili yazıları okuduğumda ise istenilen süre kadar borçlanma yapılabileceğini öğrendim. Bu konuda yardımlarınızı bekliyorum. Şimdiden teşekkür ederim.

Senem

Cevap: Sorunuzdan; Bağ-Kura 5 yıl ve daha fazla süre prim borcu olanların sigortalılıklarının durdurularak prim borçlarının silinmesine ilişkin 1479 sayılı yasanın Ek 19 ncu maddesi hükmünden ayarlanarak babanızın Bağ-Kur prim borçlarını sildirdiğinizi, bugünde babanızın günlerini ihya ederek annenize dul aylığı bağlatmak istediğiniz anlaşılıyor. Bağ-Kur Kanununun Ek 19 ncu maddesi, yeni yasanın yürürlüğe girdiği 1 Ekim 2008 tarihi itibariyle yürürlükten kaldırıldı. Babanızın ihya işlemi yeni yasanın Geçici 17 nci maddesinin 2 nci ve 3 ncü fıkrası hükmünce yapılacak. Söz konuna madde:

“Ancak, sigortalı ya da hak sahipleri daha sonra müracaatları tarihindeki 80. maddenin ikinci fıkrasına göre belirlenecek prime esas kazanç tutarı üzerinden hesaplanacak borç tutarının tamamını, borcun tebliğ tarihinden itibaren üç ay içinde ödedikleri takdirde, bu süreler sigortalılık süresi olarak değerlendirilir.

Sigortalılıkları önceki kanunlara göre durdurulanlar için de bu maddenin ikinci fıkrası hükmü uygulanır.” Şeklindedir. Madde metninden de anlaşılacağı üzere, önceki kanunlara göre yani Ek 19 ncu maddeye göre sigortalılığı durdurularak prim borcu silinelerinde bu madde hükmüne göre ihya yapacağı hüküm altına alınmıştır. Madde metni çok açık olmamakla birlikte silinen borca ilişkin sürelerin primlerinin yeni sisteme göre ödenmesi gerekmektedir. Ancak, tabi ki her zaman kurumun yaptığı işleme dava açma hakkınız var. İsterseniz, annenize dul aylığı bağlanması için eksik gün sayınız kadar(1800 güne tamamlamak için gereken gün sayısında) ihya talebinde bulunup, reddettiklerinde İş Mahkemesine dava açarak hakkınız yargı yoluyla almayı deneyebilirisiniz.

Eşiniz sağlık yardımını kendi sigortası üstünden alacak


Soru: 2000 yılının 6. ayından itibaren düzenli olarak primlerimi yatırmaktayım. Sorum şu, eşim benim üzerimden Bağ-Kurdan sağlık yardımı almakta. Yaklaşık 2 ay önce eşim SSK’lı olarak bir işe başladı. Eşimin sağlık yardımından yararlanma durumu ne olacak? Eşim Bağ-Kurumdan yararlanmaya devam edecek mi? Yoksa SSK ya geçtiğinden dolayı, benim Bağ-Kurumdan düşecek mi? Bu durumda ne yapmamı tavsiye edersiniz?

Turgay

Cevap: Eşiniz sigortalı olduğu tarihten itibaren sağlık yardımlarını kendi sigortası üstünden alması gerekir. Sizin sigortanız üstünden sağlık yardımı alamaz. Şayet eşiniz sizin üstünüzden sağlık yardımı almaya devam ederse, Bağ-Kur bu durumu tespit ettiğinde katlandığı sağlık harcamalarını kanuni faiziyle birlikte sizden geri alır. Aman dikkat…

Tekrar SSK lı olduğunuz tarihten itibaren 1260 gün prim ödemelisiniz

Soru: 1965 doğumluyum. Mart 1983 tarihinde ilk defa SSK sigortalısı olarak çalışmaya başladım. 4 Ekim 2000 - 29 Ocak 2001 ile 22 Eylül 2001 - 30 Eylül 2005 tarihleri arasında toplam 4 yıl 4 ay 3 gün Bağ-Kura prim ödemem var. 19 Kasım 2005 den itibaren tekrar SSK lı olarak çalışmaya başladım. Bugüne kadar SSK ya ödenmiş 3167 gün prim ödemem var. En erken ne zaman emekli olabilirim?

Ayhan Aksoy

Cevap: SSK da emekli olmak için; 25 yıl sigortalılık süresi, 5150 gün prim ödeme ve 47 yaş şartlarına tabisiniz. Ancak, Bağ-Kurla hizmet birleşmeniz var. Sizin gibi hizmet birleşmesi olanlar, son yedi yılda fazla prim ödediği kurumdan emekli olabiliyor. SSK şartlarıyla emekli olabilmeniz için, primi ödenmiş son yedi yılda SSK ya, Bağ-Kurdan fazla prim ödemeniz gerekiyor. Bunun içinde tekrar sigortalı olduğunuz 19 Kasım 2005 tarihinden itibaren SSK ya en az 1260 gün prim ödemeniz gerek. 597 gün daha prim ödeyerek 19 Kasım 2005 tarihinden itibaren 663 gün olan prim ödemenizi 1260 güne tamamlamanız şartıyla, 2012 de 47 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz.

Mahkeme yoluyla borçlanma hakkı alabilirsiniz


Soru: Söylediklerinize göre doğum borçlanmasından ben de yararlanabiliyorum. Detaylı bilgi almak için de bugün bizzat Sosyal Sigortalar Kurumu'na gittim. Görüştüğüm yetkililerin birkaçı böyle bir borçlanmanın söz konusu olmadığını, bir kısmı mahkemelik olduğunu ve bir kısmı da bu yasadan 1 Ekim'den sonra doğum yapanların yararlanabileceğini söyledi. Kısacası kuruma bizzat gittiğim halde kesin bir bilgiye ulaşamadım. Hatta gazetede ve televizyonda bu haberleri sürekli takip ettiğimi söyledim. Biz de duyuyoruz. Ancak, aslı yok bizim elimize herhangi bir bilgi ulaşmadı dediler. Yardımcı olursanız sevinirim.

Ben size kendimle ilgili bilgileri de vereyim.1966 doğumluyum. SSK girişim 1 Mart 1987 dir. 22 Şubat 1990'da doğum yaptım. Doğumdan sonraki 2 yıl çalışmadım.1 Mart 1995'te isteğe bağlıya ödeme yapmaya başladım ve halen de ödemeye devam ediyorum. Prim gün sayım 4320. Şayet doğum borçlanmasından yararlanabilirsem ne zaman emekli olurum?

Mutlu Kılıç/Eskişehir

Cevap: Yeni yasa ile 1 Ekim 2008 tarihinden itibaren getirilen doğum borçlanmasına ilişkin 5510 sayılı yasanın 41 nci maddesinde borçlanma yapabilmek için, doğum tarihine ilişkin bir şart yok. Yasa, 4/a sigortasına(SSK ya) tescil, doğum sonrasındaki iki yıl süresince çalışmama, doğan çocuğun yaşaması ve borçlanma bedelinin bir ay içinde ödenmesi şartlarını arıyor. Yasa hükmüne göre doğum borçlanma yaparak 720 gün kazanmanız lazım.

Ancak; doğum borçlanmasının usul ve esaslarını belirleyen Sosyal Güvenlik Kurumu tebliğine göre borçlanma yapamazsınız. Çünkü, SGK tebliğde, borçlanma yapabilmek için, sigortalı olarak çalışırken işten ayrılma, doğum sonrasındaki iki yıl süresince hizmet akdine tabi olarak çalışmama ve bu durumun işverenden alınacak onaylı bir belge ile kanıtlanması şartlarını arıyor. Tebliğ de sigorta başlangıç tarihinden sonraki doğumların yararlandığı açıklanmasına rağmen, maalesef sorunuzda da belirttiğiniz gibi, SGK yetkilileri 1 Ekim 2008 den sonraki doğumlar için borçlanma yapılabileceğini belirtiyorlar. Yasa yürürlüğe girmesinin üstünden 50 günden fazla zaman geçti. Henüz bir tane bile doğum borçlanması izin verilmedi. Doğum borçlanması yapmak için, kuruma yazılı olarak başvuru yapın. Reddettiklerinde İş Mahkemesine dava açmanız halinde borçlanma hakkı alabileceğinizi düşünüyoruz.

İktisadi Dayanışma Gazetecilik Matbaacılık ve Danışmanlık Ltd. Şti - Türkiye' nin En Büyük Mevzuat Portalına Hoş Geldiniz.

 

Ekrem Sarısu

 

Okunma: 1236

Diğer Yazıları

 


Yazarın En Çok Okunan 5 Yazısı

 

İşverenin prim yükü 5 puan(yüzde 23-18.5) azaltıldı