|
Primini geciktirenin faizle anası ağlatılır
prim iade edilirken de faiz ödenmez
Ekrem Sarısu - 06 Aralık 2008 Cumartesi - Posta
Primini geciktirenin faizle anası ağlatılır prim iade edilirken de faiz ödenmez
Soru: Annem Bağ-Kura isteğe bağlı sigortalı olmuştu 1999 senesinde, 1-2 ay prim
ödedi. sonra 2 sene ödemedi. Ama daha sonra tamamını hesaplattık 2 milyar 800
milyon ödedik. 2002 de bu arada babamı kaybettik 2-3 ay daha ödeyemedik. 3 ay
sonra tekrar ödemek için gittiğimiz de bize Bağ-Kurla ilişiğimizin kesildiğini
artık sağlık sigortasından faydalanamayacağımızı söylemeleri üzerine iptal
ettirdik. Ama içerideki paramızı istedik onu da ancak 60 yaşına gelince
alabileceğimizi söylediler. Ne yapmamız lazım? Devletin kendi parası olsa
faiziyle alır. Ama biz kendimize ait olan parayı alamıyoruz. Kaç sene geçti
aslında bu parayı faiziyle almamız gerekmiyor mu? Bir kaç kerede dilekçe verdik
ama hep aynı yanıt geldi.
Serda Ünal
Cevap : Şikayetinizde çok haklısınız. Anayasamıza göre vatandaşların sosyal
güvenliğini sağlamakla yükümlü olan Devlet, maalesef bazı düzenlemelerle âdete
vatandaşın sosyal güvenliğini elinden alıyor. İade edilen primler yıllarca faiz
işletilmeden ödenen değerleri üstünden geri ödendi. Yüksek enflasyon yaşanan
ülkemizde ödemem primlerin yatırıldığı tarihteki değerleri üstünden ödenmesi,
vatandaşın sosyal güvenliğini sağlamak için yatırdığı parasının pul edildiği
anlamına geliyor. Bu nasıl sosyal güvenlik sistemidir ki vatandaşın ödediği
parayı pul ederek geri ödüyor. Hem de, mali durumu iyi olmadığından emekli
olacak kadar prim ödeyemeyen vatandaşın parasını. Maalesef bu yanlış uygulama
yeni yasa ile kısmen de olsa, hiç değilse bundan sonrası için düzeltildi. 1 Ekim
2008 den sonraki süreler için bu primler güncelleme katsayısının yüzde 30 u
oranında güncellenerek ödenecek.
Bağ-Kur 60 yaşını doldurduğu halde emekli olamayan kadın sigortalının, talebi
üzerine ödediği primini geri iade ettiğinden. Anneniz, 60 yaşını doldurana kadar
primlerini geri alamaz. Ödediği primler, 1 Ekim 2008 e kadar geçen süre için
aynı değer üstünden(herhangi bir faiz uygulanmadan) 1 Ekim 2008 den ödeme
tarihine kadar geçen süre içinde güncellenerek ödeme yapılır.
Aramızda sözleşme olmayan yabancı ülkede
çalışan işçilerimiz isteğe bağlı sigortalı olabilecek
Soru: 1 Ocak 1996 sigortalı olarak çalışmaya başladım. Bugüne kadar 2088 gün
prim ödedim. Bir yıldır sözleşmeli olarak yurt dışında çalışıyorum. Özel alyans
sigortası ile. Yeni SGY na göre isteğe bağlı sigortayla eş ve çocuklarım sağlık
hizmeti alır mı? Ve benim emeklilik günümde bir değişiklik olur mu?
Ekrem Ketenci-Muğla
Cevap:1 Ekim 2008 tarihinden sonra aramızda Uluslar arası sosyal güvenlik
sözleşmesi olmayan ülkelere çalıştırılmak üzere götürülen vatandaşlarımız; kısa
vadeli sigorta kollarına tabi tutulacak ve genel sağlık sigortası ve iş kazası
ve meslek hastalığı sigorta primi işverence ödenecektir. Bu kişilerden
isteyenler isteğe bağlı sigortalı olabilecek. İsteğe bağlı sigortalı olduğunda
genel sağlık sigortası primi işvence ödendiğinden, genel sağlık sigortası primi
ödemeyecekler. Diğer sigortalılar yüzde 32 oranında prim öderken, bunlar yüzde
20 oranında malullük, yaşlılık ve ölüm sigortalarına prim ödeyecekler.
Kurumun son verdiği 56 yaş bilgisi doğru
Soru:2 Şubat 1958 doğumlum. 1985 Nisan ayında sigorta başlangıcım var. 2006
yılının Temmuz ayından itibaren isteğe bağlı prim ödemeye başladım. Bugüne kadar
ödenmiş 3490 gün primim var. Arada ödenmemiş 90 günümü SSK il müdürlüğü
ödeyebileceği mi söyledi. 3600 gün ve yaştan emekli olmak istiyorum. Geçen yıl
bulunduğum ilin SSK müdürlüğü 3600 gün 20 yıl ve 48 yaştan emekli olabileceğimi
söylemişti. Ama bir ay önce verdikleri bilgi çok farklı. 56 yaşı beklemem
gerektiğini söylediler. Sizden ricam 3600 gün ve yaştan yazdığım bilgiler
doğrultusunda, ne zaman emekli olabilirim? Geçen sene bana söylenen bilgiye göre
aralık sonunda emekli olabiliyordum. Acele cevap yazarsanız çok sevineceğim.
Bedriye Kara
Cevap: Kısmi Yaşlılık aylığı(yaş haddinden
emeklilik) ile emekli olmak için aranan, 15 yıl sigortalılık süresi, 3600 gün
prim ödeme ve 50 yaş şartlarını sizin gibi 24 Mayıs 2008 ile 23 Mayıs 2011
tarihleri arasında getirenler, 56 yaşını dolduracağı tarihte emekli olabiliyor.
Prim ödemenizi 3600 güne tamamlamanız şartıyla, 56 yaşınızı dolduracağınız 2
Şubat 2014 tarihinde emekli olabilirsiniz. Kurumun ilk verdiği bilgi değil, son
verdiği bilgi doğru.
25 yıl sigortalılık sürenizi dolduracağınız
Kasım 2009 da emekli olabilirsiniz
Soru: 1986 yılında sigorta başlangıcım var. 1984 yılında askere gitmiştim ve
askerlik borçlanmasını yaptırdım. Şu anda askerlik borçlanması hariç 7827 gün
primim bulunmaktadır. Buna göre emekli olabilir miyim? Ve işverenden tazminatımı
talep etsem alabilir miyim?
Bahtiyar Türkan
Cevap: Sigorta başlangıç tarihinizi ve askerlik sürenizi ve doğum tarihinizi
bildirmediğinizden sorunuzu; 1 Temmuz 1986 tarihinde sigortalı olarak çalışmaya
başladığınız ve 20 ay askerlik yaptığınız varsayımına göre cevaplandıracağız.
Askerliğinizi sigorta başlangıç tarihinden önce yaptığınızdan, borçlanma
başlangıç tarihiniz 20 ay geri götürerek emekli olmak için; 25 yıl sigortalılık
süresi, 5225 gün prim ödeme ve 48 yaş şartlarına tabi bulunuyorsunuz. Prim
ödemeniz yeterli olduğundan 25 yıllık sigortalılık sürensizi dolduracağınız 1
Kasım 2009 tarihinde 48 yaşınızı da dolduruyorsanız emekli olabilirsiniz.
Doldurmuyorsanız 48 yaşınızı doldurduğunuz tarihte emekli olabilirsiniz.
Prim yeterli 49 yaşını doldurduğunuzda emekli olacaksınız
Soru: 2 Şubat 1973 doğumluyum. Ticaret lisesinde okurken staj yaptım. 2 yıl
sonra yani 29 Haziran 1992 yılında stajdan aldığım sigorta numarası ile işe
başladım.7 yıl çalıştım ve istifa ettim.(30 Mayıs 1999) Hiç ara vermeden isteğe
bağlı sigorta yaptırdık ve Nisan 2008 yılına kadar ödedik. Eşim SSK 'a gitti ve
artık prim gününüz dolmuş, ödeme yapmanıza gerek yok denildiği için o tarihten
itibaren yatırmadık. Yatırmamız gerekiyor mu? Kaç yılında emekli olurum? Beni bu
konuda aydınlatırsanız çok mutlu olurum. Kafamda soru işareti olarak kalıyor
çünkü. En kısa zamanda yanıtlarsanız sevinirim.
Ayser Özgün(Arslan)
Cevap: Emekli olmak için; 20 yıl sigortalılık süresi, 5600 gün prim ödeme ve 49
yaş şartlarına tabisiniz. 29 Haziran 1992 den Nisan 2008 ayı sonuna kadar
aralıksız prim ödemişseniz, emekli olmak için aranan prim şartını yerine
getirdiğinizden bundan sonra prim ödemeseniz de, 49 yaşınızı dolduracağınız 2
Şubat 2022 tarihinde emekli olabilirsiniz.
Bağ-Kura da çeyiz yardımı geldi
Soru: Bu günlerde aşamadığımız bir konu var. Bir esnaf arkadaşımız nişanlı.
Nişanlısı tarım Bağ-Kuru olarak ölen babasından yetim maaşı almakta. Bu kişiler
nişanlılıktan dolayı evlenebilmeleri için evlilik yardımı almak istediklerinde,
tarım Bağ-Kur’unda böyle bir mevzuatın olmadığını ve alamayacakları
söylenmiştir. Dolayısıyla mağdur durumdadırlar. Acaba verilen bilgiler
doğrumudur?
Rumuz:Güllük Berber
Cevap: Ana ve babasından dolayı yetim aylığı alan kız çocuklarına evlenmeleri
halinde verilen evlenme ödeneği, toplumdaki tanımı ile çeyiz yardımı, maalesef
Bağ-Kur mevzuatında yoktu. Gerek esnaf Bağ-Kur sigortalısı, gerekse Tarım
Bağ-Kur sigortasından yetim aylığı alan kız çocukları evlendiklerinde çeyiz
yardımı alamıyordu. Bu durum aynı şartlara sahip kişilerin sosyal güvenlik
haklarından eşit şekilde yararlanmalarına mani olarak büyük bir adaletsizlik ve
haksızlık oluşturuyordu. Ancak bu adaletsiz uygulama, 1 Ekim 2008 tarihinden
itibaren yürürlüğe giren 5150 sayılı Sosyal Sigortalar Kanunu ile düzeltildi. Bu
tarihten itibaren gerek esnaf Bağ-Kurundan gerekse Tarım Bağ-Kurundan yetim
aylığı alan kız çocukları da “evlenme ödeneği” kapsamına alındı. Bu tarihten
itibaren evlenmesi nedeniyle Bağ-Kurdan aldığı(veya tarım Bağ-Kurundan) yetim
aylığı kesilen kız çocuklarına, bir defaya mahsus olarak aylıklarını iki yıllık
tutarı peşin olarak ödenecek.
49 yaşınızı dolduracağınız 20 Haziran 2017 de emekli olabilirsiniz
Soru: 20 Haziran 1968 doğumluyum. SSK ya 16 Ağustos 1987 de giriş yaptım. Acaba
ne zaman emekli olurum? Kaç güne ihtiyacım var?
İslam Latif
Cevap: 23 Mayıs 2002 tarihi itibariyle sizin gibi 15.5 yıldan fazla 17 yıldan az
süredir sigortalı olanlar emekli olmak için; 25 yıl sigortalılık süresi, 5300
gün prim ödeme ve 49 yaş şartlarına tabi bulunuyor. Ara boşluğunuz yoksa prim
ödemeniz yeterli olduğundan bundan sonra prim ödemeseniz bile 49 yaşınızı
dolduracağınız 20 Haziran 2017 tarihinde emekli olabilirsiniz.
900 günle annenize dul aylığı bağlatabilirsiniz
Soru: Umarım bana yol gösterebilirsiniz. Babam vefat etmiş, babamın 182 gün
sigortası var. 24 ay da askerlik yapmış. Bu 24 ay askerliği ödersek annem aylığa
bağlanabilir mi? Rahmetli babam 1972 de 2 gün çalışmışlığı var, 1982 de 180 gün
çalışmışlığı var. Toplamda da 182 gün. 2000 yılında vefat etti. Sağdan soldan
duyduklarımla bir şey daha sormak istiyorum. 900 gün ile emekli olunabilir mi?
Veya bu 900 gün (yasa) ne zamana kadar geçerli? Cevabınızı bize iletebilirseniz
çok memnun kalacağım. Gazete alıyorum ama eş keza kaçırırsam diye aşağıdaki
iletişim numaralarına da cevap yollarsanız memnun kalırım?
Murat Durmaz.
Cevap: 1 Ekim 2008 e kadar olan uygulamada, 5 yıl sigortalılık süresi ve 900 gün
prim ödemesi olan SSK lının ölümü halinde eş ve hak sahibi çocuklarına dul-yetim
aylığı bağlanıyor. 900 gün prim eksiği askerlik borçlanması ile de
tamamlanabiliyordu. Ancak; 1 Ekim 2008 tarihinde yeni yasanın yürürlüğe
girmesiyle birlikte, 900 gün prim eksiğinin borçlanılarak tamamlanması
uygulamasına son verildi. 1 Ekim 2008 den sonra 5 yıl sigortalılık süresi ve
borçlanma hariç 900 gün prim ödemesi olan SSK lının eş ve çocuklarına dul-yetim
aylığı bağlanabiliyor. Ancak, babanızın ölüm tarihi 1 Ekim 2008 tarihinden
önceki bir tarih olduğundan, 1 Ekim 2008 den önceki düzenlemeye tabisiniz.
Babanızın 5 yıldan fazla sigortalılık süresi olduğundan askerlik süresini
borçlanarak prim ödemesini 900 güne tamamlamanız halinde annenize dul aylığı
bağlanır.
5150 gün ve 47 yaş şartına tabisiniz
Soru: 1 Kasım 1984 tarihinden itibaren sigortalı olarak çalışmaya başladım.
Toplam primim 6055 gün prim ödemem var. Askerliğimi 1983 yılında bitirdim. 20
aylık askerlik borçlanmamı ödedim. 29 Mayıs 1962 doğumluyum. Ne zaman emekli
olabilirim?
Fırat Katık
Cevap: Askerliğinizi sigorta başlangıç tarihinden önce yaptığınızdan, borçlanma
sigorta başlangıç tarihinizi 20 ay geri götürerek, emekli olmak için; 25 yıl
sigortalılık süresi, 5150 gün prim ödeme ve 47 yaş şartlarına tabi olmanızı
sağlıyor. Prim ödemeniz yeterli olduğundan, bundan sonra prim ödemeseniz de 47
yaşınızı dolduracağınız 29 Mayıs 2009 tarihinde emekli olabilirsiniz.
SSK da daha az prim öder 3 yılda erken emekli olursunuz
Soru: 27 Ocak 1964 Doğumluyum. 1986 Yılı Kasım ayından başlayarak 6 Ay emekli
sandığı hizmetim var. 1990 dan başlayarak 17 yıl 10 ay Bağ-Kur hizmetim var. Ve
halen devam ediyor.
-Ne zaman emekli olurum?
-Hangi kuruma devam etmemi(SSK veya Bağ-Kur)
önerirsiniz.
Osman Türk/Mersin
Cevap: 1 Haziran 2002 tarihi itibariyle Bağ-Kura 25 tam yıl prim ödeme süresini
doldurmaya sizin gibi, 12.5 yıldan fazla 14 yıldan az süre kalanlar, emekli
olmak için; 25 tam yıl(9000 gün) prim ödeme ve 52 yaş şartlarına tabi bulunuyor.
6 yıl 8 aydaha prim ödeyerek 18 yıl 4 ay olan prim ödemenizi 25 tam yıla
tamamlamanız şartıyla 52 yaşınızı dolduracağınız 27 Ocak 2016 tarihinde
Bağ-Kurdan emekli olabilirsiniz. SSK ya geçip en az 1260 gün/(3.5 yıl) prim
ödemeniz halinde, 25 yıl sigortalılık süresi, 5300 gün prim ödeme ve 49 yaş
şartlarına tabi olarak, 49 yaşınızı dolduracağınız 27 Ocak 2013 tarihinde SSK
dan emekli olabilirsiniz. Hem daha az prim ödenmesine karşın 3 yıl erken emekli
olunduğundan SSK dan emekli olmanız daha avantajlı.
İktisadi Dayanışma
Gazetecilik Matbaacılık ve Danışmanlık Ltd.Şti
- Türkiye' nin En Büyük Mevzuat Portalına
Hoş Geldiniz ! |
