|
|
|
|
|
Ev kadını isteğe bağlı sigortalı olabilir |
|
18.12.2008 |
|
| ||
|
Ev kadını isteğe bağlı sigortalı olabilir Ekrem Sarısu - 18 Aralık 2008 Perşembe - Posta Soru: Yeni yasa ev hanımlarının sigortalı olması için ne getirdi? Yeni kanuna göre ev kadını nasıl sigortalı olacak? Sigorta Devlete bağlı mı? Özel mi? Aylık prim ne kadar yatırılıyor? Toplam ne kadar prim ödenmesi gerekiyor? Yardımcı olursanız sevinirim. Zeynep-Fethiye Cevap: Ev hanımlarının isteğe bağlı prim ödemesi yeni yasa ile getirilen bir uygulama değil. Eski yasada da yer allan bir uygulamadır. Ev hanımları eski adıyla Bağ-Kur sigortasına yeni adıyla 4/b sigortasına isteğe bağlı olarak prim ödeyebilirler. Bunun için arana şartlar şunlar: Türkiye’de ikamet etmek. 18 yaşını doldurmak, zorunlu sigorta kapsamında çalışmamak, kendi çalışmasından dolayı emekli aylığı bağlanmamış olmak ve isteğe bağlı talep dilekçesi ile kuruma başvurmak. İsteğe bağı sigortalı ayda en az 205 YTL prim ödemesi gerekiyor. 1 Ekim 2008 den itibaren ilk defa isteğe bağlı prim ödemeye başlayan kadın 9000 gün prim ödeme ve 58 yaş şartlarını yerine getirdiğinde emekli olabilir. Ayrıca; 5400 gün prim ödeme ve 61 yaş şartını yerine getirdiğinde de kısmi yaşlılık aylığı ile emekli olabilir. 50 yaşınızı dolduracağınız 2013’te emekli olabilirsiniz Soru: 1 Ocak 1963 doğumluyum. 1986 yılında 4 aylık sigortam var ve 1987 yılının 12. ayından itibaren bir fiil Bağ-Kurluyum. 1983-1984 arası askerliğimi yaptım. Ama askerlik süremi borçlanmadım. Halen Bağ-Kur’um devam ediyor. En erken nasıl emekli olurum? Suphi YALÇIN Cevap: Bağ-Kurdan emekli olmak için: 25 tam yıl prim ödeme ve 50 yaş şartlarına tabisiniz. Ara vermeden 1 Ağustos 2012 tarihine kadar prim ödeyerek, prim ödemenizi 25 tam yıla tamamlamanız şartıyla, 50 yaşınızı dolduracağınız 1 Ocak 2013 tarihinde emekli olabilirsiniz. Evde bakım parası için kişi başı gelir şartı var Soru: Ablamın çocuğuna yüz 90 ağır derecede mental retardasyon cerepral pals tanısı konulmuş, altı bezlenmekte bir özürlüdür. Eniştem 46 yaşında işe başlamış 4639 günle sigortalı olarak çalışmaktadır. Ablam ise 38 yaşında olup 5052 gün primi ödenmiştir. Eniştem 1.300 maaş almaktadır. Bu koşullarda özürlü çocuğuna özürlü maaş alması mümkün müdür? Aile 4 bireyden oluşmaktadır. Yeğenime maaş bağlanması mümkün müdür? Erhan Özveren Cevap: Ağır özürlü ve başkasının yardımı olmadan hayatını devam ettiremeyen bakıma muhtaç vatandaşlarımıza, 2828 sayılı Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu Kanunu’nun Ek 7. Madde’ye göre, Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu (SHÇEK) tarafından “Evde Bakım Aylığı” verilmektedir. Evde bakım aylığı da 16 yaşından büyükler için tespit edilen net asgari ücret tutarındadır(457,63 YTL). Evde Bakım Aylığı’nın bağlanabilmesi için, öncelikli şart bakım aylığı talep edilen kişi için özürlü olduğunu gösteren Sağlık Kurulu Raporunda “Ağır Özürlü” olduğunun belirtilmesi ve aile bireyleri her türlü gelirleri toplamı, birey sayısına bölündüğünde kişi başına düşen gelir bir aylık net asgari ücretin 2/3’ünden (Bugünkü asgari ücrete göre 305 YTL) az olması gerekir. Eniştenizin maaşının aile bireylerine bölünmesiyle kişi başına düşen gelir 325 YTL tutmaktadır. Bu da, asgari ücretin net tutarının 2/3’ü olan 305 YTL den fazla olduğu için, 20 YTL fazlalık nedeniyle yeğeninize evde bakım aylığı ödenmez. Yaş şartı aranmadan 5000 günle emekli olacaksınız Soru: Ben 03.05.1960 doğumluyum. Sigortamın ilk başlangıç tarihi 06.06.1980. Aralık 2006 ayından itibaren isteğe bağlı olarak hiç kesintisiz primlerimi yatırdım. Toplam prim gün sayım 4449 gün. Ne zaman emekli olabilirim? Bundan sonra prim yatırmam gerekir mi? Fazladan prim yatırmam emekli maaşımı etkiler mi? Hangi kurumdan emekli olacağım? Sema Tamtam Cevap: 8 Eylül 1999 tarihi itibariyle sizin gibi 18 yıldan fazla süredir sigortalı olan bayanlar bu tarihte yürürlüğe konan ve emekli olmayı zorlaştıran 4447 sayılı yasaya tabi olmadan, emekli olmak için; 20 yıl sigortalılık süresi ve 5000 gün prim ödeme şartlarıyla yaş haddi aranmadan eski hükümlere tabi olarak emekli olabiliyor. 551 gün daha prim ödeyerek 4449 gün olan prim ödemenizi 5000 güne tamamlayacağınız tarihte emekli olabilirsiniz. İsteğe bağlı sigortalı eş ve çocukları sağlık yardımı alabilecek Soru: 6 Mart 2002 de işe başladım. 2110 gün prim ödemem var. Şimdi ise çalışmıyorum. Primimi isteğe bağlı olarak ödesem, sağlıktan yararlanabilir miyim? Birde dul annem var. Onunda hiç bir güvencesi yok. Şuanda benden yararlanabiliyor. Acaba isteğe bağlı olarak ödesem benden yararlanabilir mi? Ve de 3 çocuğum var. Onlarda Benden yararlanıyor. Ayten ERGİN Cevap: 1 Ekim 2008 tarihinden itibaren yeni sosyal güvenlik yasasının yürürlüğe girmesiyle birlikte isteğe bağlı sigortalılar genel sağlık sigortası kapsamına alındı. Bu tarihten itibaren isteğe bağlı sigortalılar ve eş ve hak sahibi çocukları da sağlık yardımı almaya başladılar. İsteğe bağlı sigortaya prim ödemeniz halinde çocuklarınızla birlikte sağlık yardımı alabilirsiniz. Annenizin her türlü aylık geliri asgari ücretin net tutarından az ise, annenizde sizin üstünüzden sağlık yardımı alabilir. Eşinizin 240 gün işsizlik ödeneği alması gerek Soru: Eşim yaklaşık 3 yıl çalıştıktan sonra,(aralıksız 1079 gün prim gününü doldurdu) Nisan 2008 de işten ayrıldı. Ve kendisine 6 aylık işsizlik maaşı bağlandı.( son maaşını bu ay sonu alacak ) Ancak, geçenlerde bir makalede tesadüfen 900 prim gününü doldurmuş olanların 8 aylık işsizlik maaşı almış olduğunu öğrendik. Böyle bir durum söz konusu mudur? Eğer öyle ise, bu durumda eşime 8 aylık maaş bağlanması gerekmez miydi? Bu durumda ne yapmamız gerekir? Konuyla ilgili bizi bilgilendirirseniz sevinirim. Adil Türkoğlu Cevap: İşsizlik ödeneğinden yararlanabileniz için son 120 günü kesintisiz olmak üzere son üç yıl içinde 600 gün işsizlik sigortası primi ödenmiş olması gerekiyor. Son 120 günü kesintisiz olmak üzere son üç yıl içinde; -600 gün işsizlik sigortası primi ödemiş olan, işsiz sigortalılara 180 gün, -900 gün işsizlik sigortası primi ödemiş olan işsiz sigortalılara 240 gün, -1080 gün işsizlik sigortası primi ödemiş olan işsiz sigortalılara 300 gün süre ile işsizlik ödeneği alabilir. İşsizlik ödeneği almak için, işsiz kalındığı tarihten itibaren 30 gün içinde Türkiye İş Kurumuna işverenden alınacak işten çıkartma belgesi ile yazılı talepte bulunmak gerekiyor. Belirtilen şartları taşıyorsanız işsizlik ödeneği alabilirsiniz. Eşiz İşkura yazılı olarak yazılı olarak başvurarak, 900 gün prim ödemesi olduğundan 240 gün işsizlik ödeneği alması gerekirken 180 gün işsizlik ödeneği aldığını belirterek, yanlışlığın düzeltilerek işsizlik ödeneğinin 240 gün çıkartılmasını talep etsin. Ortada bile yanlışlık varsa düzeltirler. Aksi halde iş mahkemesine dava açarak hakkınızı mahkeme yoluyla almayı deneyebilirsiniz. Giriş bildirgeniz verilmişse dava yoluyla gün kazanabilirsiniz Soru: 1988 ilk SSK numaramı aldım. 3 ay sonra işten ayrıldım. Aynı işyerinde 1993 de işe başladım. Ama 1988 prim ödenmemiş olarak görünüyor. Bu durumu düzeltmem için bana yardımcı olur musunuz? Yücel Solmaz Cevap: İşveren SSK ya giriş bildirgenizi göndermiş ve çalışma sürelerinizi bildirmemişse, İş Mahkemesine dava açarak, 3 yıllık çalışma sürenizi kazanabilirsiniz. Ancak, işveren giriş bildirgenizi de göndermemişse, dava açma hakkınız zamanaşımına uğramış olduğundan, 1988 den gün kazanmanız mümkün değil. KEY itirazı reddedilenler dava açabilir Soru: 1982-2001 yılları arasında silahlı kuvvetlerde ASB. olarak çalışıp 2001 yılında emekli oldum. Adım KEY ödemelerinde hiç çıkmadı. Yasa gereği süresi içinde çalıştığım kuruma itiraz ettim. Kurumumdan kayıtlara rastlanmamıştır cevabı geldi. Bu durumda ne yapmam gerekir? Özcan Öztürk-Samsun Cevap: Konut Edindirme Yardımının yapıldığı 1 Ocak 1987 ile 31 Aralık 1995 tarihleri arasında lojmanda oturmayan ve kendi adına bağımsız konutu olmayan memurlara ve askeri personele KEY ödendi. Söz konusu dönemde lojmanda oturmamışsanız ve adınıza bağımsız konutunuz yoksa adınıza KEY ödenmiş olması gerekir. Çalıştığınız kurumun “kayıtlarımızda rastlanmamıştır” şeklindeki cevabı, KEY alamamanızın gerekçesi olamaz. Maalesef itiraz eden milyonlarca hak sahibinin çoğu muhtemelen sizin gibi itirazından sonuç alamayacak. İtirazınızdan sonuç alamamanız halinde hakkınızı dava açarak yargı yoluyla almaya çalışmaktan başka çareniz kalmıyor. Ancak, dava açılacak mahkeme konusunda yasada yapılan bir belirleme yok. Gerek yargının lüzumsuz yere meşgul edilmemesi gerekse bireylerin hak kaybına yol açılmasına meydan verilmemesi için, yetkili mahkemenin bir an önce açıklanmasın da yarar var. Bize göre yetkili mahkeme, İdare Mahkemesi olup KEY davalarının idare mahkemesine açılması gerektiği kanaatindeyiz. 25 yılını dolduran memur işinden ayrılabilir Soru: 1982 doğumlu olan ve 18 Ekim 2000 tarihinde 657 tabi kadrolu olarak Devlet memuru olarak çalışmaya başlayanın emeklilik yaşı kaçtır? Ayrıca, 25 yılını doldurup hizmet süresini doldurmamışsa, emekli ikramiyesini alıp emekli olma şansı var mı? Adnan Kaya-Zonguldak Cevap: 8 Eylül 1999 tarihinden itibaren ilk defa memur olarak çalışmaya başlayanlar emekli olmak için; 25 tam yıl fiili hizmet süresi ve 60 yaş şartlarına tabi bulunuyor. Sorunuzdaki kişi 25 tam yıl fiili hizmette bulunmak şartıyla 60 yaşını dolduracağı 2042 yılında emekli olabilir. 25 yılını doldurduğunda işinden ayrılabilir. Ancak, emekli ikramiyesini emekli aylığının bağlanacağı 60 yaşını doldurduğu tarihte alabilir. Borçlanmazsanız 2015 te borçlanırsanız 2012 de emekli olabilirsiniz Soru: 31 Mayıs 1964 doğumluyum. 1989 Bulgaristan göçmeniyim. 15 Ağustos 1989 tarihinden itibaren sigortalı olarak çalışmaktayım. Şu an itibariyle 5571 gün sigorta primim görünmektedir. 732 gün olarak askerlik borçlanmasını ödedim. Bulgaristan’da ise 3 yıl 4 ay 25 gün de çalışmışlığım vardır. Bulgaristan çalışmamı borçlandığım takdirde, acaba ne zaman emekli olabilirim? Sabri ÇALIŞKAN Cevap: Bulgaristan çalışmanızı borçlanmanız halinde, askerlik borçlanması ile birlikte sigorta başlangıç tarihiniz 5 yıl 5 ay 7 gün geri giderek emekli olmanız için; 25 yıl sigortalılık süresi, 5225 gün prim ödeme ve 48 yaş şartlarına tabi olursunuz. Prim ödemeniz yeterli olduğundan bundan sonra prim ödemeseniz de 48 yaşınızı dolduracağınız 31 Mayıs 21012 tarihinde emekli olabilirsiniz. Bulgaristan çalışmanızı borçlanmazsanız, 5450 gün prim ödeme ve 51 yaş şartlarına tabi olarak, bundan sonra prim ödemeseniz de 51 yaşınızı dolduracağınız 31 Mayıs 2015 tarihinde emekli olabilirsiniz. Çalışarak Ekim 2012 ye kadar prim ödemeniz gerekiyor Soru:13.11.1965 doğumluyum. 01.12.1982 / 31.12.1985 arası sigortalıydım. 1985/1987 askere gittim. 1987/ 31.12.1989 sigortalı çalıştım. 1989/ 31.12.2004 Bağ-Kura prim ödedim. 01.01.2008 / 30.11.2008 isteğe bağlı sigorta ödüyorum. Sigortadan emekli olmam için, ne kadar daha prim ödemem gerekir? Yardımcı olursanız çok sevinirim. Mahmut Okur Cevap: Sizin gibi yeni yasanın yürürlüğe girdiği 1 Ekim 2008 den önce sigortalı olanlar, primi ödenmiş son yedi yılda fazla prim ödenen kurumdan emekli oluyor. Tekrar sigortalı olduğunuz 1 Ocak 2008 tarihinden itibaren SSK ya en az 1260 gün prim ödemeniz gerekiyor. Ancak, 1 Ekim 2008 den itibaren isteğe bağlı prim ödememeleri 4/b sigortasına(eski adıyla Bağ-Kura) sayıldığından, 1 Ekimden sonra çalışarak prim ödemeniz gerekiyor. SSK lı bir iş yerinde çalışarak Ekim 2012 ayına kadar prim ödemeniz halinde, SSK dan 25 yıl sigortalılık süresi, 5150 gün prim ödeme ve 47 yaş şartlarına tabi olarak, 47 yaşınızı dolduracağınız 13 Ekim 2012 tarihinde emekli olabilirsiniz İktisadi Dayanışma Gazetecilik Matbaacılık ve Danışmanlık Ltd.Şti - Türkiye' nin En Büyük Mevzuat Portalına Hoş Geldiniz ! |
Ekrem Sarısu
Okunma: 12028 | |||
|
Yazarın En Çok Okunan 5 Yazısı
| ||||
