|
|
|
|
|
Özürlü Bağ-Kurlu yaş aranmadan erken emekli olacak |
|
21.12.2008 |
|
| ||
|
Özürlü Bağ-Kurlu yaş aranmadan erken emekli
olacak Ekrem Sarısu - 21 Aralık 2008 - Posta Soru: 11 Haziran 1967 doğumluyum. 28 Mart 1994 tarihinden bugüne kadar esnaf Bağ-kur'u ödüyorum. Ayaklarımdan sakat olduğumdan, askere gitmedim. Yeni yasaya göre yüzde kaç raporum olursa emekli olabilirim? Bağ-Kur'u kapattım SSK ya geçebilir miyim? Geçersem daha çabuk emekli olabilir miyim? Bilgilendirseniz sevinirim. O. Karaca Cevap: Yeni yasa; belli derece özürlü olan 4/b sigortalılarına(eski adıyla Bağ-Kurlulara) erken emekli hakkı getirdi. 4/b sigortalılarından ilk defa sigortalı olduğu tarihte malul sayılmayı gerektirecek derecede(yüzde 60 oranında özürlü olanlar) hastalık ve özrü bulunan ve bu nedenle malulen emekli olamayanlar en az 15 yıldan beri sigortalı olmak ve 3920 gün prim ödemek şartıyla yaş şartı aranmadan emekli olabilecekler. 4/b sigortalılarından; Sosyal Güvenlik Kurumunca yetkilendirilen sağlık hizmet sunucularının sağlık kurullarınca usûlüne uygun düzenlenecek raporlar ve dayanağı tıbbi belgelerin incelenmesi sonucu, Kurum Sağlık Kurulunca çalışma gücündeki kayıp oranının; - Yüzde 50 ila yüzde 59 arasında olduğu anlaşılan sigortalılar, en az 16 yıldan beri sigortalı olmaları ve 4320 gün, - Yüzde 40 ila yüzde 49 arasında olduğu anlaşılan sigortalılar, en az 18 yıldan beri sigortalı olmaları ve 4680 gün, prim ödemiş olmak şartıyla yaş şartı aranmaksızın emekli olabilecekler. Özür derecenize uygun seçenekteki primi ödemeniz halinde emekli olabilirsiniz. 4/b sigortanızı sonlandırdıktan sonra sigortalı bir işte çalışarak 4/a sigortalısı(eski adıyla SSK lı) olabilirsiniz. Ancak daha erken emekli olup olmayacağınız alacağınız rapora bağlı. Çünkü 4/a sigortasına tabi olarak emekli olmak için en az 1260 gün(3.5 yıl) sigortalı olarak bir işet çalışarak prim ödemeniz gerekiyor. Oysa, en düşük olan yüzde 40 oranında özürlü raporu alsanız bile, 3.5 yıldan önce Mart 2012 ayı sonunda 4/b den emekli olabilirsiniz. Gebe veya emziren kadınların hakları Soru: 27 Mart 1976 doğumluyum. Şu anda 4 aylık hamileyim ve vardiyalı çalışma sisteminde günde 9 saat çalışmaktayım. Doğum sonrasında günde kaç saat çalışmam gerekiyor? Yasal haklarım nelerdir? 1991 yılında staj dönemimde SSK numaramı aldım. Ancak 1995 yılından itibaren primlerim yatırılmaya başlandı. Acaba emeklilik için şartlarım nelerdir? Derya İPEK Cevap: Sorunuzda vardiyalı çalıştığınızdan bahsetmektesiniz. 14 Temmuz 2004 tarihli Resmi gazete de yayımlanan “Gebe Veya Emziren Kadınların Çalıştırılma Şartlarıyla Emzirme Odaları Ve Çocuk Bakım Yurtlarına Dair Yönetmelik” 9 ncu maddesine göre; “…Kadın işçiler, gebe olduklarının hekim raporuyla tespitinden itibaren doğuma kadar geçen sürede gece çalışmaya zorlanamazlar.” Söz konusu yönetmenlik hükmüne göre hamile olduğunuzdan gece vardiyasında çalıştırılamazsınız. Doğum öncesi sekiz hafta, doğum sonrası sekiz hafta olmak üzere, toplam 16 hafta doğum izniniz var. Çoğul gebelik durumunuz var ise, doğum öncesi sekiz haftalık izninize iki hafta daha ilave edilir ve doğum öncesi izniniz 10 haftaya çıkar. Hamilelik süresince periyodik kontroller için ücretli izin alabilirsiniz. Ayrıca, hamilelik süresince doktor raporu ile daha hafif işlerde çalıştırılabilirisiniz. Doğumdan sonra çocuğunuzu emzirmek için, çocuk bir yaşını doldurana kadar her gün 1,5 saat emzirme izni kullanabilirsiniz. Emzirme izninin hangi saatler arasında ve kaça bölünerek kullanılacağına siz karar vereceksiniz. İsterseniz 16 haftalık doğum izninizi kullandıktan sonra altı aya kadar ücretsiz kullanma hakkınız var. Eniştenizin eşi ve çocuklarına aylık bağlanır Soru: 7 Aralık 2008 tarihinde eniştemi kaybettim. Sigorta başlangıç tarihi 2006’nın Şubat ayıdır. SSK ya 750 gün prim ödemesi bulunuyor. 7 Ocak 2003’te de Bağ-Kur girişi var. Bağ-Kur’a da 5 ay 23 gün prim ödemesi görünüyor. Biz bu şekilde ölüm aylığından faydalanmak için başvuru yaptık. Acaba kabul olur mu? Ölüm aylığı bağlanır mı? Metin Hesap Cevap:5 yıl sigortalılık süresi ve en az 900 gün prim ödemesi olması olan sigortalının ölümü halinde eşi ve hak sahibi çocuklarına, SSK’dan ölüm aylığı(dul-yetim aylığı) bağlanır. Eniştenizin Bağ-Kurla birlikte toplam 923 gün prim ödemesi olduğundan ve 5 yıldan fazla da sigortalılık süresi bulunduğundan, eşine dul, çocuklarına yetim aylığı bağlanır. Bağ-Kurun hiçbir avantajı yok Soru: İlk SSK girişim 01.12.1990. SSK’dan 17.07.2008 tarihinde ayrıldım bugüne kadar ödenen prim günüm 5.718 gün. Yeni bir firmanın ortağı olarak yeni bir firma kurup mecburi olarak Bağ-Kur’a geçiş yaptım (Sorumlu müdür olarak ve şirket ortağı olduğum için) Şimdi benim ve ailemin Bağ-kur’dan sağlık alanlarında ne zaman hizmet alırım? Ne zaman ne şartlarda emekli olabilirim? Emekli olduğum zaman emekli maaşım neye göre hesaplanır. Bağ-Kurun bana avantajı nedir? Soner DEMİRKOL Cevap: Bağ-Kur’un hiçbir avantajı olmaz. SSK’da emekli olmak için; 25 yıl sigortalılık süresi, 5525 gün prim ödeme ve 52 yaş şartlarına tabisiniz. Bağ-Kurda ise 25 tam yıl prim ödeme (9000 gün) ve 52 yaş şartlarıyla emekli olabilirsiniz. Prim ödemelerinizi 9000 güne tamamlamanız tarihte 52 yaşınızı da dolduruyor iseniz emekli olursunuz. Doldurmuyorsanız 52 yaşınızı doldurduğunuz tarihte emekli olursunuz. Genel sağlık sigortası kapsamında eş ve çocuklarınız sağlık yardımı alır. Çünkü 5718 gün prim ödemeniz sağlık sigortasına ödenmiş kabul ediliyor. Haber vermeden ayrılan işçi işverene ihbar tazminatı öder Soru: 31.05.1965 doğumluyum. 11.10.1982’de SSK girişim oldu. Şu anda yaklaşık 8300 gün SSK’da pirim ödenmiş günüm var. 30.06.2004 yılından beri bir firmada çalışmaktayım. Emekli olmak için dilekçe verirsem çalıştığım şirketten tazminatımı alabilir miyim? İhbar tazminatı için önceden şirkete haber vermem gerekiyor mu? Güven Dolaşan Cevap: Bugün için dilekçe vererek emekli olamazsınız. Çünkü 23 Mayıs 2002 tarihi itibariyle sizin gibi 18,5 yıldan fazla 20 yıldan az süredir sigortalı olanlar emekli olmak için; 25 yıl sigortalılık süresi, 5150 gün prim ödeme ve 47 yaş şartlarına tabi. Prim ödemeniz yeterli olduğundan bundan sonra prim ödemeseniz bile 47 yaşınızı dolduracağınız 31 Mayıs 2012 tarihinde emekli olabilirsiniz. Emeklilik için aranan üç şarttan sigortalılık süresi ve prim ödeme şartını yerine getirip emekli olmak için sadece aranan yaş haddinin dolmasını bekleyenler kıdem tazminatını alarak işinden ayrılabilirler. Süre ve prim şartını sağladığınızdan kıdem tazminatınızı alarak işinizden ayrılabilir, emekli olacağınız yaş haddini çalışmadan bekleyebileceğiniz gibi başka bir işyerinde çalışarak hatta ayrıldığınız işyerinde dahi çalışarak bekleyebilirsiniz. İşten ayrılmadan önce 8 hafta önce işverene işten ayrılacağınız haber vermek zorundasınız. Aksi halde 8 haftalık ücretiniz kadar işverene ihbar tazminatı ödemek zorunda kalırsınız. Teyzeniz evlenme yardımı alamaz Soru: Teyzeme dedem öldükten sonra evlenene kadar bir miktar maaş bağlanmıştır. Fakat evlendikten sonra bu para kesildi tabi. Evlenirken teyzeme çeyiz parası ödenmemiştir. Kaç defa konuyla ilgili dilekçe vermelerine rağmen sonuçsuz çıkmıştır. teyzem evleneli 15 sene olmuştur. Ne yapmamız gerekiyor ve bu parayı sağlayabilir miyiz? Yelda Kara Cevap: Teyzeniz evlendiği tarihte evlenme yardımı (çeyiz yardımı) talebinde bulunması talebinde bulunması gerekiyordu. Evlendiği tarihten itibaren 15 yıl sonra evlenme yardım hakkı zaman aşımına uğradığından, evlenme yardımı alamaz. SSK dan daha az prim ödeyerek daha erken emekli olabilirsiniz Soru:20.01.1956 doğumluyum. 05/04/1990 tarihinden Bağ-Kur sigortalısı oldum. 8 yıl 4 ay 15 gün prim ödemem var. Halen de isteğe bağlı olarak prim ödüyorum. En kısa zamanda kısmi emekli olmak için, isteğe bağlı olarak mı? Yoksa çalışan sigortalı olarak mı prim ödemeliyim? Kendimi bir işyerinde çalışıyor olarak göstermem gerekiyor mu? Sorularıma cevap verir ve beni bilgilendirirseniz çok sevinirim. Oya Çiftçi Cevap: Sorunuzda bir eksiklik veya yanlışlık olmalı. 5 Nisan 1990 dan beri aralıksız sigortalıysanız 8 değil 18 yıl prim ödemiş olmalısınız. Ancak 8 yıl prim ödemeniz doğruysa ara boşluğunuz olmalı. 18 yıl 4 ay 15 gün prim ödemeniz varsa, 20 tam yıl prim ödeme ve 46 yaş şartlarına tabi olarak 1 yıl 7 ay 15 gün daha prim ödemeniz halinde, Ağustos 2010 ayında emekli olabilirisiniz. Ancak, 8 yıl prim ödemeniz varsa? Kısmi yaşlılık aylığı ile emekli olmak için 6 yıl 7 ay 15 gün daha prim ödeyerek prim ödemenizi 15 tam yıla çıkartacağınız Ağustos 2014 ayı sonunda tarihte emekli olabilirsiniz. Primlerinizi isteğe bağlı ödemenizde bir sakınca yok(bu seçenekler 4/b sigortasından eski adıyla Bağ-Kurdan emekli olmanız için geçerli). Ayrıca SSK lı bir işe girerek, çalışmak suretiyle 1260 gün(3.5 yıl) prim ödemeniz halinde 58 yaşınızı dolduracağınız 2014 de SSK dan da kısmi yaşlılık aylığı ile emekli olabilirsiniz. bu seçenekle 4/a sigortasından(eski adıyla SSK dan) emekli olmanız daha avantajlı. SSK’nızı Emekli Sandığı sürenizle birleştirebilirsiniz Soru: 1989 yılında 3 aylık bir SSK giriş-çıkışım var. Daha sonra 1994-1995 yıllarında ve 1998 yılında SSK’lı bir çalışma hayatım oldu. Şu anda bir Devlet Lisesinde 8 yıldır emekli sandığı mensubu olarak Matematik öğretmenliği yapmaktayım. SSK’lı çalışma günlerimi emekli sandığına ekleyip aradaki yılları ödeyip daha erken emekli olabilir miyim? Hangi uygulamayı yapmam uygun olur? Gülnur AVUKA Cevap: SSK’lılık sürenizi emekli sandığındaki hizmet sürenizle birleştirebilirsiniz. Bu sayede emekli sandığındaki fiili hizmet süreniz SSK prim ödeme gün sayınız kadar artar. Ancak, SSK sigortanızın sonu ile emekli sandığı başlangıcınız arasında kalan prim ödenmemiş boş günleri borçlanarak kazanmanız mümkün değil. Yasalarımız bu tür borçlanmalara izin vermiyor. Priminizi 5225 güne tamamlamalısınız Soru: Ben 03.12.1970 doğumluyum. İlk sigorta giriş tarihim. 29.02.1988 tarihinde 3 ay bir prim ödemem var. Şuan ki prim gün sayım 1400 gün. Bu durumda ne zaman ve kaç gün primle ve kaç yaşında emekli olabilirim? Nevin Başeğmezer Cevap: 23 Mayıs 2002 tarihi itibariyle sizin gibi 14 yıldan fazla 15 yıldan az süredir sigortalı olanlar emekli olmak için; 20 yıllık sigortalılık süresi, 5225 gün prim ödeme ve 44 yaş şartlarına tabi bulunuyor. 3825 gün daha prim ödeyerek 1400 gün olan prim ödemenizi 5225 güne tamamlayacağınız tarihte emekli olabilirsiniz. Ancak 1 Ekim 2008 tarihinden itibaren isteğe bağlı prim ödemeleri 4/b sigortasına (eksi adıyla Bağ-Kura) sayıldığından prim ödemenizin son 1260 gününü (3,5 yılını) SSK’lı bir işte çalışarak ödemeye özen gösterin. İktisadi Dayanışma Gazetecilik Matbaacılık ve Danışmanlık Ltd.Şti - Türkiye' nin En Büyük Mevzuat Portalına Hoş Geldiniz ! |
Ekrem Sarısu
Okunma: 3432 | |||
|
Yazarın En Çok Okunan 5 Yazısı
| ||||
