|
|
|
|
|
Emekli Sandığı 5 yılla dul aylığı bağlamaya başladı |
|
26.12.2008 |
|
| ||
|
Emekli Sandığı 5 yılla dul aylığı bağlamaya
başladı Ekrem Sarısu - 26 Aralık 2008 Cuma - Posta Soru: Eşimin emekliği sandığından 5 yıl 7 ay hizmeti var. Yeni kanuna göre bu kadar hizmet süresinden dolayı dul ve yetim aylığı alabilir miyim? Nahit Kurt-Sinop Cevap: Yeni yasa yürürlüğe girdiği tarihe kadar SSK lıların eş ve çocuklarına 900 gün prim ödemesiyle, Bağ-Kurluların eş ve çocuklarına 1800 gün prim ödemesiyle dul ve yetim aylığı bağlanırken, Emekli Sandığında dul yetin aylığı için 10 yıl prim ödeme şartı aranıyordu. Kanunla kurulu üç sosyal güvelik kurumunda ölüm aylığı bağlanması konusunda haksız ve adaletsiz bir uygulama söz konusuydu. Bu bağlamda, 1 Ekim 2008 tarihine kadar olan uygulamada emekli sandığı,10 tam yıl fiili hizmet süresi olmayan ölen iştirakçinin eşine ölüm aylığı(dul aylığı) bağlamadı. Ancak, 10 yıl fiili hizmet süresi olmamakla birlikte, 5 yıldan fazla hizmet süresi olan iştirakçinin malul ve muhtaç olan eşine ölüm aylığı bağladı. Ancak 1 Ekim 2008 tarihinden itibaren yürürlüğe giren yeni yasa emekli sandığı iştirakçilerinin mağduriyetine yol açan bu uygulamayı değiştirdi ve 5 yıl fiili hizmet süresi olanların eş ve çocuklarına dul ve yetim aylığı bağlanmasının yolunu açtı. Eşinizin 5 yıldan fazla süre fiili hizmet süresi olduğundan, eşinizden dolayı dul aylığı bağlatabilirsiniz. Eşin miras hissesi yüzde 25 dir Soru: Benim sorum miras hukuku ile ilgili olacak. Babam annemin vefatından sonra ; 2004 Ekim ayında bir evlilik yaptı.Evlendiği kişinin çocuğu bulunmamaktadır.Biz 3 kardeşiz. Aralarında evlilik sözleşmesi yapılmamıştır. Babamın vefatı halinde miras ne şekilde, hangi oranlarda paylaşılacaktır. Bu konuda bilgilerinizi rica ediyorum. Serhat Bilgiç Cevap: Babanızın vefatı halinde; eşin miras hissesi yüzde 25, çocukları olarak sizlerinde toplam miras hisseniz yüzde 75 dir. Üç kardeş olduğunuz için yüzde 75 hisse üçe bölündüğünde her birinize yüzde 25 oranında miras hissesi düşer. Sonuç olarak Eş dâhil her biriniz babanızın mal varlığınızın ¼ ünü(yüzde 25 ini) alırsınız. Emekliler Bağ-Kur sigortalısı olamaz Soru: 1957 doğumlum. Emekli Sandığı emeklisiyim. 1985 yılından itibaren Ziraat Odası üyesiyim. Yıllarca kendi adıma Tekel'e üzüm verdim. TMO buğday sattım. Bu ürünlerden vergi kesintilerim var. Sorum şu;1 Nisan 1994 tarihinden itibaren benimde Bağ-Kur üyeliğim tescil olunur mu? Hasan ÖZDEMİR Cevap: 1479 sayılı yasanın 24 ncü maddesindeki “…; Kanuna veya kanunun verdiği yetkiye dayanarak kurulu Sosyal Güvenlik Kuruluşlarına prim ve kesenek ödeyenlerle bu kuruluşlardan malullük veya yaşlılık aylığı ile daimi işgöremezlik geliri alanlar, aylık veya gelir bağlanması için talepte bulunmuş olanlar( Dul ve yetim aylığı veya Sosyal Sigortalar Kurumu’ndan geçici veya kısmi iş göremezlik geliri alanlar hariç)…… sigortalı sayılmaz” hükmüne göre Emekli Sandığından Emekli olduğunuzdan Bağ-Kur sigortalısı olmanız mümkün değil. Emekli aylığı alan yetim aylığı alamaz Soru: Emekli Sandığına bağlı emekliyim. Eşimden dolayı dul aylığı alıyorum. Ayrıca annemin ölümünden sonra, babamın Emekli Sandığından maaşını alabilir miyim? Gaye-Eskişehir Cevap: Kendi çalışmanızdan dolayı emekli Sandığından Emekli aylığı aldığınız için babanızdan dolayı yetim aylığı alamazsınız. Ayrıca babanızdan yetim aylığı bağlanacak olsa olsanız annenizin ölümünü beklemenize gerek yok. Anneniz aylık alırken de yetim aylığı bağlatabilirsiniz. Babanız 9000 günle 2015 de 5400 günle 2020 de emekli olabilir Soru: Babam 31 Temmuz 1961 doğumlu. 1 Şubat 1992'de sigortalı olarak işe başladı. SSK ya 600 gün prim ödedi. 1 Mart 1994'te kendi işyerini açarak, Bağ-Kur sigortalısı oldu. Bugüne kadar olan prim borçlarını eksiksiz ödedi. Ayrıca 18 aylık askerliğini de satın aldı. 1-Normal şartlarda ne zaman emekli olabilir? 2-İş yerini kapatırsa yaştan ne zaman emekli olabilir? 3-Ayrıca babam bir gözünden yüzde 70 görme özürlü. Malulen emekli olabilir mi? Mehmet Cevap:1) Babanız Bağ-Kurda emekli olmak için; 25 tam yıl(9000 gün prim ödeme) ve 52 yaş şartlarına tabi. Aralıksız olarak prim ödemeye devam ederse, prim ödemesini 25 tam yıla tamamlayacağı 1 Kasım 2015 tarihinde emekli olabilir. 2)İşyerini kapatması halinde bundan sonra prim ödemese de, 15 tam yıl prim ödeme ve 58 yaş şartlarına tabi olarak, 58 yaşını dolduracağı 31 Temmuz 2020 tarihinde kısmi yağlılık aylığı ile Bağ-Kurdan emekli olabilir. 3) İlk defa sigortalı olunan tarihte hastalık ve özrü olanlar malulen emekli olamaz. Babanız ilk defa sigortalı olduğu tarihte, söz konusu rahatsızlığı olduğundan malulen emekli olması mümkün değil. Bir an için böyle bir şart aranmadığını varsaysak bile bir gözdeki yüzde 70 özürle malulen emekli olunmaz. Prim tamam yaş eksik Soru: 27 Mayıs 1965 doğumluyum. 10 Ekim 1983 tarihinde sigortalı olarak çalışmaya başladım. 1986-1987 yıllarında askerlik görevimi yaptım.6300 gün prim ödemem var. Halen çalışmaya devam ediyorum. Ne zaman emekli olabilirim? Uğur Dere Cevap: 23 Mayıs 2002 tarihi itibariyle sizin gibi 18.5 yıldan fazla, 20 yıldan az süredir sigortalı olanlar emekli olmak için, 25 yıl sigortalılık süresi, 5150 gün prim ödeme ve 47 yaş şartlarına tabi bulunuyor. Prim ödemeniz yeterli olduğundan bundan sonra prim ödemeseniz bile, 47 yaşınızı dolduracağınız 27 Mayıs 2012 tarihinde emekli olabilirsiniz. Yaş haddinden emeklilik için 59 yaşını beklemelisiniz Soru:25 Ağustos 1958 doğumluyum. SSK girişim 1977 olup, 3350 gün prim ödemem var. Askerlik süremi borçlanmadım. (20 ay).Yaştan emekli olabilir miyim? Veya yaştan nasıl emekli olabilirim? B.Aslan Taşkın Cevap: Kısmi yaşlılık aylığı ile emekli olmak için aranan 15 yıl sigortalılık süresi, 3600 gün prim ödeme ve 55 yaş şartlarını sizin gibi, 24 Mayıs 2011 ile 23 Mayıs 2014 tarihleri arasında yerine getirenler 59 yaşını doldurduğu tarihte emekli olabiliyor. 250 gün daha prim ödeyerek, 3350 gün olan prim ödemeniz 3600 güne tamamlamanız şartıyla 59 yaşınızı dolduracağınız 25 Ağustos 2017 tarihinde kısmi yalılık aylığı ile emekli olabilirsiniz(yaş haddinden emeklilik). Eşiniz SSK dan da Bağ-Kurdan da emekli olabilir Soru: Eşim 1965 doğumlu olup, 18 Temmuz 1994 tarihinde Bağ-Kur sigortalısı oldu ve 2 Yıl 1 Ay 9 Gün prim ödedi. Ticari faaliyeti sona erdiğinden sigorta dosyasını kapattık ve ödediği primleri geri almadık. Bu tarihe kadarda herhangi bir sosyal güvenlik kuruluşuna bağlı çalışmadı.(ev hanımı) Eşim isteğe bağlı pirim ödeyip emekli olabilir mi? 15 Şubat 1984 ve 20 Nisan 1986 doğum tarihli iki evladımız bulunmakta. Onlarla ilgili doğum borçlanması yapabilir mi? Eşimin emekli olması için ne yapabiliriz? Rahim Karademir Cevap: Kısmi yaşlılık aylığı ile emekli olmak için aranan 15 tam yıl prim ödeme ve 50 yaş şartlarını 1 Ekim 2008 tarihi itibariyle eşiniz gibi 10 tam yıl ve daha fazla süre kalanlar 55 yaşını doldurduğunda emekli olabiliyor. Eşiniz 12 yıl 10 ay 21 gün daha prim ödeyerek prim ödemesini 15 tam yıla çıkartması şartıyla 55 yaşını dolduracağı 2020 de kısmi yaşlılık aylığı ile emekli olabilir. Ayrıca eşiniz 1560 gün isteğe bağlı sigortaya prim ödedikten sonra SSK lı bir işe girerek 1281 gün prim ödeyerek t0plam prim ödemesini 3600 güne tamamlaması şartıyla 58 yaşını dolduracağı 2023 de SSK dan da emekli olabilir. Sosyal Güvenlik kurumu tebliğine göre; doğum borçlanması yapabilmek için sigortalı bir işte çalışırken, doğum nedeniyle işten ayrılma, doğum sonrasındaki iki yıl süresince çalışmamam ve bu durumu işverenden alınacak olan onaylı belge ile kanıtlama şartı aramıyor. Eşimiz bu şartları sağlayamadığı için doğum borçlanması yapamaz. Doğum borçlanması için işverenden onaylı belge gerekiyor Soru: 1964 doğumluyum. 1984 de işe başladım. 2002 yılında isteğe bağlıya geçtim. Fakat 5000 iş gününü tamamlayamadığımdan emekli olamıyorum. Ama borçlanarak çocuk başına 2 yıl gün kazanıldığını duydum. Çocuklarımın biri 1989, diğeri de 1995 doğumlu Borçlanarak 4 yıl kazanabilir miyim? Gözde-Manisa Cevap: Sosyal Güvenlik Kurumunun doğum borçlanmasına ilişkin tebliğine göre, doğum borçlanması yapabilmek için; sigortalı bir işte çalışırken doğum nedeniyle işten ayrılma, doğum sonrasında iki yıl süresince çalışmama ve bu durumu işverenden alınacak onaylı bir belge ile kanıtlamak gerekiyor. Bu şartları sağlıyorsanız iki doğum için borçlanma yaparak 1440 gün(4 yıl) sigortalılık süresi kazabilirsiniz. Askerlik tarihiniz emekli olacağınız tarihi beliriyor Soru: 01.09.1968 doğumluyum. 09.05.1990 tarihinde bağ-kur girişim var. 14 yıl fiilen hizmetim var 18 ay askerlik borçlanmamı da yaparsam, 25 yıl hizmetim dolarsa kaç yaşında emekli olabilirim? Nezih Durak Cevap: Askerliğinizi sigorta başlangıç tarihinden sonra yapmışsanız: 1 Haziran 2002 tarihi itibariyle, 25 tam yıl prim ödeme süresini doldurmaya sizin gibi 12.5 yıldan fazla 14 yıldan az süre kalanlar emekli olmak için; 25 tam yıl prim ödeme ve 52 yaş şartlarına tabi bulunuyor. Prim ödemenizi 25 yıla tamamlamanız şartıyla 52 yaşınızı dolduracağınız 1 Eylül 2020 tarihte emekli olabilirsiniz. Askerliğinizi sigorta başlangıç tarihinden önce yapmışsanız, 51 yaşınızı dolduracağınız 1 Eylül 2019 tarihinde emekli olabilirsiniz. Çalışmayan eşe yüzde 75 çalışan eşe yüzde 50 oranında dul aylığı bağlanır Soru: Kendim tarım sigortası ödemekteyim. Eşime de ödem yapmak istiyorum. Yalnız benim vefatımın ardında kendisi sigortalı olduğu için benim aylığımı alamayacağını duydum. Bu doğru mu? Konuyla ilgili bilgi verirseniz sevinirim. İsa Çataklı Cevap: Yeni yasanın yürürlüğe girdiği 1 Ekim 2008 tarihinden itibaren, sizin gibi eski sigortalılar hariç, Tarım Sigortası yürürlükten kaldırıldı. Bu tarihten itibaren eşini Z Tarım sigortalısı olamaz. Ancak, 4/a sigortalısı(eski adıyla SSK lı), 4/b sigortalısı(eski adıyla Bağ-Kurlu) olabilir. 4/b sigortasına isteğe bağlı prim ödeyebilir. Duyumunuz yanlış. Sigortalı eşlerden birinin ölümü halinde ölen eşin en az 5 yıl sigortalılık süresi ve 1800 gün prim ödemesi varsa, eşine dul aylığı bağlanır. Dul aylığı bağlanacak olan eşin sigortalı olup olmamamsının bir önemi yoktur. Ancak, sigortasız ise yüzde 75 oranında aylık bağlanırken, sigortalı ise veya emekli alıyorsa yüzde 50 oranında aylık bağlanır. İktisadi Dayanışma Gazetecilik Matbaacılık ve Danışmanlık Ltd.Şti - Türkiye' nin En Büyük Mevzuat Portalına Hoş Geldiniz ! |
Ekrem Sarısu
Okunma: 3064 | |||
|
Yazarın En Çok Okunan 5 Yazısı
| ||||
