|
|
|
|
|
İşverenle uzlaşın mahkeme en son yol |
|
09.02.2009 |
|
| ||
|
İşverenle uzlaşın mahkeme en son yol Ekrem Sarısu - 09 Şubat 2009 Pazartesi - Posta Soru: 13 Şubat 2004 tarihinde bir güvenlik firmasında güvenlik görevlisi olarak bir fabrikada işe başladım. 11 Kasım 2008 tarihinde fabrika yetkilileri bir gerekçe göstermeden beni fabrikadan uzaklaştırdılar. Güvenlik şirketi yetkilileri beni rotasyon adı altında evimden çok uzak bir projeye verdiler. Bende rotasyonu bana yazılı olarak bildirmelerini istedim. Yoksa oraya gitmeyeceğimi belirttim. Tamam, sana yazılı olarak bildirim yapacağız deyip 11 Kasım 2008 tarihinde işten çıkarmışlar. İşten çıkarıldığımı ben 40 gün sonra öğrendim. Bu 40 günlük süre içinde sürekli telefon ile arayıp bildirimi ne zaman yapacaklarını sordum. Beni işten çıkarmadıklarını bildirimi ise gönderdiklerini söylediler. 29 Kasım 2008 tarihinde büroya gittim. Eşim ve kendi adıma vizite kağıdı aldım. Vizite kağıda işe devam ediyor diye yazıldı. Öğrenmek istediğim: 1) Rızam olmadan rotasyon yapılabilir mi? (şirketle benim aramdaki sözleşmede böyle bir madde yok. Varsa bile ben herhangi bir sözleşme imzalamadım.) 2) Beni 40 gün kandırdılar. 40 gün boş kaldım. Başka işe de giremedim. Vizite kağıdı verdiler çalışıyor diye. 3) Ayrıca resmi tatillerde çalışmamıza rağmen mesai ücretlerini elden ödeyip bordo da göstermediler. Ve maaşımızın asgari ücretten fazla kısmını yol parası adı altında elden ödeyip bordo da göstermediler. Kıdem ve ihbar tazminatı da alamadım. Bu normal midir? Bu konuda neler yapılabilir. Mutlu Kaplan Cevap: Şayet hizmet sözleşmesinde aksi bir düzenleme yoksa, çalışma koşullarında esaslı değişiklikler için işveren işçiye bir yazı tebliğ ederek yazılı onayını almak zorunda. İşçi tebliğ edilen yazıya 6 işgünü içinde cevap vererek çalışma koşullarındaki esaslı değişikliği onayladığını veya onaylamadığı bildirir. Sonuç olarak işçinin yazılı onayı alınmadan çalışma koşullarında esaslı değişiklik yapılması mümkün değil. İşçinin değişikliği kabul etmemesi halinde işveren iş akdini fesih ederse işçiye kıdem ve ihbar tazminatı ödemek zorundadır. Şayet işveren iş akdinizi haklı bir neden olmaksızın tek taraflı olarak fesih etmişse, kıdem tazminatınızı ve ihbar tazminatınızı da ödemek zorunda. Ücretinizin bir kısmı ile mesai ücretlerinizin bordoya alınmadan açıktan ödenmesi de ayrı bir problem. Bunların tamamını işverenler görüşerek uzlaşma yoluyla halletmeye çalışın. Uzlaşma yoluyla halledemezseniz, İş Mahkemesine dava açarak hakkınızı yargıda aramaktan başka yol kalmıyor. Ancak, dava açmanız halinde iddialarınızı mahkemede kanıtlamanız lazım. Prim kesintisini gösterir makbuz sigortanızı 1994 den başlatır Soru: Şeker fabrikasında 1994 den itibaren ürün satışlarımdan Bağ-Kur kesintisi yapılmakta. 2007 den beri aktif Bağ-Kurluyum. Emekli olmak için ne yapmamız gerekiyor? 1954 doğumluyum. Cevabınızı bekliyorum. V.D-Kayseri Cevap: 22 Mayıs 2007 tarihli Tarım Bağ-Kur’u Uygulama Tebliği’nde değişiklik yapan 7. No.lu Tebliğ ve 13 Haziran 2007 tarihli 2007/44 sayılı Kurum Genelgesiyle, 1 Nisan 1994 tarihinden itibaren tarımsal ve hayvancılık faaliyetlerinde bulunup ve ürün teslim ve satışlarından Bağ-Kura prim kesintisi yapılan, fakat Bağ-Kur’a kayıt ve tescili yapılmayanlar sattıkları ürün bedellerinden prim kesintisi yapılmış olduğunu gösteren müstahsil makbuzu veya ürün teslim belgeleri ile kuruma başvurup Bağ-Kur kayıt ve tescillerini yaptırabilme olanağı getirilmiştir. 1994 deki ürün satışlarınızdan yapılan prim kesintilerine ilişkin makbuzlarla kuruma başvurarak, Bağ-Kur kaydınızı 1994 den başlatabilirsiniz. Bağ-Kur başlangıcınızı 1994 e aldırmanız ve 2007 ye kadar olan süreyi borçlanmanız halinde, kısmi yaşlılık aylığı ile emekli olmak için; 15 tam yıl prim ödeme ve 58 yaş şartlarına tabi olursunuz. Prim ödemenizi 15 tam yıla çıkartmanız şartıyla, 2012 de 58 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz. Vergi kaydınızı kapatıp faaliyetinize son vermeniz gerekiyor Soru: 1963 doğumluyum. 1984-1985 de askerlik yaptım. 1986 Bağ-Kur girişliyim. Askerden önce hiç sigortam yok. Askerlimi saydırmadım. Aktif Bağ-Kurluyum. Fakat primimi yatıramadığından sigortamı kapatacağım. Nasıl kapatacağım? Ve Ne yapmam gerekiyor? Yol göstermenizi rica ediyorum. Bülent ÖCAL-İstanbul Cevap: Bağ-Kur sigortanızı kapatmak için faaliyetinize son verip, vergi mükellefiyet kaydınızı da kapatmanız gerekiyor. Bu işlemleri yaptığınız tarihten itibaren 10 gün içinde sosyal güvenlik kurumuna yazılı olarak başvurmanız halinde sigortalığınız sona erer. Ayrıca, 30 Nisan 20008 tarihi itibariyle 5 yıldan fazla prim borcunuz varsa(ki olduğu anlaşılıyor) kuruma yazılı olarak başvurup, 5510 sayılı yasanın geçici 17 nci maddesine göre, sigortalılığınız durdurulmak suretiyle prim borçlarınız silinmesini talep ettiğinizde, prim borçlarınız silinir. Silinen borçlara ilişkin süreler sigortalık süresi olarak dikkate alınmaz. Ancak, ileride maddi durumunuz düzeldiğinde prim borcunuzu günün değerleri üzerinden ödemeniz halinde sürelerinizi tekrar kazanmanızda mümkün bulunuyor. İsteğe bağlı sigortalı olunca yetim aylığı kesilmez Soru: İsteğe bağlı sigorta yaptırmak istiyorum. 28 Temmuz 1968 doğumluyum. İlk sigortaya giriş tarihim 1 Mart 1984 olup, toplam 266 gün prim ödemem var. 1 Ocak 2001 tarihinden itibaren babamın ölümünden dolayı yetim aylığı almaktayım. Şu an herhangi bir işte çalışmıyorum. İsteğe bağlı sigortaya geçtiğim takdirde aldığım aylık kesilir mi? Güler Kül Cevap: Ana veya babasından yetim aylığı alan kız çocuğu isteğe bağlı sigortalı olması halinde, almakta olduğu yetim aylığı kesilmez. Yetim aylığı sigortalı bir işte çalışmaya başladığında kesilir. Ücretsiz izin işsizlik ödeneğinde kesinti sayılmaz Soru: İşçi tazminatları Devlet garantisine geçip her yıl bankaya işçi adına yatıp 5 yıl sonra veya emekli olurken tekrar işçi verilecekmiş. Böyle bir yasa var mı? Varsa ne zaman yürürlüğe girecek? Bundan önceki tazminatlarımız ne olacak? Ücretsiz izne gönderilenlerin sigorta primleri yatmaya devem eder mi? Etmezse son 120 gün eksiksiz prim yatırma şartı işsizlik maaşı için ücretsiz izne gidenler için de geçerli olur mu? Yani işten kovulduğu takdirde işsizlik maaşı alır mı. Uğur Cevap: Kıdem tazminatı uygulamasında değişiklik yok. Geçtiğimiz yıl, kıdem tazminatı için işsizlik sigortası benzeri bir fon kurulması ve işverenin bu fona kıdem tazminatına karşılık her ay ödeme yapması ve işçi emekli olurken kıdem tazminatını işveren yerine bu fondan almasına yönelik bazı yasa tasarı taslakları basında yer aldı. Ancak, hiçbiri tasarı haline getirilerek TBMM sine intikal etmedi. Bu gün için gündemde kıdem tazminatının değişmesi gibi bir çalışma yok. İleride bu tür bir yasa çıkartılırsa, kazanılmış haklar korunur. Yani geçmişe yönelik hak edilen tazminatlara zarar gelmez. Yasa yürürlüğe girdiği tarihten sonraki dönemi kapsar. Dolayısıyla hak edilen tazminatlar işverenden alınır. Bir hak kaybı olmaz. Hizmet akdinin sona erdiği tarihten önceki son 120 gün içinde, hizmet akdi devam etmekle birlikte, hastalık, ücretsiz izin, disiplin cezası, gözaltına alınma, hükümlülükle sonuçlanmayan tutukluluk hali, kısmi istihdam ile grev, lokavt, genel hayatı etkileyen olaylar, ekonomik kriz, doğal afetler nedeniyle işyerinde faaliyetin durdurulması veya işe ara verilmesi halinde, prim yatırılmayan süreler için Sosyal Sigortalar Kurumu kayıtları dikkate alınır ve 120 günün hesabında prim yatırılmayan bu süreler kesinti sayılmaz. Sonuç olarak ücretsiz izin süreleri 120 günün hesabında kesinti sayılmaz ve işinize son verilmesi halinde, işsizlik ödeneği alabilirsiniz. Dedeniz 78 gün prim ödeyip yüzde 60 rapor alırsa malulen emekli olabilir Soru: Dedem 1934 yılı doğumlu Ferit Göçküncü ilk işe 4 Şubat 1953 tarihinde girmiştir. Toplam 1722 gün prim ödemesi var. Şu anda kendisi felçli durumdadır (3 senedir). Emeklilik için ne yapmalıyız? İsteğe bağlı ödeme yapabilir miyiz? Aydınlatırsanız seviniriz. Sercan Keskinel Cevap: Dedeniz malulen emekli olmak için; 10 yıl sigortalılık süresi, 1800 gün prim ödeme ve yüzde 60 işgücü kaybı şartlarına tabi bulunuyor. Dedeniz 78 gün daha prim ödeyerek, 1722 gün olan pim ödemesini1800 güne tamamlayıp, yüzde 60 işgücü kaybı alabilirseniz dedeniz malulen emekli olabilir. İsteğe bağlı sigorta 1 Ekim 2008 den itibaren 4/b sigortasına(eski adıyla Bağ-Kur) sayıldığından, eksik primini isteğe bağlı öderse 4/b sigortası şartlarıyla emekli olabilir. Eksik günlerini sigortalı bir işte çalışarak ödemesinde yarar var. Ayrıca, dedeniz askerliğini borçlanmamışsa, askerlik süresinin 3 ayını borçlanarak ta tamamlayabilir. Eşiniz 3600 günle 58 yaşında 5300 günle 45 yaşında emekli olur Soru: Eşim 25 Kasım 1976 doğumlu. 1 Nisan 1989 tarihinde sigorta başlangıcı var. 31 Temmuz 1995 tarihinde işten ayrıldı. Fiili çalışması 1800 gün. 2006-2007-2008 tarihlerinde 900 gün isteğe bağlı sigortası yatmış durumda. Şimdi ne çalışıyor, nede isteğe bağlı SSK lı. En kolay bir şekilde nasıl emekli olabilir? İsteğe bağlı prim yatırılarak 3600 günle kaç yaşında ve ne zaman olabilir? Mustafa Tekşen Cevap: Eşiniz kısmi yaşlılık aylığı ile emekli olmak için; 15 yıl sigortalık süresi, 3600 gün prim ödeme ve 58 yaş şartlarına tabi bulunuyor. 900 gün daha prim ödeyerek 2700 gün olan prim ödemesini 3600 güne tamamlaması şartıyla, 58 yaşlınızı dolduracağı 25 Kasım 2023 tarihinde kısmi yaşlılık aylığı ile emekli olabilir. Ayrıca, 2600 gün prim ödeyerek 2700 gün olan prim ödemesini 5300 güne tamamlaması şartıyla, 45 yaşını dolduracağı tarih de normal emekli olabilir. Ancak, 1 Ekim 2008 den itibaren isteğe bağlı prim ödemeleri 4/b sigortasına(eski adıyla Bağ-Kura) sayıldığından prim eksiğinin 44 ayını(1320 gününü) isteğe bağlı ödedikten sonra, isteğe bağlı sigortadan çıkıp kalan 1280 gününü de sigortalı bir işte çalışarak ödemesi gerekiyor. İktisadi Dayanışma Gazetecilik Matbaacılık ve Danışmanlık Ltd.Şti - Türkiye' nin En Büyük Mevzuat Portalına Hoş Geldiniz. |
Ekrem Sarısu
Okunma: 1506 | |||
|
Yazarın En Çok Okunan 5 Yazısı
| ||||
