|
Süt teslim ve satış makbuzları ile bağ-kur
tescilinizi yaptırabilirsiniz
Ekrem Sarısu - 08 Şubat 2009 Pazar - Posta
Soru: Dayım 10 Mayıs 1955 doğumlu. Fakat askere
erken gitmek için 10 Mayıs 1953 olarak yaşını büyütmüş. Şu ana kadar hiçbir
sigorta ya da bağ-kur girişi bulunmamaktadır.
Kendisi çiftçilik yapıyor. 4 Haziran 1998 tarihli dayımın ismi yazılan yem
teslim fişi bulunmaktadır. Ancak bu fişte sadece imza ve isim yazıyor. Yani
herhangi bir kaşe bulunmuyor. Birde yine 30 Eylül 2000 e ait olmak üzere inek
sütü satış makbuzu var. Bu makbuz resmidir ve üzerinde o zamanın parasıyla 75
milyon yazıyor. Makbuzun alt tarafında da stopaj, SSDF, Bağ-Kur, mera fon
kesintileri yer alıyor. Ödenen meblağda 73.500.000 olarak yazıyor. Size
sorularım şunlar:
1) Yem teslim fişi ile Bağ-Kura herhangi bir
giriş yapılabilir mi?
2) Yem teslim fişi olmazsa üzerinde Müstahsil Makbuzu yazan 2000 yılına ait olan
makbuzla bir giriş yapabilir miyiz?
3) Askerliğini de borçlanırsak en kısa sürede ve en az ödemeyle nasıl emekli
yapabiliriz?
4) Dayım İzmir de yaşıyor. Kendisi biraz rahatsız olduğu için bu işlemleri takip
edemez biz İstanbul’dan halledebilir miyiz?
5) Yaş haddinden ya da normal emekli olması için mahkeme kararı yaşımı yoksa
asıl yaşımı dikkate alınır.
N. Keskindağ
Cevap: 22 Mayıs 2007 tarihli Tarım Bağ-Kur’u Uygulama Tebliği’nde değişiklik
yapan 7. No.lu Tebliğ ve 13 Haziran 2007 tarihli 2007/44 sayılı Kurum
Genelgesiyle, 1 Nisan 1994 tarihinden itibaren tarımsal ve hayvancılık
faaliyetlerinde bulunup ve ürün teslim ve satışlarından prim kesintisi yapılan
fakat Bağ-Kur’a kayıt ve tescili yapılmayan vatandaşlarımızın sattıkları ürün
bedellerinden prim kesintisi yapılmış olduğunu gösteren müstahsil makbuzu veya
ürün teslim belgeleri ile kuruma başvurup Bağ-Kur kayıt ve tescillerini
yaptırabilme olanağı getirilmiştir. Sorularınıza gelince,
1) Dayınız Tarımsal ve Hayvancılık faaliyetlerinde bulunduğuna ilişkin, 1998
yılına ait Yem teslim fişleri ile veya varsa Ziraat Odası kaydı ile Sosyal
Güvenlik Kurumu İl/Merkez Müdürlüğüne başvurup sigortalılık tescilini
yaptırabilir.
2) Yem teslim fişleri veya Ziraat Odası kaydı bulunmaması durumunda, süt teslim
ve satış makbuzları ile de başvuru yapmanız durumunda, prim kesintisinin
yapılmış olduğu 30 Eylül 2000 tarihini takip eden aybaşından itibaren, yani 1
Ekim 2000 tarihinden itibaren Bağ-Kur sigortalılığı başlatılır. Bağ-Kur sigorta
tescilinin yapıldığı tarihten bu yana da hayvancılık faaliyetiniz sürmekte ise
1.10.2000 tarihi ile başvuru yaptığınız tarih arasındaki süreyi borçlanarak
kazanabilir.
3) Dayınız askerlik süresini borçlanması halinde, sigorta başlangıç tarihi
askerlik süresi(20 ay kabul edilmiştir) kadar geri gider ve kısmi yaşlılık
aylığı ile emekli olmak için; 15 tam yıl( 5400 gün) prim ödeme ve 58 yaş
şartlarına tabi olur. Aralıksız prim ödemesi halinde prim ödemsini 15 tam yıla
tamamlayacağı 1 Şubat 2014 tarihinde kısmi yaşlılık aylığı ile emekli olabilir.
4)İstanbul’dan oturduğunuz yerden bu işler takip edilmez. Dayınızı yanınıza alıp
İzmir Sosyal Güvenlik İl Müdürlüğüne gitmeniz gerek.
5) Dayınızın Bağ-Kurlu olduğu tarihte nüfus kaydın da yazılı olan doğum tarihi
sigorta işlemlerine esas alınır. Yani 10 Mayıs 1953 doğum tarihi olarak dikkate
alınacaktır.
Borçlanılsa da askerlik süresi için kıdem tazminatı ödenmez
Soru: 1 Ocak 1962 doğumlum. Askerlik sonrası 1984 de şimdi özelleştirilmiş olan
Seka Kastamonu Müess.de sigortalı işe başladım.1993 de askerlik süremi 20 ay
(600 gün) borçlanıp ödedim.2003 te özelleştirme nedeniyle ihbar ve kıdem
tazminatımızı (içinde askerlik süresinin kıdemi yoktu) verip işimize son
verildi.
Daha sonra kamuoyunda özelleştirme mağdurları olarak bilinen 657 4/c li
olarak Nisan 2005 de Milli Eğitim de senede 10 ayı geçmemek üzere 3.5 yıl
çalışıp 1 Ocak 2009 da emekli oldum. Kanun gereği bu 3.5 senelik hizmetimize
kıdem tazminatı verilmedi.
Askerlik süresini ödediğimizden bu 20 ayın kıdem tazminatını almayı hak ediyor
muyuz? Hak ediyorsak alabilmek için nasıl bir yol izlememiz gerekir?
Zekeriya Çamlıca-Tosya/Kastamonu
Cevap: Sigortalı olarak çalışanlar da askerlik süresi borçlanılsa bile, fiili
çalışma olmadığından işveren askerlik süresi için kıdem tazminatı ödemez. Sadece
emekli Sandığı iştirakçisi olan memurlar askerlik borçlanması yaparsa, emekli
olurken askerlik süresi içinde emekli ikramiyesi verilmektedir. Sigortalılarda
böyle bir uygulama yoktur. Askerlik süreniz için kıdem tazminatı ödenmemesi
doğru bir uygulamadır. Askerlik süreniz için kıdem tazminatı alamazsınız.
Laptopun çalındığını kanıtlayabiliyorsanız sorun yaşamazsınız
Soru: Kurumsal bir firmada satış yöneticisi olarak çalışmaktayım. Eski
işyerimden topluca maaş alamadık ve daha sonra işten ekonomik nedenlerden dolayı
çıkarıldık.
Ve çıkarıldığımızda üç aylık maaşımızı almamıştık. Şirket Kasımın 20 sinde bizi
işten çıkardı. Bize çıkarıldıktan 1 ay sonra Eylül ayı maaşını yatırdılar.
Nerdeyse bir buçuk ay sonrada Ekim ayı maaşını yatırdılar. Ama Kasım ayının 20
günlük maaşını alamadık. Sorduğumuzda da ne zaman yatıracaklarını da tam olarak
söylemiyorlar. Sizin bir yazınızda okumuş gibi hatırlıyorum. Bir işyerinden
maaşınızı alamıyorsanız başvurumuzda bunu belirterek kaç aydır alamadığımızda
faiziyle geri alabileceğimiz yazmıştınız galiba. Bu konuda yardımcı olabilir
misiniz.
Ayrıca Benim şirketin verdiği laptopu evime gece biz evdeyken giren hırsız
çaldı. Ve benim eski iş yerinden benim zimmet için alınan senedim verilmedi.
Bunun içinde ne yapmam lazım?
Mesut KAHRIMAN-İstanbul
Cevap: İşveren ücretleri gününde ödemek zorunda. Gününde ödenmeyen ücretleri
çalışan işçi kanuni faiziyle birlikte talep etme hakkı var. Ödenmeyen
ücretlerinizi faiziyle birlikte, geç ödenmen ücretleriniz içinde faiz ödenmesini
aksi takdirde dava açacağınızı işverene iletin. Muhtemelen ücretinizi
ödeyeceklerdir. Ödemezlerde İş Mahkemesine dava açmaktan başka yol kalmıyor.
Ancak dava açarsanız ücretin ödenmediğini mahkemede kanıtlamanız lazım.
İşyerinin verdiği laptopun(dizüstü bilgisayarı) evinizden çalındığını resmi
belgelerle kanıtlayabilirseniz, yani eve hırsız girdiğini ve laptopu çaldığını
polis tutanlarıyla vb. belgelerle ortaya koyabiliyorsanız işverenin yapacağı bir
şey yok. Mücbir sebeple iradeniz dışında elinizden çıkan laptopu işveren talep
edemez. Ancak, işveren laptopu getir dediğinde elinizde belge olmadan eve hırsız
girdi laptopu çaldı diyorsanız, bu inandırıcı olmaz. İşveren laptopunu ister.
Yaş haddini doldurup emekli olamayan ödediği primleri geri alabilir
Soru: 22 Şubat 1991 ile 15 Ocak 1995 tarihleri arasında bakkal dükkânı
çalıştırdığımdan Bağ-Kura 3 yıl 10 ay 23 gün aralıksız prim ödedim. Şu anda
beyimin emekliliğinden sosyal bir güvencem var. 55 yaşında bir ev hanımıyım.
Bağ-Kura ödemiş olduğum primlerimi geri alabilir miyim?
Ayşe Erkavalcıoğlu
Cevap: Herhangi bir nedenle işyerini kapatan ve emekli aylığı bağlanması için
aranan yaş haddini doldurduğu halde emekli aylığı bağlanmasına hak kazanamayan
4/b sigortalısı(eski adıyla Bağ-Kurlu) ödediği primleri “ toptan ödeme” adı
altında geri alabilir.
Emekli olmak için 25 tam yıl prim ödeme ve 55 yaş şartlarına tabisiniz. 55
yaşınızı doldurduğunuz halde emekli olamadığınızdan talep etmeniz halinde
ödediğiniz primleri “toptan ödeme” adı altında geri alabilirsiniz.
Kademeli geçiş ile 18 yaşın önemi kalmadı
Soru: 4 Kasım 1965 doğumluyum. 1 Aralık 1982 tarihinde sigorta başlangıcım var.
Fakat o tarih de 18 yaşını doldurmadığım için başlangıç sayılır mı bilmiyorum.
Halen aktif sigortalı olarak çalışıyorum. Ne zaman emekli olurum?
Mehmet Öztürk
Cevap: 8 Eylül 1999 tarihinde 4447 sayılı yasa ile yürürlüğe konan ve daha sonra
Anayasa Mahkemesi tarafından iptal edilmesi üzerine 4579 sayılı yasa ile revize
edilerek 23 Mayıs 2002 tarihinde tekrar uygulamaya konan kademeli geçiş
uygulaması ile 18 yaşın önemi kalmamış olduğundan, 18 yaşını doldurmadan öncesi
sigortanız başlangıç olarak dikkate alınmaktadır.
23 Mayıs 2002 tarihi itibariyle sizin gibi 18.5 yıldan fazla 20 yıldan az
süredir sigortalı olanlar emekli olmak için; 25 yıl sigortalılık süresi, 5150
gün prim ödeme ve 47 yaş şartlarına tabi bulunuyor. 5150 gün prim ödemiş olmanız
şartıyla 47 yaşınızı dolduracağınız 4 Kasım 2012 tarihinde emekli olabilirsiniz.
Sigorta başlangıcınız SSK yı avantajlı kılıyor
Soru: 10 Eylül 1952 doğumluyum. SSK girişim 1 Haziran 1971 dir. 980 gün prim
ödemem var. Bağ-Kur girişim 4 Ekim 2000 ve halen Bağ-Kurluyum. 1974-1976 arası
20 ay askerlik yaptım. En erken ne zaman emekli olabilirim? Kısmi yaşlılık ile
emekli olsam da önemli değil.
Özcan Gedikli
Cevap: Bağ-Kurda kısmi yaşlılık aylığı ile emekli olabilmeniz için, 15 tam yıl
prim ödeme ve 58 yaş şartlarına tabisiniz. Askerlik sürenizi borçlanarak 3 yıl 4
ay 10 gün daha prim ödeyerek prim ödemenizi 15 tam yıla tamamlayacağınız tarihte
Bağ-Kurdan emekli olabilirsiniz(ara vermeden prim öderseniz Temmuz 2012 ayında).
Ancak, SSK başlangıcınız SSK dan emekli olmanızı avantajlı kılıyor. Sigortalı
bir işe girerek 1260 gün(3.5 yıl) prim ödemeniz halinde, SSK da emekli olmak
için; 25 yıl sigortalılık süresi ve 5000 gün prim ödeme şartlarına tabi
olursunuz. Askerlik sürenizin 5 ayını da borçlanmanız halinde, prim ödemenizi
5000 güne tamamlayarak SSK dan normal emekli olursunuz.
İktisadi Dayanışma
Gazetecilik Matbaacılık ve Danışmanlık Ltd.Şti
- Türkiye' nin En Büyük Mevzuat Portalına
Hoş Geldiniz. |
